Εισαγωγική ομιλία Κατερίνας Λαγού στο 28ο Συμπόσιο της Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών (Modern Greek Studies Association / MGSA)

Κατερίνα Λαγού, πρόεδρος MGSA, καθηγήτρια Ιστορίας και διευθύντρια του Προγράμματος Ελληνικών Σπουδών στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σακραμέντο

«Καλησπέρα, και καλωσορίσατε! Είμαι η Κατερίνα Λαγού, καθηγήτρια Ιστορίας και διευθύντρια του Προγράμματος Ελληνικών Σπουδών στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σακραμέντο. […] Πενήντα πέντε χρόνια πριν, όταν το πρώτο διεθνές συμπόσιο διοργανώθηκε στο Πρίνστον το 1969, οι συνεδρίες επικεντρώνονταν στη νεοελληνική γλώσσα και λογοτεχνία. Σήμερα, έχουμε στο πρόγραμμά μας θεματικές που εκτείνονται από το ΠΑΣΟΚ ως την ελληνική κουλτούρα της διασποράς και τη “Σύγχρονη Ελληνική Μαγεία: Υλική αλχημεία”. Εχουμε επίσης ειδικές συνεδρίες που εστιάζουν στις βιβλιοθήκες και τις αρχειακές συλλογές, τη ναυαρχίδα των περιοδικών μας, το “Journal of Modern Greek Studies” και τις παγκόσμιες διασπορές. […] Είμαι επίσης στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω νέες χορηγίες στον οργανισμό μας.

Η δρ. Σίσσυ Παπαθανασίου, διευθύντρια της Διεύθυνσης Γραμμάτων του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού μας εξασφάλισε μια χορηγία 25.000 ευρώ τα οποίά χρησιμοποιήθηκαν για να συμβάλουν στην κάλυψη των ταξιδιωτικών εσόδων των συμμετεχόντων από όλο τον κόσμο στο συνέδριό μας. Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τη δρα Παπαθανασίου και το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού για τη στήριξή τους! […] Μία από τις δεσμεύσεις μου ως προέδρου της MGSA είναι η διασφάλιση των πιστώσεων που θα καταστήσουν παρόμοιες χορηγίες για το συμπόσιο μόνιμη ευκαιρία για τους συναδέλφους μας στο εξωτερικό. […] Και για όσους θα ήθελαν να συμβάλουν στην προσπάθεια της MGSA και τις πλήθος άξιες δραστηριότητές της υπάρχει η επιχορηγούμενη χορηγία MGSA η οποία υποστηρίζει τις ταξιδιωτικές χορηγίες των φοιτητών μας, βραβεία όπως το Βραβείο Καινοτόμων Πρωτοβουλιών (Innovative Initiatives Award), τα κόστη φιλοξενίας ενός συμποσίου και άλλες δραστηριότητες. Καλή διαμονή και καλή επιτυχία στο συνέδριό μας!».

Κοινότητες συνεργασίας και δημιουργία τακτικών θέσεων

Βαγγέλης Καλότυχος, Εκτελεστικός διευθυντής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών (MGSA), Επισκέπτης αναπληρωτής καθηγητής Κλασικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μπράουν

«Δύο επισημάνσεις. Πρώτη επισήμανση: Κοινότητες συνεργασίας. Να δημιουργηθεί διάλογος και συνεργασίες με ερευνητές στην Ελλάδα, στον σχεδιασμό των εγχειριδίων εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας – απαιτείται και η συμβολή νεοελληνιστών στην Αμερική που γνωρίζουν βαθιά το κοινό στο οποίο απευθύνονται και κατέχουν την παιδαγωγική θεωρία και πρακτική στο Αμερικανικό πανεπιστήμιο. Δεύτερη επισήμανση – κι εδώ έχουμε τη μεγάλη μου ανησυχία. Σε πολλές περιπτώσεις, στις Νεοελληνικές Σπουδές (ΝΕΣ) στην Αμερική έχουμε καθηγητές με πολυετή διδακτική και διοικητική πείρα, οι οποίοι δεν έχουν μόνιμες θέσεις. Δηλαδή, υποστηρίζεται η θέση τους ή το έργο τους, με το λεγόμενο soft money, από τις κοινότητες. Σε πολλές περιπτώσεις, διευθυντές προγραμμάτων κοπιάζουν να βρουν τους πόρους από ελληνοαμερικανικά / ομογενειακά σωματεία για να υποστηρίξουν ένα συγκεκριμένο μάθημα. Δηλαδή, ένα μάθημα ελληνικής ιστορίας για 5.000 δολάρια, να το πω έτσι ωμά. Η έλλειψη θέσεων ΔΕΠ (Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό) είναι εμφανής, οι επιπτώσεις στην έρευνα καταστροφικές. Ακόμη και στα εύρωστα πανεπιστήμια, οι διοικήσεις τους αποφεύγουν τη δημιουργία τακτικών θέσεων διδασκαλίας, προτιμώντας συμβάσεις μικρής χρονικής διάρκειας».

