Ο Μιχάλης Κατρίνης πιστεύει ότι το ΠΑΣΟΚ, ως τις επόμενες εκλογές, θα πετύχει τον στόχο του και θα είναι πρώτο κόμμα. Ο βουλευτής Ηλείας που μετρά συνολικά δέκα χρόνια κοινοβουλευτικής πορείας (2007-2012, 2019-σήμερα) όπως σχολιάζει στο ΒΗΜΑ Talks συνεχίζει να διαφωνεί με όσους εγκατέλειψαν το ΠΑΣΟΚ στα δύσκολα, θεωρώντας πως ο καθένας κρίνεται απ’ τις επιλογές του. Οδοντίατρος, παντρεμένος με οδοντίατρο, έχει δύο γιους στην εφηβεία.
Αν σας ρωτούσε κάποιος που δεν ξέρει καθόλου το θέμα, τι θα του λέγατε ότι συνέβη στα Τέμπη;
Νομίζω είναι μια τρανή απόδειξη μιας κρατικής ανεπάρκειας, αδιαφορίας κι αυτό που λέμε «πάμε και όπου βγει». Δηλαδή ένα ολόκληρο κράτος αδυνατεί να διασφαλίσει το αυτονόητο ότι σε ένα μέσο μεταφοράς δεν υπάρχει κίνδυνος που οδηγεί δυστυχώς και στην απώλεια ανθρώπινων ζωών.
Όμως οδήγησε και σε κάτι επίσης σημαντικό: ότι σήμερα που μιλάμε, δύο χρόνια μετά την τραγωδία, μεγάλη πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας θεωρεί ότι σ’ αυτή την υπόθεση κάτι κρύβεται. Υπάρχει μια διάθεση συγκάλυψης απ’ την κυβέρνηση που είχε την ευθύνη διαχείρισης των σιδηροδρόμων και στο κομμάτι της τραγωδίας και σ’ αυτό που έγινε μετά την τραγωδία. Κι αυτό οδηγεί τον κόσμο πέρα απ’ το να έχει δυσπιστία απέναντι στην κυβέρνηση, να είναι και κακόπιστος απέναντι στην ελληνική δικαιοσύνη. Το θεωρώ εξαιρετικά επικίνδυνο για τη θεσμική λειτουργία στη χώρα.
Πιστεύετε στην συγκάλυψη, εκ προθέσεως;
Νομίζω ότι αυτό που πιστεύει η πλειοψηφία της κοινής γνώμης δεν μπορεί να είναι σε λάθος κατεύθυνση. Νομίζω ότι απ’ την πρώτη στιγμή επιχειρήθηκε να υποτιμηθεί αυτή η τραγωδία. Δυστυχώς, μετά, επιχειρήθηκε να υπάρχει μια πολιτική εξιλέωση μέσω του αποτελέσματος των εκλογών. Είδαμε και δηλώσεις στελεχών της κυβέρνησης που θεωρούσαν ότι δεν ενδιαφέρει κανέναν η διαλεύκανση της τραγωδίας, ότι αυτό ανήκει στο παρελθόν, ότι είναι κάτι που πρέπει να ξεχαστεί.
Όμως δεν είναι μόνο οι γονείς των θυμάτων. Είναι η μεγάλη συμμετοχή της κοινωνίας στα συλλαλητήρια, που δεν χειραγωγήθηκε από κανένα κόμμα και ήρθε αυθορμήτως. Εγώ ήμουν στο συλλαλητήριο και πραγματικά είδα και με θαυμασμό και με δέος οικογένειες με παιδιά, αυθόρμητα, να κατεβαίνουν, να δώσουν το παρών. Σαν μια ένδειξη διαμαρτυρίας γι’ αυτό που έχει περάσει και νομίζω ότι δεν έχει περάσει άδικα: ότι η κυβέρνηση και με τη στάση της εντός Βουλής -άρνηση Προανακριτικής Επιτροπής, χειρισμοί στην εξεταστική επιτροπή, φρασεολογία αλλά και εκτός Βουλής, προσπάθησε να υποτιμήσει τον ανθρώπινο πόνο. Και να υποτιμήσει το μέγεθος αυτής της τραγωδίας καθώς και τις ευθύνες που αντικειμενικά αναλογούν είτε σε κυβερνητικά πολιτικά στελέχη είτε σε διοικητικά.
