«Είμαστε ό,τι τρώμε» συνηθίζουμε να λέμε και αυτό είναι απολύτως σωστό – μάλιστα το τι τρώμε μπορεί να αλλάξει ακόμη και τη λειτουργία των γονιδίων μας προστατεύοντάς μας από τον καρκίνο. Αυτό έδειξε μια νέα μελέτη ερευνητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ που μόλις δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Nature Metabolism».
Ποιες είναι οι τροφές-«ασπίδα» ενάντια στον καρκίνο
Συγκεκριμένα από τη μελέτη προέκυψε ότι οι πλούσιες σε φυτικές ίνες τροφές όπως τα φασόλια, οι ξηροί καρποί, τα σταυρανθή λαχανικά, τα αβοκάντο κ.α. επιφέρουν αλλαγές στην έκφραση συγκεκριμένων γονιδίων οι οποίες λειτουργούν ως «ασπίδα» ενάντια στον καρκίνο.
Τα ευεργετικά λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας
Οταν καταναλώνουμε φυτικές ίνες το μικροβίωμα του εντέρου μας παράγει λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας (SCFAs – ονομάζονται επίσης πτητικά λιπαρά οξέα). Αυτά τα λιπαρά οξέα αποτελούν πηγή ενέργειας για τον ανθρώπινο οργανισμό αλλά όχι μόνο – πιστεύεται επίσης ότι επιδρούν εμμέσως στη γονιδιακή λειτουργία.
Αλλαγή της γονιδιακής έκφρασης
Οι ερευνητές ανακάλυψαν πώς τα δύο πιο κοινά λιπαρά οξέα που παράγονται στο έντερό μας, το προπιονικό και το βουτυρικό, άλλαξαν τη γονιδιακή έκφραση σε υγιή ανθρώπινα κύτταρα, σε ανθρώπινα καρκινικά κύτταρα του παχέος εντέρου (σε ορισμένα εκ των οποίων είχε χορηγηθεί θεραπεία ενώ σε άλλα όχι) αλλά και στο έντερο ποντικών.
Επίδραση σε διεργασίες που συνδέονται με τον καρκίνο
Η ερευνητική ομάδα εντόπισε συγκεκριμένα άμεσες επιγενετικές αλλαγές σε γονίδια που ρυθμίζουν τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό, τη διαφοροποίηση των κυττάρων καθώς και την απόπτωση (προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος) – όλες αυτές οι διεργασίες είναι ζωτικής σημασίας για τον έλεγχο της ανεξέλεγκτης κυτταρικής ανάπτυξης που συνδέεται με τον καρκίνο.
Καθολικός μηχανισμός προστασίας
«Ανακαλύψαμε άμεση σύνδεση μεταξύ της κατανάλωσης φυτικών ινών και της τροποποίησης της γονιδιακής λειτουργίας η οποία έχει αντικαρκινική δράση. Πιστεύουμε ότι αυτός είναι πιθανώς ένας καθολικός μηχανισμός καθώς τα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου που παράγονται από την πέψη των φυτικών ινών μπορούν να ταξιδέψουν σε ολόκληρο το σώμα» ανέφερε ο Μάικλ Σνάιντερ, καθηγητής Γενετικής στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ και προσέθεσε: «Σε γενικό πλαίσιο η διατροφή του πληθυσμού είναι πολύ ‘φτωχή’ σε φυτικές ίνες, γεγονός που σημαίνει ότι το μικροβίωμα των περισσότερων ανθρώπων δεν ‘τρέφεται’ σωστά και δεν παράγει τόσα λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας όσα θα έπρεπε. Και αυτό δεν κάνει καλό στην υγεία μας».
Συνεργιστική επίδραση διατροφής και θεραπειών για τον καρκίνο
Με δεδομένα τα άκρως ανησυχητικά αυξανόμενα ποσοστά καρκίνου του εντέρου σε νέους ενηλίκους, τα καινούργια ευρήματα δείχνουν και τον δρόμο της πιθανής συνεργιστικής επίδρασης διατροφής και θεραπειών για τον καρκίνο. «Εντοπίζοντας τα γονίδια-στόχους αυτών των σημαντικών μορίων θα μπορούμε να κατανοήσουμε πώς οι φυτικές ίνες έχουν αυτή την ευεργετική επίδραση αλλά και τι πάει στραβά στον καρκίνο» κατέληξε ο καθηγητής Στάιντερ.