Είναι να απορεί κανείς πώς ζούσαμε, τι συζητούσαμε και με τι ασχολούμασταν τον τελευταίο μήνα κάθε χρόνου πριν το Spotify Wrapped, κοντολογίς τη σούμα που κάνει κάθε χρόνο τέτοιες ημέρες η δημοφιλέστερη εφαρμογή ακρόασης μουσικής για τις ετήσιες ακροάσεις μας. Την εβδομάδα που μας πέρασε πιθανότατα δεν υπήρξε χρήστης του Instagram που δε μοιράστηκε με τους πολλούς ή λίγους followers του τι μουσική άκουσε αλλά και πόση μουσική άκουσε μέσα στο 2024.

Ναι, τις περισσότερες φορές τα αποτελέσματα έμοιαζαν όσο αντιφατικά και οξύμωρα μπορεί να υποθέσει κανείς για έναν κόσμο που βάλλεται από εκατομμύρια χρήσιμες και κυρίως άχρηστες πληροφορίες νυχθημερόν, υπήρξαν αποκαλυπτικά για τις ένοχες μουσικές απολαύσεις καθενός μας, μάς τοποθέτησαν με ένα τρόπο πρόσωπο με πρόσωπο με τον καθρέφτη μας. Κυρίως έγιναν – μια ακόμα δωρεάν διαφήμιση- για την άλλοτε μικρή σουηδική start-up που μέσα σε 18 χρόνια από την ίδρυσή της πέτυχε να δημιουργεί ετησίως τζίρο 13,25 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ο αλγόριθμος της μουσικής πλατφόρμας καυχιέται πως ανακάλυψε την Charli XCX και το trend του brat summer πρώτος απ’ όλους

Η αναδρομή όσων ακούν κάθε χρόνο οι 640 εκατομμύρια χρήστες της συνδρομητικής και της ελεύθερης εκδοχής της πλατφόρμας από 184 χώρες λανσαρίστηκε για πρώτη φορά το 2015. Ή με άλλα λόγια τη χρονιά που καλλιτέχνες με διακριτό αποτύπωμα, σημαντικό εκτόπισμα και θηριώδεις πωλήσεις είχαν αποφασίσει να αποσύρουν το έργο τους από το Spotify. Η Τέιλορ Σουίφτ και ο Τομ Γιορκ ήταν δύο από τους επιφανέστερους μουσικούς που είχαν σηκώσει μπαϊράκι εναντίον των Σουηδών, ψέγοντάς τους πως στην πραγματικότητα εκμεταλλεύονται το καλλιτεχνικό έργο τους και αποδίδουν ψίχουλα στους ίδιους, τους συνθέτες, τους στιχουργούς και τους παραγωγούς των τραγουδιών τους.

Στο τέλος κερδίζει η Σουίφτ

Μόνο ως τραγική ειρωνεία μπορεί να ακουστεί το γεγονός πως η Σουίφτ όχι μόνο επέστρεψε θριαμβικά το 2017 στην πλατφόρμα, αλλά έκτοτε παραμένει αταλάντευτα στις κορυφαίες θέσεις των ετήσιων ακροάσεων. Η ιστορία επαναλαμβάνεται και φέτος – σχεδόν ως φάρσα- με την 34χρονη τραγουδίστρια να αναδεικνύεται σύμφωνα με τον αλγόριθμο της εφαρμογής στην πιο πολύ-stream-αρισμένη καλλιτέχνη για το 2024 με 26 δισεκατομμύρια ακροάσεις των τραγουδιών της.

Η λίστα με τους πιο πολυ-stream-αρισμένους καλλιτέχνες για το 2024 από τους 640 εκατομμύρια χρήστες του Spotify

Ήταν το δίχως άλλο μια καλή χρονιά για την Σουίφτ και τι στρατιές των Swifties που είδαν την αγαπημένη τους καλλιτέχνη όχι μόνο να περνά τον πήχη ενός ακόμα ρεκόρ χάρη στο The Era’s Tour, την πρώτη περιοδεία στην ιστορία που ξεπέρασε σε εισπράξεις το ένα δισεκατομμύριο δολάρια, να ορθώνει – ηρωικά αλλά ανεπιτυχώς- το ανάστημά της απέναντι τον Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και να βρίσκει τον άδολο και αληθινό έρωτα στο πρόσωπο του Αμερικανού παίκτη του NFL Τράβις Κελς.

Τη δεκάδα των πιο αγαπητών καλλιτεχνών για την οικουμένη – σύμφωνα με το Spotify- συμπληρώνουν κατά σειρά ο The Weeknd, ο Bad Bunny, ο Drake, η Μπίλι Άιλις, ο Τράβις Σκοτ, ο Πέσο Πλούμα, ο Κάνιε Γουέστ, η Αριάνα Γκράντε και ο Κολομβιανός Feid. Είναι ωστόσο εντυπωσιακό πως, παρότι η Σουίφτ μοιάζει με την αδιαφιλονίκητη αυτοκράτειρα της σύγχρονης μουσικής βιομηχανίας, μόλις ένα τραγούδι της κατάφερε να παρεισφρήσει στη λίστα των πιο πολυακουσμένων για τη χρονιά που φεύγει και μάλιστα στη σχεδόν ταπεινωτική για τη celebrity αχλή της ένατη θέση. Την μπουκιά από το στόμα, δηλαδή των πρώτη θέση, κατέκτησε η Σαμπρίνα Κάρπεντερ ή αλλιώς η 25χρονη Αμερικανίδα τραγουδίστρια που άνοιγε τις συναυλίες της Σουίφτ.

