Φούντωσαν πάλι οι εξελίξεις στα Τέμπη. Διαμαρτύρονται έντονα οι συγγενείς για παραλείψεις της Διοίκησης. Ερωτηματικά δεν τους αφήνουν ήσυχους, ούτε τις ανακριτικές αρχές. Γιατί τα βίντεο της εμπορικής αμαξοστοιχίας δεν παραδόθηκαν εγκαίρως; Γιατί αλλοιώθηκαν, κοινώς έγινε «κοπτοραπτική» σε βίντεο; Πολλά γιατί έρχονται στην επιφάνεια, όπως για τις πραγματογνωμοσύνες, τα οπτικοακουστικά και πολλά άλλα ερωτηματικά.

Η ανακριτική αρχή φαίνεται να φθάνει στο τέλος των ανακριτικών πράξεων, από τις αρχές του νέου χρόνου. Βέβαια, για να μιλάμε με τη γλώσσα της αλήθειας, με βάση τα σημερινά δεδομένα, μπορεί ο χρόνος να πάει ακόμη μακρυά.

Ο πρώτος και αποφασιστικός κύκλος ευθύνης ανήκει στην πολιτική ηγεσία, που προγραμματίζει πολιτικές και επόπτευε την εκτέλεση των έργων και των συστημάτων ασφαλείας του σιδηροδρόμου. Η ευρωπαϊκή εισαγγελία τούς κατηγορεί για απιστία, παράβαση καθήκοντος κ.α. Ο εφέτης ανακριτής βρίσκεται προ των πυλών της πολιτικής ηγεσίας με σοβαρά κατηγορητήρια.

Ο δεύτερος κύκλος ευθυνών στις διοικήσεις του τριχοτομημένου ΟΣΕ, που διευθύνουν έργα και προσωπικό για την εκτέλεση των πολιτικών της πολιτικής ηγεσίας, για τον εκσυγχρονισμό του σιδηροδρόμου και την ασφάλεια μετακίνησης πολιτών και εμπορευμάτων, όπου ολοκληρώθηκαν τα κατηγορητήρια.

Ο τρίτος κύκλος αφορά το διευθυντικό και το υπηρεσιακό προσωπικό που εποπτεύει, διευθύνει και εκτελεί το έργο του εκσυγχρονισμού των υποδομών, αλλά και τον χειρισμό των συστημάτων ασφαλείας. Τα κατηγορητήρια είναι πολλά.

Ο τέταρτος κύκλος ευθυνών, και ενόχων, είναι ο «λάκκος των λεόντων». Οι εταιρείες που ανέλαβαν ως ανάδοχοι, να εκτελέσουν τις συμβάσεις. Εδώ ένοχες τριγωνικές σχέσεις διαγράφονται ανάμεσα σε Οργανισμούς και πρόσωπα της αναδόχου εταιρείας και της πολιτικής ηγεσίας.

Η ανακριτική διαδικασία έχει φθάσει σχεδόν στο τέλος, για να οδηγηθούμε στις αίθουσες των δικαστηρίων. Ογκοδέστατη η δικογραφία και οι κατηγορούμενοι θα φθάσουν τους 50. Και αν προσθέσει κανείς και 23 στελέχη, στα οποία έχουν απαγγελθεί κακουργηματικές κατηγορίες από την ευρωπαϊκή εισαγγελία, φθάνουμε σε έναν μεγάλο αριθμό κατηγορούμενων. Οι έρευνες και τα κατηγορητήρια έχουν κτυπήσει επανειλημμένα τις πόρτες τις πολιτικής ηγεσίας, αλλά στου «κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα», ερμητικά είναι κλεισμένες και αυτός είναι ο δυσβάστακτος πόνος των συγγενών. Συμπαραστάτης αυτής της κατάστασης, η κυβερνώσα παράταξη που αρνήθηκε τις προτάσεις της αντιπολίτευσης για συγκρότηση προανακριτικής επιτροπής. Θέλησε εξ’ αρχής με την Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής να συγκαλύψει τις πολιτικές αλλά και ποινικές ευθύνες της πολιτικής ηγεσίας, έκρινε ότι δήθεν οι μόνοι υπεύθυνοι είναι ο σταθμάρχης και οι μηχανοδηγοί!!!

