Royal Oak της Audemars Piguet, Nautilus της Patek Philippe, Ingenieur της IWC, Constellation της Omega, Pasha της Cartier, Bulgari Bulgari της Bulgari. Ποιος δεν γνωρίζει αυτά τα ονόματα; Και ποιος δεν θα επιθυμούσε να έχει ένα τέτοιο ρολόι στη συλλογή του; Τι είναι αυτό που τα συνδέει; Η ιδιοφυΐα που τα εμπνεύστηκε και τα αποτύπωσε στο χαρτί: ο Gérald Genta (1931-2011), κατά γενική ομολογία ένας από τους σημαντικότερους σχεδιαστές-ωρολογοποιούς όλων των εποχών. Στην ωρολογοποιία δεν γίνεται συχνά γίνεται μνεία στους ανθρώπους που σχεδιάζουν τα ρολόγια, καθώς συνήθως εργάζονται πίσω από τα φώτα. Είναι φορές όμως που το ταλέντο και η φήμη ενός designer είναι τόσο μεγάλα ώστε είναι αδύνατον να περάσουν απαρατήρητα. Χωρίς αμφιβολία, εάν δεν υπήρχε ο Gérald Genta, ο κόσμος της ωρολογοποιίας του 20ού και του 21ου αιώνα δεν θα ήταν ο ίδιος.

Ο Gérald Charles Genta γεννήθηκε το 1931 στη Γενεύη της Ελβετίας, μία πόλη που χτυπά στο ρυθμό της ωρολογοποιίας. Είχε πάθος για το design, δεν σταματούσε να σκιτσάρει όπου κι αν βρισκόταν, γι’ αυτό και αποφάσισε να σπουδάσει σχέδιο κοσμήματος στο φημισμένο École d’Art de Genève. Αποφοιτώντας το 1951, ο 20χρονος Gérald έπιασε δουλειά στην ελβετική ωρολογοποιία Universal Genève. Εκεί άρχισε να ξεδιπλώνει το ταλέντο του και να δημιουργεί τα πρώτα του σχέδια. Ας τον γνωρίσουμε καλύτερα μέσα από τα πιο διάσημα ρολόγια που σχεδίασε.

UNIVERSAL GENÈVE Polerouter

To πρώτο διάσημο σχέδιο του Genta ήταν το Polerouter της Universal Geneve.

Τη χρυσή εποχή των πτήσεων με αεριωθούμενα (τζετ) η Scandinavian Airlines (SAS) ανέθεσε στη Universal Genève την κατασκευή ενός ρολογιού για τους πιλότους της που συχνά ταξίδευαν πάνω από τον Βόρειο Πόλο και ζητούσαν κάτι που να μην επηρεάζεται από το μαγνητικό πεδίο της Γης. Το αποτέλεσμα ήταν το αντιμαγνητικό Polerouter, ένα ρολόι-εργαλείο που κυκλοφόρησε το 1954 και ήταν από τα πρώτα ιστορικά μοντέλα του Genta.

OMEGA Constellation

To Omega Constellation με το χαρακτηριστικό pie-pan καντράν.

Το 1959, ο σχεδιαστής άρχισε να αναλαμβάνει και άλλες δουλειές ως ελεύθερος επαγγελματίας. Η πρώτη του αξιοσημείωτη συνεργασία ήταν με την Omega. Εκείνη την εποχή η Omega ήθελε να φρεσκάρει την εμβληματική συλλογή Constellation, η οποία αποτελείτο από κομψά χρονόμετρα με τρεις δείκτες. Ο Genta δημιούργησε δύο τύπους μοντέλων Constellation, οι οποίοι ήταν εξελιγμένες εκδοχές του Polerouter. Ο πρώτος είχε το χαρακτηριστικό καντράν «pie pan», με επίπεδο κεντρικό μέρος και κεκλιμένες άκρες που θυμίζουν ταψάκι τάρτας.

