Η τελευταία εβδομάδα δοκίμασε αναντίρρητα τις (φαινομενικά) συμβατές σχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ με τη Νέα Αριστερά. Και ταυτόχρονα τις επανατοποθέτησε σε νέα, κάπως εύθραυστη, βάση.

Ενόσω λόγω της πυκνής επικαιρότητας οι δρασκελιές και η δράση των κοινοβουλευτικών ομάδων των δύο κομμάτων ήταν από παράλληλες και ευθυγραμμισμένες ως σχεδόν ταυτόσημες, το χάσμα που προκλήθηκε ήταν αναπόφευκτο. Η ξαφνική -και απρόσμενη για πολλούς- διαφοροποίηση της Νέας Αριστεράς στον τέταρτο γύρο της ψηφοφορίας για Πρόεδρο Δημοκρατίας διέρρηξε μεμιάς την υποφώσκουσα σύμπλευση που διέκριναν έμπειροι παρατηρητές της κατάστασης.

Οι εξηγήσεις δεν έπεισαν

Η αποχή, έναντι της εκ νέου υπερψήφισης της Λούκας Κατσέλη, κρίθηκε από την Κουμουνδούρου ως στάση αποστασιοποίησης από τα πράγματα που περισσότερο «τορπιλίζει» τις προσπάθειες προσέγγισης και απομονώνει τη Νέα Αριστερά παρά συνεισφέρει εποικοδομητικά. Ακατανόητη και αδικαιολόγητη χαρακτηρίστηκε ορθά κοφτά.

Ο Αλέξης Χαρίτσης εξήγησε πως επρόκειτο για μια πράξη αντίστασης απέναντι στην αλαζονική και περιφρονιτική συμπεριφορά της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Ανάλογα έπραξαν κι άλλα πρωτοκλασάτα στελέχη του κόμματος. Μιλώντας για «αποστροφή στο διαμορφωμένο σκηνικό» κι όχι για «πολιτική αριθμητική» επεδίωξαν ν’ αμβλύνουν τις αντιδράσεις που έφερε η ανατροπή των δεδομένων.

Όσο κοντά όμως ήταν ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά ως τη δεύτερη και την τρίτη πράξη της προεδρικής εκλογής τόσο απέχουν τώρα. Θα χρειαστεί, όπως εκτιμάται, μεγαλύτερη προσπάθεια εφεξής για να ξαναχτιστούν οι γέφυρες συνεννόησης. Μαζί και ορισμένες υπαναχωρήσεις. Ίσως να μην μπορούν πλέον ν’ ακολουθήσουν όλοι όλους.

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν εγκαταλείπει το σχέδιο

Βεβαίως το ανοιχτό πεδίο εξακολουθεί να υφίσταται και οι επόμενοι δυο με τρεις μήνες, το διάστημα δηλαδή που μεσολαβεί ως το καταστατικό Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ (δεύτερο δεκαπενθήμερο Μαΐου), περιγράφονται ως κομβικοί για τις ζυμώσεις. Το κλίμα «πάγωσε», πράγματι, αλλά η αναθέρμανσή του δεν θεωρείται απαγορευτική.

Στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ επιμένουν να υποστηρίζουν «οι συνεργασίες δυνάμεων του προοδευτικού τόξου είναι ζήτημα αξιακό», ανεξαρτήτως του κόστους που ενδεχομένως εμπεριέχει για κάποια εξ αυτών. Διαμηνύουν δηλαδή πως η προσπάθεια δεν θα εγκαταλειφθεί τόσο εύκολα, διότι «είναι αναγκαία συνθήκη η συνεννόηση». Χαρακτηριστική και η ατάκα του Νίκου Παππά που είπε πως «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το κόμμα που επεδίωξε και επιδιώκει συνεργασίες». Μάλιστα στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας, το μεσημέρι της Παρασκευής, επικαιροποιήθηκε μια τέτοια διάθεση παρά τις σαφέστατες αιχμές προς την Πατησίων.

Απλώς είναι αρκετά πιθανό πια να αλλάζουν οι «όροι του παιχνιδιού». Άρα, όπως ειπώθηκε με νόημα προς πάσα κατεύθυνση, «ο καθένας θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του».

Τι περιμένει η Νέα Αριστερά

Κι από τη Νέα Αριστερά διαρρέουν πάντως με σιγουριά ότι «η αριστερή και προοδευτική απάντηση στο καθεστώς Μητσοτάκη» είναι μια επιταγή της εποχής, ένα πολιτικό καθήκον. Όχι ένα επικοινωνιακό καπρίτσιο στο οποίο υπερισχύουν ηγεμονισμοί και μικροκομματικά συμφέροντα. Κι ας χάθηκαν δύο ευκαιρίες.

Ακριβώς γι’ αυτό αξιώνουν από την Πατησίων αυτό να συμβεί «ειλικρινά, ανοιχτά, προγραμματικά». Πετούν δηλαδή το γάντι για τον διάλογο σ’ αυτούς που κυρίως οφείλουν να λάβουν τις πρωτοβουλίες.

