Εν αναμονή της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας για την προφυγή της ΚΕΔΕ και 165 δήμων της χώρας κατά του «τέλους ταφής», η νέα τιμολογιακή πολιτική της διαχείρισης απορριμμάτων για το 2025 έχει ανάψει φωτιές ανάμεσα στον Δήμο Αθηναίων, που καλείται να αυξήσει υπέρογκα τα τέλη καθαριότητας και την Περιφέρεια Αττικής, στην οποία πιστώνεται εν μέρει μαζί με τον ΕΔΣΝΑ η επίμαχη απόφαση που έχει διευρύνει την οξεία αντιπαράθεση και σε πολιτικό επίπεδο, καθώς προβλέπεται σε νόμο της κυβέρνησης Μητσοτάκη του 2021.

Το θέμα ανακίνησε την Πέμπτη ο Χάρης Δούκας, με τον δήμαρχο Αθηναίων να ζητάει την «άμεση σύγκληση των αρμοδίων οργάνων της ΚΕΔΕ και της ΠΕΔΑ, προκειμένου να αποτραπεί, όπως σημειώνει, η οικονομική ασφυξία των ΟΤΑ, την οποία θα επιφέρει η υπερβολική αύξηση των τελών ταφής των απορριμμάτων που επέβαλλε για το 2025 ο ΕΣΔΝΑ.

Ο κ. Δούκας χαρακτηρίζει «πρωτοφανή και σκανδαλώδη», την απόφαση που έλαβε στις 27/12/2024 η εκτελεστική επιτροπή του Ειδικού Διαβαθμικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) και στην επιστολή προς τους προέδρους των Ενώσεων, ζητά να ληφθούν αποφάσεις για την αναστολή της εκτέλεσης της απόφασης και την προσφυγή στην δικαιοσύνη.

Παράλληλα, εκφράζει την πεποίθηση ότι η εφαρμογή της θα οδηγήσει σε οικονομική εξόντωση τους ΟΤΑ, καθώς αυξάνει υπερβολικά τα ποσά που πρέπει να καταβληθούν για τα τέλη ταφής και τις εισφορές υπέρ του ΕΔΣΝΑ, εντός του 2025. Προσθέτει ότι θα επιφέρει «επαχθή τετελεσμένα στους δήμους, ότι δεν υπήρξε καμία διαδικασία διαβούλευσης, ενώ έχουν ήδη καταρτισθεί και εγκριθεί από τα Δημοτικά Συμβούλια οι δημοτικοί προϋπολογισμοί του έτους 2025».

Επισημαίνει ότι αυτή η εξέλιξη θα προκαλέσει «απόλυτη οικονομική ασφυξία στους ΟΤΑ της Αττικής, οι οποίοι έχουν ήδη τεράστια χρηματοδοτική δυσχέρεια, λόγω της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης». Ενδεικτικά αναφέρει ότι ο Δήμος Αθηναίων θα κληθεί να καταβάλει το 2025 επιπλέον 12 εκατ. ευρώ, «ποσό που αντιστοιχεί σε 50% αύξηση σε σχέση με τα ισχύοντα το 2024, ενώ ανάλογη είναι και η επιβάρυνση και των λοιπών δήμων της περιφέρειας».

Ο δήμαρχος Αθηναίων αποδίδει ευθύνες στην Περιφέρεια Αττικής, καθώς «σύμβουλοι της μετέχουν στην ΕΕ του ΕΔΣΝΑ και ένας εξ αυτών φέρει την ιδιότητα του προέδρου της, όπως ευθύνεται και ο αντιπρόεδρός της, Νίκος Αβραμίδης, πρώην αντιδήμαρχος Καθαριότητας του Δήμου Αθηναίων επί δημαρχίας Μπακογιάννη».

ΕΣΔΝΑ: Αναληθές ότι είναι δική μας η απόφαση

«Είναι απολύτως αναληθές ότι υπήρξε αύξηση στα τέλη ταφής απορριμμάτων με πρωτοβουλία του ΕΔΣΝΑ και μάλιστα με τη μορφή του κατεπείγοντος. Το συγκεκριμένο κόστος επιβάλλεται κλιμακωτά και προκύπτει από την εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας», απάντησε την Παρασκευή η Περιφέρεα Αττικής, αποδίδοντας «άγνοια» ή «σκοπιμότητα» στον δήμαρχο Αθηναίων.