Σας θυμίζω ότι λίγες ώρες μετά την πρωτοφανή αυτή τραγωδία είχε προγραμματιστεί μια εκδήλωση στον ίδιο χώρο όπου θα βρισκόταν ο κύριος Μητσοτάκης για να εγκαινιάσει τηλεδιοίκηση. Αυτό λοιπόν είναι ενδεικτικό πως μια κυβέρνηση προσπαθούσε να παρουσιάσει, λίγες ώρες πριν την τραγωδία, ότι όλα είναι ασφαλή και βαίνουν καλώς. Και λίγες ώρες νωρίτερα, αυτό αποδείχθηκε ότι ήταν ένας χάρτινος πύργος που κατέρρευσε.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν μίλησαν πρώτα για συγκάλυψη;
Εγώ νομίζω ότι ήταν ο αγώνας των γονέων και των συγγενών των θυμάτων που κινητοποίησε και τις πολιτικές δυνάμεις απ’ την πρώτη στιγμή να αναζητήσουν τα αίτια αυτής της τραγωδίας. Θυμάστε ότι και το ΠΑΣΟΚ και άλλα κόμματα είχαν τότε καταθέσει αιτήματα για εξεταστική, προανακριτική επιτροπή, πρόταση δυσπιστίας.
«Νομίζω ότι είναι ευθύνη του πολιτικού συστήματος να ανακτηθεί αυτή η εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη, σ’ έναν θεσμό στον οποίον καταφεύγουν και προσφεύγουν οι αδύνατοι και είναι το καταφύγιο των αδυνάτων».
Ποιος είναι ο στόχος και η κοινή συνισταμένη; Η διαλεύκανση της υπόθεσης. Εμείς δεν αποδίδουμε ενοχές. Τι θέλουμε όμως; Να αποδοθεί δικαιοσύνη. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει όλα να ειπωθούν, να διερευνηθούν κι αν υπάρχει κάποια σκιά ότι κάποιος επειδή είναι πολιτικό πρόσωπο ή λειτουργεί υπό την προστασία κάποιου υψηλά ή πολύ υψηλά ισταμένου, μπορεί να τύχει διαφορετικής μεταχείρισης. Αυτό είναι που ζητάει η ελληνική κοινωνία και αυτό είναι που ζητάει το ΠΑΣΟΚ από το 2023 μέχρι τώρα.
Υποθετικά, αν ήταν κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ και όχι η Νέα Δημοκρατία, και αντί για Καραμανλής ήταν Παπανδρέου, τι διαφορετικό θα είχε συμβεί;
Φαντάζομαι ότι αν ήταν Παπανδρέου αντί για Καραμανλής, δεν θα κουνούσε το δάχτυλο, λίγες ημέρες πριν την τραγωδία, επιπλήττοντας τους βουλευτές που ρωτούσαν αν είναι ασφαλής ο σιδηρόδρομος. Ούτε βεβαίως μετά θα συμπεριφέρονταν μ’ έναν τρόπο που θα μπορούσα επιεικώς να χαρακτηρίσω αλαζονικό.
Αλλά δεν νομίζω ότι είναι το πρόσωπο. Είναι η στάση, η συμπεριφορά και πριν και κατά το διάστημα και μετά την τραγωδία, όταν κάποιοι θεωρούσαν ότι ο χρόνος θα συμβάλει στη λήθη. Αυτό δεν συνέβη. Ο κόσμος έδειξε τα ανακλαστικά και όλοι κρίνονται και θα κριθούν όχι μόνο απ’ τον κόσμο. Εμείς ευχόμαστε και ελπίζουμε να κριθούν απ’ την ελληνική δικαιοσύνη.
