Ο καρκίνος του μαστού συνοδεύεται πολλές φορές από απόψεις και γνώμες που δεν έχουν καμία επιστημονική βάση. Απόψεις και γνώμες που είναι ευρέως διαδεδομένες και κατ’ επέκταση ιδιαίτερα επικίνδυνες για τις ασθενείς.
Οφείλεις να μείνεις μακριά από την παραπληροφόρηση και να ενημερώνεσαι από τους ειδικούς επί του θέματος. Η ενημέρωση και η πρόληψη σώζουν ζωές. Δεν είναι σλόγκαν, είναι η ίδια η ζωή.
Η 25η Οκτωβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Μαστού, ενώ ο μήνας Οκτώβριος έχει καθιερωθεί ως μήνας πρόληψης και ενημέρωσης για τη νόσο.
Ζητήσαμε από τον Πέτρο Χαραλαμπούδη, Διευθυντή Χειρουργό Μαστού και Αναπληρωτή Καθηγητή Χειρουργικής στην Ιατρική Σχολή του UCL στο Λονδίνο, Επιστημονικά Υπεύθυνο του Κέντρου Μαστού του Ιατρικού Διαγνωστικού Κέντρου «Πρόληψις» και Επιστημονικό Συνεργάτη του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, να μας μιλήσει για τους μύθους και τις αλήθειες γύρω από τον καρκίνο του μαστού.
Πόσα από αυτά που γνωρίζεις για τον καρκίνο του μαστού ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και ποια είναι επικίνδυνοι μύθοι;
Ο καρκίνος είναι μία τόσο συχνή ασθένεια που μπορεί να παρουσιαστεί και σε άτομα που δεν ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου, δηλαδή ακόμα κι αν δεν υπάρχει κληρονομικότητα ή κανένας άλλος επιβαρυντικός παράγοντας. Μπορούμε να επιτύχουμε την έγκαιρη διάγνωσή του και να τον αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά.
Αγάπησε το σώμα σου και εξοικειώσου με την εμφάνιση και τη σύσταση των μαστών σου. Μην αμελείς την αυτοεξέταση αλλά και τις εξετάσεις σου.
Καρκίνος του μαστού: Μύθοι και αλήθειες
Μύθος
Ο καρκίνος του μαστού είναι κυρίως κληρονομικός, συνεπώς οι γυναίκες χωρίς οικογενειακό ιστορικό δεν χρειάζεται να κάνουν τακτικό check-up στο μαστό τους.
Αλήθεια
- 9/10 καρκίνους μαστού είναι σποραδικοί (μη κληρονομικοί).
- Σημαντικότεροι παράγοντες για καρκίνο μαστού είναι το γυναικείο φύλο και η ηλικία.
- 1 στις 8 γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο μαστού αν ζήσει κατά μέσο όρο 70 έτη, ακόμα και χωρίς κανένα ιστορικό από την οικογένεια.
Μύθος
Όσο μια γυναίκα μεγαλώνει, χρειάζεται όλο και λιγότερο ή καθόλου να κάνει έλεγχο της υγείας των μαστών της, αφού η πιθανότητα να αναπτύξει καρκίνο του μαστού ελαττώνεται με την ηλικία.
Αλήθεια
Η συχνότητα του καρκίνου του μαστού αυξάνεται συνεχώς, όσο αυξάνεται η ηλικία της γυναίκας. Οι καρκίνοι σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας είναι κατά κανόνα λιγότερο επιθετικοί και είναι ιάσιμοι με λιγότερες θεραπευτικές παρεμβάσεις, εφόσον διαγνωστούν σε πρώιμο στάδιο.
Μύθος
Η προεγχειρητική βιοψία ή η παρακέντηση προκαλεί διασπορά καρκινικών κυττάρων στο μαστό.
Αλήθεια
H βιοψία μιας βλάβης στο μαστό είναι απόλυτα ασφαλής και απαραίτητη για τον καθορισμό της διάγνωσης πριν από οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση. Η προεγχειρητική βιοψία διαφυλάσσει την ασθενή από άσκοπες επεμβάσεις και προσδιορίζει το είδος της επέμβασης που χρειάζεται κάθε γυναίκα, εξατομικευμένα και με ακρίβεια.