Σε σχετική της ανακοίνωση επισημαίνει ότι το συγκεκριμένο τέλος ταφής για τους Δήμους όλης της χώρας επιβλήθηκε «βάσει του Ν. 4819/2021, από την 1η Ιανουαρίου 2022». Επίσης, προσθέτει ότι, βάσει του ίδιου νόμου, αυτό ορίστηκε σε 20 ευρώ ανά τόνο αποβλήτων και αυξάνεται ετησίως κατά πέντε ευρώ ανά τόνο, έως την τιμή των 35 ευρώ, ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2026 ορίζεται σε 45 ευρώ για να φτάσει στα 55 ευρώ ανά τόνο από την 1η Ιανουαρίου 2027, τιμή στην οποία σταθεροποιείται για τα επόμενα έτη.

Για το ζήτημα αυτό, παρατηρεί η Περιφέρεια, τόσο η ΚΕΔΕ όσο και 165 δήμοι της χώρας έχουν προσφύγει στη δικαιοσύνη, ενώ το έσοδο αυτό δεν κατευθύνεται στον ΕΔΣΝΑ ή την Περιφέρεια, αλλά αποδίδεται εξ ολοκλήρου στον ΕΟΑΝ με τον ΕΣΔΝΑ να αποτελεί, σύμφωνα με τον νόμο, τον ενδιάμεσο. Δηλαδή, οφείλει να υπολογίσει και να εισπράξει από τους δήμους τα τέλη και εν συνεχεία να τα αποδώσει στον ΕΟΑΝ.

Τονίζεται ότι «σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί ευθύνη της Περιφέρειας, ούτε του ΕΔΣΝΑ η αδυναμία των υπευθύνων του Δήμου Αθηναίων να συμπεριλάβουν στον προϋπολογισμό ένα κόστος που προβλέπεται στον Νόμο και βέβαια που θα έπρεπε να είχε προβλεφθεί και στον προϋπολογισμό του Δήμου». Επίσης, θα έπρεπε ο δήμος να γνωρίζει πως «η Εκτελεστική Επιτροπή του ΕΔΣΝΑ δε θα μπορούσε ποτέ να επιβάλλει την οποιαδήποτε αλλαγή στην τιμολογιακή πολιτική, καθώς απαιτείται σχετική λήψη απόφασης από το ΔΣ του ΕΔΣΝΑ, η οποία ποτέ δε δρομολογήθηκε».

Στην ανακοίνωση τονίζεται πως «η τεκμηριωμένη αλήθεια διαλύει την παραφιλολογία», ενώ γίνεται λόγος για «εργαλειοποίηση του θέματος και σκοπιμότητας» από πλευράς δήμου. Σημειώνεται πως με «φτηνούς εντυπωσιασμούς δε λύνεται το πρόβλημα της καθαριότητας στην Αθήνα» και χαρακτηρίζεται λυπηρό το γεγονός πως την ώρα που οι πολίτες απαιτούν από τους δύο βαθμούς αυτοδιοίκησης σκληρή, συνεχή δουλειά για να δοθούν οριστικές λύσεις σε χρονίζοντα προβλήματα, «ο Δήμαρχος Αθηναίων επιλέγει να κρύβεται πίσω από τις ευθύνες του…».

Ολοκληρώνοντας, η Περιφέρεια επισημαίνει: «Στον ΕΔΣΝΑ γνωρίζουμε τα προβλήματα και δουλεύουμε καθημερινά για να τα λύσουμε… Το πρόβλημα του κόστους των απορριμμάτων θα λυθεί μόνο μέσα από ένα ολιστικό και οργανωμένο σχέδιο διαχείρισης των απορριμμάτων. Ένα σχέδιο που η Περιφερειακή Αρχή, μαζί με τον ΕΔΣΝΑ και τα συναρμόδια Υπουργεία, προετοιμάζει και σύντομα θα παρουσιαστεί, δίνοντας οριστικό τέλος σε σκοπιμότητες, καθυστερήσεις, δικαιολογίες και παθογένειες δεκαετιών, που δεν επιτρέπουν την οριστική λύση του προβλήματος διαχείρισης των απορριμμάτων στη Μητροπολιτική Αττική».

Δούκας: Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι

«Δεν θα επιτρέψουμε την υπέρογκη αύξηση των τελών ταφής καθώς πρόκειται για επιβάρυνση που υπερβαίνει κάθε λογική», ανταπαντά ο δήμαρχος Αθηναίων στην ανακοίνωση της Περιφέρειας Αττικής.

Ο Χάρης Δούκας επισημαίνει ότι «οι αριθμοί είναι αμείλικτοι», ενώ στους ισχυρισμούς «δεν φταίω εγώ αλλά η κυβέρνηση», υπογραμμίζει ότι ο δήμος «καλείται να πληρώσει από 23,9 εκατ. ευρώ το 2024 για εισφορές και τέλη στον ΕΔΣΝΑ (φορέα που διαχειρίζεται τα απορρίμματα στην Αττική), 35,3 εκατ. ευρώ το 2025 για τις ίδιες υπηρεσίες, με αντίστοιχη επιβάρυνση να καταγράφεται και στους λοιπούς δήμους της περιφέρειας.

