Θερμό ήταν το κλίμα στη τριμερή συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ, που έλαβε χώρα στην Αθήνα, την Πέμπτη.  Στο επίκεντρο της συνάντησης βρέθηκε τόσο η ενεργειακή διασύνδεση των χωρών, όσο και η διεύρυνση του σχήματος με την επανενεργοποίηση του «3+1» και τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών. Ψηλά στην ατζέντα, βρέθηκε επίσης το Κυπριακό αλλά και η σημασία του οικονομικού διαδρόμου IMEC.

Η επανενεργοποίηση του 3+1

Οι τρεις χώρες έκαναν ξεκάθαρο προσβλέπουν στην επανενεργοποίηση του «3+1» του σχήματος Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ + ΗΠΑ, με τον Γιώργο Γεραπετρίτη να σημειώνει ότι είναι κάτι που και ο ίδιος έθεσε κατά τη συνάντηση του με τον αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο στην Ουάσιγκτον και είχε «καταρχήν θετική ανταπόκριση».

Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου

Αναφορικά με την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, ενός έργου που το τελευταίο διάστημα έχει αντιμετωπίσει τόσο οικονομικά όσο και γεωστρατηγικά εμπόδια, καθώς η Τουρκία προσπαθεί να «μπλοκάρει» τις έρευνες, ο Γιώργος Γεραπετρίτης ξεκαθάρισε ότι «είναι ένα έργο κοινού ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ένα πρόγραμμα διασυνδεσιμότητας μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και τελικώς Ισραήλ. Θα γίνει και θα ολοκληρωθεί. Μεριμνούμε, έτσι ώστε να μην υπάρξει η οποιαδήποτε εμπλοκή στο έργο αυτό. Αντιλαμβανόμαστε ότι τα έργα διασυνδεσιμότητας είναι πολύ υψηλής σημασίας και για την ενεργειακή σταθερότητα και την ασφάλεια της περιοχής μας, αλλά και για την Ευρώπη ολόκληρη και τον κόσμο. Το πρόγραμμα θα συνεχιστεί με βάση τον προγραμματισμό, ο οποίος θα οριστικοποιηθεί».

Άλλωστε ο ίδιος ο ΥΠΕΞ στην σύντομη συνάντηση που πραγματοποίησε με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν αναφερόμενος στο έργο υπογράμμισε ότι «το Διεθνές Δίκαιο είναι σαφές και δεν χωρεί παρερμηνείας προστατεύοντας με απόλυτη σαφήνεια τέτοιες δραστηριότητες. Πολλώ δε μάλλον για ένα έργο ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος με την στήριξη και της Γαλλίας».

Από την πλευρά του και ο Κύπριος ΥΠΕΞ Κωνσταντίνος Κόμπος τόνισε ότι η πύλη προς την Ευρώπη για ενεργειακούς σκοπούς είναι νοτιοανατολική.

Η επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό

Ο κ. Γεραπετρίτης αναφερόμενος στο Κυπριακό και την επικείμενη άτυπη πενταμερή, σημείωσε ότι η Ελλάδα θα στηρίζει «πάντα τις προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, όπως αυτή καθορίζεται στα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για μία Διζωνική, Δικοινοτική Ομοσπονδία». Για να επισημάνει ότι «σε έναν κόσμο γεμάτο προκλήσεις η διαίρεση δεν μπορεί να είναι λύση. Λύση είναι μόνο η σύνθεση».

Χαρακτήρισε δε την επανεκκίνηση των συνομιλιών ως ένα «σημαντικό βήμα, έτσι ώστε να λυθεί το πρόβλημα της Κύπρου, το οποίο αποτελεί στην πραγματικότητα ένα πολύ ισχυρό πλήγμα για τη διεθνή νομιμότητα, ένα πεδίο διαίρεσης σε κρίσιμες εποχές».

