Τι απασχολούσε την υφήλιο 70 χρόνια πριν από σήμερα; Πώς αποχαιρέτησε η διεθνής κοινή γνώμη το 1954; Ο «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ» της 25ης Δεκεμβρίου 1954 παρουσίασε συνοπτικά τα μεγαλύτερα «παγκόσμια προβλήματα» της εποχής εκείνης καθώς και την οπτική των δύο, τότε, υπερδυνάμεων και ορκισμένων εχθρών του Ψυχρού Πολέμου, των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ.
«Θα έχουμε διαρκή ειρήνη; Θα καταστή δυνατή η επίλυσις των διεθνών προβλημάτων; Θα αποτραπή το ενδεχόμενον ενός νέου πολέμου;
«ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ», 25.12.1954, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»
»Τα ερωτήματα αυτά απασχολούν σήμερα την Διεθνή Κοινή Γνώμη που με ενδιαφέρον, αλλά και με ανησυχία παρακολουθούν τις διεθνείς εξελίξεις.
»Οι τύχες του κόσμου, το πρόβλημα της ειρήνης ή του πολέμου εξαρτώνται κυρίως από δύο μεγάλα έθνη: Την Αμερικήν και την Σοβιετικήν Ένωσιν. Και ενώ οι ηγέται και των δύο χωρών διακηρύσσουν ότι επιθυμούν την ειρήνην και την συνεργασίαν, ωστόσο δεν έχουν συμφωνήσει σε μια σειρά διεθνών βασικών προβλημάτων.
»Γιατί αντιμετωπίζουν τα προβλήματα αυτά από διαφορετική σκοπιά, όπως φαίνεται κατωτέρω:
Η Αμερικανική και η Σοβιετική άποψις
«Ο Πρόεδρος Αϊζενχάουερ είχε διακηρύξει ότι ο πόλεμος δεν είναι αναπόφευκτος και ότι η ειρήνη και η επίλυσις των διεθνών προβλημάτων είναι δυνατή υπό τον όρον “ότι και οι Ρώσσοι θα προέβαιναν εις μίαν ειλικρινή ειρηνικήν ενέργειαν”.
»Η κυβέρνησις της Ουάσιγκτον είχε επίσης διαπιστώσει αλλαγήν εις την Σοβιετικήν στάσιν και είχε λάβει υπ’ όψιν της ωρισμένας ενεργείας, αι οποίαι όμως δεν εθεώρησαν αρκεταί διά να προετοιμάσουν το έδαφος διά μίαν συνεννόησιν.
»Η Ουάσιγκτον πιστεύει ότι πρέπει να οργανωθή πρώτα η άμυνα της Δυτικής Ευρώπης και κατόπιν να αρχίσουν συνομιλίαι με την Μόσχαν διότι “η Σοβιετική Κυβέρνησις μόνον την ισχύν λαμβάνει υπ’ όψιν της”.
»Ο πρωθυπουργός της Σοβιετικής Ενώσεως Γκεόργκι Μαλένκωφ εις λόγον του ενώπιον του Ανωτάτου Σοβιέτ, είχεν ειπεί ότι “δεν υπάρχουν ζητήματα τα οποία να μη είναι δυνατόν να λυθούν ειρηνικά με όλας τας χώρας, και ιδιαιτέρως με τας Ηνωμένας Πολιτείας”.
«ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ», 25.12.1954, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»
Τι ζητούσαν οι ΗΠΑ
Όπως αναφέρει ο «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ» μεταξύ άλλων, «δια να αποδειχθή ότι η Μόσχα εμφορείται από φιλειρηνικάς διαθέσεις, ο Πρόεδρος Αϊζενχάουερ θεωρεί απαραίτητον:
«- Την υπογραφήν συνθήκης ειρήνης με την Γερμανίαν και την Αυστρίαν
– Την παροχήν διαβεβαιώσεων ότι θα παύση η υπονόμευσις των μη Κομμουνιστικών καθεστώτων
– Η απαγόρευσις των ατομικών όπλων θα ηδύνατο να γίνη υπό τον όρον ότι η Σοβιετική Ένωσις θα εδέχετο έλεγχον επί της παραγωγής της διά να εξακριβωθή ο αριθμός των ατομικών όπλων που κατασκευάζει.
(…)
– Η Αμερικανική Κυβέρνησις θα εδέχετο ευχαρίστως την λήψιν μέτρων εις τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης διά των οποίων θα καθίσταντο τα καθεστώτα ελεύθερα και δημοκρατικά.
(…)
– Η Αμερικανική Κυβέρνησις θέλει να έχη απτάς αποδείξεις ότι δεν θα υπονομευθή το καθεστώς εις την Νοτίαν Κορέαν, την Περσίαν και την Αίγυπτον.
– Η Αμερικανική Κυβέρνησις θα εξακολουθήση να λαμβάνη αμυντικά μέτρα έως ότου αποδειχθή ότι πράγματι η Σοβιετική Κυβέρνησις επιθυμεί την ειρήνην και την συνεργασίαν με τον Δυτικόν Κόσμον.
Τι ζητούσε η ΕΣΣΔ
– Να τεθούν εκτός νόμου όλα τα ατομικά όπλα και να καταστραφούν τα υπάρχοντα αποθέματα
– Να υπογραφή η συνθήκη ειρήνης με την Γερμανίαν και την Αυστρίαν και να αποσυρθούν τα ξένα στρατεύματα, εν συνεχεία δε να διεξαχθούν εκλογαί υπό την εποπτείαν των Μεγάλων Δυνάμεων. Διά την Γερμανίαν ειδικώς, να εξασφαλισθή ότι δεν θα συμμετάσχη εις κανένα στρατιωτικό συνασπισμόν.
– Να αποσυρθούν οι Αμερικανοί από τας στρατιωτικάς και αεροπορικάς βάσεις που έχουν επί ξένων εδαφών.
– Να αφεθούν οι Ασιατικοί λαοί να καθορίσουν μόνοι τας τύχας των και να δοθή εις αυτούς το δικαίωμα της αυτοδιαθέσεως.
– Να καταργηθή το ΝΑΤΟ και όλα τα περιφερειακά σύμφωνα και να συναφθή νέα συμφωνία συλλογικής ασφαλείας.
Αυτά ήταν μερικά μόνο από τα αιτήματα μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων, τις τελευταίες ημέρες του 1954. Το αν και πότε ικανοποιήθηκαν το έδειξε η Ιστορία. Ο Ψυχρός Πόλεμος τερματίστηκε επισήμως τον Δεκέμβριο 1989 με τη Συμφωνία της Μάλτας μεταξύ Γκορμπατσόφ και Ρήγκαν, οι έριδες φυσικά μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας συνεχίζουν μέχρι και σήμερα, και να υφίστανται και να επηρεάζουν τις εξελίξεις σε ολόκληρο τον πλανήτη.
