Ποιος θέλει να χακάρει τις αμερικανικές εκλογές;

Στις 18 Σεπτεμβρίου, ο Μπραντ Σμιθ, Vice Chair & President της Microsoft, κατέθεσε μέσω υπομνήματος στην Επιτροπή Πληροφοριών της αμερικανικής Γερουσίας. Η ακρόαση σχετιζόταν με το ρόλο των αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας στην αντιμετώπιση ξένων απειλών κατά τις προεδρικές εκλογές του 2024. Στο υπόμνημά του ο Σμιθ σημειώνει πως οι απειλές από το εξωτερικό είναι συνεχείς και όλο και πιο εξελιγμένες θέτοντας σε κίνδυνο την ίδια τη Δημοκρατία. Προκειμένου να διασφαλιστεί η ακεραιότητα των εκλογών, ο Σμιθ ξεχωρίζει δύο βασικές αρχές: Η πρώτη είναι τόσο παλιά όσο και η ίδια η Δημοκρατία: να τηρηθεί η θεμελιώδης αρχή της ελευθερίας της έκφρασης. Η δεύτερη ξορκίζει όσα συνέβησαν στις εκλογές του 2016: «Θα πρέπει να προστατεύσουμε», αναφέρει ο Σμιθ, «το εκλογικό σώμα από την κυβερνοεπιρροή ενός άλλου ξένου κράτους».

Λίγες μέρες αργότερα, η Microsoft πραγματοποίησε στην Πράγα το πρώτο event του παγκόσμιου AI Tour. Λίγα χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της πόλης, στην O2 Arena, βρέθηκαν επιχειρηματίες, επαγγελματίες και μια μικρή ομάδα δημοσιογράφων από όλη την Ευρώπη, σε ένα γεμάτο διήμερο με παρουσιάσεις και σεμινάρια από πρωτοκλασάτα στελέχη της Microsoft από όλο τον πλανήτη. Το ΒΗΜΑ ήταν εκεί προκειμένου να ενημερωθεί για τις τελευταίες εξελίξεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη και την Κυβερνοσφαλεία.

«Οι αλλαγές που θα φέρει η Τεχνητή Νοημοσύνη θα είναι με διαφορά οι πιο συναρπαστικές που θα δει η γενιά μας. Και η μετάβαση που ζούμε γίνεται με ρυθμούς που δεν έχει βιώσει ποτέ πριν η ανθρωπότητα», θα δηλώσει στο ΒΗΜΑ ο Σκοτ Γουντγκέιτ, General Manager of Threat Protection της Microsoft». Ο Γουντγκέιτ αναγνωρίζεται ως μία από τις κορυφαίες προσωπικότητες παγκοσμίως στο θέμα της κυβερνοασφαλείας. Η προϋπηρεσία του είναι εντυπωσιακή και εδώ και μερικά χρόνια είναι αφοσιωμένος στην ολοένα και πιο αποτελεσματική ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην αντιμετώπιση των κυβερνοαπειλών. Βρισκόμαστε σε μια μικρή αίθουσα της O2 και μιλά για όσα θα συμβούν στην καθημερινότητα σε 2-5 χρόνια από σήμερα, κι ωστόσο σαν αδιανόητα «Η Τεχνητή Νοημοσύνη αλλάζει τα πάντα», σημειώνει.

«Ο φόβος ότι ακόμα και τις τελευταίες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες θα επιχειρηθεί να επηρεαστεί μέσω deepfakes η ελεύθερη βούληση των εκλογέων πλανάται πάνω από την Ουάσιγκτον».

