Από τότε που το καθεστώς Άσαντ κατέρρευσε πριν από περίπου δύο εβδομάδες, ο στρατός του Ισραήλ κατέλαβε μια στρατηγική βουνοκορφή στην αμφισβητούμενη συνοριακή περιοχή με τη Συρία και προχώρησε σε θέσεις πέρα από αυτήν, αναδιαμορφώνοντας τα σύνορα μεταξύ των δύο χωρών.
Η διευρυμένη θέση του στρατού στην κορυφή του όρους Ερμόν, που εκτείνεται στη λεγόμενη ζώνη απεμπλοκής, δίνει στο Ισραήλ σαφή οπτική επαφή με τη συριακή πρωτεύουσα, τη Δαμασκό, σε απόσταση 25 μιλίων. Τα ισραηλινά στρατεύματα και τα τανκς, που επιχειρούν ανοιχτά στη Συρία για πρώτη φορά εδώ και 50 χρόνια. Σύμφωνα με όσα καταγγέλλουν κάτοικοι της περιοχής προσπαθούν να αφοπλίσουν τον πληθυσμό που βρίσκεται στο νότιο τμήμα της χώρας.
Οι παρατηρητές των Ηνωμένων Εθνών εντόπισαν Ισραηλινές σημαίες σε τμήματα του βουνού που κατέλαβε το Ισραήλ από τη Συρία. Μάλιστα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο υπουργός Άμυνας του επισκέφθηκαν την Τρίτη το νεοαποκτηθέν έδαφος, βγάζοντας φωτογραφίες και γυρίζοντας βίντεο εκεί.
«Για την ασφάλεια του Ισραήλ»
Ο Νετανιάχου δήλωσε ότι τα στρατεύματα θα παραμείνουν στη νεκρή ζώνη και στη συριακή πλευρά του βουνού έως ότου «βρεθεί μια άλλη ρύθμιση που να διασφαλίζει την ασφάλεια του Ισραήλ».
Η τοποθέτηση δημιουργεί ένα μεγαλύτερο μαξιλάρι μεταξύ των πολιτών του Ισραήλ και ό,τι προκύψει στη Συρία μετά την ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ από την προεδρία. Αλλά δημιουργεί επίσης ένα πιθανό σημείο ανάφλεξης με τους μελλοντικούς κυβερνήτες της Συρίας και έχει προκαλέσει επικρίσεις από τα Ηνωμένα Έθνη, καθώς και από ευρωπαϊκές και αραβικές κυβερνήσεις, οι οποίες δεν αναγνωρίζουν τη μερική προσάρτηση των Υψιπέδων του Γκολάν από το Ισραήλ το 1981.
Τα ισραηλινά στρατεύματα έχουν καταλάβει κάποιες εγκαταλελειμμένες θέσεις του συριακού στρατού πέρα από τη νεκρή ζώνη και διασχίζουν αγροτικές περιοχές με οχήματα μεταφοράς προσωπικού και άρματα μάχης, σύμφωνα με κατοίκους και διαδικτυακές εικόνες που επαληθεύτηκαν από το Storyful.
«Ισραηλινοί στρατιώτες περπατούν ανάμεσά μας, άρματα μάχης σταθμεύουν εδώ και μονάδες αναγνώρισης περιφέρονται ελεύθερα», δήλωσε ένας πρώην διοικητής του Ελεύθερου Συριακού Στρατού στο χωριό Qarqas, το οποίο βρίσκεται πέρα από τη νεκρή ζώνη και έχει θέα σε όλη την περιοχή προς τη Δαμασκό. «Βλέπω Ισραηλινούς με τα ίδια μου τα μάτια κάθε μέρα» ανέφερε.
Η ιστορική ευκαιρία που βλέπει ο Νετανιάχου
Το απότομο τέλος της 54χρονης κυριαρχίας της οικογένειας Άσαντ στη Συρία έχει ενισχύσει ισλαμιστικές ομάδες με προηγούμενους δεσμούς με την Αλ Κάιντα και το Ισλαμικό Κράτος και έχει εγείρει το φάσμα περαιτέρω αναταραχής μετά από 13 χρόνια εμφυλίου πολέμου. Το Ισραήλ βλέπει τώρα μια ιστορική ευκαιρία να αναδιαμορφώσει τα σύνορά του και να ενισχύσει τη στάση του στην περιοχή, λένε ανώτεροι ισραηλινοί αξιωματούχοι και περιφερειακοί αναλυτές.