Μύθος
Η μαστογραφία έχει πολλή ακτινοβολία, μπορώ να αντικαταστήσω τη μαστογραφία με το υπέρηχο μαστών, δεν υπάρχει λόγος να κάνω και τις δύο εξετάσεις.
Αλήθεια
Η σύγχρονη ψηφιακή μαστογραφία έχει ελάχιστη ακτινοβολία και ο κίνδυνος είναι πολύ μικρότερος σε σχέση με το να χαθεί μια διάγνωση καρκίνου σε πρώιμο στάδιο λόγω αποφυγής της μαστογραφίας. Η τακτική μαστογραφία μειώνει τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο μαστού κατά 15-25%.
Μύθος
Δεν χρειάζεται να με βλέπει τακτικά μαστολόγος και να κάνω ετήσια μαστογραφία μετά τα 40, αν πιάσω (ψηλαφίσω) κάτι, τότε μόνο θα πάω στο γιατρό για εξέταση.
Αλήθεια
Ο καρκίνος του μαστού σε πρώιμο (προ-συμπτωματικό) στάδιο, έχει καλύτερη πρόγνωση από τον συμπτωματικό καρκίνο μαστού, και είναι σε μεγαλύτερο ποσοστό ιάσιμος.
Μύθος
Δεν χρειάζεται να πάω σε ειδικό χειρουργό μαστού για κλινική εξέταση, έκανα μαστογραφία και βγήκε καθαρή.
Αλήθεια
Η κλινική εξέταση και το στοχευμένο υπερηχογράφημα μαστών είναι απαραίτητα για ένα ολοκληρωμένο τακτικό προ-συμπτωματικό έλεγχο της υγείας των μαστών. Μια φυσιολογική μαστογραφία δεν σημαίνει πάντα απαραίτητα ότι δεν υπάρχει και πρόβλημα.
Μύθος
Ψηλάφισα ένα ογκίδιο στο μαστό μου, αυτό σημαίνει ότι έχω καρκίνο μαστού.
Αλήθεια
Τα περισσότερα συμπτώματα από τον μαστό δεν σχετίζονται με κακοήθεια και η πλειοψηφία των ογκιδίων αποδεικνύονται καλοήθη μετά από μαστολογικό έλεγχο. Απαραίτητη η επίσκεψη στο ιατρείο μαστού με το που εμφανίζεται οποιοδήποτε σύμπτωμα.
Μύθος
Ο καρκίνος του μαστού πονάει.
Αλήθεια
Ο καρκίνος του μαστού κατά κανόνα είναι ανώδυνος. Απαραίτητη η επίσκεψη στο ιατρείο μαστού ακόμα για έναν επίμονο πόνο στο μαστό.
Μύθος
Στο παρελθόν μου είχαν πει ότι έχω κύστεις, χθες έπιασα ένα νέο ογκίδιο στο μαστό μου, μάλλον κύστη θα είναι και αυτό, δε χρειάζεται να πάω στο μαστολόγο.
Αλήθεια
Δεν αγνοούμε κανένα νέο σύμπτωμα ως καλόηθες με βάση και μόνο το ιστορικό μας, επισκεπτόμαστε άμεσα τον ειδικό χειρουργό μαστού για κάθε νέο σύμπτωμα. Δεν περιμένουμε το επόμενο προγραμματισμένο ραντεβού μας για να δούμε τον ειδικό, εφόσον έχουμε συμπτώματα.
Μύθος
Το αποσμητικό και το σουτιέν μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο μαστού.
Αλήθεια
Δεν υπάρχει κανένα δεδομένο από τη διεθνή βιβλιογραφία, και καμία μελέτη, που να ενοχοποιούν το στηθόδεσμο ή το αποσμητικό ως αιτιολογικούς παράγοντες για τον καρκίνο του μαστού.
Μύθος
Ο καρκίνος του μαστού ξεκινά συνήθως με έναν όγκο ή ψηλαφητή μάζα στον μαστό.
Αλήθεια
- Ο πρώιμος καρκίνος του μαστού είναι αψηλάφητος.
