Τα πάνω κάτω ήρθαν στο κουρδικό ζήτημα μέσα σε τρεις μήνες καθώς ο φυλακισμένος ηγέτης του PKK Αμπντουλάχ Οτσαλάν εμφανίζεται τώρα διατεθειμένος να συμβάλει στο «νέο παράδειγμα» της κυβέρνησης Ερντογάν και να κηρύξει το τέλος του ένοπλου αγώνα. Και οι δυο πλευρές μιλούν για «αδελφοσύνη» και «συμφιλίωση» όμως θα πρέπει να κάνουν συγκεκριμένα βήματα μέσα σε ένα ρευστό σκηνικό, τόσο μέσα στην Τουρκία όσο και στις γειτονικές χώρες.
Οι μεθοδεύσεις Ερντογάν στο Κουρδικό
Οι «χειρονομίες καλής θέλησης» της κυβέρνησης Ερντογάν στο κουρδικό ξεκίνησαν τον Οκτώβριο και συνδέονται με τις ραγδαίες εξελίξεις που δρομολόγησε η Άγκυρα στη Συρία. Σταθερός παρονομαστής της τουρκικής πολιτικής είναι να αποτραπεί πάση θυσία η δημιουργία ενός κουρδικού κράτους.
Στην κατεύθυνση αυτή κινείται ήδη ο νέος ισχυρός άνδρας της Δαμασκού, Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι, ο οποίος αξιώνει την ένταξη των κουρδικών Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG) στο υπουργείο Άμυνας και στον μελλοντικό στρατό της Συρίας.
Πολλοί ξαφνιάστηκαν την 1η Οκτωβρίου από την κίνηση που έκανε ο εθνικιστής ηγέτης Ντεβλέτ Μπαχτσελί μέσα στην τουρκική εθνοσυνέλευση. Ο κυβερνητικός εταίρος του προέδρου Ερντογάν έδωσε το χέρι του στους ηγέτες του φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατίας και Ισότητας των Λαών οι οποίοι αιφνιδιάστηκαν αλλά ανταποκρίθηκαν στη χειραψία.
Ακολούθησε, στις 22 Οκτωβρίου, η ομιλία του Μπαχτσελί στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματός του, με την οποία κάλεσε τον Οτσαλάν να πάει στη Βουλή προκειμένου να «κηρύξει το τέλος της τρομοκρατίας και τη διάλυση του PKK».
Την επομένη ο Ερντογάν έκανε λόγο για «ένα ιστορικό παράθυρο ευκαιρίας» που άνοιξε ο Μπαχτσελί, αποφεύγοντας να μιλήσει για ειρηνευτική διαδικασία, πολύ δε περισσότερο για έξοδο του ισοβίτη Οτσαλάν από τη φυλακή.
Μετά από αυτή την εξέλιξη το αριστερό-φιλοκουρδικό κόμμα υπέβαλε εκ νέου αίτημα για συνάντηση στελεχών του με τον Οτσαλάν στο νησί-φυλακή του Ιμραλί.
Ο ρόλος Τζολάνι
Παράλληλα, στη Συρία, οι αντάρτες της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS) υπό τον Τζολάνι ετοίμαζαν σιωπηρά με την υποστήριξη της Τουρκίας την αντεπίθεση που θα άρχιζε στα τέλη Νοεμβρίου και θα τους έφερνε στη Δαμασκό μέσα σε μόλις 12 ημέρες, απειλώντας ταυτόχρονα την κουρδική αυτονομία στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας.
Καθώς οι Κούρδοι της Συρίας πιέζονται ασφυκτικά από την Άγκυρα και τους συμμάχους της, οι τουρκικές αρχές έδωσαν τελικά την άδεια σε δυο βουλευτές του DEM (την Περβίν Μπουλντάν και τον Σίρι Σουρέγια Οντέρ) να επισκεφτούν τον Οτσαλάν για πρώτη φορά σε 10 χρόνια.
Μετά τη συνάντηση που έγινε το περασμένο Σάββατο στο Ιμραλί οι βουλευτές μετέφεραν την αποφασιστικότητα του Οτσαλάν να «συμβάλει θετικά στο νέο παράδειγμα που υποστήριξαν ο κύριος Μπαχτσελί και ο κύριος Ερντογάν».
Η αντιπροσωπεία ανέλαβε να μεταφέρει «στο κράτος και στους πολιτικούς κύκλους» ότι ο Οτσαλάν είναι «έτοιμος να κάνει τα αναγκαία θετικά βήματα και την προβλεπόμενη έκκληση».
Στην ίδια ανακοίνωση του DEM σημειώνεται ότι ο Οτσαλάν είναι καλά στην υγεία του, έχει υψηλό ηθικό ενώ θεωρεί την ενίσχυση της αδελφοσύνης Τούρκων και Κούρδων ως επείγον ζήτημα αποφασιστικής σημασίας για όλους τους λαούς. «Οι πρόσφατες εξελίξεις στη Γάζα και στη Συρία δείχνουν ότι η επίλυση του θέματος, που έχει επιδεινωθεί από εξωτερικούς παράγοντες, δεν μπορεί πλέον να αναβάλλεται».
Οι παγίδες
Προφανώς η Άγκυρα βλέπει ευκαιρίες στη διαχείριση του κουρδικού μετά τις ανατροπές στη Συρία. Όμως το κουρδικό κρύβει παγίδες για όλους. Ίσως το «νέο παράδειγμα» αποτελεί περισσότερο έναν αναγκαστικό ελιγμό.
Νωπές είναι εξάλλου οι μνήμες από τη διαδικασία ειρήνευσης που ξεκίνησε το 2013 με μήνυμα του Οτσαλάν από τη φυλακή και πνίγηκε το 2015 μέσα σε λουτρό αίματος στο οποίο είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους.