Ο ηγέτης των ανταρτών Abu Mohammed al-Jawlani επέκρινε τις επιθέσεις του Ισραήλ σε συριακές στρατιωτικές εγκαταστάσεις και την παρουσία του στο εσωτερικό της Συρίας. «Τα πλήγματα κατά των πολιτοφυλακών που υποστηρίζονται από το Ιράν ήταν δικαιολογημένα, αλλά πρέπει να σταματήσουν τώρα που η απειλή έχει απομακρυνθεί», δήλωσε στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα.
«Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τους Ισραηλινούς να βομβαρδίζουν συριακές εγκαταστάσεις ή να προελαύνουν στο εσωτερικό της Συρίας», είπε, προσθέτοντας ότι δεν επιθυμεί να πάει σε πόλεμο εναντίον του Ισραήλ.
Τα ισραηλινά στρατεύματα πέρασαν για τελευταία φορά δημόσια στη Συρία κατά τη διάρκεια του πολέμου του 1973, όταν η Αίγυπτος και η Συρία εξαπέλυσαν αιφνιδιαστική επίθεση την οποία το Ισραήλ τελικά απέκρουσε για να διατηρήσει τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους των Υψιπέδων του Γκολάν. Μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινότητας, συμπεριλαμβανομένου του ΟΗΕ, εξακολουθεί να θεωρεί τα Υψίπεδα του Γκολάν κατεχόμενο συριακό έδαφος, αν και η πρώτη κυβέρνηση Τραμπ αναγνώρισε την κυριαρχία του Ισραήλ εκεί το 2019.
Ο Ισραηλινός υπουργός Διασποράς Αμιχάι Τσίκλι, ο οποίος προέρχεται από το κόμμα Λικούντ του Νετανιάχου, δήλωσε ότι το Ισραήλ πρέπει να «κάνει τις απαραίτητες διορθώσεις στα βόρεια σύνορα, στη νεκρή ζώνη, στο συριακό Ερμόν και σε αυτές τις περιοχές». Μάλιστα, συνέχισε λέγοντας ότι «υπάρχουν εκπληκτικές ευκαιρίες και ότι έρχεται μια υποστηρικτική κυβέρνηση», αναφερόμενος στον εκλεγμένο πρόεδρο Τραμπ
Στέλνουν ηχητικά μηνύματα με drone σε Σύρους τοπικούς εκπροσώπους
Τα ισραηλινά στρατεύματα στέλνουν συχνά μη επανδρωμένα αεροσκάφη με ηχεία σε κατοικημένες περιοχές, ζητώντας να μιλήσουν με τοπικούς εκπροσώπους, οι οποίοι διστάζουν να τους συναντήσουν, σύμφωνα με κατοίκους.
Σε αυτές τις συναντήσεις, είπαν οι κάτοικοι, οι ισραηλινοί στρατιώτες προσπάθησαν να καθησυχάσουν τους κατοίκους ότι η παρουσία τους είναι προσωρινή για την κατάσχεση όπλων και την ασφάλεια των συνόρων. Αλλά οι κάτοικοι του χωριού λένε ότι δεν εμπιστεύονται τους στρατιώτες και ορισμένοι έχουν εγκαταλείψει την περιοχή.
Σε ορισμένα χωριά, οι Ισραηλινοί έχουν πραγματοποιήσει έρευνες σε σπίτια και έχουν κατασχέσει όπλα, λένε οι κάτοικοι. Έχουν επίσης προσπαθήσει να συλλέξουν τις ταυτότητες αγροτών και βοσκών για να διευκολύνουν τις μετακινήσεις τους σε περιοχές που ελέγχει πλέον ο στρατός. Βαριά στρατιωτικά οχήματα έχουν προκαλέσει ζημιές σε δρόμους και υποδομές σε ορισμένες περιοχές, διακόπτοντας προσωρινά το ηλεκτρικό ρεύμα, την ενέργεια και τις τηλεφωνικές γραμμές, λένε οι κάτοικοι.
Το Ισραήλ δήλωσε ότι κατέλαβε την κορυφή του βουνού και τα παρακείμενα συριακά εδάφη μετά την ακύρωση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός του 1974, όταν τα στρατεύματα του συριακού στρατού διέφυγαν καθώς το καθεστώς του Άσαντ κατέρρεε. Οι αντάρτες που κατέλαβαν τη Δαμασκό δήλωσαν, ωστόσο, ότι δεν διαλύουν τον συριακό στρατό. Ο ΟΗΕ και ορισμένοι ειδικοί του διεθνούς δικαίου λένε ότι η πτώση του καθεστώτος δεν απαλλάσσει το Ισραήλ από τις διμερείς δεσμεύσεις του.
ΠΗΓΗ: The Wall Street Journal