- Έγκαιρη διάγνωση σε αψηλάφητο στάδιο οδηγεί σε υψηλότερα ποσοστά ίασης και λιγότερες θεραπείες για να επιτευχθεί ίαση της νόσου.
- Διάγνωση του καρκίνου του μαστού σε πρωιμότερο στάδιο οδηγεί σε καλύτερη επιβίωση και ελαττωμένα ποσοστά υποτροπής.
Μύθος
Οι άνδρες δεν πάσχουν από καρκίνο του μαστού.
Αλήθεια
- Ο καρκίνος του μαστού στους άνδρες είναι σπάνιος, αλλά υπαρκτός.
- Για κάθε 100 γυναίκες με καρκίνο μαστού, ένας άνδρας διαγιγνώσκεται με καρκίνο μαστού.
- Συχνά ο ανδρικός καρκίνος του μαστού είναι κληρονομικός.
Καρκίνος του μαστού και εγκυμοσύνη
Γυναίκες που έχουν νοσήσει από καρκίνο του μαστού δεν πρέπει να μείνουν έγκυες;
Οι γυναίκες που έχουν νοσήσει από καρκίνο του μαστού στο παρελθόν μπορούν να μείνουν έγκυες υπό την προϋπόθεση ότι η επικουρική αγωγή που λαμβάνουν έχει ολοκληρωθεί. Η εγκυμοσύνη μετά από καρκίνο μαστού είναι ασφαλής.
Επηρεάζει η θεραπεία για τον καρκίνο μαστού τη γονιμότητα της γυναίκας;
Σε αρκετές περιπτώσεις ναι. Οι χειρουργικές επεμβάσεις δεν επηρεάζουν τη γονιμότητα, οι συστηματικές όμως θεραπείες που μπορεί να χρειαστούν για να θεραπευτεί πλήρως ο καρκίνος μαστού (ορμονοθεραπεία, χημειοθεραπεία) αλληλεπιδρούν με τη λειτουργία των ωοθηκών και τον κύκλο σε ασθενείς αναπαραγωγικής ηλικίας. Για το λόγο αυτό, κάθε νέα γυναίκα που διαγιγνώσκεται με καρκίνο μαστού, παραπέμπεται και σε εξειδικευμένη ομάδα διατήρησης της γονιμότητας, σε συνεργασία με τον ειδικό χειρουργό ογκολόγο της.
Αν μια γυναίκα διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, υπάρχει κίνδυνος για το έμβρυο; Μπορεί να ξεκινήσει τις θεραπείες της;
Ο καρκίνος του μαστού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι σπάνιος (4% των περιπτώσεων καρκίνου μαστού) και χρήζει εξειδικευμένης αντιμετώπισης από διεπιστημονική ομάδα χειρουργών μαστού, ογκολόγων και μαιευτήρων. Ο τύπος θεραπείας του καρκίνου του μαστού στην εγκυμοσύνη εξαρτάται από το τρίμηνο κύησης που βρίσκεται η ασθενής. Ορισμένες θεραπείες κρίνονται ασφαλείς για το έμβρυο και ως εκ τούτου η εγκυμοσύνη μπορεί να διατηρηθεί υπό προϋποθέσεις.
Γυναίκες που έχουν νοσήσει από καρκίνο του μαστού δεν πρέπει να θηλάσουν τα μωρά τους. Ισχύει;
Αν βρίσκονται σε επικουρική ορμονοθεραπεία, ο θηλασμός πρέπει να αποφεύγεται.
Υπάρχει κίνδυνος επανεμφάνισης του καρκίνου σε μια γυναίκα που μένει έγκυος μετά από διάγνωση καρκίνου του μαστού;
Μεταγενέστερη εγκυμοσύνη δεν έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο επανεμφάνισης της νόσου (υποτροπή).
Ο κος Πέτρος Χαραλαμπούδης, είναι Διευθυντής Χειρουργός Μαστού και Αναπληρωτής Καθηγητής Χειρουργικής στην Ιατρική Σχολή του UCL στο Λονδίνο, διατελεί Επιστημονικά Υπεύθυνος του Κέντρου Μαστού του Ιατρικού Διαγνωστικού Κέντρου «Πρόληψις» και Επιστημονικός Συνεργάτης του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.