Πράγματι, μόνο που η Τεχνητή Νοημοσύνη αναπτύσσεται ταυτόχρονα ως εργαλείο κα ως όπλο. Από τη μία πλευρά μετασχηματίζει ραγδαία το επιχειρείν, την εκπαίδευση και την επιστημονική έρευνα. Επιτρέπει στους γιατρούς και στις ερευνητικές ομάδες ιατρικών εργαστηρίων να προχωρούν στην ανακάλυψη νέων θεραπειών για ασθένειες που ταλαιπωρούν την ανθρωπότητα. Δίνει τη δυνατότητα σε δημιουργούν να εκφράζουν τις ιδές τους. Από την άλλη, η ίδια ακριβώς τεχνολογία δημιουργεί, εφόσον της ζητηθεί, κακοποιητικό ή/και παραπλανητικό περιεχόμενο.
Σε επίπεδο διακρατικής απειλής, η ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης γίνεται επωφελής και για τις δύο πλευρές, τόσο εκείνη που αναπτύσσει εργαλεία κυβερνοασφάλειας, όσο και εκείνη που ενορχηστρώνει καμπάνιες παραπληροφόρησης πλήττοντας όχι μόνο τον πυρήνα του θεσμού της Δημοκρατίας, αλλά και την ίδια την ελεύθερη βούληση των πολιτών.

Μένουν λίγες μόνο ώρες μέχρι τη διεξαγωγή των αμερικανικών προεδρικών εκλογών, της αποκορύφωσης, μαζί με τις Ευρωεκλογές, των διαδοχικών εκλογικών αναμετρήσεων κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτος. Καθώς η διαφορά ανάμεσα τους δύο υποψηφίους, την Κάμαλα Χάρις και τον Ντόναλντ Τραμπ, είναι επικίνδυνα εύθραυστη, ο φόβος ότι ακόμα και τις τελευταίες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες θα επιχειρηθεί να επηρεαστεί μέσω deepfakes η ελεύθερη βούληση των εκλογέων πλανάται πάνω από την Ουάσιγκτον· ο φόβος δεν είναι αβάσιμος.

Πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη επηρεάζει τις εκλογές

Μόλις πριν λίγες μέρες δόθηκε στη δημοσιότητα η ετήσια έκθεση της Microsoft για την Ψηφιακή Άμυνα  στην οποία γίνεται εκτενής αναφορά τόσο σε απόπειρες χειραγώγησης των πολιτών μέσω παραπλανητικού περιεχομένου στις εκλογές που διεξήχθησαν την φετινή χρονιά ανά την υφήλιο όσο και στις κυβερνοαπειλές που θα κληθεί να αντιμετωπίσει μέχρι και την τελευταία στιγμή το αμερικανικό κράτος. Είναι ήδη μάλιστα καταγεγραμμένες η περίπτωση της Κίνας που επιχείρησε να επηρεάσει την έκβαση των εκλογών στην Ταϊβάν, αλλά και η υπόθεση του Ιράν, το οποίο εκμεταλλευόμενο κενά ασφαλείας δοκίμασε την άνοιξη να αλλοιώσει τους συσχετισμούς στις δημοτικές εκλογές του Ισραήλ.

«Πλέον οι κυβερνοεγκληματίες δεν χακάρουν, κάνουν απλώς log in»

Το 2024 αποτέλεσε μια χρονιά ορόσημο καθώς από τον Ιανουάριο μέχρι και το τέλος του χρόνου περισσότεροι από 2 δισεκατομμύρια πολίτες θα έχουν πάει στις κάλπες. Πρόκειται για μια παγκόσμια δοκιμασία της Δημοκρατίας, σε ένα θηριώδες γεωγραφικό εύρος από την Ταϊβάν και την Ινδία μέχρι τον Ηνωμένο και από το Ιράν μέχρι το Μεξικό. Η ανάπτυξη της γενετικής Τεχνητής Νοημοσύνης καθιστά ακόμα πιο εύκολο για άτομα ή ομάδες με σκοτεινά κίνητρα να διαδώσουν ψευδείς πληροφορίες, να εξαπατήσουν και εν τέλει να επηρεάσουν το εκλογικό αποτέλεσμα. Πολλές φορές, η παρέμβασή τους εντοπίζεται εύκολα μεν σε μικρές λεπτομέρειες δε τις οποίες ένας μη εξοικειωμένος με το ψηφιακό περιβάλλον χρήστης θα παραβλέψει. Τα πιο συνηθισμένα σημάδια είναι η έλλειψη πηγών και credits.

