Ένα φρέσκο ταλέντο του ιταλικού σινεμά, την ανερχόμενη νεαρή ηθοποιό Μαρία Βιτόρια Νταλάστα, αλλά και αέρα Τσινετσιτά από την πατρίδα των μεγάλων Ιταλών δημιουργών και λατρεμένων σταρ, φέρνει το 4ο αφιέρωμα Cinema made in Italy/Athens, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζοντας μια επιλογή από πρόσφατες ταινίες, αντιπροσωπευτικές του ιταλικού σινεμά σήμερα.
Ποια είναι όμως η νέα ηθοποιός που θα παρευρεθεί στην ελληνική πρεμιέρα του «Γκλόρια!» της Μαργκερίτα Βικάριο; Η ταινία διεκδίκησε τη Χρυσή Αρκτο του Φεστιβάλ Βερολίνου αγγίζοντας πολλές ευαίσθητες χορδές της καταπιεσμένης γυναικείας χειραφέτησης όπως και την εν πολλοίς άγνωστη πτυχή της ιστορίας της Ιταλίας που αφορά τα κορίτσια μουσικούς των ορφανοτροφείων – ωδείων του 19ου αιώνα, η συνεισφορά των οποίων στην ανάπτυξη της τέχνης και της φήμης του Αντόνιο Βιβάλντι ήταν σημαντική. Υιοθετώντας τους κώδικες ενός ιστορικού δράματος με στοιχεία μυθοπλασίας και την πλάστιγγα να γέρνει προς την αφύπνιση των νεαρών ηρωίδων της, εξιστορεί πώς η επίσκεψη του Πάπα σε ένα ορφανοτροφείο της Βενετίας αλλάζει άρδην τις ζωές μιας παρέας γυναικών της χορωδίας, οι οποίες είναι ιδιαίτερα ευρηματικές, ταλαντούχες και διεκδικούν γενναία το όνειρό τους για μια αξιοπρεπή ζωή σε αντίξοες συνθήκες.
Η Μαρία Βιτόρια Νταλάστα με συμμετοχές μέχρι σήμερα σε ταινίες και σειρές (ανάμεσά τους η δημοφιλής ιταλική παραγωγή «Η Υπέροχη φίλη μου») μιλά στο ΒΗΜΑ για τον αθέατο κόσμο του «Γκλόρια!», που έχει από όλα: και πάθος για νέους μουσικούς ορίζοντες που κάνουν τον Βιβάλντι να ακούγεται…ποπ αλλά και δυνατούς παλμούς στον δρόμο για την επανάσταση εναντίον κάθε μορφής καταπίεσης.
Το «Γκλόρια!» αποτίει φόρο τιμής στις ταλαντούχες νεαρές γυναίκες, πολλές από τις οποίες ήταν συνθέτριες, «που ξεγράφτηκαν από την ιστορία», σε ορφανοτροφεία-ωδεία στην Ιταλία του 18ου αιώνα. Γνωρίζατε αυτή την ιστορική περίοδο στην Ιταλία πριν αναλάβετε τον ρόλο της Μαριέττα;
«Γνώριζα τον Βιβάλντι ως αυτόνομη περίπτωση μουσικοσυνθέτη, εντούτοις το γεγονός ότι άγγιξε πολύπλοκα επίπεδα συνθέσεων οφειλόταν στα κορίτσια στα ορφανοτροφεία που ήταν εξαιρετικές μουσικοί και έπαιζαν στα κοντσέρτα του».
Η σύμπτωση είναι ότι δύο χρόνια πριν περάσω από ακρόαση για το «Γκλόρια!», ο καθηγητής μου στην ιστορία της μουσικής στα προ-ακαδημαϊκά μαθήματα του ωδείου μας μίλησε για αυτά τα βενετσιάνικα ιδρύματα κατά τη διάρκεια μιας διάλεξης για τον Αντόνιο Βιβάλντι. Εντυπωσιάστηκα πολύ, διότι μέχρι τότε γνώριζα τον Βιβάλντι ως αυτόνομη περίπτωση μουσικοσυνθέτη, εντούτοις το γεγονός ότι άγγιξε πολύπλοκα επίπεδα συνθέσεων οφειλόταν στα κορίτσια στα ορφανοτροφεία που ήταν εξαιρετικές μουσικοί και έπαιζαν στα κονσέρτα του.
Το να υποδυθώ μία από αυτές τις μουσικούς με έκανε να συνειδητοποιήσω ακόμη περισσότερο πώς οι κακοποιητικές και καταπιεστικές συμπεριφορές (σ.σ. που πραγματεύεται η ταινία) κάθε άλλο παρά έχουν εκλείψει από τη ζωή των γυναικών στις μέρες μας. Στη Δύση, η κοινωνία έχει γίνει πιο συμπεριληπτική, αλλά οι διακρίσεις λόγω φύλου παραμένουν πρόβλημα.
Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν εκατοντάδες εκατομμύρια γυναίκες που ζουν σε φριχτές συνθήκες: συνθλίβονται από την πατριαρχία, στερούνται της ελευθερίας να επιλέγουν πώς θα ζήσουν, να έχουν πρόσβαση σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, να διαχειρίζονται το σώμα τους και να βιώνουν τα συναισθήματά τους.
