Εδώ και περίπου μια εβδομάδα οι εικόνες που έρχονται από τη Γεωργία και ιδιαίτερα από την πρωτεύουσα της, την Τιφλίδα, είναι εντυπωσιακές και παράλληλα συγκινητικές. Μαζικές διαδηλώσεις, με τη συμμετοχή δεκάδων χιλιάδων πολιτών, με επίκεντρο τη λεωφόρο Ρουσταβέλι και την πλατεία Ελευθερίας λαμβάνουν χώρα κάθε βράδυ, με τους διαδηλωτές να κρατούν πέρα από τις σημαίες της χώρας και εκείνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η βία από πλευράς των αστυνομικών δυνάμεων είναι εκτεταμένη με τις συλλήψεις να ξεπερνούν αυτή τη στιγμή τις 300. Τι πυροδότησε όμως αυτό το φιλοευρωπαϊκό κύμα; Ποια είναι τα αιτήματα των διαδηλωτών;
Πως ξεκίνησαν όλα;
Όλα ξεκίνησαν την περασμένη Πέμπτη, όταν η κυβέρνηση της Γεωργίας ανακοίνωσε την απόφαση της να παγώσει μέχρι το 2028 τον διάλογο για την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η απόφαση αυτή θεωρείται αντίθετη με την επιθυμία της πλειοψηφίας των πολιτών, η οποία θέλει η Γεωργία να προσεγγίσει όσο το δυνατόν περισσότερο τη Δύση, απομακρυνόμενη παράλληλα από τη Ρωσία, αφήνοντας έτσι πίσω το σοβιετικό παρελθόν της.
The Battle of Hogwarts between good and evil in real life. #GeorgiaProtests
📷 david.munjishvili pic.twitter.com/epYpE1Haw7— Marika Mikiashvili 🇬🇪🇺🇦🇪🇺 (@Mikiashvili_M) December 1, 2024
Όπως ανέφερε και ο Ευρωπαίος απεσταλμένος Πάβελ Χερτσίνσκι, «η απόφαση για πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων αντιφάσκει σαφώς με την πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης της Γεωργίας, στην πραγματικότητα με την πολιτική όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων της Γεωργίας, ενώ αντιφάσκει επίσης με τις επιθυμίες της μεγάλης πλειοψηφίας του πληθυσμού»
Το ίδιο κιόλας βράδυ της ανακοίνωσης της απόφασης χιλιάδες πολιτών ξεχύθηκαν στους δρόμους της πρωτεύουσας, με σκοπό να διαμαρτυρηθούν. Η μαζική αυτή αντίδραση δεν προκαλεί εντύπωση καθώς δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η ένταξη στην ΕΕ υποστηρίζεται από περίπου το 80% του γεωργιανού πληθυσμού, ενώ ο στόχος της ένταξης στον ευρωπαϊκό συνασπισμό έχει περιληφθεί στο Σύνταγμα της χώρας.
Γιατί αμφισβητείται η κυβέρνηση;
Παράλληλα, η νομιμότητα της φιλορωσικής κυβέρνησης που βρίσκεται στο τιμόνι της χώρας αμφισβητείται ευρέως, καθώς η νίκη της στις πρόσφατες εκλογές του Οκτωβρίου θεωρείται από πολλούς αποτέλεσμα εκτεταμένης νοθείας. Ακόμα και η ίδια η πρόεδρος της χώρας μάλιστα, Σαλομέ Ζουραμπισβίλι, έχει ανακοινώσει ότι δεν αναγνωρίζει τα αποτελέσματα των εκλογών, υποστηρίζοντας ότι η χώρα της έπεσε θύμα μιας «ειδικής επιχείρησης» της Ρωσίας.