Φυσικά, τα εργαλεία γίνονται όλο και πιο αποτελεσματικά και περίπλοκα και παράλληλα η πρόσβαση σε αυτά όλο και πιο εύκολη. Αν η cyberpunk λογοτεχνία ή οι σχετικές απόπειρες του Χόλιγουντ κυριαρχούνταν από την εικόνα του μοναχικού και ιδιοφυούς χάκερ ο οποίος κλεισμένος σε κάποιο σκοτεινό διαμέρισμα πάσχιζε να αναπτύξει ένα κακόβουλο λογισμικό, η πραγματικότητα σήμερα είναι αρκετά διαφορετική. «Πλέον οι κυβερνοεγκληματίες δεν χακάρουν, κάνουν απλώς log in», σημειώνει με νόημα στη διάρκεια της συζήτησης του με το ΒΗΜΑ ο Γουντγκέιτ. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι κυριολεκτικά οποιοσδήποτε με πρόσβαση στο ίντερνετ μπορεί να δημιουργήσει παραπλανητικό περιεχόμενο: από τη φωνή ενός μέλους της οικογένειάς μας, μέχρι deepfakes ενός πολιτικού. Στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης, οι μηχανισμοί χειραγώγησης είναι πολύ πιο εύκολα προσβάσιμοι από τεχνικής πλευράς και απαιτούν όλο και λιγότερες απαιτητικές δεξιότητες προκειμένου να τεθούν σε εφαρμογή.

Deepfakes: Μια τρέχουσα και μελλοντική απειλή για τη Δημοκρατία

Ο όρος deepfake χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2017 προκειμένου να περιγράψει ένα ψευδές βίντεο με πρωταγωνιστή τον πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα να κάνει Lip-synch. Έκτοτε έχουν κυκλοφορήσει τόνοι deepfake υλικού, ενώ μια από τις πιο χαρακτηριστικές εγχώρια επικαιρότητα ήταν ψηφιακή κακοποίηση μαθητριών μέσω deepfakes.

Μάλιστα μόλις πριν λίγους μήνες, κατά της διάρκεια της εκλογικής περιόδου στην Ινδία, είχαν κυκλοφορήσει δεκάδες deepfake video των υποψηφίων προέδρων. Σε ένα από τα πιο αθώα και δημοφιλή εξ αυτών, ο τότε απερχόμενος και μετέπειτα νεοεκλεγείς πρόεδρος Ναρέντρα Μόντι εμφανίζεται να χορεύει στη διάρκεια προεκλογικής εκδήλωσης.

«Το ποσοστό του γενικού ενήλικου πληθυσμού που μπορεί με επιτυχία να αναγνωρίσει ένα deepfake βίντεο ανέρχεται στο 46%»

Ωστόσο, το παραποιημένο οπτικό υλικό με απώτερο σκοπό την αλλοίωση των γεγονότων και την παραπληροφόρηση δεν είναι μια καινούργια υπόθεση και οι ρίζες της φτάνουν πολύ παλιότερα από την ψηφιακή εποχή. Ήδη από τον 19ο αιώνα οι πρώτοι κιόλας φωτογράφοι παραποιούσαν τις εικόνες της, ενώ φυσικά η εν λόγω πρακτική ήταν εξαιρετικά δημοφιλής στους γραφειοκρατικούς μηχανισμούς απολυταρχικών καθεστώτων. Η ανάπτυξη του photo editing σε συνδυασμό με την ολοένα και ταχύτερη διάδοση των αντίστοιχων εργαλείων κατέστησε ακόμα πιο δημοφιλή την παραποίηση εικόνων.

Η εκρηκτική άνοδος της Τεχνητής Νοημοσύνης δημιουργεί ένα νέο περιβάλλον, το οποίο γεννά απειλές τις συνέπειες των οποίων δύσκολα μπορούμε να προσδιορίσουμε. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2023 στο επιστημονικό περιοδικό Scientific Reports και μελετούσε πόσο ευάλωτες είναι διαφορετικές ομάδες στο deepfake υλικό, το ποσοστό του γενικού ενήλικου πληθυσμού που μπορεί με επιτυχία να αναγνωρίσει ένα deepfake βίντεο ανέρχεται στο 46%.

