Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη Βουλή ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στα μέτρα που πήρε η Κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Επεσήμανε δε ότι ο κρατικός μηχανισμός κλήθηκε να αντιμετωπίσει τις δυσκολότερες κλιματικές συνθήκες των τελευταίων 40 ετών.
«Η χρονιά αναμενόταν δύσκολη κλιματολογικά και ήταν η πιο δύσκολη των τελευταίων 40 ετών σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου. Υπερβολικά μεγάλη ξηρασία έντονους ανέμους μεγάλες θερμοκρασίες που ήρθε μετά από ένα ήπιο χειμώνα με ελάχιστα χιόνια. Αυτές είναι οι συνθήκες που πιθανότατα θα καλούμαστε να αντιμετωπίζουμε με μεγαλύτερη συχνότητα λόγω της κλιματικής κρίσης. Βρεθήκαμε σε επικινδυνότητα 4 – 5 νωρίτερα από άλλες χρονιές αλλά είχαμε και τον κρατικό μηχανισμό προετοιμασμένο» ανάφερε αρχικά.
«Ξεκινώ λέγοντας και πάλι ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλα τα στελέχη του κρατικού μηχανισμού που κατέβαλαν και φέτος τιτάνια προσπάθεια» συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης και παρέθεσε τα υπόλοιπα στοιχεία: «9.101 φωτιές σε σχέση με 7.163 πέρυσι. Οι καμένες εκτάσεις – για να μην ακούσουμε ότι κάηκε όλη η Ελλάδα. Πέρσι ήταν μια πολύ κακή χρονιά με καμμένα 1,754 εκατ στρέμματα ενώ φέτος ήταν 440.000 στρέμματα με μέσο όρο 20ετιας τα 500.000. Άρα φέτος ήμασταν κάτω από τον μέσο όρο της τελευταίας 20ετίας τις καμένες εκτάσεις».
Η αναφορά αυτή του πρωθυπουργού προκάλεσε την διακοπή από την Ζωή Κωνσταντοπούλου, η οποιά ρώτησε «δεν κάηκε; (σ.σ. η Ελλάδα) με τον πρωθυπουργό να της απαντά «και μετά αναρωτιέστε γιατί η αντιμετώπιση από μέρους μου είναι ανάλογη της δική σας. Έχετε την αντιμετώπιση που σας αξίζει».
«Το ζήτημα λοιπόν είναι αν μπορούμε να είμαστε κάτω από τον μέσο όρο και οι απώλειες να είναι τέτοιες ώστε τα στρέμματα που καίγονται να μην είναι παραγωγικά και ώριμα δάση. Είχαμε λιγότερα καμμένα στρέμματα ανά πυρκαγιά και είχαμε πολύ λιγότερες καμένες δασικές εκτάσεις. Στην Αττική για παράδειγμα από τα 100.000 καμμένα στρέμματα μόνο τα 10.000 ήταν πραγματικό δάσος τα υπόλοιπα βραχώδεις θαμνώδεις εκτάσεις. Το φαινόμενο δεν είναι μόνο Ελληνικό» συνέχισε ο πρωθυπουργός.
Οι 4+1 πυλώνες της αντιπυρικής περιόδου
Στη συνέχεια ο Πρωθυπουργός θέλησε να αναλύσει το σχέδιο που είχε η Κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι υπήρχαν «4+1 πυλώνες».
«Πρόληψη: Θυμάστε μετά την καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι έγινε έκθεση από Γερμανό ειδικό που είχαμε στηρίξει και εμείς η οποία αναφερόταν στην ανάγκη να δώσουμε έμφαση στην πρόληψη που δεν συνέβαινε. Ήταν σωστή η παρατήρηση και αυτό κάναμε με μεγάλη συστηματικότητα αξιοποιώντας πόρους Ταμείου Ανάκαμψης. Πρόγραμμα Αντινέρο Ι,ΙΙ,ΙΙΙ σχεδόν 400 εκατ ευρώ σε δράσεις πρόληψης (καθαρισμοί, αντιπυρικές ζώνες, δρόμοι κα) . Πρώτη φορά ένα τόσο συντονισμένο πρόγραμμα που είχε πραγματικό αποτύπωμα και βοήθησε στην αντιμετώπιση δύσκολων πυρκαγιών.
