Ο Τζέι Ντι Βανς ήταν το κεντρικό πρόσωπο της Διάσκεψης του Μονάχου. Η ομιλία του προκάλεσε «παγωμάρα» και πολλές αντιδράσεις, αν και η συνάντηση που πραγματοποίησε αργότερα μέσα στην ημέρα με τον Ζελένσκι ήταν σε καλό κλίμα όπως υποστήριξαν και οι δύο πλευρές.

Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση στους ευρωπαίους εταίρους των ΗΠΑ κάνοντας λόγο για αντιδημοκρατικές «σοβιετικού τύπου» πρακτικές, λογοκρισία και περιφρόνηση της λαϊκής βούλησης. Αναφερόμενος στο τι μπορεί να περιμένει η Ευρώπη από τις ΗΠΑ, δήλωσε δηκτικά ότι «υπάρχει καινούργιος σερίφης στην πόλη».

«Η απειλή που με ανησυχεί περισσότερο αυτή τη στιγμή σχετικά με την Ευρώπη δεν είναι η Ρωσία ή η Κίνα ή κάποιος άλλος εξωτερικός παράγων, αλλά η απειλή από το εσωτερικό, η υπαναχώρηση από τις πλέον θεμελιώδεις αξίες τις οποίες μοιράζονται και οι ΗΠΑ», δήλωσε ο κ. Βανς στην πολυαναμενόμενη ομιλία του στο πλαίσιο της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια (MSC) και καταδίκασε μεταξύ άλλων την ακύρωση των εκλογών στην Ρουμανία.

Η παρέμβαση για την Γερμανία

«Αν τα πράγματα δεν πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, το ίδιο ακριβώς μπορεί να συμβεί και στην Γερμανία», σχολίασε για τον αποκλεισμό από την Διάσκεψη της Εναλλακτικής για την Γερμανία (AfD) και της Αριστεράς Συμμαχίας Ζάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) και την «λογοκρισία», όπως την χαρακτήρισε, των κυβερνήσεων στο διαδίκτυο.

Ειδικά για την αντίδραση της Γερμανίας στην παραίνεσή του προς τα γερμανικά κόμματα να συνεργαστούν με την ακροδεξιά, ο Τζέι Ντι Βανς απάντησε: «Αν οι ΗΠΑ επέζησαν  10 χρόνια κριτικής από την Γκρέτα Τούνμπεργκ, έτσι και η Γερμανία μπορεί να επιβιώσει από μερικούς μήνες Ίλον Μασκ», ενώ απέδωσε μια σειρά αιματηρών επιθέσεων στην Γερμανία, στην Σουηδία και στις ΗΠΑ στην «woke» μεταναστευτική πολιτική.

Η τοποθέτηση Σταϊνμάιερ κατά Τραμπ

Ο ομοσπονδιακός πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ επέκρινε τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ, κάνοντας λόγο για «κοσμοθεωρία η οποία δεν λαμβάνει υπ’ όψιν τους καθιερωμένους κανόνες και εξέφρασε την ανησυχία του για τη συγκέντρωση εξουσίας μεταξύ των επιχειρηματιών στις ΗΠΑ.

Η νέα κυβέρνηση στις ΗΠΑ «έχει μια διαφορετική κοσμοθεωρία από εμάς, μια κοσμοθεωρία που δεν λαμβάνει υπ’όψιν τους καθιερωμένους κανόνες, τις καθιερωμένες συνεργασίες και την εμπιστοσύνη», δήλωσε ο κ. Σταϊνμάιερ κατά την έναρξη της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια (MSC) και προειδοποίησε: «Η απουσία κανόνων δεν πρέπει να γίνει το πρότυπο για μια νέα τάξη πραγμάτων στον κόσμο».

