Η επόμενη μέρα της σύλληψης του δημάρχου Κωνσταντινούπολης (20/3) Εκρέμ Ιμάμογλου βρήκε την Τουρκία σε πλήρη αναβρασμό.

Η σύλληψη του ισχυρότερου αντιπάλου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που σύμφωνα με τους ειδικούς αποσκοπεί στην απομάκρυνση όλων των πιθανών διεκδικητών της εξουσίας στις εκλογές του 2028, προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις και έβγαλε στους δρόμους χιλιάδες Τούρκους, οι οποίοι διαδήλωσαν για την αντιδημοκρατική, όπως τη χαρακτήρισαν, κράτηση του δημάρχου Κωνσταντινούπολης.

Η Τουρκία του Ερντογάν μετακινείται από «ένα ανοιχτό αυταρχικό καθεστώς σε ένα ρωσικού ή λευκορωσικού τύπου, πλήρως αυταρχικό, απολυταρχικό καθεστώς» είπε στο CNN o καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Ozyegin της Κωνσταντινούπολης, Murat Somer.

Σύμφωνα με τον ίδιο η σύλληψη Ιμάμογλου φαίνεται να είναι μια «πολύ καλά σχεδιασμένη και ενορχηστρωμένη προσπάθεια που ξεκίνησε το περασμένο φθινόπωρο». Το κατά πόσο η αντιπολίτευση θα μπορέσει να επιβιώσει από αυτή την προσπάθεια μένει να φανεί.

Τι είπε ο Ιμάμογλου μέσα από τη φυλακή

Να διατηρήσει την επαφή με τους υποστηρικτές του προσπαθεί μέσα από τη φυλακή ο Εκρέμ Ιμάμογλου. «Αυτό το έθνος είναι μεγάλο» έγραψε στο Χ μαζί με ένα βίντεο από τις μαζικές διαδηλώσεις που έγιναν μετά την κράτησή του.

Ανέβασε επίσης και βίντεο με ομιλίες του. «Καμία δύναμη δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην αλληλεγγύη και την ελπίδα. Ο αγώνας μας είναι για τα παιδιά μας, για δικαιώματα, για νόμους, για δικαιοσύνη, για ένα καλύτερο αύριο».

Η φωνή του μάλιστα ακούστηκε στους σταθμούς του μετρό της Κωνσταντινούπολης και στο μήνυμά του, απευθυνόμενος στον Ερντογάν του είπε «σε προκαλώ».

Επεισόδια στις μαζικές διαδηλώσεις

Αψηφώντας την απαγόρευση των διαδηλώσεων, που επέβαλαν οι Αρχές στην Τουρκία για τέσσερις ημέρες, χιλιάδες πολίτες βγήκαν στους δρόμους.

«Είμαστε εδώ για να υποστηρίξουμε τον Ιμάμογλου. Τον φυλάκισαν χωρίς εμφανή λόγο. Είναι ενάντια στη Δημοκρατία και όλοι πρέπει να έρθουν εδώ να διαδηλώσουν και να τον υποστηρίξουν. Προφανώς ο κ. Ερντογάν προσπαθεί να καθαρίσει το δρόμο του» είπε ένας από τους διαδηλωτές.

Η τουρκική Αστυνομία έκανε χρήση πλαστικών σφαιρών και δακρυγόνων προς το συγκεντρωμένο πλήθος στο δημαρχείο της Κωνσταντινούπολης. Το κάλεσμα είχε κάνει το κόμμα CHP του Ιμάμογλου.

«Δεν θέλω να βλέπω πλαστικές σφαίρες εδώ. Εάν όχι, η Αστυνομία της Κωνσταντινούπολης θα καταστεί υπεύθυνη για ό,τι συμβεί. Ποιοι είστε εσείς που θα ψεκάσετε με δακρυγόνα την ελπίδα της Τουρκίας;» προειδοποίησε από ένα λεωφορείο, στο οποίο είχε ανέβει, ο πρόεδρος του CHP Οζγκιούρ Εζέλ, ενώ το πλήθος φώναζε να παραιτηθεί ο Ερντογάν.

