Και επίσημα φον ντερ Λάιεν 2.0. στην Κομισιόν, καθώς η δεύτερη Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπό την προεδρία της γερμανίδας πολιτικού πήρε το «πράσινο φως» από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την περασμένη Τετάρτη, καταφέρνοντας να μείνει εντός χρονοδιαγράμματος, το οποίο όριζε την έναρξη της θητείας της για την 1η Δεκεμβρίου.
Υπενθυμίζεται ότι είχε προηγηθεί η έγκριση της ίδιας της προέδρου, στις 18 Ιουλίου, με 401 θετικές ψήφους σε σύνολο 720 ευρωβουλευτών, ενώ ακολούθησε η διαδικασία των ακροάσεων κάθε Επιτρόπου ξεχωριστά από τις αρμόδιες επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι σχετικές εγκρίσεις.
Ήταν η πρώτη φορά μάλιστα τα τελευταία 20 χρόνια όπου καμία υποψηφιότητα δεν «κόπηκε», αντιθέτως όλοι οι προτεινόμενοι επίτροποι αναλαμβάνουν κανονικά τα χαρτοφυλάκιά τους. Πλέον, η επιτροπή «σηκώνει μανίκια» καθώς η πενταετής θητεία της ξεκινά και επίσημα.
Από την άλλη πλευρά, αρνητική εντύπωση έκανε το γεγονός ότι η νέα επιτροπή υπερψηφίστηκε με 370 ψήφους, λιγότερες δηλαδή από τις 401 της προέδρου λίγους μήνες πριν, έναντι 282 κατά και 36 αποχών.
Τα νέα μέλη του Κολλεγίου των Επιτρόπων – Οι εκτελεστικοί αντιπρόεδροι
Από την επόμενη εβδομάδα λοιπόν, στην έδρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο κτίριο Μπερλεμόντ των Βρυξελλών, οι 11 γυναίκες (συμπεριλαμβανομένης της προέδρου φον ντερ Λάιεν) και οι 16 άνδρες Επίτροποι αναλαμβάνουν τα νέα τους καθήκοντα.
Πολύ σημαντικό ρόλο στη νέα Επιτροπή αναμένεται να έχουν οι έξι εκτελεστικοί αντιπρόεδροι: Πρώτα απ’όλα η Ισπανίδα σοσιαλίστρια, Τερέζα Ριμπέρα Ροντρίγκεθ, η οποία αναλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο της Καθαρής, Δίκαιης και Ανταγωνιστικής Μετάβασης. Επί της ουσίας, η κ. Ριμπέρα θα είναι υπεύθυνη τόσο για την πολιτική ανταγωνισμού, όσο και για την επίτευξη των στόχων που σχετίζονται με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
Η Χένα Βίρκουνεν είναι πλέον η εκτελεστική αντιπρόεδρος με αρμοδιότητα την Τεχνολογική Κυριαρχία, Ασφάλεια και Δημοκρατία και θα είναι υπεύθυνη για το χαρτοφυλάκιο ψηφιακών τεχνολογιών και τεχνολογιών αιχμής. Η κ. φον ντερ Λάιεν έχει τονίσει ότι της αναθέτει «να εξετάσει τις εσωτερικές και εξωτερικές πτυχές της ασφάλειας» για την ενίσχυση των θεμελίων της ευρωπαϊκής δημοκρατίας, όπως το κράτος δικαίου και η προστασία της Ένωσης «όπου κι αν δέχεται επίθεση».
Ο Στεφάν Σεζουρνέ, επιλογή του γάλλου προέδρου Μακρόν, αναλαμβάνει εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευημερία και τη Βιομηχανική Στρατηγική και θα είναι υπεύθυνος για τη βιομηχανία, τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις και για το χαρτοφυλάκιο της Ενιαίας Αγοράς. «Θα καθοδηγήσει το έργο για τη δημιουργία των προϋποθέσεων για την ανάπτυξη των εταιρειών μας -από τις επενδύσεις και την καινοτομία μέχρι την οικονομική σταθερότητα και το εμπόριο και την οικονομική ασφάλεια», είχε πει η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά την παρουσίαση των διορισθέντων επιτρόπων.
Η εξωτερική πολιτική και ο έλληνας Επίτροπος
Η Κάγια Κάλας αναλαμβάνει τα καθήκοντα του ύπατου εκπροσώπου για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας που αποτελεί παράλληλα εκτελεστικό αντιπρόεδρο της Επιτροπής. Θα είναι η «γέφυρα μεταξύ των εσωτερικών και εξωτερικών πολιτικών» σε μία «εποχή γεωστρατηγικών αντιπαλοτήτων και αστάθειας» για μία Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας «περισσότερο ευθυγραμμισμένη με τα ευρωπαϊκά συμφέροντα».