Η δεύτερη εκδοχή του Omega Constellation που ανασχεδίασε ο Gerald Genta.

Ο δεύτερος τύπος είχε κάσα σε σχήμα βαρελιού με στρογγυλεμένες πλευρές, επίπεδο μινιμαλιστικό καντράν και συνήθως μπρασελέ με παραλληλόγραμμους συνδέσμους που αποτελούσε προάγγελο της αισθητικής του Genta που καθόρισε τη δεκαετία του 1970.

AUDEMARS PIGUET Royal Oak

Σκίτσο του Genta για το Royal Oak (φωτό: Sotheby’s)

Τη δεκαετία του 1970 ο ανερχόμενος ταλαντούχος σχεδιαστής μεταμορφώθηκε σε ζωντανό θρύλο. Μία από τις πλέον αξιοσέβαστες ωρολογοποιίες της Ελβετίας, η Audemars Piguet αντιμετώπιζε προβλήματα, καθώς έβλεπε να μειώνονται συνεχώς οι παραγγελίες για τα πολύπλοκα μηχανικά ρολόγια της. Ο τότε διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Georges Golay ζήτησε τη βοήθεια του Genta για να σώσει τη μάρκα με ένα τολμηρό σχεδιαστικά νέο ρολόι. Το Royal Oak έκανε την εμφάνισή του το 1972 ταράζοντας τα νερά.

Το πρωτότυπο Royal Oak της Audemars Piguet τάραξε τα ήρεμα νερά της ωρολογοποιίας και εγκαινίασε την εποχή των σπορ ρολογιών πολυτελείας.

Ήταν ένα ακριβό ρολόι πολυτελείας με μηχανισμό υψηλής ωρολογοποιίας μέσα σε μία ογκώδη οκταγωνική κάσα (!), με ορατές βίδες (!) και γεωμετρικό μπρασελέ, όλα κατασκευασμένα από ένα ταπεινό υλικό, το ανοξείδωτο ατσάλι! Έκπληξη, σύγχυση, προβληματισμός ακόμη και οργή κυρίευσε πελάτες και συναδέλφους ωρολογοποιούς. Ας μην ξεχνάμε ότι εκείνη την εποχή κυριαρχούσαν από τη μία τα μικρά, κομψά, χρυσά κλασικά μηχανικά μοντέλα και στον αντίποδα τα φθηνά quartz ρολόγια.

PATEK PHILIPPE Nautilus

Αυθεντικό σχέδιο για το Nautilus της Patek Philippe (φωτό: Sotheby’s)

Λένε ότι η μίμηση είναι η πιο ειλικρινής μορφή κολακείας. Ίσως αυτό να ίσχυσε και στην περίπτωση της Patek Philippe, η οποία παρακολουθούσε με προσοχή την ανταγωνίστρια Audemars Piguet να αναδιατυπώνει την έννοια της πολυτέλειας. Σύμφωνα με το μύθο, στελέχη της Patek έβγαλαν για φαγητό τον Genta και του ζήτησαν να τους σχεδιάσει ένα παρόμοιο ρολόι.

Το πρώτο Nautilus του 1976. Σ’ αυτό βασίστηκαν όλα τα Nautilus που σήμερα αποτελούν τα πιο ακριβοθώρητα και ποθητά από τους συλλέκτες μοντέλα της Patek Philippe.

O σχεδιαστής σκιτσάρισε πάνω σε μία πετσέτα το αρχικό concept για ένα καταδυτικό μοντέλο της Patek Philippe και το 1976 έγιναν τα αποκαλυπτήρια του Nautilus. Ενώ το Royal Oak ήταν εμπνευσμένο από παλιά καταδυτικά σκάφανδρα, το πρώτο Nautilus ref. 3700, ήταν εμπνευσμένο από φινιστρίνι υπερωκεάνιου.