Υπάρχει όμως μια ευρύτερη αμφισβήτηση για την δικαιοσύνη…
Είναι τυχαίο αυτό; Είδαμε τι έγινε με το σκάνδαλο των υποκλοπών. Είδαμε ποια ήταν η στρατηγική της κυβέρνησης στην Εξεταστική επιτροπή, που έχει δικαστικά καθήκοντα και αρμοδιότητες. Όλα αυτά κλονίζουν τελικά και το αίσθημα του κόσμου προς την δικαιοσύνη -το θεωρώ εξαιρετικά επικίνδυνο αυτό. Και αποτυπώνεται σ’ όλες τις έρευνες της κοινής γνώμης. Νομίζω ότι είναι ευθύνη του πολιτικού συστήματος να ανακτηθεί αυτή η εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη, σ’ έναν θεσμό στον οποίον καταφεύγουν και προσφεύγουν οι αδύνατοι και είναι το καταφύγιο των αδυνάτων.
Μέσα σ’ αυτή τη συγκυρία, το ΠΑΣΟΚ μένει στάσιμο, γύρω στο 14%…
Θέλω καταρχάς να αποσυσχετίσουμε την τραγωδία των Τεμπών από οποιαδήποτε έννοια κομματικού οφέλους και κόστους. Δηλαδή το ΠΑΣΟΚ παίρνει πρωτοβουλίες σε σχέση με την τραγωδία των Τεμπών, ακριβώς γιατί ακούει αυτό που ζητάει ο κόσμος. Εμείς μεταφράζουμε το μήνυμα των πολιτών. Δεν προσδοκούμε από αυτό να αποκομίσουμε κομματικά ή δημοσκοπικά οφέλη. Θέλουμε όμως να είμαστε θεσμικά σωστοί και να αισθανθεί ο κόσμος ότι όντως υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που δεν είναι στη λογική της συγκάλυψης, αλλά κάνουν το αυτονόητο: ένα πρόσωπο να δικάζεται απ’ τον φυσικό του δικαστή κι όχι να προστατεύεται απ’ την υπουργική ή βουλευτική του ιδιότητα.
Το ΠΑΣΟΚ ξεκίνησε απ’ τις Ευρωεκλογές με ένα ποσοστό 13%. Έκανε μια υποδειγματική εσωτερική αναμέτρηση και τώρα είναι σε μια ανοδική πορεία. Δεν φιλοδοξούσαμε μέσα σε τέσσερις μήνες να υπάρχει ανατροπή των πολιτικών συσχετισμών και να καλύψει θεαματικά το ΠΑΣΟΚ κάτι που έχει παγιωθεί εδώ και χρόνια. Είναι μια προσπάθεια που απαιτεί δύναμη, θέλει υπομονή, χρόνο. Το ΠΑΣΟΚ κινείται με πρωτοβουλίες, με ζητήματα που αφορούν στον πολίτη στην καθημερινότητα. Επιμένει, παρά την προσπάθεια κάποιων να στρέψουν το ενδιαφέρον επικοινωνιακά σε άλλα ζητήματα, να ασχολείται με την καθημερινότητα, με την ακρίβεια, με τη δημόσια υγεία. Γιατί το ΠΑΣΟΚ ήταν πάντα η παράταξη που μπορούσε ν’ ακούει τους πολλούς, να μεταφράζει τις αγωνίες και ελπίδες τους σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες -ο κόσμος το έζησε, το είδε στην πράξη. Άρα για μας αυτό είναι το στοίχημα. Και μέχρι τις επόμενες εκλογές εμείς φιλοδοξούμε ότι το ΠΑΣΟΚ θα έχει καταφέρει να είναι πρώτη δύναμη. Η πρώτη μεγάλη νίκη είναι η ανατροπή της σημερινής κατάστασης. Πρέπει να γίνει εντατική δουλειά στη βάση, ώστε να κερδίσουμε και πάλι την εμπιστοσύνη των πολιτών που πίστευαν και στήριζαν το ΠΑΣΟΚ για χρόνια, αλλά το εγκατέλειψαν μετά την έναρξη της οικονομικής κρίσης για πολλούς λόγους.