Σκηνή από την ταινία «Γκλόρια!» με τη Μαρία Βιτόρια Νταλάστα.
Σας έχουν επηρεάσει άλλες παρόμοιες ιστορίες που αφορούν την παρουσία των γυναικών στις ιταλικές τέχνες;
Θεωρώ μεγάλη έμπνευση την Ιταλίδα ζωγράφο Αρτεμισία Τζεντιλέσι. Σημάδεψε βαθιά την ιστορία της τέχνης με τα έργα της στο πρώτο μισό του 17ου αιώνα. Χρησιμοποιώντας το πινέλο και την παλέτα της, μπόρεσε να ζήσει τη ζωή της όπως επιθυμούσε χωρίς ποτέ να εγκαταλείψει την τέχνη της, καθιστώντας την εργαλείο ενδυνάμωσης.
Λίγο πριν από την έναρξη των γυρισμάτων της «Γκλόρια!» πήγα στη Νάπολη για να δω για πρώτη φορά μια μονογραφική έκθεση αφιερωμένη σε αυτήν: η χειραφέτηση που ήλπιζα να μεταδώσω μέσω του χαρακτήρα μου απεικονιζόταν στη δύναμη που εκπέμπει η ζωγραφική της.
«Στην προσωπική μου ζωή νιώθω βαθιά εξαρτημένη από το πώς περιμένουν οι άλλοι να συμπεριφέρομαι, όμως το να υποδυθώ έναν τόσο αυθόρμητο χαρακτήρα ήταν πραγματικά ένα μάθημα ζωής για μένα».
Τι βρήκατε ενδιαφέρον στον χαρακτήρα της Μαριέττα και ποιο είναι το στοιχείο που αναδεικνύει κατά την άποψη σας η ταινία;
Η Μαριέττα είναι απόλυτα αγνή σε ό,τι κάνει, επειδή οι πράξεις της είναι αυθόρμητες ανάλογα με το πώς νιώθει οποιαδήποτε στιγμή. Είναι εξαιρετικά άμεση και δεν αναρωτιέται αν αυτό που νιώθει ή λέει είναι σωστό ή λάθος, απλά δηλώνει ό,τι αισθάνεται. Ήταν απελευθερωτική για μένα η ερμηνεία του χαρακτήρα της, γιατί στην προσωπική μου ζωή νιώθω βαθιά εξαρτημένη από το πώς περιμένουν οι άλλοι να συμπεριφέρομαι, όμως το να υποδυθώ έναν τόσο αυθόρμητο χαρακτήρα ήταν πραγματικά ένα μάθημα ζωής για μένα.
Αυτό που επιτρέπει στη Μαριέττα να είναι τόσο αληθινή με τον εαυτό της είναι η δύναμη που της δίνει ο άρρηκτος δεσμός με τις φίλες της. Η αδελφικότητα αυτή και η θέληση της ταινίας να αναδείξει τη σημασία της γυναικείας αλληλεγγύης, με έκανε να την ερωτευτώ από την πρώτη στιγμή που διάβασα το σενάριο για την οντισιόν και δημιούργησε μια βαθιά σύνδεση ανάμεσα σε εμένα και τις συναδέλφους μου ηθοποιούς (Γκαλατέα Μπελούτζι, Καρλότα Γκάμπα, Βερονίκα Λουκέσι, Σάρα Μαφόντα). Τις θεωρώ αγαπημένες μου φίλες: εμπιστευτήκαμε αμέσως η μία την άλλη και βασιστήκαμε η μία στην άλλη καθ’ όλη τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας.
Πριν από την έναρξη των γυρισμάτων, είχαμε αρκετούς μήνες μουσικής προετοιμασίας. Οι χαρακτήρες μας είναι σπουδαίες βιολίστριες, βιολονίστριες, τσελίστριες και για να βιώσουμε ρεαλιστικά τις συνθήκες που υπαγόρευε η μυθοπλασία, όπως πρέπει να κάνουν οι ηθοποιοί, εξασκηθήκαμε πολύ στην ορχηστρική μουσική προκειμένου να εισέλθουμε κανονικά σ’ αυτόν τον μουσικό κόσμο.
Στο ιστορικό δράμα η προετοιμασία για ένα κοντσέρτο προ τιμήν του Πάπα φέρνει απρόσμενες εξελίξεις σε ένα ορφανοτροφείο της Βενετίας του 19ου αιώνα.
Τα κορίτσια στο «Γκλόρια!» δημιουργούν όχι μόνο έναν μοναδικό δεσμό γυναικείας αλληλεγγύης αλλά και επαναστατούν ενάντια στην πατριαρχική καταπίεση. Τι πρέπει να κρατήσουμε ως γυναίκες του 21ου αιώνα από αυτό το ασυμβίβαστο πνεύμα τους;
Η Τερέσα, η Λουτσία, η Μπετίνα, η Προυντένσα και η Μαριέττα έχουν μέσα τους αυτή την υπέροχη φλόγα που τις ωθεί να παλέψουν για τον αυτοπροσδιορισμό τους, και αυτή η φλόγα δεν σβήνει ποτέ, ακόμη και αν υπάρχουν μερικές φορές συγκρούσεις μεταξύ τους.