Η ευρωπαϊκή εισαγγελία φωτογράφησε δυνατά και καθαρά τριμερή διαπλοκή πολιτικού, προσωπικού, διοικήσεων και στελεχών ΟΣΕ , ΕΡΓΟΣΕ ,HELLENIC TRAIN, καθώς και αναδόχων εταιρειών, σχετικά με τη διαχείριση της 717/2014 σύμβασης, για την εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας στον σιδηρόδρομο. Στην έρευνα του εφέτη ανακριτή έχουν απαγγελθεί κατηγορίες στην Πρόεδρο της ΡΑΣ (υπεύθυνη για την ασφάλεια στο σιδηρόδρομο) στους δύο Γενικούς Διευθυντές του Υπουργείου Μεταφορών, που επόπτευαν τον ΟΣΕ – ΕΡΓΟΣΕ, για την εκτέλεση των έργων και ο άλλος την ασφάλεια του σιδηροδρόμου, καθώς και ο Γεν. Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας κατηγορείται για παραλείψεις, αλλά και για αλλοίωση των συνθηκών, όπου συνετελέσθη το έγκλημα.

Οι Διευθυντές εισηγούνταν προς την πολιτική ηγεσία – Υπουργό, Υφυπουργό, γενικό γραμματέα – τα προβλήματα σχετικά με την εκτέλεση των έργων και των συστημάτων ασφαλείας στον σιδηρόδρομο. Και ασφαλώς έπαιρναν τις εγκρίσεις και δεν έκαναν του κεφαλιού τους. Κατέχουν θέσεις κλειδιά. Συνεπώς, όταν οι ποινικές ευθύνες φθάνουν στην πόρτα του Υπουργού, που δίνει εγκρίσεις για παρατάσεις, τροποποιήσεις και«μπόνους» για «σταλιές» – λέει ο λαός – «τι κάνει νιάου – νιάου στα κεραμίδια».

Υπάρχουν και παράπλευρα μέτωπα για τα Τέμπη, που γεννούν αμφιβολίες και θολό πεδίο και συνεχίζονται οι έρευνες. Πρώτον, οι συγγενείς θέλουν να μάθουν αν υπήρξε παράνομο φορτίο (ξυλόλιο κ.α.) και με τη σύγκρουση των τρένων δημιούργησε θερμικό περιβάλλον έκρηξης πυρκαγιάς, που «πυρπόλησε» τα παιδιά τους. Οι πραγματογνωμοσύνες των συγγενών από τη μία και της δικαστικής ανακριτικής αρχής από την άλλη – ανετέθησαν 11 στο σύνολο, σε ειδικούς πραγματογνώμονες και σε εργαστήρια – αναζητούν την αλήθεια. Οι πραγματογνώμονες των συγγενών, πιθανολογούν ότι υπήρξε παράνομο φορτίο στην εμπορική αμαξοστοιχία. Η πυροσβεστική ισχυρίζεται ότι η αιτία της έκρηξης και πυρκαγιάς προκλήθηκε από την καύση του ελαίου σιλικόνης, περί τα 10 κιλά το κάθε τρένο. Με τέσσερις (4) πραγματογνωμοσύνες, ο εφέτης ανακριτής συνεχίζει την έρευνα για τη διερεύνηση της αλήθειας.