Στο βιβλίο του «Η Φιλοσοφία της Τεχνητής Νοημοσύνης: Ένα ταξίδι στο μέλλον» (εκδ. Διόπτρα), ο Γιώργος Χατζηβασιλείου σημειώνει ότι «η Δημοκρατία δέχεται τα πρώτα κύματα πίεσης της ψηφιακής τεχνολογίας». Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, το ζήτημα της ελεύθερης βούλησης από αφηρημένο γίνεται εντελώς χειροπιαστό, καθώς δεν θα πρέπει να υποβαθμίζεται η επιρροή που ασκούν πάνω της όχι μόνο το περιβάλλον και η ιστορική συγκυρία, μα και η πανίσχυροι αλγόριθμοι. «Τα πιο ουρανομήκη σύννεφα που σκιάζουν το μέλλον της Δημοκρατίας», σημειώνει ο Χατζηβασιλείου, «πλέον προέρχονται από τον ορίζοντα της Τεχνητής Νοημοσύνης».

Η απειλή από τη Ρωσία

Οι μεγαλύτερες και τεχνολογικά προηγμένες απειλές για την ανεμπόδιστη διεξαγωγή των αμερικανικών εκλογών προέρχονται από τρεις χώρες, το Ιράν, τη Ρωσία και την Κίνα, οι οποίες έχουν επιχειρήσει και στο παρελθόν, άλλοτε με επιτυχία και άλλοτε όχι, να επηρεάσουν την βούληση των ψηφοφόρων σε διάφορες εκλογικές αναμετρήσεις στον πλανήτη.

Οι ρωσικές κυβερνοεπιθέσεις φαίνεται να έχουν μικρότερη επιρροή συγκριτικά με άλλες εκλογικές αναμετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν σε άλλες χώρες μέσα στο 2024 και σημαντικά μικρότερη σε σχέση με τις αμερικανικές εκλογές του 2016, όταν και καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμά τους. Μέχρι στιγμής, στόχος είναι κυρίως η καμπάνια της Κάμαλα Χάρις, γεγονός που δείχνει ότι η ρωσικοί κύκλοι πριμοδοτούν την επανεκλογή του τέως προέδρου Τραμπ.

Πιο συγκεκριμένα, και όπως περιγράφεται στην αναφορά του 2024 για την Ψηφιακή Ασφάλεια, έχουν εντοπιστεί τρεις Ρώσοι δράστες με τις κωδικές ονομασίες Ruza Flood, Volga Flood και Storm-1516 οι οποίοι δημιούργησαν περιεχόμενο που μπορούσε να επηρεάσει τους Αμερικανούς Ψηφοφόρους. Ίσως η πιο χαρακτηριστική περίπτωση να είναι η ιστοσελίδα «50 States of Lies» και «Election Watch», οι οποίες σύμφωνα με την Microsoft «διέδιδαν αντι-ουκρανική και αντι-αμερικανική προπαγάνδα μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα». Παράλληλα, ο Storm -1516 είχε δημιουργήσει ένα ψευδές βίντεο το οποίο έδειχνε τη δήθεν καύση ενός ομοιώματος του Ντόναλντ Τραμπ. Το βίντεο έγινε viral ενώ πολλά διεθνή ΜΜΕ το αναπαρήγαν σαν να ήταν αυθεντικό.

Τα παγιδευμένα emails

Καθώς τσεκάρει τα email της μέρας, το υψηλόβαθμο στέλεχος στην καμπάνια ενός εκ των δύο υποψηφίων για την προεδρία των ΗΠΑ στέκεται σε ένα που προέρχεται έναν εγνωσμένου κύρους αποστολέα. Πρόκειται για έναν πρώην υψηλόβαθμο σύμβουλο του υποψηφίου για τον οποίο εργάζεται. Στο κυρίως σώμα του mail υπάρχει ένας σύνδεσμος. Το κλικ οδηγούσε σε ένα φαινομενικά αδιάφορο site, το οποίο όμως ελεγχόταν από τους Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης. Ο σύνδεσμος αυτός ήταν ο «Δούρειος Ίππος» προκειμένου η συγκεκριμένη ομάδα να αποκτήσει πρόσβαση στους λογαριασμούς του παραλήπτη του email.