Επιπλέον, ο δήμαρχος καλεί τον πρόεδρο του ΕΔΣΝΑ και αντιπεριφερειάρχη Αττικής, να απαντήσει, όχι μόνο για τις «πρωτοφανείς και εξοντωτικές», όπως τις χαρακτηρίζει, αποφάσεις, αλλά και στα ακόλουθα τρία ερωτήματα:

  • Ποιο είναι το κατεπείγον της απόφασης του ΕΣΔΝΑ (στις 27/12) χωρίς μάλιστα τη φυσική παρουσία των μελών της ΕΕ του Συνδέσμου.
  • Γιατί δεν προηγήθηκε ούτε ο στοιχειώδης διάλογος με τους δήμους της Αττικής.
  • Γιατί η απόφαση ελήφθη, αφού είχαν ολοκληρωθεί και ψηφιστεί η προϋπολογισμοί τους για το 2025.

Ο κ. Δούκας κλείνει την απάντησή του με τις παρακάτω δύο επισημάνσεις:

Πρώτον, είναι ανεπίτρεπτο ο αντιπεριφερειάρχης που (μαζί με τον τέως αντιδήμαρχο του κ. Μπακογιάννη) υπογράφει την απόφαση, να επικαλείται ανεπάρκεια ή αδυναμία σωστής λειτουργίας και διαχείρισης του Συνδέσμου που διοικεί για να αποφασίζει τις υπέρογκες επιβαρύνσεις στου δήμους.

Δεύτερον, είναι εξίσου ανεπίτρεπτο να ζητά από τους δήμους της Αττικής να πληρώσουν τα «σπασμένα» της δικής τους κακοδιαχείρισης στον ΕΔΣΝΑ όλα αυτά τα χρόνια.

Την «τακτική του ΕΣΔΝΑ που χέρι-χέρι με την κυβέρνηση προχωρά στην παραπέρα οικονομική αφαίμαξη των δήμων επιβάλλοντας αυξημένες καταβολές για το «τέλος ταφής» του 2025, με άμεσες και σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομική κατάσταση των δήμων», καταγγέλλουν οι εκλεγμένοι δήμαρχοι με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» στην Αττική και ζητούν και εκείνοι «την άμεση σύγκληση της Γενικής Συνέλευσης της ΠΕΔΑ και από την Περιφερειακή Αρχή, η οποία ασκεί τη Διοίκηση στον ΕΔΣΝΑ, να προχωρήσει στην άμεση σύγκληση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΔΣΝΑ».

Πυρ ομαδόν από ΠαΣοΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά

Για στραγγαλισμό των δήμων μέσω του ΕΣΔΝΑ και της κακοδιαχείρισης του τέλους ταφής, κατηγορεί το Μαξίμου η αξιωματική αντιπολίτευση, διά του υπεύθυνου του ΚΤΕ Εσωτερικών του κόμματος, Παναγιώτη Δουδωνή.

Σε ανακοίνωση του κατηγορεί την κυβέρνηση ότι «αντί να αναλάβει τις ευθύνες της για την κακοδιαχείριση του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) και να εξασφαλίσει διαφάνεια και λογοδοσία στη διαχείριση των απορριμμάτων, επιλέγει να μετακυλίσει το βάρος στους δήμους». Τονίζει μάλιστα ότι η μετακύλιση αυτής της υπέρμετρης επιβάρυνσης στους δήμους θα πλήξει τελικά τους πολίτες μέσω αυξημένων δημοτικών τελών, μέσω υποβάθμισης υπηρεσιών καθαριότητας και περιβαλλοντικών υποδομών.

Το ΠαΣοΚ σημειώνει ότι απαιτεί άμεσες ενέργειες και συγκεκριμένα:

  • Να ανακληθεί η απόφαση 210/2024 του ΕΔΣΝΑ και να ανασταλεί η εφαρμογή της μέχρι να υπάρξει διαφάνεια και δίκαιη κατανομή του κόστους.
  • Να ανακληθούν οι αποφάσεις του ΕΔΣΝΑ έως ότου δημοσιευθεί η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο εκδίκασε την υπόθεση στις 3 Δεκεμβρίου μετά την προσφυγή της ΚΕΔΕ και δεκάδων δήμων.
  • Να διερευνηθεί η τύχη των κονδυλίων του τέλους ταφής, με πλήρη διαφάνεια και δημοσιοποίηση των οικονομικών στοιχείων του ΕΔΣΝΑ.
  • Να ενεργοποιηθεί η επιστροφή των κονδυλίων από το τέλος ταφής στους ΟΤΑ για δράσεις ανακύκλωσης.
  • Να αποσαφηνιστεί η υπόθεση της διπλής παρακράτησης του τέλους ταφής του 2022.