Οι αντιδράσεις

Η τοποθέτηση για την Γερμανία προκάλεσε αντιδράσεις. Για απαράδεκτες δηλώσεις έκανε λόγο ο υπουργός Αμυνας Μπόρις Πιστόριους, ενώ οι αρχηγοί της Εναλλακτικής για την Γερμανία (AfD) και της Συμμαχίας Ζάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) έσπευσαν να εκφράσουν την ικανοποίησή τους για τα σχόλια του αμερικανού αντιπροέδρου.

«Τέθηκε υπό αμφισβήτηση η δημοκρατία σε ολόκληρη την Ευρώπη από τον αμερικανό αντιπρόεδρο. Μιλάει για ακύρωση της δημοκρατίας. Και αν τον κατάλαβα σωστά, συγκρίνει τις συνθήκες σε τμήματα της Ευρώπης με απολυταρχικά καθεστώτα, αυτό είναι απαράδεκτο», δήλωσε ο κ. Πιστόριους, ενώ ο πρόεδρος της Επιτροπής ‘Αμυνας της Bundestag Μάσκους Φέρμπερ σχολίασε ότι «τουλάχιστον τώρα ξέρουμε τι να περιμένουμε από την Ουάσιγκτον, διχασμό αντί για συμφιλίωση» και πρόσθεσε: «Ακουσα κάποιον σε προεκλογικό αγώνα. Θα ήθελα να είχα ακούσει έναν αντιπρόεδρο».

Ενθουσιώδης ήταν αντιθέτως η αντίδραση της αρχηγού της AfD Αλίς Βάιντελ, η οποία χαρακτήρισε «εξαιρετική» και «εντυπωσιακή» την ομιλία του Τζέι Ντι Βανς και παρέθεσε αποστροφή του λόγου του αμερικανού αντιπροέδρου: «Δεν υπάρχουν τείχη πυρός στην δημοκρατία», ενώ σχολίασε ότι δεν χειροκρότησαν τον κ. Βανς οι εκπρόσωποι των CDU, CSU, SPD και Πρασίνων.

Σχεδόν στο ίδιο πνεύμα, η αρχηγός της BSW Ζάρα Βάγκενκνεχτ δήλωσε ότι «θα πρέπει να ήταν σοκ για το ευρωπαϊκό κατεστημένο που εξαρτάται από τις ΗΠΑ το γεγονός ότι τους επικρίνει ένας αντιπρόεδρος των ΗΠΑ για θέματα ελευθερίας του λόγου και την κουλτούρας ακύρωσης». Ωστόσο, ο κ.Βανς, συνέχισε η κυρία Βάγκενκνεχτ, «δεν είπε σχεδόν τίποτα για το κεντρικό ζήτημα της ειρήνης και της ασφάλειας. Αυτό δεν ήταν αρκετό».

Ζελένσκι: «Θα συναντηθώ μόνο με έναν Ρώσο, τον Πούτιν»

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε σήμερα ότι ο μόνος Ρώσος αξιωματούχος με τον οποίο είναι έτοιμος να συνομιλήσει είναι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, τονίζοντας ότι θα συναντούσε τον Ρώσο ομόλογό του μόνο όταν η Ουκρανία θα κατέληγε σε ένα κοινό σχέδιο με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και τους Ευρωπαίους ηγέτες.

«Θα συναντηθώ μόνο με έναν Ρώσο, τον Πούτιν και αυτό όταν έχουμε καταρτίσει ένα σχέδιο με τις ΗΠΑ», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος μιλώντας στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια, αναφερόμενος στο ενδεχόμενο ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.

Παράλληλα ανέφερε ότι ο Τραμπ του είπε ότι μπορεί να τον καλέσει οποιαδήποτε στιγμή και ότι ο Αμερικανός πρόεδρος του έδωσε τον αριθμό του προσωπικού του κινητού. Ο Ζελένσκι δήλωσε μεταξύ άλλων ότι η Ουκρανία θα χρειαστεί να διπλασιάσει το μέγεθος του στρατού της σε 1,5 εκατομμύριο ανθρώπινο δυναμικό αν δεν ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.

