Οι ενήλικοι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 που ακολουθούν διατροφή «φτωχή» σε υδατάνθρακες φαίνεται να προσφέρουν ένα μεγάλο «δώρο» στα β-κύτταρα του παγκρέατός τους που παράγουν την απαραίτητη για τη ρύθμιση των επιπέδων του σακχάρου του αίματος ορμόνη ινσουλίνη και τα οποία στην περίπτωσή τους υπολειτουργούν. Και το «δώρο» αυτό τούς ανταποδίδεται από τον οργανισμό τους καθώς είναι πιθανό να επιτύχουν διαχείριση της νόσου τους μέσω της διατροφής και να απαλλαγούν από την ανάγκη συνέχισης φαρμακευτικής αγωγής. Αυτό έδειξε μια νέα μελέτη η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism» της Αμερικανικής Εταιρείας Ενδοκρινολογίας.
Η «πανδημία» του διαβήτη
Σήμερα το 10,5% του ενήλικου πληθυσμού παγκοσμίως πάσχει από διαβήτη, σύμφωνα με τον Ατλαντα της Διεθνούς Ομοσπονδίας για τον Διαβήτη (IDF – τα τελευταία επίσημα στοιχεία του Ατλαντα αφορούσαν το 2021). Και είναι αξιοσημείωτο και άκρως ανησυχητικό το γεγονός ότι σχεδόν οι μισοί από τους ασθενείς δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από τη νόσο. Η IDF προβλέπει μάλιστα ότι ως το 2045 1 στους 8 ενηλίκους (ηλικίας 20-79 ετών) – δηλαδή περί τα 783 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως – θα ζουν με «σύντροφο» τον διαβήτη, μια αύξηση που αναμένεται να αγγίξει το 46%.
Παιδιά και έφηβοι με διαβήτη τύπου 2
Ποσοστό μεγαλύτερο του 90% των ατόμων με διαβήτη εμφανίζουν διαβήτη τύπου 2 ο οποίος έχει τις «ρίζες» του σε κοινωνικο-οικονομικούς, δημογραφικούς, περιβαλλοντικούς και γενετικούς παράγοντες. Ο διαβήτης τύπου 2 «χτυπά» συνήθως τα άτομα 45 ετών και άνω, ωστόσο ολοένα και περισσότερα παιδιά, έφηβοι και νεαροί ενήλικοι εμφανίζουν τον συγκεκριμένο τύπο διαβήτη που κάποτε εθεωρείτο αποκλειστικώς ως νόσος των ενηλίκων.
Ανάκτηση της λειτουργίας των β-κυττάρων και τέλος στα φάρμακα
Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 έχουν ανεπαρκή απόκριση των β-κυττάρων στο σάκχαρο του αίματος, πιθανώς εξαιτίας (και) της κατανάλωσης πολλών υδατανθράκων. «Η νέα μελέτη δείχνει πως τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 που ακολουθούν διατροφή με λίγους υδατάνθρακες μπορούν να ανακτήσουν τη λειτουργία των β-κυττάρων τους, κάτι που δεν μπορεί να επιτευχθεί με τα φάρμακα» ανέφερε η κύρια συγγραφέας της μελέτης δρ Μπάρμπαρα Γκάουερ από το Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα και προσέθεσε: «Οι ασθενείς με ήπια μορφή της νόσου που μειώνουν την κατανάλωση υδατανθράκων πιθανώς να μπορούν να σταματήσουν τη φαρμακευτική αγωγή και να απολαμβάνουν την κατανάλωση γευμάτων και σνακ πλούσιων σε πρωτεΐνη τα οποία καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες τους».
Η μελέτη
Προκειμένου να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους οι ερευνητές συνέλεξαν δεδομένα από 57 ενηλίκους με διαβήτη τύπου 2. Οι μισοί εξ αυτών ακολουθούσαν διατροφή «φτωχή» σε υδατάνθρακες ενώ οι άλλοι μισοί διατροφή με πολλούς υδατάνθρακες. Οι επιστήμονες εξέτασαν τη λειτουργία των β-κυττάρων του παγκρέατος των εθελοντών καθώς και την έκκριση ινσουλίνης τους στην αρχή της μελέτης καθώς και μετά από 12 εβδομάδες.
Ολα τα γεύματα παρήχθησαν στους εθελοντές από την ερευνητική ομάδα. Συγκεκριμένα οι εθελοντές που ακολουθούσαν διατροφή με λίγους υδατάνθρακες λάμβαναν το 9% του συνόλου των θερμίδων τους από υδατάνθρακες και το 65% από λιπαρά ενώ οι συμμετέχοντες που ακολουθούσαν την πλούσια σε υδατάνθρακες διατροφή λάμβαναν το 55% των θερμίδων τους από υδατάνθρακες και το 20% από λιπαρά.
Σημαντική βελτίωση στην απόκριση
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, τα άτομα που ακολουθούσαν διατροφή με λίγους υδατάνθρακες εμφάνισαν βελτίωση τόσο στην οξεία απόκριση των β-κυττάρων τους η οποία διπλασιάστηκε σε σύγκριση με εκείνη των ατόμων που κατανάλωναν πολλούς υδατάνθρακες όσο και στη μέγιστη απόκριση των β-κυττάρων τους (αύξηση κατά 22%). Μάλιστα συγκεκριμένα στους λευκούς ενηλίκους που συμμετείχαν στη μελέτη (καθώς υπήρχαν και μαύροι εθελοντές) η μέγιστη απόκριση των β-κυττάρων στην ομάδα των λίγων υδατανθράκων ήταν 48% μεγαλύτερη από εκείνη των εθελοντών που κατανάλωναν πολλούς υδατάνθρακες.
Μπορεί να επιτευχθεί ύφεση της νόσου;
Καταλήγοντας η δρ Γκάουερ τόνισε ότι «απαιτούνται περαιτέρω μελέτες προκειμένου να προσδιοριστεί εάν η ‘φτωχή’ σε υδατάνθρακες διατροφή μπορεί να αποκαταστήσει πλήρως τη λειτουργία των β-κυττάρων και να οδηγήσει σε ύφεση της νόσου στα άτομα με διαβήτη τύπου 2».