«Το πείσμα και η επιμονή είναι αξίες που θα ισχύουν πάντα και θα χρησιμεύουν ως οδηγός για τις γυναίκες όλων των αιώνων.»
Στην πραγματικότητα, όλες ξέρουν ότι αυτές οι μικρές διαφωνίες δεν είναι τίποτα μπροστά στο στόχο να αποκτήσουν την ελευθερία να εκφράζονται, να είναι αυτές που θέλουν να είναι. Μένουν ενωμένες ό,τι κι αν συμβεί, και μαζί δημιουργούν μια ασπίδα προστασίας απέναντι σε όλους εκείνους που τους λένε ότι δεν θα τα καταφέρουν ποτέ. Πιστεύω ότι το πείσμα και η επιμονή τους είναι αξίες που θα ισχύουν πάντα και θα χρησιμεύουν ως οδηγός για τις γυναίκες όλων των αιώνων.
Στην ταινία η μουσική είναι θεραπευτική για τα κορίτσια του μοναστηριού και φέρνει χαρά στη ζωή τους. Τι είναι για εσάς η μουσική στην καθημερινότητά σας;
Πιστεύω ότι η μουσική δημιουργεί μια αυθεντική αίσθηση κοινότητας. Συχνά, όταν γνωρίζω νέους ανθρώπους, μια από τις πρώτες ερωτήσεις που κάνουμε ο ένας στον άλλον είναι τι μουσική ακούμε, γεγονός που δημιουργεί μια άμεση σύνδεση. Η μουσική, μας βοηθά να κατανοήσουμε τον εσωτερικό μας κόσμο και το να την μοιραζόμαστε είναι σαν να αποκαλύπτουμε ένα γνήσιο κομμάτι του εαυτού μας.
Έχετε κάνει ταινίες και σειρές για τον ιταλικό κινηματογράφο καθώς και για την ιταλική τηλεόραση. Πώς σας φαίνεται η δουλειά μπροστά από την κάμερα; Υπάρχουν γυναίκες ηθοποιοί που θαυμάζετε;
Όταν παίζω, νιώθω ότι είμαι εκεί που πρέπει να είμαι, είμαι απόλυτα στο στοιχείο μου. Παρόλο που έχω επίγνωση της παρουσίας της κάμερας, ως ένα εξωτερικό εργαλείο που καταγράφει την υποκριτική, δεν αισθάνομαι μπλοκαρισμένη και με αυτόν τον τρόπο μπορώ να συνεχίσω να ψάχνω μέσα μου για να βρω τη σύνδεση με τον χαρακτήρα μου.
«Η Φίμπι Γουόλερ-Μπριτζ είναι μια καλλιτέχνιδα που θαυμάζω πολύ για την ευελιξία της, είναι και καταπληκτική ηθοποιός και λαμπρή συγγραφέας».
Όλοι οι χαρακτήρες που έχω υποδυθεί και θα υποδυθώ στο μέλλον είναι διαφορετικοί μεταξύ τους, αλλά όντας εγώ αυτή που τους υποδύεται, προσπαθώ πάντα να αναζητώ την έμπνευση που χρειάζομαι μέσα μου. Η Φίμπι Γουόλερ-Μπριτζ είναι μια καλλιτέχνιδα που θαυμάζω πολύ για την ευελιξία της, είναι και καταπληκτική ηθοποιός και λαμπρή συγγραφέας. Ονειρεύομαι να μπορέσω να αφοσιωθώ στο μέλλον και στη δραματουργία και τη συγγραφή σεναρίων.
Θα μοιραστείτε μαζί μας μερικά από τα άμεσα σχέδια σας;
Αυτή την περίοδο φροντίζω να ενημερώνομαι παρακολουθώντας masterclasses και σεμινάρια υποκριτικής σε όλη την Ιταλία και συνεχίζω να συμμετέχω σε οντισιόν. Πριν από λίγες ημέρες παρευρέθηκα την πρεμιέρα της ταινίας «Genoeffa Cocconi: τα παιδιά μου, οι αδελφοί Cervi», όπου έπαιξα και η οποία αναφέρεται στον ηρωικό ρόλο των γυναικών στην αντίσταση των Ιταλών παρτιζάνων κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τη σκηνοθεσία ανέλαβε ο Marco Mazzieri και την παραγωγή η Aleo Film, και τους επόμενους μήνες θα συμμετάσχω στην παρουσίαση της ταινίας σε κινηματογράφους και σχολεία στην Ιταλία.
Το σποτ του Cinema made in Italy/Athens
INFO Ταινία «Γκλόρια!»: Ελληνική πρεμιέρα την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου (μόνο με προσκλήσεις) στην έναρξη του 4ου αφιερώματος Cinema made in Italy/Athens, που πραγματοποιείται στις 21 – 27 Νοεμβρίου (εκτός Δευτέρας 25/11), στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Η ταινία θα προβληθεί για το κοινό την Τρίτη 26/11 στις 21.00.
