Ένα εμφατικό «ναι μεν, αλλά», όπως σχολιάζουν οι αναλυτές παγκοσμίως, είναι η απάντηση του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στην κατάπαυση πυρός που πρότειναν οι ΗΠΑ και η Ουκρανία.
Υπάρχουν «σίγουρα λόγοι για να είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι» σχετικά με την προοπτική ειρήνης, σχολίασε ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, την Παρασκευή (14/3).
Οι δηλώσεις του πραγματοποιήθηκαν μετά τη συνάντηση του Πούτιν με τον απεσταλμένο της κυβέρνησης Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, και επανέλαβαν την θέση του ρώσου προέδρου, ο οποίος την Πέμπτη είχε δηλώσει ότι θεωρητικά αποδέχεται την κατάπαυση του πυρός αλλά μόνο με όρους που ισοδυναμούν με νίκη επί της Ουκρανίας.
Το «ναι»…
Το «ναι» του ρώσου προέδρου οφείλεται στο ότι δεν θέλει να «αδειάσει» τον Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος όχι μόνο πίεσε πάρα πολύ τον ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι αλλά και «επανέφερε» τον απομονωμένο από τη Δύση, Πούτιν στο επίκεντρο της παγκόσμιας κοινότητας.
Ο Guardian εξηγεί ότι ο Πούτιν φρόντισε να μην αποξενώσει έναν πρόεδρο των ΗΠΑ που έχει ήδη προσφέρει μια σειρά παραχωρήσεων στη Ρωσία πριν ακόμη ξεκινήσουν οι επίσημες ειρηνευτικές συνομιλίες, συμπεριλαμβανομένης της αποδοχής ότι η Ουκρανία δεν προβλέπεται να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ – μια από τις εντονότερες ρωσικές «κόκκινες γραμμές» και μια από τις μεγαλύτερες επιδιώξεις του Ζελένσκι.
Αντίστοιχα και ο γαλλικός Monde αναλύει πως αυτό που υπαινίσσονται τα λόγια του Πούτιν είναι η στρατηγική του σε αυτή τη φάση του πολέμου: «Αποφεύγει να πει κατευθείαν “όχι” για να μην προκαλέσει τον Τραμπ, ο οποίος απείλησε τη Ρωσία με έναν χείμαρρο νέων κυρώσεων εάν δεν “συμμορφωθεί”. Αφήνει ανοιχτό το παράθυρο του διαλόγου με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, καθώς αυτό επαναφέρει τη Ρωσία σε θέση “μεγάλης δύναμης” και πλέον αντιμετωπίζεται ως ισότιμος, αποκαθιστώντας την υπόληψή του, καθώς εξακολουθεί να βρίσκεται υπό ένταλμα σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου».
…και το «αλλά»
Παράλληλα, οι δυτικοί αναλυτές συμφωνούν κατά κύριο λόγο πως το γεγονός ότι ο ρώσος πρόεδρος δεν λέει «όχι» στην πρόταση εκεχειρίας, ενώ δεν λέει και «ναι», αποτελεί τακτική για να κερδίσει χρόνο. Άλλωστε, έχει χρησιμοποιήσει επιτυχώς αντίστοιχη τακτική και στο παρελθόν: καθυστερεί την παύση των εχθροπραξιών, ενώ συνεχίζει να επιδιώκει τους στρατηγικούς του στόχους και τα στρατεύματά του εκμεταλλεύονται την κατάσταση για να αυξήσουν τα εδαφικά τους κέρδη.
Το έκανε στη Γεωργία το 2008, επιβάλλοντας το χρονοδιάγραμμά του στον τότε γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί, ο οποίος διαπραγματευόταν μια κατάπαυση του πυρός εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το έκανε στο Μινσκ το 2015, αποφεύγοντας να πάρει ξεκάθαρη θέση απέναντι στην τότε γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, τον γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ και τον ουκρανό πρόεδρο Πέτρο Ποροσένκο, ενώ οι δυνάμεις του προχωρούσαν στην περιοχή του Ντονμπάς.
Στην προκειμένη περίπτωση, ο Πούτιν επιδιώκει να διατηρήσει τις συνομιλίες με τον Τραμπ, ενώ ο στρατός του σφυροκοπά τα ουκρανικά εδάφη και ανακαταλαμβάνει τη ρωσική περιοχή του Κουρσκ, στερώντας από την Ουκρανία το μοναδικό εδαφικό πλεονέκτημα που διέθετε ως διαπραγματευτικό χαρτί. Ενδεικτικά, το βράδυ της Πέμπτης και λίγες ώρες μετά την ομιλία του Πούτιν, ο στρατός του εκτόξευσε 27 drones προς την Ουκρανία.
Στριμωγμένος ο Πούτιν;
Βέβαια, ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι ο ρώσος ηγέτης είναι «στριμωγμένος» και ότι η υπεκφυγή στην απάντησή του ήταν μια προσπάθεια να εξισορροπήσει δύο ανταγωνιστικές πραγματικότητες.
Η πρώτη είναι πως, με βάση την εικόνα στο μέτωπο, το Κρεμλίνο δεν έχει κανένα λόγο να αποδεχθεί μια εκεχειρία, εκτός και αν του προσφέρει ευνοϊκό αποτέλεσμα.
Η δεύτερη πραγματικότητα είναι πως θέλει να επιτύχει μια συμφωνία με τον Λευκό Οίκο, εκμεταλλευόμενος το ότι στην εξουσία υπάρχει ένας πρόεδρος δεκτικός προς τη Μόσχα, δήλωσε στο αμερικανικό δίκτυο NBC ο Τζόναθαν Έγιαλ, διευθυντής του think tank Royal United Services Institute (RUSI) στο Λονδίνο.
«Δεν είναι προς το συμφέρον του Πούτιν να συμφωνήσει σε μια εκεχειρία αυτή τη στιγμή. Όμως, δεν έχει την πολυτέλεια να ενοχλήσει τον αμερικανό πρόεδρο, εκθέτοντας και ταπεινώνοντάς τον με μια κατηγορηματική απόρριψη», είπε.