Πόσο πραγματικά ενωμένο είναι το ΠΑΣΟΚ -βλέπουμε δηλώσεις και σε διαφορετική κατεύθυνση…
Εγώ δεν έχω τέτοια αίσθηση. Οι εκλογές τελείωσαν. Υπάρχει μια συντεταγμένη πορεία, και σ’ αυτήν την πορεία υπάρχουν πολλές απόψεις που διατυπώνονται, αξιολογούνται, πάντα όμως υπάρχουν αποφάσεις που υλοποιούνται. Και το ξαναλέω αυτό γιατί μας δεσμεύει η ανάγκη των πολιτών, το ΠΑΣΟΚ να φύγει απ’ τη μοίρα ενός μικρομεσαίου κόμματος που απλώς θ’ αυξήσει τα ποσοστά του. Και να βάλει τον πήχη εκεί που πρέπει να τον βάλει, ψηλά -να κερδίσει τις επόμενες εκλογές.
Το ΠΑΣΟΚ είναι μια παράταξη σαφώς οριοθετημένη ιδεολογικά και πολιτικά απ’ τη Νέα Δημοκρατία. Το ΠΑΣΟΚ είναι και πρέπει να δείχνει ότι είναι ένα μεγάλο κόμμα εξουσίας, που πλέον εκπροσωπεί ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις, άρα δεν είναι απλώς μια παράταξη που μπορεί κάποιοι να την λογίζουν ως κυβερνητικό εταίρο σ’ ένα σχήμα το οποίο δεν έχει σχέση με τις ιδεολογικές μας αρχές. Παραμένει η μεγάλη δημοκρατική παράταξη.
Άρα βλέπετε συνεργασίες περισσότερο με την αριστερά παρά με τη δεξιά;
Εμείς έχουμε ξεκαθαρίσει ότι ο πολιτικός και ο εκλογικός μας αντίπαλος είναι η σημερινή κυβέρνηση και η πολιτική της Νέας Δημοκρατίας. Γι’ αυτό φιλοδοξούμε να είμαστε πρώτο κόμμα. Ο ελληνικός λαός θα το αποφασίσει αυτό και με το αποτέλεσμά του θα καθορίσει και τις εξελίξεις. Άρα, εμείς θέλουμε να κερδίσει τη Νέα Δημοκρατία και να δικαιώσει τις προσδοκίες των πολιτών ότι δεν είναι «Νέα Δημοκρατία ή χάος», όπως κάποιοι προσπαθούν να περάσουν σήμερα. Και ότι υπάρχει κι άλλη επιλογή, ρεαλιστική, με διαφορετική πολιτική που αφορά στον πολύ κόσμο ο οποίος σήμερα είτε δυσανασχετεί είτε απέχει απ’ την πολιτική γιατί δεν θέλει να νομιμοποιήσει την υπάρχουσα κατάσταση. Αυτό λοιπόν είναι ένα μεγάλο ακροατήριο. Αυτός ο κόσμος αναζητά πολιτική έκφραση, μια έκφραση όμως η οποία δεν είναι στη λογική της άρνησης, του διχασμού. Το ΠΑΣΟΚ δεν θέλει να κερδίσει διχάζοντας τους Έλληνες αλλά ενώνοντάς τους και πάλι μέσα από προσδοκίες και ελπίδες και όχι μέσα από αισθήματα μίσους, οργής ή διχόνοιας, όπως στο παρελθόν. Τα ζήσαμε, τα πληρώσαμε. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να επανέλθουν.
