Άγνοια και κοινωνικός ρατσισμός δημιουργούν την «τέλεια συνταγή» για τον στιγματισμό των ατόμων με HIV και την περιθωριοποίησή τους.
Με το δάχτυλο σηκωμένο, η πλειονότητα της κοινωνίας σε ποσοστό 63% δείχνει τον «κίνδυνο» και κρίνει, χωρίς όμως να γνωρίζει ότι με την κατάλληλη θεραπεία ο ιός δεν είναι ανιχνεύσιμος, άρα δεν μεταδίδεται.
Στους μύθους και τις αναχρονιστικές αντιλήψεις στρέφεται η καμπάνια της φαρμακευτικής Gilead Sciences Ελλάδας για την φετινή παγκόσμια ημέρα κατά του AIDS, με το αιχμηρό μήνυμα «Δυστυχώς γι΄ αυτούς που δείχνουν, δεν υπάρχει θεραπεία. Ευτυχώς, για τον HIV υπάρχει θεραπεία».
Το μήνυμα αυτό, στοχεύει στην αποδόμηση των κοινωνικών στερεοτύπων, αναδεικνύοντας τη σημασία της σωστής ενημέρωσης σχετικά με τον ιό HIV.
Λανθασμένα το 41% των Ελλήνων πιστεύει ότι ο HIV μεταδίδεται μέσω τουαλέτας και το 36% μέσω μιας αγκαλιάς ή ενός φιλιού
Γκρεμίζοντας τους μύθους
Γι΄αυτό, η καινούρια εκστρατεία στρέφει το ενδιαφέρον σε αυτούς που σηκώνουν το δάχτυλο και δείχνουν, προκαλώντας στίγμα και περιθωριοποίηση στους ανθρώπους που ζουν με τον ιό. Προβάλλει αυτούς που μπαίνουν μόνοι τους σε θέση τιμητή και αξιολογητή, επισημαίνοντας όμως ότι τελικά, θεραπεία δεν υπάρχει για τους επικριτές και όχι για τον ιό, ο οποίος πλέον αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά.
Ταυτόχρονα όμως, η καμπάνια δεν ξεχνά και την ουσία, που είναι η ενημέρωση όλων για την ύπαρξη αποτελεσματικής θεραπείας για όσους ζουν με τον ιό.
Με την πρόοδο της επιστήμης, τα άτομα με HIV μπορούν να ακολουθήσουν μια αποτελεσματική θεραπεία και να ζήσουν τη ζωή τους φυσιολογικά, αφού η λήψη της κατάλληλης αγωγής με συνέπεια, εξασφαλίζει την καταστολή του ιού στο αίμα τους. Τότε ο ιός δεν μπορεί να ανιχνευτεί. Γίνεται μη ανιχνεύσιμος (Undetectable), οπότε δεν μεταδίδεται στους σεξουαλικούς τους συντρόφους (Untransmittable). Από τις δύο αυτές λέξεις δημιουργήθηκε η εξίσωση U=U, με στόχο την άρση του στίγματος.
Προστασία
Καθώς όμως έχει σημασία και η έγκαιρη αντιμετώπιση, η καμπάνια επισημαίνει και στους ενδιαφερόμενους την ανάγκη να κάνουν το απαραίτητο τεστ, ώστε η διάγνωση να γίνει έγκαιρα.
Έτσι, σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS (ΕΕΜΑΑ) και τον Σύλλογο Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή», η καμπάνια προτρέπει: «κάνε σήμερα το τεστ για τον HIV, ενημερώσου για τις διαθέσιμες θεραπείες και συνέχισε τη ζωή σου».
Το σκεπτικό
Με την συγκεκριμένη εκστρατεία ενημέρωσης, η Gilead δεν επιδιώκει μόνο «να κάνει θόρυβο» γύρω από τον ιό, αλλά να προκαλέσει την κοινωνία να σκεφτεί βαθύτερα και να αναμετρηθεί με τον φόβο και την άγνοια, να «δείξει» την αλήθεια σε όσους επιμένουν να δείχνουν με το δάχτυλο.
Χρησιμοποιώντας καυστικό και προκλητικό τόνο, στοχεύει να προσελκύσει την προσοχή, να υπενθυμίσει ότι η λοίμωξη από HIV είναι μια διαχειρίσιμη χρόνια πάθηση και να υπογραμμίσει ότι η πραγματική πρόοδος, βρίσκεται στη θεραπεία και την αποδοχή.
Παρά το γεγονός αυτό όμως, η ζωή των ανθρώπων με HIV δυσκολεύεται εξαιτίας του κοινωνικού στίγματος που στηρίζεται σε παρωχημένες αντιλήψεις.
Οι λάθος αντιλήψεις
Σύμφωνα με έρευνα της Metron Analysis για τη Gilead Sciences Ελλάδος από τον Οκτώβριο του 2021, ένας στους 3 Έλληνες εξακολουθεί να βλέπει τα άτομα με HIV ως «κίνδυνο για την κοινωνία», ενώ το 68% των πολιτών δηλώνει ότι δεν θα έκανε σχέση με κάποιον που ζει με τον ιό. Μύθοι και παρεξηγήσεις, όπως ότι ο HIV μεταδίδεται μέσω κοινής τουαλέτας (41%) ή αγκαλιάς και φιλιού (36%), διατηρούνται ισχυροί, ενώ το 63% αγνοεί ότι τα άτομα με μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο δεν μπορούν να μεταδώσουν τον ιό μέσω σεξουαλικής επαφής. Μόνο ένας στους 5 Έλληνες αναγνωρίζει και συμφωνεί με το μήνυμα του U=U. Αυτές οι πεποιθήσεις και η έλλειψη γνώσης αναδεικνύουν την ανάγκη για ενημέρωση, κατανόηση και αποδοχή των ατόμων με HIV και όχι κοινωνική κατακραυγή, στίγμα και διακρίσεις.
Με αφορμή την έναρξη της καμπάνιας, ο Σάββας Χαραλαμπίδης, Γενικός Διευθυντής της Gilead Sciences Ελλάδας, Κύπρου και των European Distributor Markets ανέφερε ότι: «Στην Gilead, το στίγμα γύρω από τον HIV είναι κάτι που μας προβληματίζει ιδιαίτερα. Και γι’ αυτό το αντιμετωπίζουμε με ευθύτητα. Η φετινή μας καμπάνια φέρνει την κοινωνία αντιμέτωπη με τον ίδιο της τον εαυτό, λέγοντας τη σκληρή αλήθεια που έπρεπε να αναδειχθεί: Το πρόβλημα δεν είναι ο HIV, αλλά η κοινωνική προκατάληψη. Ενώ η πρόοδος της ιατρικής έχει μετατρέψει τον HIV σε μια διαχειρίσιμη κατάσταση, το στίγμα παραμένει, αγκυλωμένο σε αντιλήψεις του μακρινού παρελθόντος. Για όσους επιμένουν λοιπόν να στιγματίζουν, η καμπάνια μας απαντά χωρίς περιστροφές – ήρθε η ώρα να πάψουν να ‘δείχνουν’! Γιατί το στίγμα δεν είναι απλώς ένα κοινωνικό πρόβλημα – είναι ένας «τοίχος» που πρέπει να γκρεμίσουμε. Στόχος μας είναι να σπάσουμε τα στερεότυπα και να δείξουμε τον δρόμο της ενημέρωσης – αφήνοντας πίσω τις προκαταλήψεις και τον φόβο από άγνοια».