Πώς να ηρεμήσουν τον πόνο και τις υποψίες οι συγγενείς, όταν τα ακούσματα είναι πολλά για το εάν μετέφερε η εμπορική αμαξοστοιχία παράνομο φορτίο (ξυλόλιο κ.α.) που προκάλεσε το θερμικό περιβάλλον, την έκρηξη και τις πυρκαγιές που έκαψαν τα παιδιά τους; Αλλά και διερευνώντας το οπτικοακουστικό υλικό, το ερώτημα είναι βασανιστικό, να ξεπεράσουμε την πιθανότητα και να πάμε στη σιγουριά: Μεταφερόταν η όχι παράνομο φορτίο εύφλεκτων χημικών ουσιών;

Οι πραγματογνώμονες των συγγενών εκφράζουν την άποψη τους ότι πιθανό να μεταφέρονταν. Ο κ. Λακαφώσης αναφέρει ότι βρέθηκαν σε έξι σημεία ίχνη ξυλολίου. Μάλιστα, υπέδειξε ως πιθανό σημείο τοποθέτησης του παράνομου φορτίου στο βαγόνι με τις λαμαρίνες. Ο κ. Κουκουτσάκης και η επιστημονική του ομάδα, ως πραγματογνώμονες του Συλλόγου, εκφράζουν επίσης την πιθανότητα ότι υπήρξε παράνομο φορτίο σε δοχεία εμπρόσθεν του πρώτου βαγονιού.

Αντίθετα η πυροσβεστική, όπως αναφέρθηκε, στην έκθεση της, υποστηρίζει ότι το πύρινο θερμικό περιβάλλον, η έκρηξη και η πυρκαγιά προήλθε κύρια από την καύση ελαίου σιλικόνης. Ο εφέτης ανακριτής, το πρώτο υλικό των ημικατεστραμμένων 15 μονάδων σκληρού δίσκου που κατέγραψαν δεδομένα των χειριστών στην πορεία των τρένων, το απέστειλε στα εγκληματολογικά εργαστήρια της Αστυνομίας. Δυστυχώς, δεν υπήρξε δυνατότητα ανάκτησης των δεδομένων. Οι 15 αυτές μονάδες σκληρού δίσκου μεταφέρθηκαν για ανάκτηση των δεδομένων στην Αγγλία. Δυστυχώς και εδώ άνθρακας ο θησαυρός, λόγω παρέλευσης χρόνου, διότι τα δεδομένα που καταγράφονται, διαρκούν από μια εβδομάδα έως 45 ημέρες.

Νέα πραγματογνωμοσύνη στα εργαστήρια μεταλλουργίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου για το αν η μετωπική σύγκρουση των τρένων δημιούργησε θερμική ατμόσφαιρα έκρηξης και πυρκαγιάς. Η πραγματογνωμοσύνη του Π. Τσακιρίδη, με τους κανόνες της επιστήμης και της τέχνης της μεταλλουργίας, έκρινε ότι οι παραμορφώσεις στο χαλύβδινο υλικό κατασκευής του πρώτου βαγονιού, στη μετωπική σύγκρουση των τρένων, καθώς και σε κομμάτια του φρένου, δε δικαιολογούν μεγάλες θερμοκρασίες (250ο) που να εξηγούν την έκρηξη και την πυρκαγιά. Επίσης. δε βρέθηκαν ίχνη ή υπολείμματα παράνομων εύφλεκτων χημικών ουσιών που επέδρασαν στην παραμόρφωση των εξεταζόμενων υλικών.

Αναμένεται η πραγματογνωμοσύνη του διακεκριμένου καθηγητή χημικού Δ. Καρώνη στο Πολυτεχνείο Αθηνών, αν τα ελάχιστα ίχνη ξυλολίου που ανιχνεύτηκαν, δικαιολογούνται από την καύση του λιπαντικού ελαίου των αμαξοστοιχιών και συνεπώς δε μαρτυρούν την ύπαρξη άλλων εύφλεκτων χημικών ουσιών. Βέβαια, τα βίντεο και ότι άλλο οπτικοακουστικό υλικό κατέγραψε το έγκλημα των Τεμπών, γίνεται αντικείμενο υποψιών και πιθανοτήτων, ότι η εμπορική αμαξοστοιχία μετέφερε παράνομο υλικό.

