«Teşvik et – Eşlik et». «Πρότρεψε – Συνόδεψε. Έλα στην κάλπη με τον γείτονά σου», είναι το μαζικό κάλεσμα του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), στις σημερινές (23/3) -και πρώτες στα 102 χρόνια της ιστορίας του- προκριματικές εσωκομματικές εκλογές, για τη συμβολική υπερψήφιση του μοναδικού υποψηφίου, για τις προεδρικές εκλογές του 2028 στην Τουρκία, με αντίπαλο τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, του δημάρχου του Μητροπολιτικού Δήμου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου. «Συμβολική», γιατί καταρχάς δεν μπορεί να οριστεί υποψήφιος με ακυρωμένο πτυχίο. «Μαζικό», γιατί απευθύνεται κι εκτός των κομματικών μελών του.

Την ώρα που όχι μόνο η αντιπολίτευση, αλλά και ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας «βράζει», αγωνιά και βροντοφωνάζει «πραξικόπημα», σε κάθε γωνιά της τουρκικής επικράτειας έχουν στηθεί -υπό την απειλή της αστυνομικής καταστολής- στοχευμένα, δύο κάλπες. Μία για τα 1,7 εκατομμύρια μέλη του CHP. Και μια δεύτερη, η αποκαλούμενη «Dayanşma sandığı», «Κάλπη Αλληλεγγύης», για τους πολίτες, που δεν είναι μέλη του κόμματος.

Teşvik et – Eşlik et». «Πρότρεψε – Συνόδεψε. Έλα στην κάλπη με τον γείτονά σου».

Οδεύοντας προς την κάλπη του εκλογικού διαμερίσματος του Καντίκιοϊ, ο αρχιτέκτονας Αζιμέτ Τζαντάν, ψηφοφόρος – όχι μέλος – του CHP και του Εκρέμ Ιμάμογλου, δεν κρύβει την ανησυχία του. «Θα ψηφίσουμε γιατί θέλουμε να σταλεί ένα μήνυμα στην κυβέρνηση», λέει στο Βήμα. «Λίγες ημέρες πριν από τις προκριματικές, δεν μπορείς να ακυρώνεις πτυχία και να επινοείς δεσμούς με την τρομοκρατία, για να ακυρώσεις τον υποψήφιο πρόεδρο-φαβορί. Όμως, κανένας δε γνωρίζει τι τροπή θα πάρει η σημερινή ημέρα. Υπάρχει φόβος. Η κυβέρνηση μπορεί να μετατρέψει την αυθόρμητη αντίδραση του κόσμου σε νέο αιματοκυλισμένο Γκεζί».

Στο λογαριασμό του στα social media, εχθές, ο Εκρέμ Ιμάμογλου, που επί δύο ημέρες ανακρινόταν από τους εισαγγελείς, χωρίς να χάνει το ηθικό του, απηύθυνε έκκληση «προς το έθνος μας»: «Προστατέψτε τις αυριανές κάλπες». «Πρόκειται προφανώς για μια ρητορική έκκληση, χωρίς ουσία ή ουσιαστικό αντίκρισμα. Καταρχάς, οι ψήφοι αλληλεγγύης δεν έχουν νομική αξία, δε θα μετρήσει ο αριθμός τους, και, μάλλον, δε θα μετρηθούν καν σωστά. Η έκκληση για την ψήφο αλληλεγγύης μοναδικό στόχο έχει τη συσπείρωση των υποστηρικτών του CHP και των αντιπάλων της κυβέρνησης», επισημαίνει στο Βήμα ο τούρκος αναλυτής Ερκίν Οντζάν.