Πάμε λίγο πίσω: Ποιο ήταν το κίνητρό σας θέσετε υποψηφιότητα για αρχηγός;
Εγώ έχω δεκα χρόνια κοινοβουλευτικής διαδρομής. Ήμουν κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος και μετά από πρόταση του Νίκου Ανδρουλάκη έγινα και πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας, ομόφωνα. Έχοντας λοιπόν μια άποψη και για το ΠΑΣΟΚ, αλλά και για τη χώρα και γι’ αυτά που συμβαίνουν και έχοντας συγκεκριμένες πολιτικές απόψεις και θέσεις, τις οποίες με παρρησία διατύπωσα στην διάρκεια του σύντομου προεκλογικού διαστήματος, διεκδίκησα σαν πολιτική άποψη την θέση του προέδρου. Βεβαίως, σέβομαι απόλυτα την απόφαση της βάσης της παράταξης και συνεχίζουμε σήμερα απρόσκοπτα συντεταγμένα, σε μια κοινή προσπάθεια, που είναι κοινωνική ανάγκη. Ανάγκη ενός μεγάλου κομματιού της ελληνικής κοινωνίας, του πλειοψηφικού κατά την άποψή μου, να υπάρχει πολιτική αλλαγή. Άρα το ΠΑΣΟΚ πρέπει αυτό να απαντήσει, αυτό να δικαιώσει και σ’ αυτή την προσπάθεια εγώ είμαι ταγμένος, όπως ήμουν πάντα. Έχοντας τη άποψή μου σε κάποια θέματα την οποία διατυπώνω ευθέως και με παρρησία, πάντα όμως ως στρατιώτης της παράταξης.
Κάνατε την αυτοκριτική σας;
Έχω μια σημαντική πορεία στην πολιτική. Η πολιτική έχει και χαρές και λύπες, έχει και καλά και κακά αποτελέσματα. Πάντα πρέπει να σέβεσαι τη λαϊκή ετυμηγορία και πάντα πρέπει ν’ ακούς αυτό που λέει ο πολίτης και να αναστοχάζεσαι. Πάντα ο κόσμος μιλάει και αποφασίζει με σοφό τρόπο, είτε όταν αυτό σε ευνοεί είτε όταν αυτό αισθάνεσαι ότι σε αδικεί. Συνεχίζουμε σίγουρα σοφότεροι και εμπειρότεροι στην κοινή προσπάθεια.
Αισθάνεστε ότι σήμερα έχετε χώρο να εκφραστείτε;
Το ΠΑΣΟΚ είναι μια παράταξη που πάντα αφήνει χώρο και περιθώριο έκφρασης σ’ όλα τα στελέχη. Έχω αναλάβει ένα πολύ σημαντικό χαρτοφυλάκιο, αυτό της εθνικής άμυνας. Και νομίζω ότι αυτό που σήμερα στο ΠΑΣΟΚ έχει μεγάλη σημασία είναι η πίστη στον κοινό στόχο. Εγώ είμαι πάντα ταγμένος στην κοινή προσπάθεια. Στο ΠΑΣΟΚ θεωρώ ότι υπάρχει απόλυτη ελευθερία και περιθώριο έκφρασης κι αυτό το έχουμε κερδίσει τις τελευταίες δεκαετίες. Δεν υπάρχουν προσωπικές φιλοδοξίες. Υπάρχει συλλογικός στόχος. Υπάρχει και μια συλλογική αγωνία ν’ αλλάξει η κατάσταση στη χώρα. Μπορεί κάποιος άλλος σήμερα αυτό να το εκπροσωπήσει και να το εκφράσει; Κατά την άποψή μου, το ΠΑΣΟΚ μπορεί.
Πολιτική χωρίς προσωπικές φιλοδοξίες υπάρχει;
Κάποια στιγμή πρέπει και οι προσωπικές φιλοδοξίες να υποτάσσονται στις συλλογικές αγωνίες και στόχους. Άρα θα πρέπει όλο αυτό το πράγμα να μείνει πίσω και να μην είναι το κυρίαρχο στη στάση και συμπεριφορά των πολιτικών προσώπων που είναι εκεί για να υπηρετούν ανάγκες και πολιτικούς στόχους. Αλίμονο αν κάποιοι έβαζαν τις προσωπικές φιλοδοξίες συνεχώς και διαρκώς μπροστά απ’ τον ενιαίο στόχο, θα ήταν αποπροσανατολιστικό και διαλυτικό συνολικά.