Η Ροξάνα Μινζάτου είναι η εκτελεστική αντιπρόεδρος για τους Ανθρώπους, τις Δεξιότητες και την Ετοιμότητα. Έχει την ευθύνη για τις δεξιότητες, την εκπαίδευση και τον πολιτισμό, τις ποιοτικές θέσεις εργασίας και τα κοινωνικά δικαιώματα. Θα ηγηθεί κυρίως της Ένωσης Δεξιοτήτων και του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων.
Ο Ραφαέλε Φίτο, είναι ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις. Ένα χαρτοφυλάκιο που σχετίζεται με την πολιτική συνοχής, την περιφερειακή ανάπτυξη και τις πόλεις.
Όσον αφορά τον έλληνα Επίτροπο, Απόστολο Τζιτζικώστα, αναλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο των Μεταφορών και του Τουρισμού, μετά από μια πειστική εμφάνιση απέναντι στα μέλη της επιτροπής Μεταφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στις 4 Νοεμβρίου, η οποία οδήγησε στην άνετη έγκριση της υποψηφιότητάς του.
Οι στόχοι της νέας Επιτροπής
Ποιοι είναι όμως οι στόχοι της νέας Επιτροπής και σε ποιους τομείς θα δοθεί προτεραιότητα αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων;
Όπως ανέφερε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην ομιλία της ενώπιων των Ευρωβουλευτών, πριν την έναρξη της διαδικασίας της ψηφοφορίας, «η πρώτη μεγάλη πρωτοβουλία της νέας Επιτροπής θα είναι μια Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας».
Όπως εξήγησε, η πυξίδα αυτή θα χτιστεί στους τρεις πυλώνες της έκθεσης Ντράγκι: Ο πρώτος πυλώνας είναι το κλείσιμο του χάσματος καινοτομίας με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Ο δεύτερος, είναι ένα κοινό σχέδιο για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και την ανταγωνιστικότητα. Και ο τρίτος, είναι η αύξηση της ασφάλειας και η μείωση των εξαρτήσεων.
Ειδικότερα, αναφερόμενη στο θέμα της ασφάλειας, η φον ντερ Λάιεν είπε ότι εν μέσω πολέμων στην Ουκρανία, στη Μέση Ανατολή, αλλά και σε μέρη της Αφρικής, η Ευρώπη πρέπει να διαδραματίσει ισχυρότερο ρόλο.
«Η ενίσχυση της ασφάλειάς μας είναι ακόμη πιο σημαντική σε έναν κόσμο τόσο αμφισβητούμενο και εύθραυστο όσο είναι σήμερα», είπε η Φον ντερ Λάιεν, παρουσιάζοντας στη συνέχεια τη νέα επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, την πρώην πρωθυπουργό της Εσθονίας, Κάγια Κάλας. «Μπορούμε να υπολογίζουμε στην Κάγια Κάλας, ως Ύπατη Εκπρόσωπο, είναι το κατάλληλο άτομο την κατάλληλη στιγμή για τη διπλωματία και τα συμφέροντα της Ευρώπης στον κόσμο», τόνισε η πρόεδρος της Επιτροπής.
Η «Λευκή Βίβλος» της ευρωπαϊκής άμυνας
Η φον ντερ Λάιεν ανέφερε επίσης ότι τις πρώτες 100 ημέρες από την ανάληψη των καθηκόντων της, η νέα Επιτροπή θα παρουσιάσει μια «Λευκή Βίβλο» για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας. «Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο. Πρέπει να είμαστε φιλόδοξοι, καθώς οι απειλές είναι σοβαρές», τόνισε, διαβεβαιώνοντας ότι «η ασφάλεια της Ευρώπης θα είναι πάντα η προτεραιότητα αυτής της Επιτροπής».
Μεταναστευτικό και αλλαγή των συνθηκών
Αναφερόμενη στο θέμα της μετανάστευσης, η φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι από την αρχή της πρώτης της θητείας, υποσχέθηκε μια προσέγγιση «δίκαιη και σταθερή» που θα εγγυάται την κυριαρχία και την αλληλεγγύη, αυστηρότερους κανόνες για τη διασφάλιση των εξωτερικών συνόρων και την ενίσχυση της εσωτερικής ασφάλειας, αλλά και ισχυρότερες εγγυήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι η νέα Επιτροπή θα εργαστεί για το άνοιγμα «νόμιμων οδών» – μία προσέγγιση η οποία βρίσκεται πλέον στον πυρήνα του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο.
Καταλήγοντας, η πρόεδρος της Επιτροπής δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι «χρειαζόμαστε αλλαγή των Συνθηκών, που θα βελτιώσουν την Ένωσή μας» και τόνισε ότι θέλει να εργαστεί σε αυτό το ζήτημα με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η συζήτηση αυτή, η οποία έχει φουντώσει τον τελευταίο χρόνο, μετά και από σχετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αφορά ριζικές μεταρρυθμίσεις, όπως, μεταξύ άλλων, η κατάργηση το βέτο στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και η απευθείας εκλογή του προέδρου της Επιτροπής από τους ευρωπαίους πολίτες.