«Πιστεύω ότι δε θα είχε κανένα νόημα να κάνω αυτή τη δουλειά αν δεν υπερασπιζόμουν το νεοελληνικό έργο. Κι είναι και επιταγή του Ιδρυτικού Νόμου του Εθνικού Θεάτρου του 1932, του Γεωργίου Πανανδρέου που ήταν τότε Υπουργός Παιδείας, αυτός ίδρυσε το Εθνικό Θέατρο. Κύριος σκοπός ήταν η μύηση του ελληνικού κοινού στην παγκόσμια δραματουργία και η υπεράσπιση του νεοελληνικού έργου. Στη δική μου εποχή, αυτό γινόταν.»
Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος (1937-2024) που έφυγε από τη ζωή στα 87 του χρόνια, ήταν ένας από τους καινοτόμους εργάτες του ελληνικού θεάτρου στο οποίο έδωσε ένα πολύπλευρο έργο. Έργο που παρήγε ακούραστα ως συγγραφέας, δάσκαλος, μεταφραστής, κριτικός θεάτρου, ποιητής και στιχουργός, αφήνοντας πίσω του πολύτιμη μαθητεία για τις επόμενες γενιές και ένα σημαντικό κληροδότημα για τον ελληνικό πολιτισμό.
Γνωρίζοντας σε βάθος την ελληνική γλώσσα και την εξέλιξή της, ο ίδιος κατέθεσε μεταφράσεις κειμένων του αρχαίου ελληνικού θεάτρου, πολύτιμες κριτικές θεατρικών έργων αλλά και χιλιοτραγουδισμένους στίχους τραγουδιών με το ψευδώνυμο Κ.Χ. Μύρης, σαν το αγαπημένο «Χίλια μύρια κύματα», που μελοποίησε ο Γιάννης Μαρκόπουλος και ερμήνευσε ο Νίκος Ξυλούρης. Είχε επίσης συνεργαστεί ως στιχουργός με τον Νίκο Ξυδάκη, την Ελένη Καραϊνδρου, τον Γιάννη Ζουγανέλη κ.ά.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κινητήριος δύναμη της συνεισφοράς του Γεωργουσόπουλου στη γλώσσα και τον πολιτισμό μας ήταν η κριτική θεάτρου, την οποία ανέπτυξε στο ξεκίνημά του με επιτυχία, μέσα από την – συχνά συγκρουσιακή – αρθρογραφία του στο ΒΗΜΑ και κατόπιν στην εφημερίδα «Τα Νέα».
Λάτρης των γραμμάτων από μικρό παιδί (έμπνευσή του στάθηκε ο δάσκαλός του στη Λαμία, Θανάσης Παπαρούπας και μάλιστα εν μέσω δύσκολων συνθηκών, λόγω του εμφυλίου πολέμου) με σπουδές στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας), μαθητεία υπό τον Δημήτρη Ροντήρη στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και αναγνωστική δεινότητα ενώπιον της πλούσιας βιβλιοθήκης που του είχε χαρίσει ο φιλόλογος πατέρας του, ο Κώστας Γεωργουσόπουλος ξεβόλεψε με τα κείμενά του το θεατρικό κατεστημένο της εποχής (στις αρχές της δεκαετίας του ’70), αναπτύσσοντας μια νέα γλώσσα συνδιαλλαγής με το ελληνικό θέατρο και ειδικότερα με το νεοελληνικό έργο, η οποία συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στην εξέλιξή του.
Ο ίδιος είδε για πρώτη φορά παράσταση, τον «Προμηθέα Δεσμώτη» με τον Μάνο Κατράκη το 1951, στους Δελφούς, κατά πως είχε πει σε συνέντευξή του στη Μυρτώ Λοβέρδου. Στην Επίδαυρο πρωτοπήγε το 1954 ως μαθητής για να παρακολουθήσει τον «Ιππόλυτο» του Δημήτρη Ροντήρη με τον Αλέκο Αλεξανδράκη. Ηταν η πρώτη παράσταση πριν δημιουργηθεί ο θεσμός του Φεστιβάλ Επιδαύρου. ‘Εκτοτε συνέχιζε ακαταπόνητος να παρακολουθεί παραστάσεις για πάνω από 50 χρόνια.
Το Εθνικό Θέατρο στο ψήφισμά του για τον Κώστα Γεωργουσόπουλο, τονίζει σχετικά με τη συνεισφορά του: «Πίστεψε βαθύτατα στην αξία και τη δυναμική των νέων Ελλήνων θεατρικών συγγραφέων βοηθώντας αποφασιστικά στην τελική επιτυχία και καταξίωση του νεοελληνικού έργου. Εκεί που οι περισσότεροι διέβλεπαν μία άνυδρη έρημο, εκείνος αντίθετα θεωρούσε πως ήταν ευφορότατη πεδιάδα.»
Αναλαμβάνοντας διαφορετικά θεσμικά καθήκοντα στην καριέρα του, ο Γεωργουσόπουλος συνδέθηκε στενά με το Εθνικό Θέατρο καθώς διατέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου (1980, 1981-1983, 1990), Διευθυντής της Δραματικής Σχολής (2013-2015), ενώ πολλές από τις μεταφράσεις αρχαίας τραγωδίας παρουσιάστηκαν σε παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου (Σοφοκλής, Ηλέκτρα (1972)/Αισχύλος, Ικέτιδες (1977)/ Σοφοκλής, Αντιγόνη Ευριπίδης, Βάκχαι (2005)/ (1984)/ Σοφοκλής, Οιδίπους επί Κολωνώ (2002)/Αισχύλος, Ορέστεια (2005, 2019).
Ευρέως γνωστός είναι και ο μόχθος του για τη διάσωση των αρχείων του Κέντρου Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου – Θεατρικού Μουσείου 2003, του οποίου ήταν πρόεδρος από το 2003. Όπως επισήμανε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη στο αποχαιρετιστήριο μήνυμά της, πληροφορούμενη την απώλειά του, «Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος, με μια ομάδα φωτισμένων δημιουργών, διέσωσαν, με προσωπικό κόστος, τα τεκμήρια της Ιστορίας του Ελληνικού Θεάτρου. Σε μία από τις τελευταίες μας συνομιλίες μου εξέφρασε τη χαρά του, που αυτό το πολύτιμο υλικό αποκτήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού και θα αποτελέσει το βασικό πυρήνα της συγκρότησης του Θεατρικού Μουσείου, καθώς και της έκθεσης του αρχείου και της ιστορικής βιβλιοθήκης.»
Ο αποχαιρετισμός του Κώστα Γεωργουσόπουλου θα γίνει την Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 2024 στις 13.00 από το Κοιμητήριο Παπάγου.