Σε αυτή την μεγάλη πρωτοβουλία θέλουμε συμμάχους και τους πολίτες. Δεν αρκούν οι παρεμβάσεις του κράτους. Επαναλαμβάνω έγιναν για πρώτη φορά. Πρέπει και οι πολίτες να φροντίζουν την περιουσία τους. Η πλατφόρμα για καθαρισμό οικοπέδων που αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό από την αντιπολίτευση είχε πάνω από 830.000 ιδιοκτήτες ακινήτων να δηλώνουν ότι καθάρισαν τα οικόπεδα τους. Είχαμε επίσης 9.000 καταγγελίες για καθαρισμούς σε περιαστικά δάση που δεν έγιναν» ανέφερε αρχικά.
Στη συνέχεια είπε: «Αυτή η προσπάθεια είχε σημαντικά αποτελέσματα περιορισμού καύσιμης ύλης. Ήταν μεγάλη επιτυχία συλλογική και αναγνώριση από πλευρά της κοινωνίας ότι δεν μπορούμε να τα περιμένουμε όλα από το κράτος και ότι και οι πολίτες έχουν υποχρεώσεις να καθαρίζουν την περιουσία τους. Πρέπει ο καθένας να αναγνωρίζει και αναλαμβάνει ατομική ευθύνη» συνέχισε στο ίδιο πλαίσιο ο κ. Μητσοτάκης κάνοντας ειδική αναφορά αφενός στην αυστηροποίηση των ποινών εμπρησμού λέγοντας ότι «είχαμε και ορισμένα τραγικά περιστατικά ανθρώπων που υποτίθεται ήταν επιφορτισμένοι για προστασία και έβαζαν φωτιές» και αφέτερου στα κίνητρα για ασφάλιση περιουσιών «γι αυτό και προχωρήσαμε σε έκπτωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% σε όσους ασφαλίζουν περιουσίες τους έναντι φυσικών καταστροφών».
Η συμβολή των drones και το 112
Ο Πρωθυπουργός στάθηκε και στη συμβολή των drones αλλά και στη χρησιμότητα του 112. «Στην Αττική είδαμε για πρώτη φορά drones που πετούσαν 24 ώρες το 24ωρο. Για πρώτη φορά τις επικίνδυνες ημέρες του καλοκαιριού είχαμε περιπολίες έμφορτες για να κάνουν προσβολές σε πρώτο χρόνο. Να τονίσω ότι με αυτό το τρόπο της γρήγορης παρέμβασης καταφέραμε να σβήσουμε την συντριπτική πλειοψηφία των πυρκαγιών άνω του 98%. Γι αυτές δεν άκουσε κανείς τίποτα ακριβώς γιατί η παρέμβαση έγινε σε πρώτο χρόνο». Όπως είπε, δε, «προετοιμαζόμαστε για την επόμενη αντιπυρική περίοδο για να καλύψουμε μεγαλύτερα τμήματα της χώρας με επιτήρηση μέσω drones».
Για το 112 ανέφερε: «Θέλω να ελπίζω ότι μπορούμε σήμερα να συμφωνήσουμε ότι πρέπει να εστιάσουμε στις εκκενώσεις και ότι η προστασία της ανθρώπινης ζωής αποτελεί πρώτη προτεραιότητα. Το θυμήθηκα αυτό βλέποντας σκηνές από τους δύο καταστροφικούς τυφώνες που έπληξαν τις νοτιοαντολικές πολιτείες ΗΠΑ. Υπήρχαν στελέχη της εκεί Πολιτικής προστασίας και τοπικής αυτοδιοίκησης που με σκληρό και κυνικό τρόπο έλεγαν σε όσους δεν φύγουν ότι μάλλον θα πεθάνουν. Αυτό που γίνεται με κυνικό τρόπο σε άλλες χώρες για εμάς είναι κατάκτηση και το 112 έχει σώσει πολλές ζωές και παρακαλώ στην κριτική που θα κάνετε να σταματήσετε να λέτε ότι το 112 είναι άλλοθι. Είναι άδικο και λάθος μήνυμα προς τους πολίτες».