Ο Ουκρανός πρόεδρος αναγνώρισε ότι οι ΗΠΑ είναι αντίθετες με την ένταξη της Ουκρανίας στην Βορειοατλαντική Συμμαχία. Πρόσθεσε ότι πιστεύει ότι η Ουάσινγκτον δεν έβλεπε ποτέ στην πραγματικότητα την Ουκρανία μέλος του ΝΑΤΟ, σημειώνοντας ότι «απλά μιλούν γι’ αυτό».

Σε καλό κλίμα η συνάντηση

Βανς και Ζελένσκι συναντήθηκαν στο περιθώριο της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια. Αμέσως μετά, είπαν στους δημοσιογράφους ότι είχαν μια «καλή συζήτηση» και ότι θα ακολουθήσουν και άλλες «τις επόμενες ημέρες, εβδομάδες και μήνες», κατά τα λεγόμενα του Βανς.

Ο στόχος των Ηνωμένων Πολιτειών είναι να πετύχουν μια «βιώσιμη ειρήνη» στην Ουκρανία, μια ειρήνη που «δεν θα βυθίσει την ανατολική Ευρώπη σε μια σύγκρουση μέσα σε μερικά χρόνια», δήλωσε σήμερα ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς, στη συνάντηση που είχε με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Ο Ζελένσκι είπε ότι χρειάζεται να γίνει περισσότερη δουλειά στο σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στη χώρα του. «Πρέπει να μιλήσουμε περισσότερο, να εργαστούμε περισσότερο και να προετοιμάσουμε ένα σχέδιο για το πώς θα σταματήσουμε» τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, τόνισε.

Δεν υπάρχει συμφωνία για τα ορυκτά

Το Κίεβο και η Ουάσινγκτον προσπαθούν ακόμη να καταλήξουν σε μια συμφωνία για τα κρίσιμα ορυκτά που θέλουν να εκμεταλλευτούν οι ΗΠΑ, μετά τις συνομιλίες που είχαν ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς, ανέφεραν δύο μέλη της ουκρανικής αντιπροσωπείας.

Θα πρέπει να επιλυθούν ορισμένες λεπτομέρειες, πρόσθεσαν οι πηγές αυτές.

Η Ουκρανία υπέβαλε στις ΗΠΑ τις προτάσεις της για τη διμερή συμφωνία αφού ολοκλήρωσε τη σύνταξή τους, είχαν δηλώσει νωρίτερα δύο ουκρανικές πηγές, καθώς το Κίεβο προσπαθεί να εξασφαλίσει τη στήριξη του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, στην προσπάθειά του να τελειώσει τον πόλεμο με τη Ρωσία.

Η παρέμβαση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν

«Μια αποτυχημένη Ουκρανία θα αποδυνάμωνε την Ευρώπη, αλλά θα αποδυνάμωνε και τις Ηνωμένες Πολιτείες» δήλωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά την ομιλία της στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου.

Όσον αφορά την ευρωπαϊκή ασφάλεια, η Πρόεδρος της Επιτροπής τόνισε ότι «η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα» και για να το πετύχει αυτό χρειάζεται να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες που επί του παρόντος στην ΕΕ είναι λίγο κάτω από το 2% του ΑΕΠ πάνω από το 3% του ΑΕΠ και αυτό σημαίνει εκατοντάδες δισεκατομμύρια περισσότερες επενδύσεις κάθε χρόνο. Για το λόγο αυτό, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ότι θα προτείνει την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας για τις αμυντικές επενδύσεις.

«Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές τους δαπάνες», είπε, σημειώνοντας ότι αυτό θα γίνει «ελεγχόμενα και υπό όρους». Επιπλέον, είπε ότι η Επιτροπή θα προτείνει ένα ευρύτερο πακέτο εξατομικευμένων εργαλείων για την αντιμετώπιση της ειδικής κατάστασης κάθε κράτους μέλους. Τόνισε, ακόμη, ότι «για ένα τεράστιο πακέτο ‘Αμυνας χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή προσέγγιση στον καθορισμό των επενδυτικών μας προτεραιοτήτων» και αυτό θα επιτρέψει επενδύσεις σε αμυντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος που είναι απαραίτητα.

