Μια νύχτα έντονης πολιτικής κρίσης, ταραχών και επιβολής στρατιωτικού νόμου -που ευτυχώς κράτησε λίγες ώρες πριν τελικά αρθεί- βίωσαν οι πολίτες της Νότιας Κορέας. Ολα άρχισαν όταν αργά το βράδυ της Τρίτης (σ.σ. τοπική ώρα) ο πρόεδρος της χώρας Γιουν Σουκ Γεόλ μέσα από ένα αιφνιδιαστικό τηλεοπτικό διάγγελμα κήρυξε στρατιωτικό νόμο λέγοντας ότι θέλει να εξαλείψει «τις αναίσχυντες, αντικρατικές, φιλικά προσκείμενες στη Βόρεια Κορέα δυνάμεις». Η αιφνιδιαστική αυτή απόφαση προκάλεσε σοκ στη χώρα, η οποία θεωρείται δημοκρατική από τη δεκαετία του 1980 αλλά στο παρελθόν έχει γνωρίσει μια σειρά αυταρχικών διακυβερνήσεων.

«Κηρύσσω στρατιωτικό νόμο για να προστατεύσω την ελεύθερη Δημοκρατία της Κορέας από την απειλή των κομμουνιστικών δυνάμεων της Βόρειας Κορέας, για να εξαλείψω τις ποταπές, αντικρατικές, φιλοβορειοκορεατικές δυνάμεις που σκυλεύουν την ελευθερία και την ευτυχία του λαού μας και για να προστατεύσω την ελεύθερη συνταγματική τάξη» είπε ο Γουν. Ο Γιουν επικαλέστηκε μια πρόταση που υπέβαλε το Δημοκρατικό Κόμμα αυτή την εβδομάδα στο κοινοβούλιο, ζητώντας την παραπομπή σε δίκη ορισμένων κορυφαίων εισαγγελέων της χώρας, καθώς και το γεγονός ότι το κόμμα απέρριψε το νομοσχέδιο του προϋπολογισμού.

Σκηνές χάους μέσα και έξω από το Κοινοβούλιο

Λίγα λεπτά αργότερα ο στρατός ανέλαβε δράση. Ανακοίνωσε ότι η λειτουργία του κοινοβουλίου και οι δραστηριότητες των πολιτικών κομμάτων αναστέλλονται με τις ειδικές δυνάμεις να περικυκλώνουν το κτήριο στη Σεούλ. Ωστόσο, γρήγορα εκατοντάδες πολίτες άρχισαν να συρρέουν έξω από αυτό για να διαμαρτυρηθούν για την επιβολή στρατιωτικού νόμου.

«Ανοίξτε την πόρτα, σας παρακαλώ. Η δουλειά σας είναι να προστατεύετε την Εθνοσυνέλευση. Γιατί κάθεστε με σταυρωμένα τα χέρια ενώ ποδοπατούνται οι βουλευτές;» φώναξε ένας άνδρας σε μια ομάδα αστυνομικών που φρουρούσαν τις πύλες του κτηρίου, το οποίο έχει σφραγιστεί, ενώ επικρατούσε ένταση.

Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Λι Τζάε-μίουνγκ χαρακτήρισε «παράνομο» τον στρατιωτικό νόμο και κάλεσε τους πολίτες να διαδηλώσουν έξω από το κοινοβούλιο. «Η παράνομη επιβολή στρατιωτικού νόμου από τον πρόεδρο Γιουν Σουκ Γέολ είναι άκυρη», είπε ο Λι, ο οποίος ηττήθηκε οριακά από τον Γιουν στις εκλογές του 2022. «Ελάτε τώρα στην Εθνοσυνέλευση. Κι εγώ πηγαίνω εκεί», ανέφερε μέσω του διαδικτύου.

Ο προκάτοχος του Γιουν, Μουν-Τζάε-ιν, που πρόσκειται στο κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα, ανέφερε με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ ότι η κορεατική δημοκρατία βρίσκεται σε κρίση. «Ελπίζω η Εθνοσυνέλευση να ενεργήσει γρήγορα για να προστατεύσει τη δημοκρατία από την κατάρρευση. Ζητώ από τον λαό να ενώσουμε δυνάμεις για να προστατεύσουμε και να σώσουμε τη δημοκρατία και να βοηθήσουμε την Εθνοσυνέλευση να λειτουργεί κανονικά», πρόσθεσε.

