Το 49.41% που ο Σωκράτης Φάμελλος έλαβε από τον πρώτο γύρο στις εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ είναι ποσοστό «κυβερνησιμότητας» αλλά όχι «αυτοδυναμίας». Του επιτρέπει μεν να ρίξει το λάδι στη μηχανή της επανεκκίνησης, από την άλλη όμως προϋποθέτει συγκλήσεις, συνεννοήσεις και σίγουρα όχι μονομερείς ενέργειες.
Από την πρώτη ημέρα του στον 7ο όροφο της Κουμουνδούρου, ο νέος πρόεδρος προϊδέασε για τον δρόμο πάνω στον οποίο θα βαδίζει. Μίλησε για «ανοικτά γραφεία», για «ενιαίο λόγο» που θα μεγαλώσει τον ΣΥΡΙΖΑ, για «σύνθεση» και «ενότητα» ως βασικά χαρακτηριστικά της επόμενης ημέρας. Με στόχο μια δυναμική αντιπολίτευση και γείωση με την κοινωνία.
Προφανέστατα οι «πινελιές» θα είναι δικές του. Θα εισηγηθεί πρόσωπα και ρόλους στα εκλεγμένα όργανα, αλλά θ’ ακούσει και θα συμπεριλάβει. Ο Σωκρ. Φάμελλος εκλέχθηκε στηριζόμενος στη συνδρομή που του προσέφερε μια ισχυρή εσωκομματική ομάδα, η πλειονότητα της οποίας απάρτιζε τους «87», και δεν θα είναι αγνώμων. Ούτε προτίθεται να κάνει του κεφαλιού του, αγνοώντας πλειοψηφίες – όργανα και λειτουργώντας συγκεντρωτικά.
Ο Πολάκης ως ο άλλος πόλος
Ούτως ή άλλως το ότι ο Παύλος Πολάκης συμβιβάστηκε με το (υψηλό) 43.51%, δεν διεκδίκησε δεύτερο γύρο, τον συνεχάρη άνευ ενστάσεων και στάθηκε ακριβώς πίσω του στις δηλώσεις τού μεταβίβασε εξ αρχής την ευθύνη της κοινής κι όχι χωριστής δράσης. Τον προέτρεψε δηλαδή να τον υπολογίζει.
Ο ίδιος ο νέος πρόεδρος θέλησε να επαναλάβει πως ήταν μια «γενναία στάση» αυτή του συνυποψηφίου του από τα Σφακιά. Του αναγνωρίζει σε κάθε περίπτωση πως απέφυγε να πολώσει το κλίμα και να φθείρει περαιτέρω την εικόνα του κόμματος.
Βέβαια, και μολονότι δήλωσε «στρατιώτης», το «αυτά που λέω είναι ο μισός ΣΥΡΙΖΑ» γεννούν μια νέα συνθήκη εντός Κουμουνδούρου. Οι ισορροπίες είναι ρευστές κι ο νέος πρόεδρος καλείται να επικαιροποιήσει μια «συμμαχία» που συγκροτήθηκε μέσα στο καλοκαίρι έχοντας στον πυρήνα της την αμφισβήτηση του Στέφανου Κασσελάκη. Για να μην μετατραπεί σε «αντιπολίτευση».
Ο Π. Πολάκης εξήγησε ήδη πως θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να υλοποιηθούν προγραμματικές προτάσεις του σε διάφορα σκέλη. Ο ρόλος που θα του ανατεθεί εντός Κοινοβουλίου θα αντανακλά έναν ιδιαίτερο συμβολισμό. Μέχρι τώρα είναι απλώς τομεάρχης Διαφάνειας – τομέα πάντως που τον υπηρετεί με ασυγκράτητο ζήλο.
Γραμματέας και «ομάδα κρούσης»
Η θέση του/της γραμματέως είναι επίσης κομβική για τη λειτουργία του κόμματος. Η Ράνια Σβίγκου κουβάλησε πάρα πολλά βάρη στις πλάτες της μετά το συνέδριο του Φλεβάρη ως το έκτακτο του Νοεμβρίου και πιθανόν θα υπάρξει αλλαγή δια της Κεντρικής Επιτροπής. Η ίδια κρατά το πόστο από τον Μάιο του 2022 μετά από πρόταση του Αλέξη Τσίπρα.
Και το ανώτερο όργανο του ΣΥΡΙΖΑ θα αναδιοργανωθεί πάντως δεδομένης της μαζικής εξόδου σχεδόν ογδόντα μελών το προηγούμενο διάστημα. Η εκλογή νέας ΚΕ είχε διαχωριστεί από αυτήν του προέδρου και είχε μετατεθεί για το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου.
Μέσα στις προτεραιότητες του Σωκράτη Φάμελλου θα είναι συνολικά μια «καινούργια ομάδα κρούσης» όπως χαρακτηριστικά μετέφερε κι ο εκπρόσωπος Τύπου Παυσανίας Παπαγεωργίου στην ΕΡΤ.
Η κοινοβουλευτική ομάδα και οι ρόλοι
Ο διαχωρισμός των αρμοδιοτήτων και η ανάθεση τομέων στη Βουλή θα λειτουργήσουν σαν πυξίδα της νέας κατεύθυνσης του ΣΥΡΙΖΑ.
Αποχωρήσεις και παραιτήσεις έχουν αφήσει αρκετά κενά που πρέπει να καλυφθούν και άμεσα και δυναμικά. «Χηρεύουν» φυσικά τόσο η θέση του διευθυντή όσο και του γραμματέα της ΚΟ που μοιράζονταν ο Θάνος Μωραΐτης και η Θεοδώρα Τζάκρη αντίστοιχα.
Επίσης η Ραλλία Χρηστίδου, ο Πέτρος Παππάς, η Κυριακή Μάλαμα, ο Αλέξανδρος Αυλωνίτης και η Γιώτα Πούλου έχουν ήδη ανεξαρτητοποιηθεί προκαλώντας αρρυθμία στο κοινοβουλευτικό έργο, ενώ ο Γιώργος Γαβρήλος και ο Γιάννης Σαρακιώτης, που βρίσκεται από την Κυριακή στην έξοδο, έχουν αποποιηθεί επίσης όλων των καθηκόντων τους.
Αυτός που ακόμη παραμένει μετέωρος είναι ο Ευάγγελος Αποστολάκης – τομεάρχης Εθνικής Άμυνας. Ο ναύαρχος και πρώην υπουργός αναμένεται άμεσα να ομολογήσει τις προθέσεις του, αφότου ο Αλέξης Τσίπρας δεν είπε κουβέντα στο εκλογικό κέντρο που ψήφισε. Ο ίδιος πάντως έχει αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο να παραδώσει την έδρα του από το Επικρατείας, ανοίγοντας την πόρτα στον Μιχ. Καλογήρου για να εισέλθει στο Κοινοβούλιο.
Υπό αυτές τις συνθήκες και με δεδομένο πως οι βουλευτές είναι προσώρας 29 και ενδεχομένως μειωθούν, η πλήρωση κάθε έλλειψης θα αποβεί ιδιαιτέρως ωφέλιμη.
Τα πρόσωπα
Ήδη η Νίνα Κασιμάτη, εκ των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων (εθνικής άμυνας-εξωτερικών, μορφωτικών υποθέσεων) και αναπληρώτρια της Ρένας Δούρου (εξωτερικών) ξεκαθάρισε πως «δεν εγκαταλείπω» κόντρα στις ενστάσεις που εξέφραζε από πολύ νωρίς. Άρα παραμένει μάχιμη ως βουλεύτρια για να επιτελέσει το έργο της από τα έδρανα, δεδομένου πως «θα συνεχίσω μαζί με χιλιάδες συντρόφους και συμπολίτες τον διανοητικό και πολιτικό αγώνα της νίκης των ιδεών της Δημοκρατικής Παράταξης». Πόστο πάντως δεν επιδιώκει απαραίτητα.
Τον Σωκράτη Φάμελλο υποστήριξε το μεγαλύτερο κομμάτι των βουλευτών που έχουν απομείνει στον ΣΥΡΙΖΑ. Εξ ου και δεν πρέπει ν’ αποκλειστεί η αναβάθμιση ορισμένων όπως ο Διονύσης Καλαματιανός, ο Θεόφιλος Ξανθόπουλος, ο Γιώργος Καραμέρος, ο Χάρης Μαμουλάκης, ο Γιώργος Ψυχογιός και η Μαρίνα Κοντοτόλη. Επειδή πάντως η ομάδα είναι αρκετά μικρή, εννοείται πως καθένας και θα χρησιμοποιηθεί σε κάποιο πόστο για να είναι χρήσιμος στο όλον.
Εξωκοινοβουλευτικά στελέχη όπως ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος και o Κώστας Ζαχαριάδης είναι πρόσωπα με εμπειρία σε θέσεις ευθύνης και παραμένουν κοντά στον νέο πρόεδρο. Ο τρόπος αξιοποίησής τους μένει να διευκρινιστεί.
Στον ΣΥΡΙΖΑ ευελπιστούν πως οι επιπλέον διαρροές προς τη δεξαμενή των ανεξάρτητων δεν θα είναι μη διαχειρίσιμες. Ο Νίκος Παππάς, νυν πρόεδρος της ΚΟ, φρόντισε να προειδοποιήσει μέσω του OPEN ότι μετά τη συμμετοχή της Κυριακής πως εφεξής όποιος στρίψει γι’ αλλού «κινείται απέναντι στην εντολή, τη λαϊκή, την αριστερή, την προοδευτική, που έδωσαν 70.000 άνθρωποι, στρατευμένοι, επίμονοι, οι οποίοι συνειδητοποιούν ότι υπάρχει ανάγκη για μια ισχυρή Αριστερά». Ο ίδιος έχει μεριμνήσει για να παραμείνει όσο πιο συμπαγές το σχήμα.
Ο προγραμματισμός στον 7ο όρο της Κουμουνδούρου «τρέχει» από το βράδυ της Κυριακής, οι συνεδριάσεις της Πολιτικής Γραμματείας και της ΚΟ, που αναμένονται, θα αρχίσουν να βάζουν σε σειρά τα πρώτα κομμάτια του παζλ.