Σημαντικές ελλείψεις έχουν καταγραφεί από την περίοδο της οικονομικής κρίσης στο προσωπικό των νοσοκομείων του ΕΣΥ, με την Κυβέρνηση να επιδιώκει την ανάσχεση αυτής της κατάστασης ώστε μην υπάρχουν κενά και τα νοσηλευτικά ιδρύματα να μην έχουν προβλήματα λειτουργίας.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση Health at a Glance 2024, η Ελλάδα καταγράφει τη χειρότερη θέση όσον αφορά τους νοσηλευτές, καθώς διαθέτει μόλις 3,9 νοσηλευτές ανά 1000 κατοίκους όταν ο μέσος όρος είναι 8,4 δηλαδή κάτω από τους μισούς!
Επίσης σε αμιγώς νοσηλευτικό προσωπικό (δηλαδή χωρίς τους βοηθούς νοσηλευτές, η αναλογία υποχωρεί στους 2,4 ανά 1000 άτομα πληθυσμού, όταν ο μέσος όρος είναι περίπου 7,5.
Ο στόχος της ορθολογικής κατανομής
Όπως μας αναφέρει η Γενική Γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας Λίλιαν Βενετία Βιλδιρίδη, «Τα τελευταία χρόνια όλες οι θέσεις κατανέμονται με στόχο όλα τα νοσοκομεία να προσεγγίσουν την αναλογία 2 νοσηλευτών ανά 1 κατειλημμένη κλίνη, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα βέλτιστης στελέχωσης, ώστε να υπάρχει ορθολογική κατανομή και να βελτιωθεί συνολικά η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών στους πολίτες.
Ειδικότερα, για την ορθολογική και αποτελεσματική κατανομή των θέσεων νοσηλευτικού προσωπικού στα νοσοκομεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας ζητήθηκαν και αξιολογήθηκαν τα αιτήματά των νοσοκομείων, με βάση την τωρινή στελέχωσή τους, τις οργανικές τους θέσεις, τις ελλείψεις και τις ανάγκες τους σε συγκεκριμένες ειδικότητες, όπως μεταφορείς ασθενών και μαιευτικό προσωπικό, κλπ., και λήφθηκαν υπόψη λειτουργικοί δείκτες, όπως πληρότητα, ημέρες νοσηλείας, λοιποί υπηρετούντες».
Συμπληρώνει ακόμη ότι με βάση αυτή η μεθοδολογία γίνεται η κατανομή των 3720 θέσεων νοσηλευτικού προσωπικού που προκηρύχθηκαν με την προκήρυξη 7Κ/2022, αλλά και για την κατανομή 2145 θέσεων νοσηλευτικού προσωπικού όλων των κατηγοριών τον Φεβρουάριο 2024, εκ των οποίων 2053 θέσεις θα καλυφθούν από επιλαχόντες της 7Κ/2022, γεγονός που θα συμβάλει σημαντικά στην επιτάχυνση των διαδικασιών επιλογής και συνεπώς στην άμεση πλήρωση των θέσεων εντός Ιανουάριου του 2025.
Περαιτέρω, με την ίδια μεθοδολογία έχουν κατανεμηθεί και δοθεί για έκδοση προκήρυξης από το ΑΣΕΠ επιπλέον 228 θέσεις νοσηλευτικού προσωπικού (Νοέμβριος 2024) και 207 θέσεις μαιευτικού προσωπικού (Δεκέμβριος 2024).
«Ενδεικτικά, με τις έως τώρα κατανομές και την κάλυψη των θέσεων που έχουν δοθεί για προκήρυξη, το ποσοστό ελλείψεων στο σύνολο της επιθυμητής στελέχωσης, όπως το έχουμε ορίσει για μεγάλα νοσοκομεία, έχει μειωθεί σημαντικά.
Για παράδειγμα στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Ευαγγελισμός» το ποσοστό ελλείψεων στο σύνολο της επιθυμητής στελέχωσης μειώθηκε στο 23% (με 394 μόνιμες θέσεις νοσηλευτικής τα τελευταία χρόνια), στο Γενικό Νοσοκομείο Νέας Ιωνίας-Κωνσταντοπούλειο στο 17% και στο Γενικό Νοσοκομείο Αττικής ΚΑΤ στο 28%. Παράλληλα, βεβαίως τα νοσοκομεία ενισχύονται πάντα στοχευμένα και με πρόσληψη επικουρικού νοσηλευτικού προσωπικού, ενώ για το 2025 αναμένεται να προκηρυχθούν περαιτέρω 1300 θέσεις».
Οι παρεμβάσεις του Υπουργείου Υγείας
Το Υπουργείο Υγείας επίσης όπως σημειώνει η Γενική Γραμματέας προχωρά και σε άλλες παρεμβάσεις για την επαγγελματική αποκατάσταση των νοσηλευτών στον δημόσιο τομέα. Ειδικότερα αξίζει να γίνει αναφορά στην ανάπτυξη του νοσηλευτικού επαγγέλματος με τη θεσμοθέτηση και ανάπτυξη των 10 νοσηλευτικών ειδικοτήτων και 9 νοσηλευτικών εξειδικεύσεων.
Για τον σκοπό αυτόν έχουν συσταθεί 2250 θέσεις απασχολούμενων δυνάμει σύμβασης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (Ι.Δ.Ο.Χ.) που καταλαμβάνονται από ειδικευόμενους νοσηλευτές. Στο πλαίσιο της πρώτης εκπαιδευτικής περιόδου εκπαιδεύτηκαν 1856 νοσηλευτές που σε μεγάλο βαθμό παραμένουν έως σήμερα στο σύστημα υγείας και παρέχουν υψηλής ποιότητας νοσηλευτικές υπηρεσίες, ενώ ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η δεύτερη εκπαιδευτική περίοδος, στο πλαίσιο της οποίας δόθηκαν προς κάλυψη 984 θέσεις.
Τα καθηκοντολόγια για νοσηλευτές και βοηθούς
Περαιτέρω, θεσπίστηκαν τα καθηκοντολόγια για τους νοσηλευτές καθώς και τους βοηθούς νοσηλευτών, καθώς και ο νέος Κώδικας Νοσηλευτικής Δεοντολογίας, ο οποίος έχει επικαιροποιηθεί σύμφωνα με τα σύγχρονα δεδομένα άσκησης του νοσηλευτικού επαγγέλματος. Τέλος, το 2023 προβλέφθηκε η αύξηση του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας για το υγειονομικό προσωπικό, με αποτέλεσμα την αύξηση του εισοδήματος του νοσηλευτικού προσωπικού.
«Το θετικό πρόσημο όλων των παραπάνω παρεμβάσεων φαίνεται στο αυξημένο ποσοστό συμμετοχής νέων νοσηλευτών στην πρόσκληση για υποβολή υποψηφιότητας για πρόσληψη επικουρικού προσωπικού που άνοιξε τον Ιουλιο του 2024, με τις υποψηφιότητες να ξεπερνούν τις 1.600. Το εν λόγω προσωπικό που θα απορροφηθεί τους επόμενους μήνες με περισσότερους από 800 διορισμούς, αναμένεται να ενισχύσει έτι περαιτέρω το δημόσιο σύστημα υγείας» συμπληρώνει η κ. Βιλδιρίδη.