Μεγαλώσατε στην Ηλεία. Τι σας οδήγησε στην πολιτική;
Γεννήθηκα, μεγάλωσα, πήγα σχολείο στην Ηλεία. Στην Αθήνα ήρθα για σπουδές. Είχα μεγαλώσει σ’ ένα περιβάλλον αρκετά πολιτικοποιημένο. Ο πατέρας μου ασχολείτο με τα συνδικαλιστικά. Είχε κατέβει υποψήφιος με το ΠΑΣΟΚ στο νομό Ηλείας, δεν είχε εκλεγεί, αλλά όλο αυτό αφήνει ένα αποτύπωμα, μια αίσθηση. Ήταν για μένα ένα πρότυπο, μια στάση ζωής η ενασχόληση με τα κοινά. Το κατάλαβα νωρίς. Όπως έλεγαν και οι αρχαίοι πρέπει να μην είμαστε φιλήσυχοι γιατί είμαστε αχρείοι πολίτες, αλλά να μετέχουμε στα κοινά, να παρεμβαίνουμε, να προσπαθούμε μέσα απ’ τη συμμετοχή μας να κάνουμε τη ζωή των συμπολιτών μας καλύτερη.
«Το ΠΑΣΟΚ ήταν πάντα η παράταξη που μπορούσε ν’ ακούει τους πολλούς, να μεταφράζει τις αγωνίες και ελπίδες τους σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες».
Απ’ την πρώτη στιγμή που ήρθα στην Αθήνα, στα φοιτητικά μου χρόνια, εντάχθηκα στο ΠΑΣΟΚ και στην ΠΑΣΠ τότε. Και συνειδητοποίησα ότι με γέμιζε η ενασχόλησή μου με τα κοινά, παράλληλα με τις σπουδές μου, τις οποίες ουδέποτε αμέλησα.
Σαν νέο παιδί έζησα όλες τις διακυμάνσεις του ΠΑΣΟΚ και ως κυβέρνηση αλλά και το ΠΑΣΟΚ που κυνηγήθηκε τότε το «βρώμικο’89» και επανήλθε μετά στη διακυβέρνηση της χώρας, κάνοντας αλλαγές. Ακόμα συναντώ ανθρώπους που θεωρούν ότι το ΠΑΣΟΚ άλλαξε τη ζωή τους. Κι αυτό είναι που κράτησε το ΠΑΣΟΚ όρθιο, δυνατό, ένα αίσθημα ότι έδωσε ευκαιρίες και δυνατότητες.
Σας ενέπνευσαν κάποιοι πολιτικοί;
Προφανώς ο Ανδρέας Παπανδρέου. Πηγαίνοντας στις συγκεντρώσεις του ΠΑΣΟΚ από παιδί, στην Πάτρα και στην Αθήνα, έζησα όλη αυτή τη μαγική σχέση που είχε ο Ανδρέας Παπανδρέου με τον κόσμο. Αυτό ήταν και για μένα και για όλους μας η πηγή έμπνευσης. Όπως και συνολικά η διαδρομή του ΠΑΣΟΚ. Είναι ένα κόμμα που αγαπήθηκε και ψηφίστηκε από 7-8 στους 10 Έλληνες, τουλάχιστον για μια φορά στη ζωή τους. Αυτό δείχνει ότι έχει βαθιές ρίζες και μεγάλη παρακαταθήκη. Ακόμα και όταν χτυπήθηκε, κατά την άποψή μου και λοιδορήθηκε και αδικήθηκε, άντεξε. Σήμερα είναι σε μια καινούργια φάση της πολιτικής του διαδρομής. Ο κόσμος ανακτά την εμπιστοσύνη του, κρίνει, συγκρίνει και αποδίδει στο ΠΑΣΟΚ τα καλά.