Οι εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης συνέλεγαν τα άρθρα, τα παρέφραζαν και τα επιμελούνταν αυτόματα ώστε να είναι εύκολα ανιχνεύσιμα από τις μηχανές αναζήτησης

Οι ομάδες που συνδέονται με την Τεχεράνη και το ιρανικό καθεστώς «ανέπτυξαν πολλαπλή δράση όσον αφορά την εμπλοκή τους στις προεδρικές εκλογές», όπως χαρακτηριστικά περιγράφει ειδική αναφορά της Microsoft που δημοσιοποιήθηκε τον Αύγουστο. Οι συγκεκριμένες ομάδες από την μία δημιούργησαν καμπάνιες ενημέρωσης αλλά και πολωτικό περιεχόμενο γύρω από τα πιο φλέγοντα ζητήματα των εκλογών, με απώτερο στόχο να επηρεάσουν τους πολίτες στις αναποφάσιστες πολιτείες, και από την άλλη επιχείρησαν, κατά τη Microsoft, να αποσπάσουν πληροφορίες από τις προεκλογικές καμπάνιες των υποψηφίων ώστε στη συνέχεια να διαμορφώσουν περιεχόμενο που θα χειραγωγήσει τους ψηφοφόρους.

Η επιχείρηση λειτούργησε σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση οι δράστες επιχείρησαν να χακάρουν πολιτικούς λογαριασμούς και σε δεύτερη φάση, όπως περιγράψαμε παραπάνω, απέστειλαν από ψευδείς διευθύνσεις email σε μια σειρά υψηλόβαθμων αξιωματούχων που είχαν ενεργή εμπλοκή στις εκστρατείες των υποψήφιων προέδρων. Η επιδίωξή τους ήταν να αποκτήσουν πρόσβαση σε σημαντικές και εμπιστευτικές πληροφορίες σχετικά με τη στρατηγική που θα ακολουθούσαν οι υποψήφιοι.

Μια άλλη ομάδα με στενές σχέσεις με το Ιράν ανέπτυξε με τη χρήση εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης ένα δίκτυο κλοπής και διανομής δημοσιογραφικού περιεχομένου, στήνοντας ουσιαστικά ανύπαρκτα ειδησεογραφικά sites και blogs. Τα πιο γνωστά από αυτά ήταν το αριστερόστροφο Nio Thinker αλλά και το συντηρητικού προσανατολισμού Savannah Times. Οι εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης συνέλεγαν τα άρθρα, τα παρέφραζαν και τα επιμελούνταν αυτόματα ώστε να είναι εύκολα ανιχνεύσιμα από τις μηχανές αναζήτησης και να προβάλλονται σε υψηλές θέσεις σε αναζητήσεις με λέξεις ή/και φράσεις κλειδιά όπως «δικαιώματα ΛΟΑΤΚΙ» ή «σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς».

Οι πιέσεις από την Κίνα

Στα τέλη Απριλίου ένας δράστης με την ονομασία Taizi Flood (παλιότερα γνωστός ως Storm-1376 αλλά και Spamouflage) ξεκίνησε μια εκστρατεία επηρεασμού της κοινής γνώμης τονίζοντας την τότε αναδυόμενη φοιτητική αντίδραση απέναντι στην γενοκτονία στη Γάζα. Ήταν η εποχή που ξεκινούσαν καταλήψεις και διαμαρτυρίες στα μεγαλύτερα πανεπιστημιακά ιδρύματα των ΗΠΑ. Δινόταν μάλιστα η αίσθηση πως μερικά από τα accounts που διαχειριζόταν ο Taizi Flood στο Telegram ανήκαν πράγματι σε φοιτητές ή σε γονείς φοιτητών που έπαιρναν μέρος στις κινητοποιήσεις, ενώ πολλές φορές εμφανίζονταν σε ομάδες με δεξιό πολιτικό προσανατολισμό και πόσταραν αριστερό περιεχόμενο, πολώνοντας τις συζητήσεις.

«Οι κυβερνοεπιθέσεις που συνδέονται με το Πεκίνο είναι πολύ εντονότερες στην τρέχουσα εκλογική αναμέτρηση συγκριτικά με προηγούμενες».

