Η καταγραφή των αλλαγών στη φωνή των ασθενών με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) μέσω ενός «έξυπνου κινητού» μπορεί να δείξει μια σοβαρή έξαρση των συμπτωμάτων της νόσου. Αυτό τον απλό αλλά σωτήριο τρόπο «ελέγχου» της ΧΑΠ έδειξε πιλοτική μελέτη η οποία παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ERS) το οποίο έλαβε χώρα πρόσφατα στη Βιέννη.
Τρίτη σημαντικότερη αιτία θανάτου
Η ΧΑΠ η οποία περιλαμβάνει το εμφύσημα και τη χρόνια βρογχίτιδα είναι μια σοβαρή μακροχρόνια πάθηση των πνευμόνων – σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αποτελεί την τρίτη σημαντικότερη αιτία θανάτου ανά τον κόσμο.
Ο επιβαρυντικός ρόλος των παροξύνσεων
Μια έξαρση των συμπτωμάτων της νόσου – όπως η δύσπνοια και ο βήχας – ονομάζεται παρόξυνση. Κατά την παρόξυνση οι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν τροποποίηση της θεραπείας τους ή και νοσηλεία ενώ αυξάνεται ακόμη και ο κίνδυνος θνητότητας . Ωστόσο αν γίνει έγκαιρη χορήγηση θεραπείας, ο κίνδυνος για τη ζωή των ασθενών μειώνεται σημαντικά.
Αυξημένος κίνδυνος για καρδιαγγειακά επεισόδια
Η νέα πιλοτική μελέτη παρουσιάστηκε στο συνέδριο από τη Λόις φαν Μπέμελ, ερευνήτρια στο Τμήμα Πνευμονολογίας του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου του Μάαστριχτ στην Ολλανδία. Οπως ανέφερε η ερευνήτρια «μετά από μια παρόξυνση της ΧΑΠ οι ασθενείς αναφέρουν πτώση της ποιότητας ζωής τους – η αναπνευστική λειτουργία τους επιδεινώνεται ενώ αντιμετωπίζουν αυξημένο μακροπρόθεσμο κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων όπως το έμφραγμα και το εγκεφαλικό. Είναι ζωτικής σημασίας να ανιχνεύονται οι παροξύνσεις όσο νωρίτερα γίνεται ώστε να χορηγείται η κατάλληλη θεραπεία. Δυστυχώς έχει αποδειχθεί δύσκολος ο εντοπισμός των παροξύνσεων της ΧΑΠ εν τη γενέσει τους, καθώς συνήθως τα συμπτώματα ξεκινούν να εκδηλώνονται ενόσω οι ασθενείς βρίσκονται στο σπίτι τους».
Αλλαγές στη φωνή πριν από την παρόξυνση
Η ερευνήτρια συμπλήρωσε ότι τόσο οι ασθενείς με ΧΑΠ όσο και οι οικείοι τους αναφέρουν ότι υπάρχουν αλλαγές στη φωνή τους πριν από την παρόξυνση αλλά και κατά τη διάρκειά της. «Θελήσαμε να ανακαλύψουμε αν μπορούμε να καταγράψουμε την ομιλία των ασθενών στο σπίτι τους και να αναλύσουμε αυτές τις καταγραφές ώστε να εντοπίσουμε πρώιμα σημάδια πιθανής παρόξυνσης».
Η… ομιλητική μελέτη
Στην πιλοτική μελέτη συμμετείχαν 28 ασθενείς με ΧΑΠ. Οι ερευνητές ζήτησαν από τους εθελοντές να καταγράφουν τη φωνή τους σε μια εφαρμογή smartphone κάθε ημέρα επί 12 εβδομάδες. Συγκεκριμένα οι ασθενείς κατέγραφαν τους εαυτούς τους να λένε «ααααα» για όσο περισσότερο μπορούσαν με μια μόνο ανάσα ενώ στη συνέχεια είτε διάβαζαν μια μικρή παράγραφο ενός κειμένου είτε απαντούσαν σε μια ερώτηση.