IWC Ingenieur SL

Η ιδέα ενός σπορ ρολογιού με ενσωματωμένο μπρασελέ εκφράστηκε και σε άλλα μοντέλα. Περίπου την ίδια εποχή που σχεδίασε το Nautilus, ο Genta συνεργάστηκε με την IWC Schaffhausen σε μία νέα εκδοχή του μοντέλου Ingenieur ώστε να γίνει πιο σπορτίφ και πιο στιβαρό. Έτσι το 1976 γεννήθηκε το Ingenieur SL.

Το πρωτότυπο ΙWC Ingenieur ref. 1832.

Με ορατές βίδες στη στεφάνη, ανάγλυφο καντράν, ενσωματωμένο μπρασελέ και αντιμαγνητική προστασία εντός της κάσας, συγκέντρωνε ουσιαστικά σε ένα ρολόι την 20χρονη εμπειρία του Genta στην ωρολογοποιία.

CARTIER Pasha

Το πρωτότυπο Pasha de Cartier του 1985.

Γύρω στο 1985, η Cartier ανέθεσε στον Genta τον ανασχεδιασμό ενός  ιδιότυπου ρολογιού που είχε κατασκευάσει 50 χρόνια νωρίτερα για τον Πασά του Μαρακές. Τι έκανε ο σχεδιαστής; Πήρε το βασικό σχήμα και τη δομή του πρωτότυπου μοντέλου –στρογγυλό, σχεδόν βολβώδες σχήμα κάσας, βραχίονες Vendôme και υπερμεγέθη κορώνα– και κυριολεκτικά το «απογείωσε»: μεγάλο καντράν, γυαλιστερό μπρασελέ-κόσμημα και μία μικρή αλυσίδα που συνδέει την κορώνα με την κάσα κάνουν το ρολόι άμεσα αναγνωρίσιμο. Για να μη μιλήσουμε για τα πιο πολύπλοκα μοντέλα με τις εντυπωσιακές κορώνες ακόμη και με μεταλλική σχάρα που προστατεύει το καντράν.

Ένα αυθεντικό σκίτσο του «μαέστρο» για το Pasha Perpetual Calendar της Cartier (φωτό: Sotheby’s) και δίπλα το πραγματικό ρολόι του 1989 (φωτό: Christie’s)

Αν και το Royal Oak, το Nautilus και το Ingenieur είναι τα πιο προβεβλημένα σήμερα, αντιπροσωπεύουν μόνο μια περίοδο του συνολικού έργου του Gérald Genta. Ο σχεδιαστής δεν σταμάτησε ποτέ να εξελίσσει τις ιδέες του ανάλογα με την εποχή. Από την κομψότητα της δεκαετίας του 1960 υιοθέτησε έναν πιο τολμηρό σπορ χαρακτήρα τη δεκαετία του 1970, προτού ενστερνιστεί την μαξιμαλιστική αισθητική της δεκαετίας του 1980. Χαρακτηριστικά δείγματα της μεγαλοφυΐας του, τα μοντέλα Ellipse της Patek Philippe και Bulgari Bulgari του οίκου Bulgari που αποτελούν μέχρι σήμερα κορυφαίες επιλογές για συλλέκτες και aficionados.

To Golden Ellipse, το πρώτο Patek Philippe με τον calibre 240, και το Bulgari Bulgari του 1977 έφεραν και αυτά την υπογραφή του Gerald Genta.

Το δημιουργικό του πνεύμα ήταν τόσο ανήσυχο και ανεξάντλητο σε ιδέες, ώστε ακόμη κι όταν πούλησε την μάρκα που ίδρυσε το 1969 στον οίκο Bulgari, στις αρχές του 2000, ήταν αδύνατο να μείνει άπραγος και σχεδόν αμέσως ίδρυσε μία νέα εταιρεία, τη Gerald Charles, χρησιμοποιώντας τα δύο μικρά του ονόματα. Ο Gérald Charles Genta παρέμεινε ενεργός εκεί και σχεδίαζε ρολόγια μέχρι το θάνατό του το 2011.