Από την πλευρά του, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει εγκρίνει ψήφισμα στο οποίο αναφέρεται ότι οι εκλογές στην Γεωργία δεν ήταν ούτε δίκαιες ούτε ελεύθερες, γεγονός που προκάλεσε εκνευρισμό στην κυβέρνηση της χώρας και συνετέλεσε στην απόφαση της για αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Οι ευρωβουλευτές είχαν ζητήσει από την πλευρά τους επανάληψη των εκλογών εντός 12 μηνών και να επιτραπεί η διεθνής επίβλεψη της διαδικασίας από ανεξάρτητους παρατηρητές. Ο πρωθυπουργούς της Γεωργίας, Ηρακλί Κομπαχίτζε, απάντησε αρνούμενος τις κατηγορίες και κάνοντας λόγο για «προσβολή και εκβιασμό» από πλευράς Βρυξελλών.
Γιατί η Γεωργία θέλει να ενταχθεί στην ΕΕ;
Η Γεωργία απέκτησε την ανεξαρτησία της από τη Σοβιετική Ένωση το 1991 και το σύνταγμά της περιλαμβάνει διάταξη που αναφέρει ρητά ότι στόχος της χώρας είναι η πλήρης ενσωμάτωση στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Η Γεωργία μάλιστα εργάστηκε σκληρά την προηγούμενη δεκαετία για να θέσει τις βάσεις για την εκπλήρωση των ενταξιακών κριτηρίων της ΕΕ, προσπαθώντας να εκπληρώσει τον εθνικό της στόχο.
Η ένταξη στην ΕΕ θα σήμαινε άλλωστε ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας για τη Γεωργία μέσω του αμυντικού συμφώνου του μπλοκ, το οποίο ουσιαστικά ορίζει ότι μια επίθεση εναντίον ενός κράτους-μέλους αποτελεί επίθεση εναντίον όλων. Αυτή η προστασία μοιάζει ζωτικής σημασίας πλέον για τους Γεωργιανούς, μετά και από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Υπενθυμίζεται ότι το 2008 η Ρωσία εισέβαλε στη Γεωργία, μια εισβολή που είχε σαν αποτέλεσμα τον θάνατο 228 Γεωργιανών πολιτών, σύμφωνα με τη διεθνή διερευνητική αποστολή που συστάθηκε από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο πόλεμος τότε ξεκίνησε όταν οι αυτονομιστές που υποστηρίζονται από τη Ρωσία άρχισαν να βομβαρδίζουν γεωργιανά χωριά και κλιμακώθηκε γρήγορα σε μια πλήρη χερσαία, αεροπορική και θαλάσσια εισβολή των ρωσικών δυνάμεων, η οποία κατέληξε σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, με δύο περιοχές της Γεωργία όμως, τη Νότια Οσετία και την Αμπχαζία να έχουν ανακηρύξει ντε φάκτο την ανεξαρτησία τους από την Τιφλίδα, υποστηριζόμενες από τη Ρωσία.
Τι ακριβώς συμβαίνει με τις διαδηλώσεις;
Όσον αφορά τις διαδηλώσεις που συνεχίζονται με αμείωτη ένταση τις τελευταίες μέρες στην Τιφλίδα, η συμμετοχή είναι μαζικότατη, με τον ηγέτη ενός εκ των τεσσάρων κομμάτων της αντιπολίτευσης να συλλαμβάνεται σήμερα από την αστυνομία αφού ξυλοκοπήθηκε και έχασε τις αισθήσεις του. Το κόμμα Συνασπισμός για την Αλλαγή δημοσίευσε βίντεο στο X που δείχνει τον Νίκα Γκβαραμία να μεταφέρεται από τα χέρια και τα πόδια από αρκετούς άνδρες.
🚨🇬🇪 BREAKING: Georgian opposition leader Nika Gvaramia has been detained and reportedly physically assaulted by Georgian special forces pic.twitter.com/3bqJyWKrfh
— Politics Global (@PolitlcsGlobal) December 4, 2024
Την ίδια ώρα, οι αστυνομικοί κάνουν εκτεταμένη χρήση κανονιών νερού και δακρυγόνων, προκειμένου να διαλύσουν τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, όπως μετέδωσαν δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων (AFP). Η κατάσταση παραμένει έκρυθμη, ενώ η χθεσινή απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου να επικυρώσει το αμφιλεγόμενο αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών φαίνεται πως θα εντείνει τη λαϊκή οργή.