Το μπλόκο της αντιπολίτευσης και η υποχώρηση

Εντός του κοινοβουλίου με παρόντες 190 από τους 300 βουλευτές, εγκρίθηκε ψήφισμα με το οποίο ζητείται η άρση του στρατιωτικού νόμου που επέβαλε ο πρόεδρος της χώρας. Ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης Γου Γουόν-σικ χαρακτήρισε έτσι «άκυρη» την κήρυξη στρατιωτικού νόμου.

Τελικά, λίγες ώρες αργότερα ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας Γιουν Σουκ Γεόλ ανακοίνωσε ότι θα άρει τον στρατιωτικό νόμο, αφού το κοινοβούλιο ψήφισε την ακύρωσή του.  Οι στρατιωτικές δυνάμεις αποσύρθηκαν και το υπουργικό συμβούλιο θα συνεδριάσει σύντομα για τα επόμενα βήματα ανάφερε νεότερη ανακοίνωση.

Γιατί οδηγηθήκαμε στη σύγκρουση κυβέρνησης – αντιπολίτευσης

Το Κόμμα Λαϊκής Εξουσίας του Γιουν είχε εμπλακεί σε μια αντιπαράθεση με το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, το Δημοκρατικό, για τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους. Οι βουλευτές της αντιπολίτευσης, που ελέγχουν το κοινοβούλιο, ενέκριναν την περασμένη εβδομάδα έναν σημαντικά μειωμένο προϋπολογισμό.

«Η Εθνοσυνέλευση έγινε καταφύγιο εγκληματιών, φωλιά νομοθετικής δικτατορίας που επιδιώκει να παραλύσει το διοικητικό και το δικαστικό σύστημα και να ανατρέψει τη φιλελεύθερη δημοκρατική τάξη» ανέφερε ο Γιουν για να δικαιολογήσει την επιβολή στρατιωτικού νόμου. Χαρακτήρισε μάλιστα την αντιπολίτευση «δυνάμεις εχθρικές προς το κράτος που σκοπεύουν να ανατρέψουν το καθεστώς».

«Θα αποκαταστήσω την ομαλότητα στη χώρα, απαλλάσσοντάς την από τις εχθρικές δυνάμεις το συντομότερο δυνατόν», πρόσθεσε ο πρόεδρος, η δημοτικότητα του οποίου στις δημοσκοπήσεις είναι σε ελεύθερη πτώση.

Τι προβλέπει ο στρατιωτικός νόμος

Στρατιωτικός νόμος είχε κηρυχθεί για τελευταία φορά στις 17 Μαΐου 1980, όταν ο στρατηγός Τσουν Ντο-χουάν κατέλαβε την εξουσία θέλοντας να καλύψει το κενό μετά τη δολοφονία του δικτάτορα Παρκ Τσουνγκ-χε. Την επομένη, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους της Γκουανγκτζού για να διαμαρτυρηθούν για το πραξικόπημα. Οι διαδηλώσεις καταπνίγηκαν σε λουτρό αίματος. Ο στρατιωτικός νόμος παρέμεινε σε ισχύ μέχρι τον Ιανουάριο του 1981.

Κατά το διάστημα της ισχύος του στρατιωτικού νόμου οι δραστηριότητες των πολιτικών κομμάτων αναστέλλονται. Επίσης, όλα τα μέσα ενημέρωσης και οι εκδόσεις τίθενται υπό τον έλεγχο του στρατού. Με βάση το διάταγμα, απαγορεύονται όλες οι ενέργειες που κρίνονται ως απόπειρες ανατροπής του φιλελεύθερου δημοκρατικού συστήματος, καθώς και η μετάδοση «ψευδών ειδήσεων» και προπαγάνδας. Σύμφωνα με το διάταγμα, όσοι παραβιάσουν τον στρατιωτικό νόμο, μπορεί να συλληφθούν και να τεθούν υπό κράτηση χωρίς ένταλμα.