Η περίπτωση του Taizi Flood δεν ήταν η μοναδική που επιβεβαιώνει την εμπλοκή της Κίνας στη διαμόρφωση της βούλησης των Αμερικανών ψηφοφόρων. Οι κυβερνοεπιθέσεις που συνδέονται με το Πεκίνο είναι πολύ εντονότερες στην τρέχουσα εκλογική αναμέτρηση συγκριτικά με προηγούμενες. Στην πλειοψηφία δε των περιπτώσεων εμφανιζόταν το ίδιο μοτίβο: εμφανίζονταν πολλοί ψευδείς λογαριασμοί στα social media οι οποίοι τοποθετούνταν ανοιχτά για το ζήτημα του πολέμου στη Γάζα. Άλλοι λογαριασμοί παρίσταναν τους συντηρητικούς ψηφοφόρους και άλλοι, όπως εκείνοι που διαχειριζόταν ο Taizi Flood προσποιούνταν ότι ήταν σπουδαστές οι οποίοι τάσσονταν στο πλευρό της Παλαιστίνης.

Σε κάθε περίπτωση, τα συγκεκριμένα προφίλ ζητούσαν από τα αληθινά προφίλ με τα οποία αλληλεπιδρούσαν να εκφράσουν τη θέση τους για τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, καθώς και για μια σειρά άλλων ζητημάτων και, φυσικά, για τους υποψήφιους για το αξίωμα του προέδρου. Η στρατηγική αυτή επέτρεπε στους κυβερνοεγκληματίες να συλλέξουν δεδομένα σχετικά με τις λεπτές αποχρώσεις που των πολιτικών πεποιθήσεων ενός πολύ μεγάλου μέρους του εκλογικού σώματος.

Ειδικά, κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, ψευδείς λογαριασμοί που συνδέονται τελικά με την Κίνα έχουν προχωρήσει με την αρωγή της Τεχνητής Νοημοσύνης στην ανάπτυξη ειδικά σχεδιασμένου περιεχομένου για το κοινό στο οποίο απευθύνονται. Επιπλέον, αναζητούν ολοένα και μεγαλύτερη αλληλεπίδραση μέσα από απαντήσεις σε σχόλια, αναφορές με tag σε πολιτικούς και πολιτικούς αναλυτές, αλλά και μέσα από τη δημιουργία ομάδων με ψηφοφόρους αντίστοιχων πολιτικών πεποιθήσεων.

Κυβερνοέγκλημα: Η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη

Πίσω στην Πράγα και στη μικρή αίθουσα της O2 Arena. Η παραγωγή παραπλανητικού περιεχομένου καθώς και συνολικά η απόπειρα ανάμειξη ξένων κρατών στα εσωτερικά μιας χώρας μέσω οργανωμένων κυβερνοεπιθέσεων αποτελεί ένα μόνο μέρος του κυβερνοεγκλήματος. Ο Γουντγκέιτ αναφέρει ότι «αυτή τη στιγμή το κυβερνοέγκλημα είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη, μετά τις ΗΠΑ και την Κίνα. Οι ζημιές που προκαλεί παγκοσμίως ανήλθαν στα 8 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2023 και προβλέπεται να αγγίξουν τα 10,5 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2025. Ο ρυθμός ανάπτυξης είναι μεγαλύτερος από το ρυθμό των 20 ταχύτατα αναδυόμενων οικονομίων».

«Ο επιτιθέμενος πάντα έχει πλεονέκτημα, διότι επιλέγει το χρόνο της επίθεσης και έχει τη δυνατότητα να αιφνιδιάσει»

Τα στοιχεία από την αναφορά του 2024 για την Ψηφιακή Άμυνα είναι εξίσου ενδεικτικά: καθημερινά σημειώνονται 600 εκατομμύρια κυβερνοεπιθέσεις σε πελάτες της Microsoft. Η εταιρεία διαχειρίζεται πάνω από 78 τρισεκατομμύρια σήματα ασφαλείας σε καθημερινή βάση, αποκρούοντας περισσότερες από 7.000 επιθέσεις ανά δευτερόλεπτο, σε κωδικούς πρόσβασης.