Κομβικός ο συντονισμός
Ως τρίτο πυλώνα πολιτικής ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέλυσε τον καλύτερο συντονισμό «ξεκινώντας με έγκυρες μετεωρολογικές προβλέψεις. Επιτήρηση από αέρα και έδαφος και καλύτερο συντονισμό μεταξύ Πυροσβεστικής, τοπικής αυτοδιοίκησης και εθελοντών. Στέκομαι στην μεγάλη μεταρρύθμιση της μεταφοράς αρμοδιοτήτων της επίβλεψης Δασών από το υπουργείο Εσωτερικών στο υπουργείο Περιβάλλοντος για οριζόντιο έλεγχο και συντονισμένη δασική πολιτική. To γεγονός ότι βρίσκονται σε κοινή αίθουσα συντονισμού, πυροσβέστες και δασικοί υπάλληλοι, έχει βοηθήσει»
Ο πρωθυπουργός έκανε, επίσης, λόγο για «σημαντική πρόοδο για την αποκατάσταση. Για την τελευταία πυρκαγιά της Αττικής έχει ήδη καταβληθεί 1 εκατ ευρώ και θα ακολουθήσουν επόμενες εκταμιεύσεις και έκτακτες ενισχύσεις. Η αποκατάσταση δεν είναι μόνο οικονομική προς πληγέντες είναι και περιβαλλοντική. Για την πυρκαγιά Αττική έχουν εγκριθεί 18 παρεμβάσεις για αντιδιαβρωτικα έργα και βρέθηκαν δύο ανάδοχοι για αναδασώσεις».
Δοθείσης της αφορμής υπενθύμισε και «τις παρεμβάσεις που έγιναν από αυτή την κυβέρνηση για αποκατάσταση των ζημιών από τη φωτιά στην Εύβοια. Προχώρησαν οι αναδασώσεις εκεί που απαιτούνται. Οι ειδικοί μας αναδεικνύουν που πρέπει να γίνουν καθώς στο μεγαλύτερο μέρος γίνεται με φυσικό τρόπο. Όλα τα έργα και τα αντιπλημμυρικά, αντιδιαβρωτικά έχουν γίνει στην Εύβοια».
Η αναφορά στο πρόγραμμα Αιγίς
Έπειτα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στο πρόγραμμα Αιγίς και πόσο αυτό θα αλλάξει την εικόνα των πυροσβεστικών δυνάμεων. «Στον πιο κρίσιμο πυλώνα του νέου δόγματος που είναι η σημαντική επένδυση στις δομές και τους ανθρώπινους πόρους. Το Πρόγραμμα ΑΓΙΣ που είναι οργανωμένο αυτοτελές πρόγραμμα ενίσχυσης δομών Πολιτικής Προστασίας ύψους 2,1 δισ. ευρώ.
Έχουν ήδη δημοπρατηθεί 1,7 δισ. ευρώ έργα και πρόκειται για βαριά προγράμματα που γίνονται με διεθνείς διαγωνισμούς και είναι από την φύση τους χρονοβόρα. Τα έργα αυτά προχωρούν με την μέγιστη δυνατή ταχύτητα. Ενδεικτικά αναφέρω ότι η Ελλάδα θα είναι η πρώτη που ελπίζουμε τοπ 2027 – εξαρτάται από τον κατασκευαστή – να εντάξει στον στόλο της τα πρώτα από τα 7 καναντέρ. Προσωπικά πήγα στον Καναδά και υπέγραψα την σχετική συμφωνία και υπήρξα επισπεύδων στην ΕΕ για να γίνει μια κρίσιμη ομάδα χωρών που θα κάνουν μαζική παραγγελία και να πείσουμε την καναδική εταιρεία να βάλει τα αεροσκάφη και πάλι σε γραμμή παραγωγής. Κάποια από αυτά τα αεροσκάφη θα ενταχθούν στον ευρωπαϊκό μηχανισμό.
Στο πρόγραμμα ΑΓΙΣ θα ενταχθούν και 13 νέα ελικόπτερα μεσαίου μεγέθους που θα μπορούν να κάνουν ρίψεις νερού αλλά θα μεταφέρει και προσωπικό. Λογική αγορά γιατί το κόστος μίσθωσης των ελικοπτέρων που βλέπουμε να πετούν είναι πολύ μεγάλο. Θα αποκτήσουμε νέα αμφίβια αεροσκάφη και θα έχουμε εναέρια μεταφερόμενα κέντρα επιχειρήσεων και υπερσύγχρονα drones που θα μπορούν να πετούν υπό αντίξοες συνθήκες. Το ΑΓΙΣ αφορά και άλλους τομείς. Θα χρειαστούμε νέους σύγχρονους μετεωρολογικούς σταθμούς και ραντάρ. Να ξέρουμε με ακρίβεια όχι μόνο πότε αλλά και που ακριβώς θα βρέξει» ανέφερε.
Το «ευχαριστώ» στους πυροσβέστες και τους εθελοντές
Έπειτα στάθηκε τόσο στους πυροσβέστες όσο και στους εθελοντές: «Να προσθέσουμε στις επενδύσεις και 1.200 πυροσβεστικά οχήματα, νέα οχήματα ΕΛΑΣ, λιμενικού αλλά και ασθενοφόρα. Απαραίτητη αναβάθμιση καθώς πολλά αυτοκίνητα συμπληρώνουν 15 χρόνια υπηρεσίας. Θα ενταχθούν άλλοι 300 δασοκομάντος και θα ήθελα να συγχαρώ αυτά τα στελέχη που μπαίνουν μέσα σε δάσος και επεμβαίνουν σε δύσκολες συνθήκες. Θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς και να κλείσω την πρωτολογία μου τους εθελοντές μας.
Έχουμε 9.000 εθελοντές, 5.000 στην Πολιτική Προστασία και 4000 στην Πυροσβεστική. Εθελοντές πιστοποιημένοι και καταρτισμένοι. Η κοινωνία των πολιτών έχει σημαντικό ρόλο να παίξει στις δράσεις πολιτικής προστασίας και θέλω να ελπίζω ότι θα αυξηθεί ο αριθμός ώστε να έχουμε περισσότερες πρόσθετες δυνάμεις όταν τις χρειαζόμαστε».
Το να έχουμε πρόσβαση σε ανθρώπινο δυναμικό να μας βοηθά εθελοντικά τους κρίσιμους μήνες είναι πολύ σημαντικό. Στην Αυστρία σχεδόν το 70-80% δραστηριοτήτων της Πυροσβεστικής είναι σε εθελοντικό επίπεδο. Δεν είμαστε εμείς σε αυτή την λογική αλλά θέλουμε τους εθελοντές ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες».
Τα μηνύματα σε Ανδρουλάκη και ΣΥΡΙΖΑ
Στο τελευταίο κομμάτι της πρωτολογίας του ο Πρωθυπουργός θέλησε να απαντήσει στην κριτική που δέχεται από την αντιπολίτευση: «Δεν είμαι εδώ να πανηγυρίσω ούτε όμως να μηδενίσω. Προσπαθώ να κάνω αντικειμενικό απολογισμό. Ελπίζω οι πολιτικοί αρχηγοί να μιλήσουν με πραγματικά δεδομένα και όχι με αντιπολιτευτικές κορώνες. Αν έχουν προτάσεις είμαι εδώ για να τις ακούσω.
Να πω στον κ. Ανδρουλάκη, αφού τον συγχαρώ για την επανεκλογή του, να σχολιάσω κάτι που είδα στην ερώτηση του: δεν είναι άλλοθι η κλιματική κρίση. Είναι μια πραγματικότητα και οφείλουμε όλοι να σταθούμε απέναντι ενωμένοι και μακάρι να καταλήξουμε σε κοινό τόπο και να ενισχύσουμε την προσπάθεια.
Πριν προχωρήσει ειδικά η αξιωματική αντιπολίτευση σε μηδενιστική κριτική να θυμίσω ότι η Πολιτική Προστασία που πάρελαβε αυτή η κυβέρνηση το 2019 ήταν ένα μέρος κτιρίου πρακτικά ετοιμόρροπο που θα ήταν το πρώτο που θα κατέρρεε σε έναν σεισμό. Το κέντρο συντονισμού επι δικών σας ημερών το είχαμε δεί. Βλέπουμε σήμερα την τεράστια πρόοδο που έχει γίνει. Δεν θα επιτρέψω την μεγάλη προσπάθεια που έχει γίνει να μηδενιστεί από μια δήθεν πραγματικότητα που υπάρχει μόνο στην δική σας νοσηρή φαντασία».