Ασκείτε πάντα την Οδοντιατρική;
Την άσκησα, τώρα δεν την ασκώ, δεν έχω την δυνατότητα και τον χρόνο. Είναι και η σύζυγός μου οδοντίατρος -είμαστε μαζί απ’ το Πανεπιστήμιο. Έκανα και μεταπτυχιακές σπουδές αλλά στην πορεία με κέρδισε η πολιτική, σαν τρόπος καθημερινότητας και επαφής με τον κόσμο. Όταν δεν εξελέγην βουλευτής το’12, επέστρεψα κανονικά στη δουλειά μου, ως οδοντίατρος Αυτή τη στιγμή προσπαθώ να χαρίζω ωραία χαμόγελα στους συμπολίτες μου με άλλο τρόπο, πέραν της συμβατικής οδοντιατρικής…
Έχετε δύο γιους, στην εφηβεία. Τι εισπράττετε απ’ τη γενιά τους;
Οι γιοι μου είναι 15 και 17. Εγώ βλέπω μια γενιά που είναι απαλλαγμένη από πολιτικούς διαχωρισμούς του παρελθόντος, ευτυχώς, με πολλές δυνατότητες και ευκαιρίες. Ζει σ’ έναν παγκόσμιο χάρτη και κινείται με μεγάλη ευκολία. Θα ‘θελα από αυτή τη νέα γενιά και τους λίγο μεγαλύτερους, μια ενεργότερη συμμετοχή όχι μόνο στα πολιτικά δρώμενα, αλλά γενικότερα στα κοινά. Να είναι λίγο πιο δυναμική, πιο διεκδικητική, να παλεύει ν’ ανατρέψει τα κακώς κείμενα, να θεωρεί ότι μπορεί να τ’ αλλάξει. Είναι κι αυτό ένα στοίχημα για τα πολιτικά κόμματα, να μπορέσουν να εμπνεύσουν αυτές τις γενιές.
Χαίρομαι που οι γιοι μου βάζουν υποψηφιότητα στο σχολείο, που τους αρέσει να παρεμβαίνουν και να προσπαθούν να εκπροσωπούν τους συμμαθητές τους. Προσπαθώ να τους περάσω την άποψη ότι πρέπει να παρακολουθούν τα κοινά, να γνωρίζουν βασικά πράγματα για την πολιτική, να ενδιαφέρονται για τους συμμαθητές τους, για τους ανθρώπους που είναι δίπλα τους, να στηρίζουν τους πιο αδύναμους.
«Πάντα πρέπει να σέβεσαι τη λαϊκή ετυμηγορία και πάντα πρέπει ν’ ακούς αυτό που λέει ο πολίτης και να αναστοχάζεσαι».
Είναι μια γενιά που παρά το ότι η ζωή μας είναι δύσκολη, έχει ένα πολύ καλό δυναμικό. Βεβαίως είναι μια γενιά που ζει μέσα σε μια οθόνη κινητού και υπολογιστή, άρα δέχεται ασύμμετρα ερεθίσματα και αυτός είναι ένας ορατός κίνδυνος. Πρέπει λοιπόν κι εμείς ως γονείς μέσα από συζήτηση και διάλογο, όχι με καθοδήγηση, να δίνουμε ερεθίσματα στα παιδιά ώστε να μπορέσουν αύριο να πρωταγωνιστήσουν στη ζωή και όχι απλώς να έχουν εφόδια. Χωρίς να υποτιμούμε τις αρχές και τις αξίες της οικογένειας.