Στην ερώτηση αν πάντα οι πρακτικές του κυβερνοεγκλήματος θα βρίσκονται ένα βήμα πιο μπροστά από την κυβερνοασφάλεια απαντά πώς δεν είναι τόσο εύκολο να ορίσεις ποιος προηγείται και ποιος έπεται, διότι όσοι εργάζονται για την κυβερνοσφαλεία έχουν μάθει να σκέφτονται όπως οι κυβερνοεγκληματικές. Εντούτοις, προσθέτει ότι «ο επιτιθέμενος πάντα έχει πλεονέκτημα, διότι επιλέγει το χρόνο της επίθεσης και έχει τη δυνατότητα να αιφνιδιάσει».

Πώς αντιμετωπίζεται η ψηφιακή χειραγώγηση

Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, κορυφαίες εταιρείες τεχνολογίας, ανάμεσα τους η Microsoft, το LinkedIn, η Google, η Amazon κ.α., έχουν συνυπογράψει από τον Φεβρουάριο το «τεχνολογικό σύμφωνο για την καταπολέμηση της παραπλανητικής χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης στις εκλογές του 2024», με στόχο την διαχείριση και την αντιμετώπιση των κινδύνων που προκύπτουν από τη συνεχώς αυξανόμενη κακόβουλη χρήση εφαρμογών και εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης.

«Δεν αποκλείεται σε μερικές δεκαετίες οι αλγόριθμοι να έχουν επιβάλλει τη λήθη της δημοκρατίας προς όφελος ολοκληρωτικών καθεστώτων».

Ειδικότερα, η Μονάδα Ψηφιακού Εγκλήματος της Microsoft αξιοποιεί δεδομένα από παλιότερες επιθέσεις και προχωρά σε λεπτομερή καταγραφή και έλεγχο domains που φιλοξενούν περιεχόμενο που συνδέεται με τις προεκλογικές εκστρατείες. Παράλληλα, υπάρχει διαρκής μέριμνα ώστε η Microsoft να μην φιλοξενεί κακόβουλα domains ενώ ενημερώνει και τους πελάτες που πιθανόν μπορεί να πέσουν θύματα εξαπάτησης.
Παρόλα αυτά, όπως σημειώνει ο Σμιθ σε έκθεση που δημοσιοποιήθηκε νωρίτερα μέσα στο χρόνο ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι παρά προειδοποιήσεις, οι πρωτοβουλίες που θα υλοποιηθούν θα είναι ανεπαρκείς. Την ίδια στιγμή, συμπληρώνει, θα πρέπει ανησυχούμε ότι τελικά «οι κυβερνήσεις θα κινηθούν πολύ αργά» για την επίλυση αυτών των κρίσιμων ζητημάτων.

Καθώς η Τεχνητή Νοημοσύνη θα αναπτύσσεται με ρυθμούς ραγδαίους, δύο είναι οι σοβαροί κίνδυνοι για τη Δημοκρατία σε όλο τον πλανήτη. Ο πρώτος να τη θεωρήσουμε εσφαλμένα ως κάτι δεδομένο, κάτι που νομοτελειακά θα προστατευθεί από την τεχνολογική πρόοδο. Το δεύτερο να παραβλέψουμε ότι η Δημοκρατία δεν αποτελεί παρά μια εξαίρεση στην ιστορία των ανθρώπινων κοινωνιών. Πράγματι, δεν αποκλείεται σε μερικές δεκαετίες οι αλγόριθμοι να έχουν επιβάλλει τη λήθη της δημοκρατίας προς όφελος ολοκληρωτικών καθεστώτων. Η ελεύθερη βούληση να έχει μείνει κενού περιεχομένου και τα δικαιώματα να θεωρούνται μια περιττή και επιβλαβής πολυτέλεια.

Κι όμως, αν η Τεχνητή Νοημοσύνη ανοίγει δυνητικά το δρόμο προς ένα δυστοπικό μέλλον, είναι ταυτόχρονα η ίδια και τα εργαλεία της που μπορούν να το αποτρέψουν.