Τα κυριότερα σημεία της ημέρας

  • Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η χώρα του θέλει «εγγυήσεις ασφαλείας» και ένα κοινό αμερικανο-ουκρανικό ειρηνευτικό σχέδιο προτού ξεκινήσει συνομιλίες με τον Βλαντιμίρ Πούτιν για τον τερματισμό του πολέμου στη χώρα του. Ο Zelenskyy είχε συνομιλίες με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ JD Vance στο περιθώριο της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου, μετά τις οποίες οι δύο άνδρες συμφώνησαν ότι απαιτούνται περαιτέρω συνομιλίες για να δουν αν μπορούν να καταλήξουν σε κοινή αντίληψη.
  • Ο Βανς εξαπέλυσε βίαιη ιδεολογική επίθεση στην Ευρώπη, κατηγορώντας τους ηγέτες της ότι καταστέλλουν την ελευθερία του λόγου, ότι δεν αναχαιτίζουν την παράνομη μετανάστευση και ότι τρέχουν φοβισμένοι από τις πραγματικές πεποιθήσεις των ψηφοφόρων. Σε μια επιτιμητική ομιλία στο Μόναχο, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ έκανε κήρυγμα στους Ευρωπαίους ηγέτες για την αποτυχία της ηπείρου, όπως υποστήριξε, να ακούσει τις λαϊκιστικές ανησυχίες των ψηφοφόρων.
  • Η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Κάια Κάλλας δήλωσε ότι η ομιλία του Βανς έμοιαζε σαν οι ΗΠΑ να «προσπαθούν να ξεκινήσουν μια μάχη» με την Ευρώπη. Ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους δήλωσε ότι η παρέμβαση του Βανς ήταν «μη αποδεκτή». Ο Νορβηγός πρωθυπουργός Jonas Gahr Støre επέκρινε τον Vance επειδή «δεν ασχολήθηκε με ορισμένα από τα βασικά ζητήματα ασφάλειας που αντιμετωπίζουμε σήμερα», κάτι που χαρακτήρισε «χαμένη ευκαιρία».
  • Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Ντέιβιντ Λάμι δήλωσε ότι ο ίδιος και ο Βανς συμφώνησαν ότι ο Ζελένσκι πρέπει να συμμετάσχει σε οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία. Ο Lammy δήλωσε ότι ήταν «πολύ ενθαρρυμένος» στις συζητήσεις του με τον Vance για την Ουκρανία.
  • Το Κρεμλίνο συγκεντρώνει μια διαπραγματευτική ομάδα υψηλού επιπέδου για να συμμετάσχει σε απευθείας συνομιλίες με τις ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με δημοσίευμα. Τα μέλη της ρωσικής διαπραγματευτικής ομάδας φέρονται να περιλαμβάνουν κορυφαία πολιτικά, μυστικά και οικονομικά στελέχη, συμπεριλαμβανομένου του Kirill Dmitriev, στενού συμβούλου του Πούτιν και ειλικρινούς υποστηρικτή του Τραμπ, γεγονός που υποδηλώνει ότι ένα βασικό σημείο εστίασης της διαπραγματευτικής στρατηγικής της Ρωσίας είναι πιθανό να είναι η μείωση των κυρώσεων.
  • Η Γιούλια Ναβάλναγια, η χήρα του ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, προειδοποίησε ότι «δεν έχει νόημα να προσπαθούμε να διαπραγματευτούμε» με τον Πούτιν, εν μέσω συνομιλιών για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. «Υπάρχουν μόνο δύο πιθανά αποτελέσματα για οποιαδήποτε συμφωνία με τον Πούτιν. Εάν παραμείνει στην εξουσία, θα βρει τρόπο να αθετήσει τη συμφωνία. Αν χάσει την εξουσία, η συμφωνία θα καταστεί άνευ νοήματος», δήλωσε.