Συσπείρωση, συσπείρωση, συσπείρωση

«Η κυβέρνηση, από την άλλη, δεν ενδιαφέρεται καθόλου για τον αριθμό των ψήφων αλληλεγγύης, ούτε για το πόσοι άνθρωποι διαδηλώνουν. Επικεντρώνεται αποκλειστικά στο πώς θα παραλύσει τον Ιμαμόγλου και το CHP, παραβιάζοντας το Σύνταγμα», προσθέτει ο συνομιλητής μας, που βλέπει το CHP να στερείται, μέχρι στιγμής, «σαφούς ατζέντας, για την εύρεση υποψηφίου χωρίς νομικά κωλύματα και νομικών λύσεων για την έξοδο από τη σημερινή κρίση, που έχει περιέλθει. Δεδομένου ότι ο Ιμάμογλου βρίσκεται υπό κράτηση (σ.σ.: μέχρι την ώρα που γραφόταν αυτό το ρεπορτάζ, δεν είχε βγει η απόφαση του εισαγγελέα για τη φυλάκισή του), το CHP προσπαθεί απλώς να δημιουργήσει μια γραμμή αντίστασης, κρατώντας τον κόσμο στους δρόμους. Είναι όμως σε αδιέξοδο», συνοψίζει.

«Η κομματική κάλπη θα είναι 100% υπέρ του Ιμάμογλου. Η δεύτερη, για τα μη μέλη του CHP, αναμένουμε να κυμανθεί μεταξύ ενός και δύο εκατομμυρίων. Είναι σημαντικό να υπάρξει μαζική συμμετοχή, για να σταλεί ένα μήνυμα στην κυβέρνηση», σχολιάζει στο «Βήμα» ο πολιτικός αναλυτής και σύμβουλος του δημάρχου της Πόλης – επικεφαλής της δεξαμενής σκέψης του, Ideapolitik Institute, Αλί Τιραλί.

«Γινόμαστε τις τελευταίες ημέρες, λόγω των διώξεων σε βάρος του δημάρχου Κων/πολης, μάρτυρες της ανάπτυξης μιας κοινωνικής δυναμικής, που θυμίζει τις διαδηλώσεις στο πάρκο Γκεζί, το 2013, οι οποίες ενώ ξεκίνησαν ως περιβαλλοντικό κίνημα, εξελίχθηκαν σε ένα μαζικό κίνημα κατά του Ερντογάν και της κυβέρνησης», θυμίζει στο Βήμα ο τούρκος αναλυτής, Ντόρα Μεγκούτς. «Ωστόσο, ενώ τα μέλη της Generation Z φέρουν σήμερα πανό, με συνθήματα όπως «Gezi Park Protests 2.0″, το τρέχον κίνημα δεν είναι πραγματικά μαζικό όσο του Γκεζί , πριν από 12 χρόνια. Προς το παρόν, οι διαδηλώσεις επικεντρώνονται κυρίως στις βασικές μητροπολιτικές πόλεις της Τουρκίας: Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα και Σμύρνη. Δε θεωρώ ότι θα ενταθούν και ότι μπορούν να αλλάξουν κάτι».

Ψέματα και οικονομία σε αποδρομή

«Η παρτίδα αυτή τη στιγμή παίζεται στον δρόμο», διαφωνεί ο προγραμματιστής Ουμούτ Τζαντάν, ο οποίος συμμετέχει σε όλες στις διαμαρτυρίες. «Αν αποτύχουν ή κατασταλούν οι λαϊκές κινητοποιήσεις, όσες προκριματικές εκλογές κι αν γίνουν στο μέλλον, ο Ερντογάν θα βρίσκει τρόπο να απαλλάσσεται απ’ τους αντιπάλους του και όσο ζει, θα κυβερνά, με τις αρρωστημένες εκστρατείες fake news του κυβερνώντος ΑΚΡ κόμματος».

Τον επιβεβαιώνει η ομάδα συνεργατών του Ιμάμογλου, που προέβη σε αναλυτική διάψευση των συκοφαντικών ειδήσεων, οι οποίες εμφάνιζαν, μεταξύ άλλων, τον δήμαρχο Κωνσταντινούπολης, να διαβιεί σε βίλα που αγοράστηκε με παράνομα κεφάλαια και να απασχολεί στον Μητροπολιτικό Δήμο «700 τρομοκράτες».

Στο φόντο της πολιτικής αναταραχής, σε ένα τοπίο-κινούμενη άμμο, οι μετοχές των 100 μεγαλύτερων εταιρειών στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης έχασαν το 15% της αξίας τους σε μια εβδομάδα, ενώ η τουρκική λίρα έχασε το 3,6% της αξίας της.