Οι συμμετέχοντες συμπλήρωναν επίσης ένα καθημερινό ερωτηματολόγιο σχετικά με τα συμπτώματα της νόσου τους κατά το ίδιο διάστημα των 12 εβδομάδων. Στη διάρκεια της μελέτης υπήρξαν 16 περιπτώσεις στις οποίες εμφανίστηκε έξαρση των συμπτωμάτων ασθενών.
Υψηλότερος τόνος φωνής, βραχνάδα
Οι ερευνητές ανέλυσαν τις καταγραφές της φωνής και αναζήτησαν αλλαγές οι οποίες συνέπιπταν με την έξαρση συμπτωμάτων της ΧΑΠ. Ανακάλυψαν ότι ο τόνος της φωνής των ασθενών ανέβαινε λίγο πριν ξεκινήσει η παρόξυνση.Εντόπισαν επίσης εντονότερο τρέμουλο στη φωνή όταν ξεκινούσε η παρόξυνση – οι ασθενείς μιλούσαν πιο ξέπνοα και βραχνά.
Στόχος η πρώιμη ανίχνευση και η διαχείριση στο σπίτι
Η κυρία φαν Μπέμελ σημείωσε ότι «υπήρχαν σαφείς διαφορές στις καταγραφές της φωνής των ασθενών μεταξύ μιας φυσιολογικής ημέρας και της πρώτης ημέρας της παρόξυνσης. Αυτό επιβεβαίωσε την υπόθεσή μας ότι η ομιλία αλλάζει σημαντικά, ακόμη και στο πολύ πρώιμο στάδιο της παρόξυνσης». Η ερευνήτρια προσέθεσε ότι τα ευρήματα αυτά είναι προκαταρκτικά «και χρειάζεται να επιβεβαιωθούν από μελέτες σε μεγάλο αριθμό ασθενών με ΧΑΠ. Αν κάτι τέτοιο επιτευχθεί, θα ανοίξει τον δρόμο για πρώιμη ανίχνευση και διάγνωση των παροξύνσεων στο σπίτι των ασθενών επιτρέποντάς τους να διαχειρίζονται αυτά τα περιστατικά μόνοι τους στο σπίτι τους».
Και για άλλα αναπνευστικά νοσήματα
Σύμφωνα με την κυρία φαν Μπέμελ, παρότι κάθε νόσος είναι διαφορετική «η ανάλυση της ομιλίας μπορεί πιθανώς να συμβάλλει και στην καλύτερη διαχείριση άλλων αναπνευστικών νοσημάτων. Υποπτευόμαστε ότι υπάρχουν βιοδείκτες στην ομιλία για πολλές αναπνευστικές νόσους».
Η εφαρμογή «SPEAK app»
Η ερευνητική ομάδα στην οποία συμμετέχει η κυρία φαν Μπέμελ σχεδιάζει τώρα νέα μελέτη που θα έχει ως στόχο να επιβεβαιώσει τα πρώτα ευρήματα. Σε συνεργασία με ερευνητές του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Ράντμπουντ στο Ναϊμέχεν θα δημιουργηθεί μια εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα στην ανάπτυξη της οποίας καθοριστικό ρόλο θα παίξουν οι ίδιοι οι ασθενείς με ΧΑΠ. Η SPEAK app, όπως θα ονομάζεται, θα χρησιμοποιείται από τους ασθενείς για τον εντοπισμό πιθανών παροξύνσεων της νόσου τους μέσω σημάτων στην ομιλία τους. Σε περίπτωση που εντοπιστεί έναρξη παρόξυνσης οι ασθενείς θα λαμβάνουν βοήθεια τον γιατρό τους για αντιμετώπιση των συμπτωμάτων στο σπίτι τους. Ταυτοχρόνως οι ερευνητές αναζητούν τρόπους για τη συλλογή, αποθήκευση και ανάλυση δεδομένων της ομιλίας ώστε να προστατεύονται τα προσωπικά δεδομένα και η ιδιωτικότητα του κάθε ασθενή.