Η Σαμπρίνα Κάρπεντερ έχει το πιο πολυακουσμένο τραγούδι για το 2024

Το «Espresso» έγινε το τραγούδι τσιχλόφουσκα για τους χρήστες στου Spotify, αφήνοντας λαοπρόβλητους καλλιτέχνες, όπως την Μπίλι Άιλις (3η θέση με το «Birds of a Feather»), τον Hozier (7η θέση με το «Too Sweet») και τον Μπρούνο Μαρς (10η θέση με το «Die with a smile») να φάνε τη σκόνη της. Ωστόσο η Σουίφτ μπορεί να κοιμάται ήσυχη για το γόητρό της, μια και το άλμπουμ της «The Tortured Poets Department: The Anthology» αναδείχθηκε βάσει των στατιστικών στο δημοφιλέστερο της χρονιάς, ακολουθούμενο από το «Hit me hard and soft» της Άιλις και το «Short n’ Sweet» της Κάρπεντερ.

Είναι πάντως αξιοσημείωτο πως στις τρεις βασικές λίστες του Spotify (Καλλιτέχνης, Τραγούδι, Άλμπουμ) την πρωτοκαθεδρία έχουν γυναίκες καλλιτέχνες. Το ίδιο δε συμβαίνει στην κατηγορία των podcasts, στην οποία η πρώτη θέση ανήκει μάλλον αυτοδίκαια στον Τζο Ρόγκαν και τις μαραθώνιες συνεντεύξεις του. Άλλωστε ο 57χρονος πρώην παλαιστής και δημιουργός περιεχομένου θεωρείται από πολλούς ως ο άνθρωπος που έκανε τον Ντόναλντ Τραμπ ακόμα πιο φιλικό στο χρήστη/ψηφοφόρο, έπειτα από την τρίωρη συνάντησή τους στο The Joe Rogan Experience στα τέλη Οκτωβρίου.

Από το εφηβικό του δωμάτιο στην οικουμένη

Ακόμα βέβαια πιο αξιομνημόνευτη από τις επιδόσεις των καλλιτεχνών – εδώ που τα λέμε μέρος της δουλειάς τους είναι να απευθύνονται και τελικά να «πουλάνε»- είναι η ιστορία του ίδιου του Spotify, μιας πάλαι ποτέ αμφιλεγόμενης εφαρμογής που εφηύρε ο 41χρονος σήμερα Σουηδός Ντάνιελ Εκ. Αν κάτι θεωρεί ο ίδιος πως καθοδήγησε έστω και ασυνείδητα τη δημιουργία του Spotify ήταν το γεγονός πως ήδη από την εφηβεία του περνούσε τον ελεύθερο χρόνο του σερφάροντας στο διαδίκτυο και μάλιστα σε ταχύτητες που έμοιαζαν εξωφρενικές για την εποχή εκείνη – μιλάμε για τα βαθιά 90s.

Ο 41χρονος ιδρυτής του Spotify Ντάνιελ Εκ

Ο Εκ που ανάμεσα στα άλλα ανδραγαθήματά του έχει και το χακάρισμα του αλγορίθμου της Google – είχε προβεί στο απονενοημένο γιατί η εταιρία τον είχε απορρίψει ως υποψήφιο εργαζόμενο- αποφάσισε το 2006 να δώσει μια λύση στο μείζον για την εποχή ζήτημα της πειρατείας της μουσικής. Ήταν τα χρόνια που το Napster άστραφτε και βροντούσε, όπως και άλλες πλατφόρμες δωρεάν (και παράνομης) peer-to-peer διανομής περιεχομένου, όπως το αλήστου μνήμης Pirate Bay. Η ιδέα του αν και αρχικά αμφισβητήθηκε ως ουτοπική ή μη εφαρμόσιμη τέλος πάντων κατάφερε να γιγαντωθεί, να γίνει μεγαλύτερη ακόμα κι από εκείνο που ο ίδιος φανταζόταν.

Το 2011 το Spotify λανσαρίστηκε στις ΗΠΑ ενώ ένα χρόνο αργότερα είχε ήδη καταφέρει να προσηλυτίσει 15 εκατομμύρια χρήστες. Σήμερα είναι αναμφίβολα η υπ’ αριθμόν ένα πλατφόρμα ακρόασης μουσικής, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες που έχει κάνει η Apple αλλά και ο Jay-Z ο οποίος το 2014 έδωσε την ευλογία και κυρίως μέρος της περιουσίας του για τη δημιουργία του Tidal.

Ο Εκ παραμένει παραμένει ένας ταπεινός στον πυρήνα του άνθρωπος, δεν έχει αλλάξει καμία από τις καθημερινές συνήθειές του, όπως τον περίπατό του μεταξύ 8.30 και 9.30 το πρωί, και παραμένει μόνιμος κάτοικος Σουηδίας, παρότι το βιος του υπολογίζεται από το Forbes σε 7 δισεκατομμύρια δολάρια, οι φίλοι του είναι του διαμετρήματος του Μαρκ Ζάκερμπεργκ και η επιδραστικότητά αθροίζεται σε καντάρια.

Η επιρροή του ίδιου και των αλγορίθμων του είναι καταλυτική για τη σύγχρονη ποπ κουλτούρα. Αλλά ο ίδιος προτιμά να μην το κάνει θέμα. Ίσως γιατί το πραγματικό απωθημένο του δεν ήταν να αποφασίζει τι, πώς και πόσο θα το ακούμε, αλλά να αγοράσει μια ημέρα των ημερών την αγαπημένη του ποδοσφαιρική ομάδα, την Άρσεναλ – το επιχείρησε πολλές φορές, αλλά έφυγε με άδεια χέρια.