Ερντογάν: Κατηγορεί την αντιπολίτευση για θεατρινισμούς

Το πρώτο σχόλιο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήρθε την επομένη της σύλληψης Ιμάμογλου. Ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα προσπαθεί να καλύψει τα λάθη του και να εξαπατήσει τους πολίτες με «θεατρινισμούς».

«Δεν έχουμε ούτε τον χρόνο να σπαταλήσουμε σε άσκοπες συζητήσεις ούτε στοίβες χρημάτων για να τις πετάμε αλόγιστα», είπε σε ομιλία του στην Άγκυρα. Τα προβλήματα του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος «δεν είναι θέματα της χώρας, αλλά μιας χούφτας καιροσκόπων. Δεν έχουμε χρόνο να σπαταλήσουμε στους θεατρινισμούς της αντιπολίτευσης», πρόσθεσε.

«Απόγειο του πολιτικού παραλογισμού»

Το τουρκικό κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) αρνήθηκε κατηγορηματικά τις κατηγορίες της αντιπολίτευσης για «πολιτικό πραξικόπημα» μετά τη σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης. Ο εκπρόσωπος του AKP Ομέρ Τσελίκ, σε ομιλία του στην Άγκυρα, χαρακτήρισε τις κατηγορίες αυτές «απόγειο του πολιτικού παραλογισμού».

Ο Τσελίκ αρνήθηκε ότι το κόμμα του προέδρου Ερντογάν είχε οποιαδήποτε σχέση με τα εντάλματα σύλληψης του Ιμαμόγλου και 105 ακόμη ατόμων σε σχέση με την υπόθεση.

«Μεγάλη απειλή»

Ο Ιμάμογλου, μια από τις πιο δημοφιλείς πολιτικές προσωπικότητες της Τουρκίας, είναι η μεγαλύτερη απειλή για τον Ερντογάν. Ο Ερντογάν παρέτεινε την κυριαρχία του μετά τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές του 2023, εξασφαλίζοντας μια δεύτερη θητεία. Το κόμμα του δεν εξασφάλισε, ωστόσο, την πόλη-κλειδί, την Κωνσταντινούπολη, όπου ήταν δήμαρχος πριν γίνει πρόεδρος, η οποία παραμένει στα χέρια του Ιμάμογλου και του κύριου αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP).

Αφού κέρδισε μια δεύτερη θητεία, ο Ερντογάν ήταν αποφασισμένος να πάρει πίσω την πόλη στις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου 2024, στις οποίες ο Ιμάμογλου αναδείχθηκε και πάλι νικητής με ποσοστό 51,14% των ψήφων.

«Ο Ερντογάν βλέπει στον Ιμάμογλου έναν βασικό διεκδικητή», δήλωσε στο CNN ο Soner Captagay, ανώτερος συνεργάτης και διευθυντής του Τουρκικού Ερευνητικού Προγράμματος στο Ινστιτούτο Πολιτικής Εγγύς Ανατολής της Ουάσινγκτον, με έδρα την Ουάσινγκτον.

Και οι δύο ηγέτες κατάγονται από τις ακτές της Μαύρης Θάλασσας και όπως ο Ερντογάν χρησιμοποίησε τη δημαρχία του στην Κωνσταντινούπολη τη δεκαετία του 1990 για να πείσει τους ψηφοφόρους ότι μπορεί να διοικήσει καλά την Τουρκία, «ο Ιμάμογλου έχει δημιουργήσει το ίδιο εμπορικό σήμα», είπε. «Αυτό ήταν πολύ μεγάλη απειλή για τον Ερντογάν και αποφάσισε να το καταπνίξει εν τη γενέσει του».