Πώς βλέπετε τον εαυτό σας στο μέλλον;
Εμένα με ικανοποιεί, όταν έρχομαι σ’ επαφή με τους πολίτες, ιδιαίτερα στην Ηλεία, να βλέπω αυτή την αμεσότητα, αυτό το αίσθημα της ειλικρινούς σχέσης που πρέπει να έχει ο πολίτης με τον πολιτικό -ακόμα και η κριτική που γίνεται είναι ειλικρινής. Κι αυτό δεν θέλω να το χάσω. Είμαι ένας άνθρωπος, το ξέρουν όλοι, που δεν κοιτάω την πολιτική μου επιβίωση αλλάζοντας χώρους, διαδρομές. Σέβομαι τον πολιτικό χώρο στον οποίο βρίσκομαι. Θεωρώ ότι το ΠΑΣΟΚ είναι τώρα η πολιτική δύναμη που μπορεί να συνδυαστεί με την αλλαγή της χώρας και εγώ συσστρατεύομαι σ’ αυτή την προσπάθεια, «υποτάσσω» την προσωπική μου διαδρομή στο συλλογικό στόχο, διατηρώντας προφανώς τις απόψεις, τις θέσεις, την προσωπικότητά μου.
Βλέπετε αφίξεις στο ΠΑΣΟΚ απ’ τους ανεξάρτητους της Βουλής;
Υπάρχει μια κινητικότητα, μια αλλαγή του πολιτικού σκηνικού. Το ΠΑΣΟΚ ήταν πάντα μια παράταξη ανοιχτή στον κόσμο κι αυτό πρέπει να κάνει και τώρα -είμαστε σε μια διαδικασία πολιτικής ζύμωσης. Μέσα σ’ αυτή τη διαδρομή είμαι βέβαιος ότι πολλοί συμπολίτες μας, ανώνυμοι και επώνυμοι, στελέχη ή μη, θα δώσουν το παρών και με την παρουσία τους θα μετουσιώσουν σε πράξη αυτό που θέλουμε κι εμείς. Ένα ΠΑΣΟΚ ανοιχτό, μια μεγάλη παράταξη, ευρύχωρη, που να μπορεί να ενσωματώσει και να εκφράσει ευρύτερες κοινωνικές αγωνίες και προσδοκίες. Και είναι μονόδρομος αυτό, ώστε το ΠΑΣΟΚ να μπορεί να είναι πρώτο κόμμα και κυβερνητική επιλογή στις επόμενες εκλογές.
Εμμέσως αναφερθήκατε σε στελέχη-υπουργούς του ΠΑΣΟΚ που είναι τώρα υπουργοί στη ΝΔ;
Κοιτάξτε το ΠΑΣΟΚ έχει υποστεί κοινοβουλευτική αφαίμαξη τα δύσκολα χρόνια. Είχε μια διαρροή και προς τον ΣΥΡΙΖΑ και τώρα προς τη Νέα Δημοκρατία. Πολλά στελέχη που υπηρέτησαν το ΠΑΣΟΚ από κορυφαίες θέσεις, έκαναν κάποιες επιλογές με τις οποίες εγώ προσωπικά διαφωνώ. Γι’αυτό και έμεινα σταθερός στην παράταξη γνωρίζοντας ότι δεν υπάρχει κοινοβουλευτική διαδρομή. Ο καθένας κρίνεται για τις επιλογές του. Η συνέπεια και η σταθερότητα αργά ή γρήγορα επιβραβεύεται απ’ τους πολίτες. Όλοι θα κριθούν γι’ αυτές τις ευκαιριακές επιλογές, για το κατά πόσο υπηρετούν ιδέες, απόψεις ή προσωπικές φιλοδοξίες. Εγώ λοιπόν είμαι στην άλλη πλευρά του ποταμού, δεν είμαι σ’ αυτήν των προσωπικών φιλοδοξιών, αλλά των αξιών, των αρχών, των συλλογικών στόχων. Δύσβατος δρόμος για όσους μείναμε στο ΠΑΣΟΚ τα δύσκολα χρόνια. Αλλά ενδεικτικός ως στάση ζωής και πολιτικής διαδρομής που έχει χαράξει και επιλέξει ο καθένας για τον εαυτό του.
*Κεντρική φωτό: Μενέλαος Μυρίλλας