Νέα είδηση, ο ΟΣΕ παρέδωσε το οπτικό – ακουστικό υλικό, για μέσα στην επιβατική αμαξοστοιχία, αλλά όχι της εμπορικής, για να διαπιστώσουμε αν φορτώθηκε το παράνομο φορτίο, το οποίο προκάλεσε έκρηξη και πυρκαγιά και έκαψε νέα παιδιά.

Πάραυτα και η εισαγγελέας του Α.Π. έσπευσε κατεπειγόντως να παραγγείλει να κινηθούν άμεσα οι διαδικασίες παράδοσης του οπτικοακουστικού υλικού της φόρτωσης της εμπορικής αμαξοστοιχίας, για να διαπιστωθεί ή όχι η ύπαρξη φόρτωσης παράνομου φορτίου. Παράλληλα, ο εφέτης ανακριτής αναμένει μια εργαστηριακή εξέταση γνησιότητας βίντεο ιδιώτη, που κατέγραψε την εμπορική αμαξοστοιχία στη Λεπτοκαρυά, μόλις 13 λεπτά πριν τη σύγκρουση.

Η κρίσιμη έρευνα – εξέταση των Γενικών Διευθυντών στο Υπουργείο και των συνεργατών τους, υπευθύνων για τα έργα και την ασφάλεια μετακίνησης, πολιτών και εμπορευμάτων, στις βασικές υποδομές του σιδηροδρόμου στην Ελλάδα, βρίσκεται σε εξέλιξη, όντας στον προθάλαμο της πολιτικής ηγεσίας που πολιορκείται και αναμένουμε να μάθουμε τι εισηγήθηκαν οι Διευθυντές και τι εγκρίθηκε από τον Υπουργό, Υφυπουργό, Γεν. Γραμματέα, σχετικά με την υλοποίηση της σύμβασης 717, για τα έργα και τα συστήματα ασφάλειας του σιδηροδρόμου. Θα τολμήσουν να αναφερθούν στις εγκληματικές παραλείψεις της πολιτικής ηγεσίας και Διοίκησης; Αυτό είναι το κεντρικό ερώτημα των συγγενών. Να καταγραφούν οι ευθύνες και η Δικαιοσύνη να κρίνει για τους υπεύθυνους και τους ενόχους.

Και βέβαια, στο επίκεντρο πάντα το θολό μέτωπο (το μπάζωμα – ξεμπάζωμα), ποιο σχέδιο και από ποιους εγκρίθηκε για την επέμβαση στον τόπο του εγκλήματος και ποιος έδωσε τις οδηγίες εκτέλεσης; Ο υπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ; Ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας; Παρεμπιπτόντως, στην απολογία του ως κατηγορούμενος, ισχυρίσθηκε ότι δεν ενεργοποίησε σχέδιο. Και όμως υπήρξε defacto σχέδιο… Ποιος να τους πιστέψει; Μήπως οι αρχηγοί Πυροσβεστικής και Αστυνομίας; Μόνοι τους; Χωρίς να πάρουν εντολές; Ο Περιφερειάρχης; Ή μάλλον ο εισαγγελέας που δεν κλήθηκε ποτέ; Είναι σα να μαδάς μαργαρίτα γιατί δεν έχεις την τόλμη να αναλάβεις ευθύνες.

Και ενώ οι κατηγορούμενοι διατρέχουν όλη την ιεραρχία, το πολιτικό προσωπικό λέει πως ανέλαβε τις πολιτικές ευθύνες και ούτε άκουσε ούτε είδε… Απλά, στην εξεταστική Επιτροπή έκρινε ότι ο μόνος υπεύθυνος είναι ο σταθμάρχης και ο μηχανοδηγός. Πώς κανείς να τους εμπιστευθεί, όταν πορεύονται κόντρα στην αλήθεια, κόντρα στο φως της Δικαιοσύνης; Ήγγικεν όμως η μέρα του Φωτός και της Δικαιοσύνης.

Ο Λουκάς Αποστολίδης είναι δικηγόρος, Πρ. Αντιπρόεδρος της Βουλής