Ο Ιμάμογλου βρίσκεται σε τροχιά να ηγηθεί μια μέρα της χώρας. Σύμφωνα με ορισμένες δημοσκοπήσεις αν κατέβαινε για πρόεδρος εναντίον του Ερντογάν θα εξασφάλιζε περισσότερες ψήφους.

«Ο Ιμάμογλου είναι εξαιρετικά δημοφιλής», δήλωσε ο Soner σύμφωνα με το CNN και πρόσθεσε ότι είναι ιδιαίτερα ικανός στο να αντλεί υποστήριξη ακόμη και από στρατόπεδα που παραδοσιακά είναι υπέρ του Ερντογάν. «Αυτό είναι φυσικά εξαιρετικά απειλητικό για τον Ερντογάν» διευκρίνισε.

Οι συνέπειες στην οικονομία της Τουρκίας

Δύο χρόνια σκληρής δουλειάς για την επανάκτηση της εμπιστοσύνης των διεθνών επενδυτών στην ανάκαμψη της Τουρκίας ουσιαστικά χάθηκαν μετά την κράτηση του Εκρέμ Ιμάμογλου.

Τα ομόλογα και η χρηματιστηριακή αγορά της Τουρκίας είχαν προσελκύσει τους παγκόσμιους διαχειριστές χρήματος, καθώς τα οδυνηρά υψηλά επιτόκια 40%-50% που χρησιμοποίησε η γειτονική χώρα για να αντιμετωπίσει τους δαίμονες του πληθωρισμού δελέαζαν τους επενδυτές μετά από μια σειρά νομισματικών κρίσεων.

Η Τουρκία ήταν ένας πολυσύχναστος προορισμός για τις παγκόσμιες αγορές τα τελευταία χρόνια, λένε οι ειδικοί. Τους τελευταίους 12 μήνες τα ομόλογά της, σε τοπικό νόμισμα, έφτασαν το 18,5%, το δεύτερο καλύτερο στον κόσμο μετά τη Νότια Αφρική και τετραπλασίασε τον μέσο όρο του παγκόσμιου δείκτη αναδυόμενων αγορών 4,7% σύμφωνα με το Reuters.

Τα τουρκικά περιουσιακά στοιχεία είχαν απολαύσει κάποια παγκόσμια κέρδη και η τουρκική λίρα είχε αποδειχθεί αρκετά αξιόπιστη μέχρι τη δραματική πτώση της Τετάρτης 19/3. Η σύλληψη Ιμάμογλου ήταν η κορύφωση μιας πολύμηνης επιθετικής καταστολής εναντίον και άλλων στελεχών της αντιπολίτευσης, η οποία επικρίθηκε ως μια πολιτικοποιημένη προσπάθεια φίμωσης των διαφωνούντων.

Πλήγμα στην εμπιστοσύνη των επενδυτών

Ο Καν Ναζλί, διαχειριστής χαρτοφυλακίου αναδυόμενων αγορών της Neuberger Berman, περιέγραψε τα τελευταία γεγονότα ως «σοβαρό πλήγμα για την εμπιστοσύνη των επενδυτών στο πρόγραμμα οικονομικής σταθεροποίησης».

Οι επενδυτές ήλπιζαν ότι η πολιτική θα πέρναγε σε δεύτερη μοίρα μέχρι το 2028, όταν θα διεξαχθούν οι επόμενες προεδρικές εκλογές. Ο Ναζλί επεσήμανε επίσης τον κίνδυνο να τρομοκρατηθούν οι Τούρκοι να μετατρέψουν τις αποταμιεύσεις τους σε δολάρια ή ευρώ ξανά, όπως σε προηγούμενες κρίσεις.

Ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σίμσεκ, αρχιτέκτονας των προσπαθειών ανάκαμψης της Τουρκίας από τον διορισμό του το 2023, είπε ότι οι Αρχές κάνουν ό,τι είναι απαραίτητο για να διασφαλίσουν την υγιή λειτουργία των αγορών.