«Η κυβέρνηση και ο ΕΔΣΝΑ οφείλουν να λογοδοτήσουν για τις πρακτικές τους και να σταματήσουν να επιβαρύνουν την αυτοδιοίκηση και τους πολίτες με τις αστοχίες και την αδιαφάνειά τους.

Η αυτοδιοίκηση πρέπει να λειτουργεί με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον, χωρίς σκιές και ερωτήματα που πλήττουν την εμπιστοσύνη της κοινωνίας», τονίζει μεταξύ άλλων ο κ. Δουδωνής.

Να ανασταλεί η εκτέλεση της απόφασης του ΕΔΣΝΑ για την αύξηση των τελών καθαριότητας ζητά με ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, κάνοντας λόγο για «ληστρική επιδρομή στο εισόδημα των πολιτών από την κυβέρνηση».

Η Κουμουνδούρου θεωρεί ότι «η απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΔΣΝΑ συνεχίζει την απαράδεκτη πρακτική, να χρησιμοποιούνται οι περιβαλλοντικές εισφορές των Δήμων ως εργαλείο οικονομικού στραγγαλισμού τους, συμβάλλοντας έτσι στην κεντρική κυβερνητική επιλογή που θέλει την Αυτοδιοίκηση αδύναμη και εξαρτημένη από το κεντρικό κράτος.

Χαρακτηριστικά αξίζει να αναφερθεί η αύξηση ανά Δήμο:

  • Δήμος Αθηναίων : 16.069.912 – 35.339.160
  • Δήμος Χαλανδρίου : 1.745.601 – 3.652.306
  • Δήμος Νίκαιας Αγ. Ι. Ρέντη : 2.681.845 – 5.590.150
  • Δήμος Σαρωνικού : 1.497.070 – 2.820.417
  • Δήμος Ζωγράφου: 1.214.798 – 2.681.203
  • Δήμος Βύρωνα : 1.092.369 – 2.403.280 
  • Δήμος Κηφισιάς : 2.658.705 – 6.016.493

Επιπλέον η απόφαση προβλέπει την παρακράτηση των ποσών κάθε μήνα, απευθείας από τη ΔΕΗ, που σημαίνει τεράστια μείωση της ρευστότητας στους δήμους από τον πρώτο κιόλας μήνα του 2025. Η κυβερνητική ευθύνη είναι μεγάλη, οι δήμαρχοι ομόφωνα έχουν αρνηθεί το τέλος ταφής με αποφάσεις των συνεδρίων τους. Η απόφαση της κυβέρνησης Μητσοτάκη για οικονομικό στραγγαλισμό της αυτοδιοίκησης και επιβάρυνση των δημοτών είναι ξεκάθαρη και καλούμε τους πάντες να αντιδράσουν».

Κλείνοντας καλεί «να πάρουν όλοι θέση, στα Δημοτικά Συμβούλια, στο Περιφερειακό Συμβούλιο, στη Βουλή ώστε να εξεταστούν οι τρόποι με τους οποίους θα αποκρουστεί η απαράδεκτη απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΔΣΝΑ».

Από την πλευρά της η Νέα Αριστερά εξαπολύει σφοδρή επίθεση στον Νίκο Χαρδαλιά και την κυβέρνηση, χαρακτηρίζοντας σκανδαλώδη την απόφαση του ΕΔΣΝΑ και σημειώνοντας ότι «τα ποσά που καλούνται οι Δήμοι να καταβάλλουν, σε μια περίοδο που ήδη υπάρχει οικονομική δυσπραγία εξαιτίας της ανεπαρκούς χρηματοδότησης αλλά και της μη επιστροφής των παρακρατηθέντων, είναι δυσβάσταχτα».

«Εδώ και τώρα, καλούμε τους αυτοδιοικητικούς να σηκώσουν το ανάστημα τους απέναντι σε αυτές τις πολιτικές που οδηγούν τους Δήμους σε χρεοκοπία. Καλούμε την Εκτελεστική επιτροπή του ΕΔΣΝΑ και τον κυβερνητικό περιφερειάρχη να αποσύρουν άμεσα την απόφαση», τονίζει η Νέα Αριστερά.