Τη σκυτάλη στην «τραμπoποίηση» της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής πήρε η Γερμανία, την ώρα που η Ιταλία εγκατέστησε σε δομή στην Αλβανία την πρώτη ομάδα μεταναστών που αναχαίτισε σε διεθνή ύδατα νοτίως της Λαμπεντούζα. Είναι αξιοσημείωτο ότι για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και λίγες εβδομάδες πριν τις πρόωρες εκλογές (στις 23 Φεβρουαρίου) στη Γερμανία, έσπασε ένα ταμπού και η Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) βγήκε από την απομόνωση στην οποία βρισκόταν επειδή τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου δεν συνεργάζονταν με την ακροδεξιά.
Την «πόρτα» γι’ αυτή την επικίνδυνη στροφή άνοιξε την Τετάρτη (29/1) ο υποψήφιος καγκελάριος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU), Φρίντριχ Μερτς, περνώντας ψήφισμα για την αυστηροποίηση της μεταναστευτικής πολιτικής με τη σύμπραξη της AfD. Όμως δυο μέρες αργότερα, την Παρασκευή, το νομοσχέδιο που κατέθεσε ο Μερτς καταψηφίστηκε (338-350) παρότι το υπερψήφισε η AfD, διότι υπήρξαν διαρροές από την κεντρώα πτέρυγα του CDU.
Δέκα χρόνια μετά το θερμό καλωσόρισμα των προσφύγων από την καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ, η οποία αποδοκίμασε σφοδρά την «ανίερη» σύμπραξη της Τετάρτης με την AfD, ο Μερτς ανήγγειλε ότι θα βάλει «κόφτη» στις ροές και προσκόμματα στο άσυλο αν εκλεγεί καγκελάριος. Μια ψηφοθηρική στροφή, στον απόηχο της δολοφονικής επίθεσης Σαουδάραβα με αυτοκίνητο στη χριστουγεννιάτικη αγορά του Μαγδεμβούργου (20 Δεκεμβρίου) και Αφγανού με μαχαίρι στο Ασάφενμπουργκ (22 Ιανουαρίου).
Ο Μερτς, που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις είναι το φαβορί για την Καγκελαρία, ανήγγειλε την αντικατάσταση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για το άσυλο με την εθνική, απαγορεύοντας την είσοδο στη Γερμανία σε άτομα χωρίς έγγραφα, συμπεριλαμβανομένων προσφύγων. Υιοθετώντας τόνους αντάξιους του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, δεσμεύτηκε ότι τα μέτρα θα τεθούν σε εφαρμογή «από την πρώτη μέρα» της θητείας του.
Ποιοι θέλουν συνεργασία CDU και AfD;
Βέβαιος ότι, τελικά, «το CDU δεν θα κάνει συμφωνία συνασπισμού με την AfD μετά τις εκλογές», δηλώνει μιλώντας στο Βήμα ο καθηγητής στο Φράιε Πανεπιστήμιο του Βερολίνου Μαξ Στάινχαρντ. «Υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη αντίσταση και εντός του CDU – δείτε τις δηλώσεις της Μέρκελ – αλλά και μέσα στη γερμανική κοινωνία. Η δεξιά πτέρυγα του CDU εργάζεται παρόλα αυτά για την εξομάλυνση των σχέσεων με την AfD, για να προετοιμάσει το έδαφος για συνασπισμούς πρώτα σε τοπικό επίπεδο και αργότερα ενδεχομένως σε εθνικό».
«Το CDU γνωρίζει ότι οι προτάσεις του συγκρούονται με το γερμανικό συνταγματικό δίκαιο και τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και δεν μπορούν να εφαρμοστούν στην πράξη, άρα απλώς επιδιώκει να κερδίσει ψήφους στις εκλογές», λέει στο Βήμα ο επικεφαλής του γραφείου του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ στην Αθήνα, Κάντσλάιτερ Μπόρις. Παρόλα αυτά, θεωρεί ότι οι επιλογές του Μερτς είναι «επιζήμιες για τη Δημοκρατία και νομιμοποιούν την AfD».
Η Μελόνι έστειλε μετανάστες στην Αλβανία
Την Τρίτη, μια μέρα πριν τις κοινοβουλευτικές εξελίξεις στη Γερμανία, περιπολικό του ιταλικού Πολεμικού Ναυτικού έδεσε σε λιμάνι της βόρειας Αλβανίας, μεταφέροντας 49 μετανάστες, που «αναχαιτίστηκαν» το περασμένο σαββατοκύριακο «σε διεθνή ύδατα», σύμφωνα με εκπρόσωπο της ιταλικής κυβέρνησης. Ο δημοσιογράφος
στις αλβανικές ειδησεογραφικές πλατφόρμες Reporters και Citizens και στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Δημοσιογραφίας, Αρτάν Ράμα, λέει στο Βήμα ότι οι περισσότεροι συμπατριώτες του αποδοκιμάζουν τη μετατροπή της χώρας τους στη «χωματερή των Βαλκανίων. Η Αλβανία ήδη φιλοξενεί μέλη της ιρανικής αντιπολίτευσης, φιλοαμερικανούς Αφγανούς αλλά και βορειοαφρικανούς μετανάστες».
Αναπάντεχα, πέντε από τους 49 μετανάστες – δύο από τη Γκάμπια, ένας από την Ακτή Ελεφαντοστού και δύο από το Μπαγκλαντές – μεταφέρθηκαν αυθημερόν στην Ιταλία, μετά από έλεγχο κατά την άφιξή τους στο αλβανικό λιμάνι, οπότε διαπιστώθηκε ότι οι τέσσερις είναι ανήλικοι κι ένας εμπίπτει στην κατηγορία «ευάλωτος».
Οι ιταλικές δομές στην Αλβανία παρέμεναν μέχρι αυτή την εβδομάδα άδειες καθώς το σχέδιο μετεγκατάστασης μεταναστών, που θα έμπαινε σε εφαρμογή τον περασμένο Αύγουστο, προσέκρουσε στους δικαστές της Ρώμης, οι οποίοι έδωσαν εντολή οι ομάδες μεταναστών που είχαν σταλεί στην Αλβανία σε δυο δόσεις, τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο, να επιστρέψουν στην Ιταλία. Οι μετανάστες που στάλθηκαν την περασμένη Τρίτη όμως περισυνελέγησαν σε διεθνή ύδατα και όχι σε ιταλικά. Στο φόντο πάντως των εξελίξεων στη Γερμανία και την Ιταλία, η Ευρώπη δείχνει θετική έναντι των «κέντρων επαναπατρισμού» σε τρίτες χώρες, βάσει του ιταλικού μοντέλου.
«Ο πυρήνας της απάντησης στο ερώτημα αν μπορούν ευρωπαϊκές χώρες να παρακάμψουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη μετανάστευση βρίσκεται στο ότι μια τέτοια ενέργεια αντίκειται στο δίκαιο της ΕΕ. Και, επομένως, σε μια τέτοια περίπτωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να προσφύγει στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης», εξηγεί στο Βήμα ο Θανάσης Καλόγηρος, υποψήφιος διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή της Σορβόννης. «Ακολουθεί η εκδίκαση της προσφυγής επί παραβάσει στο Δικαστήριο του Λουξεμβούργου. Οπότε τίθεται και το ερώτημα: στο ενδεχόμενο παραβίασης, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα κινηθεί εναντίον του πολιτικά και κομματικά ομογάλακτού της Μερτς;».