Ο Γκιντεόν Σαάρ από την πλευρά του επανέλαβε ότι η θέση του Ισραήλ όσον αφορά το Κυπριακό είναι σαφής και ότι «το Ισραήλ στηρίζει την εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου. Η εισβολή και η συνεχιζόμενη κατοχή από την Τουρκία είναι απαράδεκτη και είναι εναντίον των προσπαθειών της Τουρκίας να παρουσιάσει τον εαυτό της ως ένα υπερασπιστή της περιφερειακής σταθερότητας».

Χαρακτήρισε το τρίγωνο Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ ως ένα «μία βάση για την σταθερότητα και τη συνεργασία και δίνει τη δυνατότητα να επεκτείνουμε τους στρατηγικούς δεσμούς μας, πέρα από τις ισχυρές σχέσεις που υπάρχουν σε διμερές επίπεδο».

«Καταπέλτης» ο Ισραηλινός ΥΠΕΞ για τον ρόλο της Τουρκίας

Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός Υπεξ κάλεσε επίσης την Ευρώπη «να παίξει ένα ρόλο, για να προστατεύσει τις μειονότητες στη Συρία» τονίζοντας ωστόσο ότι «πρέπει να είναι προσεκτική και για τις πολιτικές της Τουρκίας στην περιοχή, αλλά και πέρα από αυτήν».

Αναφερόμενος στο Λίβανο είπε ότι η Χεζμπολάχ αποδυναμώθηκε από τις προσπάθειές του ισραηλινού στρατού, αλλά το Ιράν προσπαθεί να βοηθήσει τη Χεζμπολάχ να ανακτήσει τη δύναμή της. Σύμφωνα με το Σαάρ «δυστυχώς η Τουρκία βοηθά το Ιράν και δίνει τη δυνατότητα να μπουν δυνάμεις στο Λίβανο και να χρηματοδοτήσει τη Χεζμπολάχ».

Όσον αφορά τη Γάζα ο Σαάρ διεμήνυσε ότι «το Ισραήλ δεν θα συμφωνήσει σε τίποτα λιγότερο από την πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της λωρίδας της Γάζας και την επιστροφή όλων των ομήρων. Και βεβαίως το τέλος της κυριαρχίας της Χαμάς».

Τα «φώτα» πάνω και στον οικονομικό διάδρομο IMEC

Ειδική αναφορά έγινε στη σημασία του οικονομικού διαδρόμου IMEC, (που συνδέει την Ινδία, τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη) ενός διαδρόμου που παρότι τα αρχικά σενάρια των ΗΠΑ έβγαζαν από το «κάδρο» την Ελλάδα και έβαζαν την Ιταλία, o ίδιος Ντόναλντ Τραμπ έδωσε τη δέουσα σημασία αναδημοσιεύοντας στην πλατφόρμα του Truth Social άρθρο με τίτλο για τη σημασία του διάδρομου IMEC και τον ρόλο Ελλάδας-Κύπρου.

Επί του θέματος τοποθετήθηκε και ο Κύπριος ΥΠΕΞ τονίζοντας τη σημασία της ενεργειακής συνεργασίας με την Ελλάδα, πέραν του καλωδίου δηλώνοντας ότι «με την Ελλάδα συμφωνούμε σε αλληλένδετα στρατηγικά συμφέροντα, αλλά αποτελούμε και τον συνδετικό κρίκο του διαδρόμου καθώς είμαστε ενεργειακή πύλη για την Ευρώπη φυσικά διαμέσου της Μέσης Ανατολής».

Σε αυτό έρχεται να προστεθεί η στρατηγική σχέση Ελλάδας-Ισραήλ – μαζί και με τις ΗΠΑ- η στρατηγική σχέση Ελλάδας-Ινδίας, μαζί με τις άριστες σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο.

Το έργο ωστόσο δεν αναμένεται να προχωρήσει όσο βρίσκονται σε εξέλιξη οι συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή.