Μετά την ανακοίνωση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC) την Πέμπτη, σχετικά με την έκδοση ενταλμάτων σύλληψης για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον πρώην υπουργό Άμυνας Γιόαβ Γκάλαν, για φερόμενα εγκλήματα πολέμου στη Γάζα, το ενδιαφέρον στρέφεται στο τι θα κάνουν τα κράτη τα οποία είναι συμβαλλόμενα με αυτό και έχουν δεσμευθεί να εφαρμόζουν τις αποφάσεις του.
Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο ανέφερε στην ανακοίνωση του ότι ο Νετανιάχου και ο Γκάλαν «φέρουν ποινική ευθύνη» για «το έγκλημα πολέμου της προκαλούμενη πείνας ως μέθοδος πολεμικής επικράτησης και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας για δολοφονίες, διώξεις και άλλες απάνθρωπες πράξεις», καθώς και «σκόπιμη διεύθυνση επίθεσης κατά του άμαχου πληθυσμού».
Υπενθυμίζεται ότι το Ισραήλ διεξάγει πόλεμο εναντίον της Λωρίδας της Γάζας για περισσότερο από ένα χρόνο, σκοτώνοντας δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους καθώς προσπαθεί να ξεριζώσει τη Χαμάς ως απάντηση στην επίθεση της παλαιστινιακής μαχητικής ομάδας στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Η σύλληψη σε περισσότερες από 120 χώρες
Θεωρητικά, το ένταλμα του Διεθνούς Ποινικόού Δικαστηρίου σημαίνει ότι ο Νετανιάχου και ο Γκάλαν θα μπορούσαν να συλληφθούν εάν ταξιδέψουν σε οποιαδήποτε από τις περισσότερες από 120 χώρες που συμμετέχουν στο δικαστήριο.
Ωστόσο, αρκετές κυβερνήσεις στην Ευρώπη έχουν ήδη δηλώσει ότι ενδέχεται να μην συλλάβουν τον Ισραηλινό ηγέτη εάν πατήσει το πόδι του στο έδαφός τους.
Αναλυτικότερα, αυτές είναι οι ευρωπαϊκές χώρες που έχουν δηλώσει ότι θα περάσουν χειροπέδες στον Νετανιάχου και εκείνες όπου θα μπορούσε να είναι ακόμα ευπρόσδεκτος. Όσες δεν αναφέρονται, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, δεν έχουν ξεκαθαρίσει ακόμα τη θέση τους.
Θα τον συλλάβει η Ολλανδία
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ολλανδίας, Κάσπαρ Βέλντκαμπ, δήλωσε ότι η Ολλανδία θα συμμορφωθεί με το ένταλμα του ΔΠΔ και θα συλλάβει τον Νετανιάχου εάν εισέλθει στη χώρα. «Η Ολλανδία εφαρμόζει το Καταστατικό της Ρώμης εκατό τοις εκατό», είπε, αναφερόμενος στην ιδρυτική συνθήκη του δικαστηρίου της Χάγης.
Ο Βέλντκαμπ επρόκειτο να επισκεφθεί το Ισραήλ την επόμενη εβδομάδα, αλλά το ταξίδι του αποκλείστηκε από τον ισραηλινό υπουργό Εξωτερικών Γκίντεον Σαάρ λόγω των σχολίων του που υποστηρίζουν την απόφαση.
Θα τον συλλάβει η Ιρλανδία
Από την πλευρά του, ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Σάιμον Χάρις απάντησε «Ναι, απολύτως», όταν ρωτήθηκε εάν η Ιρλανδία θα συλλάβει τον Νετανιάχου. «Υποστηρίζουμε τα διεθνή δικαστήρια και εφαρμόζουμε τα εντάλματά τους», είπε.
Θα τον συλλάβει το Βέλγιο
«Η καταπολέμηση της ατιμωρησίας όπου διαπράττονται εγκλήματα αποτελεί προτεραιότητα για το Βέλγιο, το οποίο υποστηρίζει πλήρως το έργο του [ΔΠΔ]», δήλωσε το βελγικό υπουργείο Εξωτερικών. «Οι υπεύθυνοι για εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο Ισραήλ και τη Γάζα πρέπει να διωχθούν στο υψηλότερο επίπεδο, ανεξάρτητα από το ποιος τα διέπραξε» προσθέτει, σε ανακοίνωσή του.
Η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Βελγίου, Petra De Sutter, ανέφερε ότι «η Ευρώπη πρέπει να συμμορφωθεί» με την απόφαση του ΔΠΔ και «να τηρήσει αυτά τα εντάλματα σύλληψης».
Θα τον συλλάβει η Ισπανία
«Η Ισπανία σέβεται την απόφαση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και θα συμμορφωθεί με τις δεσμεύσεις και τις υποχρεώσεις της σε σχέση με το Καταστατικό της Ρώμης και το διεθνές δίκαιο», δήλωσαν κυβερνητικοί αξιωματούχοι στα ισπανικά μέσα ενημέρωσης.
Η Ισπανίδα υπουργός Εργασίας Yolanda Díaz χαιρέτισε επίσης την απόφαση του ΔΠΔ, λέγοντας ότι η Μαδρίτη είναι πάντα «στο πλευρό της δικαιοσύνης και του διεθνούς δικαίου». «Η γενοκτονία του παλαιστινιακού λαού δεν μπορεί να μείνει ατιμώρητη», πρόσθεσε.
Θα τον συλλάβει η Αυστρία
Το υπουργείο Εξωτερικών της Αυστρίας χαρακτήρισε την απόφαση του ΔΠΔ «εντελώς ακατανόητη». Ωστόσο, ανέφερε ότι οι αρχές δεν θα είχαν άλλη επιλογή από το να συλλάβουν τον Νετανιάχου.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας, Alexander Schallenberg, επέκρινε την απόφαση ως «παράλογη», αλλά πρόσθεσε ότι «το διεθνές δίκαιο είναι αδιαπραγμάτευτο και ισχύει παντού».
Θα τον συλλάβει η Σλοβενία
«Η Σλοβενία σέβεται την απόφαση του ΔΠΔ σχετικά με εντάλματα σύλληψης για φερόμενα εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και θα συμμορφωθεί πλήρως με αυτήν», δήλωσε ο πρωθυπουργός της χώρας, Ρόμπερτ Γκόλομπ.
Δεν θα τον συλλάβει η Ουγγαρία
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν ανακοίνωσε από την πλευρά του ότι όχι μόνο θα αψηφήσει το δικαστήριο, αλλά θέλει να στρώσει κόκκινο χαλί για τον Νετανιάχου, προσκαλώντας τον Ισραηλινό ηγέτη στη Βουδαπέστη.
«Αυτό είναι λάθος από μόνο του», είπε ο Όρμπαν σε συνέντευξή του στο ουγγρικό κρατικό ραδιόφωνο, αναφερόμενος στην απόφαση. «Δεν υπάρχει λοιπόν άλλη επιλογή εδώ: Πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτήν την απόφαση, και έτσι αργότερα σήμερα θα προσκαλέσω τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, κ. Νετανιάχου, να επισκεφθεί την Ουγγαρία».
Ασαφής η θέση της Τσεχίας
Πολλοί Τσέχοι πολιτικοί, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού, του υπουργού Άμυνας και του υπουργού Εξωτερικών, επέκριναν την απόφαση του ΔΠΔ.
«Η ατυχής απόφαση του ΔΠΔ υπονομεύει την εξουσία του σε άλλες περιπτώσεις όταν εξισώνει τους εκλεγμένους εκπροσώπους ενός δημοκρατικού κράτους με τους ηγέτες μιας ισλαμιστικής τρομοκρατικής οργάνωσης», δήλωσε ο Τσέχος πρωθυπουργός, Πετρ Φιάλα.
Η υπουργός Άμυνας Jana Černochová τόνισε ότι οι κατηγορίες «θα πρέπει να τεκμηριωθούν με στοιχεία».
Από την άλλη πλευρά, αν και συμφώνησε με τα επιχειρήματα που έθεσαν οι άλλοι δύο υπουργοί, ο κορυφαίος διπλωμάτης Jan Lipavský είπε ότι η Τσεχία «θα υποστηρίζει πάντα την τήρηση του διεθνούς δικαίου».
Ασαφής η θέση της Γερμανίας
Η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ, δήλωσε ότι το Βερολίνο «εξετάζει ακριβώς τι σημαίνει [η απόφαση του ΔΠΔ] για την εφαρμογή της στη Γερμανία».
Ωστόσο, ο επικεφαλής εκπρόσωπος της κυβέρνησης Steffen Hebestreit είπε στους δημοσιογράφους ότι «είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι θα μπορούσαν να γίνουν συλλήψεις στη Γερμανία σε αυτή τη βάση», αναφερόμενος στο ένταλμα.
«Οποιαδήποτε περαιτέρω δράση θα ληφθεί μόνο όταν είναι προβλέψιμη η παραμονή του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου και του πρώην υπουργού Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ στη Γερμανία», πρόσθεσε σε δήλωσή του.
Ασαφής η θέση της Ιταλίας
Ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι δήλωσε ότι η Ιταλία «υποστηρίζει το ΔΠΔ» αλλά ότι «πρέπει να διαδραματίσει νομικό ρόλο και όχι πολιτικό», προσθέτοντας ότι η Ρώμη σκέφτεται ακόμα το πώς θα «ερμηνεύσει» την απόφαση.
«Εάν ο Νετανιάχου και ο Γκαλάντ ερχόντουσαν στην Ιταλία, θα έπρεπε να τους συλλάβουμε», δήλωσε ο Ιταλός υπουργός Άμυνας Γκίντο Κροσέτο. Αλλά πρόσθεσε: «Πιστεύω ότι η απόφαση του ΔΠΔ είναι λάθος».
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Ιταλίας Ματέο Σαλβίνι εξέφρασε την πλήρη υποστήριξή του στον Ισραηλινό πρωθυπουργό, λέγοντας ότι εάν ο Νετανιάχου ερχόταν στην Ιταλία, «θα ήταν ευπρόσδεκτος». «Οι εγκληματίες πολέμου είναι άλλοι», πρόσθεσε.
Ασαφής η θέση της Γαλλίας
Η απόφαση του ΔΠΔ «δεν είναι μια κρίση, αλλά η επισημοποίηση μιας κατηγορίας», δήλωσε εκπρόσωπος του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών σε δήλωση του.
«Η Γαλλία σημειώνει αυτήν την απόφαση. Σύμφωνα με τη μακροχρόνια δέσμευσή της για υποστήριξη της διεθνούς δικαιοσύνης, επαναλαμβάνει τη δέσμευσή της για την ανεξάρτητη εργασία του Δικαστηρίου, σύμφωνα με το Καταστατικό της Ρώμης», προστίθεται στην ανακοίνωση.