Ως εδώ, άλλωστε, αυτό τους χρεώνουν παντοιοτρόπως. Πως παρά τις διαρκείς εξαγγελίες για ανοίγματα και διεύρυνση έχουν αφεθεί στα λόγια, με συνέπεια η κατάσταση να παραμένει στάσιμη – αν όχι παντελώς βαλτωμένη. Φερ’ ειπείν δεν συνέβαλαν από τον ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου οι πολιτικοί αρχηγοί να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι μετά τις συγκεντρώσεις της 26ης Ιανουαρίου και δη τη συνέντευξη του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Πού θα βρεθεί η χρυσή τομή

Το δεύτερο μισό του Φεβρουαρίου και κυρίως ο Μάρτιος προβλέπεται πως θα προσφέρουν απλόχερα ευκαιρίες για επαναδιατύπωση αμοιβαίας αποδεκτά στρατηγικής. Από τη μία τα δύο κόμματα θα χαράσσουν αυτόνομη «περπατησιά», από την άλλη θα μπορούν να βρουν σημεία στα οποία αυτές θα τέμνονται. Ιδίως αν οι νέες δημοσκοπήσεις δεν αφήνουν περιθώρια ευελιξίας.

Ο μήνας τελειώνει με τις νέες πανελλαδικές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας (28/2), ενώ μια ημέρα πριν αναμένεται να δημοσιοποιηθούν τα πορίσματα που εκκρεμούν για την τραγωδία στα Τέμπη.

Η υποβολή πρότασης μομφής δεν έχει εγκαταλειφθεί σε καμία περίπτωση είτε από τον ΣΥΡΙΖΑ είτε από τη Νέα Αριστερά. Αντιθέτως μάλιστα θα διατηρηθεί και θα εντατικοποιηθεί η προσπάθεια για πρεσάρισμα του ΠαΣοΚ. Κουμουνδούρου και Πατησίων θεωρούν απονομιμοποιημένη την κυβέρνηση τη ΝΔ και δεν υποχωρούν.

Επίσης η προανακριτική που έχει ήδη εξαγγελθεί θα γεννήσει, θέλουν να πιστεύουν οι αρμόδιες πηγές, συνθήκες περικύκλωσης και ασφυκτικής πίεσης στον Κυρ. Μητσοτάκη. Ήδη ο ΣΥΡΙΖΑ προετοιμάζεται προκειμένου να καλέσει ως μάρτυρα τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Του ζητούν να το πράξει αυτοβούλως. Δεν έχει πάψει η ηγετική ομάδα του κόμματος να του καταλογίζει, σε κάθε ευκαιρία, το μέγιστο της ευθύνης, περιγράφοντάς τον ως τον «ενορχηστρωτή της συγκάλυψης». Θέλει να τον φέρει στη Βουλή και θα εξαντλήσει τα περιθώρια όσο κι αν κερδίζει χρόνο.

«Με ενέσεις επικοινωνίας δεν θα βελτιώσει το απεχθές πρόσωπό της στο έγκλημα στα Τέμπη και τη συνεχιζόμενη συγκάλυψή του με τις ωμές παρεμβάσεις Μητσοτάκη στη Δικαιοσύνη» σημείωνε ο εκπρόσωπος Τύπου, Γιώργος Καραμέρος. «Αυτό που θα πρέπει να μας ενδιαφέρει είναι πώς θα διαφυλάξουμε εμείς το κύρος της Δικαιοσύνης» δήλωνε συμπληρωματικά ο αναπληρωτής γραμματέας Γιώργος Βασιλειάδης.

Είναι ένα αφήγημα που ενστερνίζεται στο κεντρικό νόημά του και η Νέα Αριστερά. «Καμία ανοχή στην συγκάλυψη. Δικαιοσύνη και δικαίωση τώρα» συμφωνούσε… εξ αποστάσεως βέβαια ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης, γραμματέας του κόμματος κι έθετε το τέμπο για τη συνέχεια που ακολουθεί.

Είναι ο Τσίπρας ο άνθρωπος – κλειδί;

Ως συνδετικό κρίκο των δύο σχημάτων περιγράφουν κεντροαριστεροί κύκλοι τον Αλέξη Τσίπρα. Ο πρώην πρωθυπουργός, εξηγώντας πρόσφατα το πολιτικό επίδικο του σήμερα, θεωρεί αυτονόητη την επαναπροσέγγιση ΣΥΡΙΖΑ και Νέας Αριστεράς, με στελέχη των οποίων δεν είναι κρυφό πως συνομιλεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Κατά τη διάρκεια της Ημερίδας για το Κράτος Δικαίου που είχε οργανώσει πριν από λίγες ημέρες το Ινστιτούτο του ο Σωκράτης Φάμελλος είχε καθίσει εξ αριστερών του κι ο Αλέξης Χαρίτσης εκ δεξιών του στο αμφιθέατρο του Ωδείου Αθηνών. Σε διαφορετικές χρονικές περιόδους της εκδήλωσης βέβαια – ο ένας νωρίτερα κι ο άλλος αργότερα.

Να είναι ο Αλ. Τσίπρας αυτός που θα αναλάβει να κλείσει τη διαμορφωθείσα απόσταση δεν φαντάζει πολύ πιθανό. Αλλά η γνώμη του πάντα υπολογίζεται σε ιδιωτικές ή δημόσιες συζητήσεις. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην απόπειρα να λιώσει ο πάγος.