Ενας θεσμός: το «Journal of Modern Greek Studies»

Αρτεμις Λεοντή, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στην έδρα του Τμήματος Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν

«Η Εταιρεία Νεοελληνικών Σπουδών της Αμερικής (MGSA) είναι υπεύθυνη για το επιστημονικό περιοδικό «Journal of Modern Greek Studies», το οποίο εκδίδει ο κορυφαίος πανεπιστημιακός εκδοτικός οίκος Johns Hopkins University Press εδώ και 41 χρόνια. Είμαι ευτυχής που διευθύνω το περιοδικό για πολλά χρόνια ως επιμελήτρια (2014-2019, 2024-2026). Το περιοδικό έχει όχι μόνον ιστορική αλλά και μελλοντική αξία ως διεθνής και διεπιστημονική έκδοση που παρουσιάζει στα αγγλικά ένα μεγάλο φάσμα της έρευνας και των συζητήσεων γύρω από την Ελλάδα, την Κύπρο, την ελληνική διασπορά και τον ελληνισμό.

Συμμετέχει στη μελέτη καίριων θεμάτων όπως: αποικιοκρατία, αρχεία, διαχείριση πολιτισμικής κληρονομιάς, εξουσία και (παρα)κράτος, ισότητα, κανόνας, Μεσόγειος, μετανάστευση, μνήμη, οικολογία, ποικιλομορφία στην ιστορία, πρόσφυγες, σύνορα, φυλή, φύλο, κλπ. Η προσφορά του περιοδικού είναι ιδιαίτερη σημαντική καθώς ζούμε σε εποχή που αλλάζουν τα πράγματα γρήγορα και το μέλλον στον επιστημονικό και δημιουργικό χώρο είναι απρόβλεπτο. Για αυτό έχουν μεγάλη σημασία η αυστηρή αξιολόγηση και η προσεκτική επιμέλεια και συνεργασία με τους συγγραφείς ώστε να διατηρείται το υψηλό το επίπεδο. Το μέλλον του περιοδικού είναι εξαιρετικό στο βαθμό που εξακολουθούν να υποβάλλονται δυνατές μελέτες, να διαβάζονται τα τεύχη και να παραμένει επίκαιρος ο κλάδος των νεοελληνικών σπουδών».

Το μέλλον των Νεοελληνικών Σπουδών

Βασίλης Λαμπρόπουλος, Ομότιμος καθηγητής Κλασικών Σπουδών και Συγκριτικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν

«Παρακολουθώ εδώ και 45 χρόνια την πορεία των Νέων Ελληνικών στα πανεπιστήμια της Βόρειας Αμερικής και είμαι βαθιά ικανοποιημένος από την ανάπτυξη του κλάδου. Με βάση αυτή την εμπειρία είμαι αισιόδοξος για το μέλλον του επειδή συνεχίζει να διακρίνεται στους εξής τομείς. Πρώτον, προσελκύει πολλούς φοιτητές με ποικίλα ενδιαφέροντα και διαφορετικές καταγωγές. Δεύτερον, προσφέρει υψηλού επιπέδου πρωτογενή, αρχειακή, πολιτισμική και θεωρητική έρευνα. Τρίτον, δείχνει έντονη επιστημονική εξωστρέφεια καθώς συνεργάζεται με συναδέλφους σε άλλες γλώσσες, κουλτούρες, περιόδους και τομείς.

Τέλος, δείχνει έντονη πολιτιστική εξωστρέφεια καθώς οργανώνει πολλές εκδηλώσεις που προωθούν τον κλάδο σε όλο το πανεπιστήμιο, στην ομογένεια, στη δημόσια σφαίρα και στην ευρύτερη κοινωνία. Γενικά οι Νεοελληνικές Σπουδές είναι συντονισμένα με το διδακτικό, επιστημονικό και πολιτιστικό πνεύμα των καιρών και παίζουν ένα δημιουργικό ρόλο στα αμερικανικά πανεπιστήμια».