Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα – από τα αναψυκτικά διαίτης ως τα συσκευασμένα κράκερ, ορισμένα δημητριακά πρωινού, ακόμη και επιδόρπια γιαουρτιού – αποτελούν δημοφιλείς διατροφικές επιλογές ακόμη και μεταξύ των διαβητικών ατόμων. Ωστόσο αυτού του είδους τα τρόφιμα «εκτοξεύουν» τα επίπεδα σακχάρου του αίματος στους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, σύμφωνα με μια νέα μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Ώστιν η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics».

Υψηλά επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης

Η ερευνητική ομάδα που αποτελείτο από ειδικούς στην επιστήμη της διατροφής, στην κινησιολογία αλλά και στην εκπαίδευση σχετικά με θέματα υγείας ανέφερε ότι τελικώς δεν είναι μόνο η πολλή ζάχαρη και το πολύ αλάτι των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων που επιβαρύνουν τους διαβητικούς ασθενείς. Τα τρόφιμα αυτά είναι επίσης «φορτωμένα» με πλήθος προσθέτων τα οποία οδηγούν σε υψηλά επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1C) η οποία αντικατοπτρίζει τον μέσο όρο των τιμών του σακχάρου του αίματος κατά το τελευταίο τρίμηνο.

Πολλά υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, κακός έλεγχος του σακχάρου

Οπως ανέφερε η κύρια συγγραφέας της μελέτης Μαρίσα Μπεργκερμάστερ, επίκουρη καθηγήτρια Επιστήμης της Διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας «ανακαλύψαμε ότι όσα περισσότερα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα περιλαμβάνονταν στη διατροφή ενός ατόμου με διαβήτη τύπου 2 τόσο χειρότερο έλεγχο του σακχάρου του αίματός του είχε ο ασθενής. Στον αντίποδα, όσο περισσότερα ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα ή τρόφιμα που δεν είχαν υποστεί επεξεργασία κατανάλωνε ένα διαβητικό άτομο τόσο καλύτερο έλεγχο του σακχάρου του αίματός του είχε».

Η ταυτότητα της μελέτης

Η μελέτη βασίστηκε σε δεδομένα μιας κλινικής δοκιμής που βρίσκεται σε εξέλιξη και η οποία ονομάζεται TX STRIDE (Texas Strength Through Resilience in Diabetes Education). Σε αυτή συμμετείχαν 273 ενήλικοι από το Ωστιν που είχαν διαγνωσθεί με διαβήτη τύπου 2. Κάθε συμμετέχοντας παρείχε στους ερευνητές πληροφορίες σχετικά με τη διατροφή που ακολούθησε επί δύο 24ωρα καθώς και δείγμα αίματος προκειμένου να γίνει μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης.

Μείωση του σακχάρου μετά από κατανάλωση μη επεξεργασμένων τροφίμων

Σύμφωνα με τα ευρήματα, σε ό,τι αφορούσε τους συμμετέχοντες που δεν λάμβαναν ινσουλίνη, όσοι ακολουθούσαν διατροφή με 10% περισσότερα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα εμφάνιζαν αύξηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης τους κατά 0,28 ποσοστιαίες μονάδες κατά μέσο όρο. Αντιθέτως τα άτομα που κατανάλωναν 10% περισσότερα ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα ή τρόφιμα ολικής αλέσεως παρουσίαζαν μέση μείωση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης τους κατά 0,30 ποσοστιαίες μονάδες.

Οπως μάλιστα προέκυψε από τη μελέτη, όσοι εθελοντές κατανάλωναν κατά μέσο όρο 18% ή λιγότερα γραμμάρια υπερ-επεξεργασμένων τροφών επί του συνόλου των γραμμαρίων που κατανάλωναν στο πλαίσιο της ημερήσιας διατροφής τους είχαν περισσότερες πιθανότητες να επιτύχουν καλά επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (στα άτομα με διαβήτη η HbA1C πρέπει να είναι κάτω από 7).

«Ενοχα» τα πρόσθετα των τροφίμων

Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων συνδέεται με υψηλότερα ποσοστά καρδιαγγειακών νοσημάτων, παχυσαρκίας, διαταραχών του ύπνου, άγχους, κατάθλιψης αλλά και πρόωρου θανάτου. Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα δεν αποτελούν μόνο «βόμβες» ζάχαρης και αλατιού αλλά και τεχνητών γεύσεων, προσθέτων χρωμάτων, τεχνητών γλυκαντικών, γαλακτωματοποιητών και άλλων τεχνητών συστατικών τα οποία φαίνεται να αποτελούν – τουλάχιστον ως έναν βαθμό – τους ενόχους για την αύξηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης στα διαβητικά άτομα, όπως ανέφερε η Εριν Χάντσον, υποψήφια διδάκτορας Επιστήμης της Διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, εκ των συγγραφέων της μελέτης. Η κυρία Χάντσον κατέληξε τονίζοντας οι κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τη διατροφή πρέπει να αρχίσουν να δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα. Διότι αν η τροφή είναι φάρμακο, όπως συνηθίζουμε να λέμε, τότε τα τρόφιμα αυτά μάλλον είναι… φαρμάκια.