Τις μηχανές φουλάρουν μετά τις θερινές εκπτώσεις τα καταστήματα για την Black Friday, γνωστή και ως Μαύρη Παρασκευή και ορίζεται συνήθως την τέταρτη Παρασκευή του Νοεμβρίου, αμέσως μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ.

Για το 2024, η Black Friday θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, 29 Νοεμβρίου.

Black Friday και Black Week

Ωστόσο, η Black Friday στην Ελλάδα έχει επεκταθεί σε μια ολόκληρη εβδομάδα προσφορών, γνωστή ως «Black Week».

Το ίδιο αναμένεται να συμβεί και φέτος, με τα εμπορικά καταστήματα να ξεκινούν τις προσφορές τους από τη Δευτέρα, 25 Νοεμβρίου, και όχι μόνο την Παρασκευή, 29 Νοεμβρίου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι φέτος, όπως και σε προηγούμενες χρονιές, δεν θα πραγματοποιηθούν οι ενδιάμεσες εκπτώσεις του Νοεμβρίου, γεγονός που επιτρέπει σε μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις να προσφέρουν μεγαλύτερες εκπτώσεις νωρίτερα.

Αγορές την Black Friday

Η πλειονότητα των Ελλήνων καταναλωτών προτίθεται να πραγματοποιήσει αγορές κατά τη διάρκεια των εκπτώσεων της Black Friday (77% σε σύγκριση με 70% σε όλες τις χώρες συνολικά), ενώ το 70% έχει ήδη ένα σαφές πλάνο αγορών για την περίοδο αυτή, σε σύγκριση με 68% σε όλες τις χώρες συνολικά.

Δέκα συμβουλές

Ο Συνήγορος του Καταναλωτή και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας δίνουν συμβουλές σε όσους σκοπεύουν να κάνουν αγορές τις συγκεκριμένες μέρες:

  1. Προσέχουμε τη διαθεσιμότητα των προϊόντων: Κάποιες φορές, πίσω από μία πολύ χαμηλή τιμή κρύβεται ένας αρκετά μεγάλος χρόνος αναμονής για την παράδοση, που μπορεί να μην ικανοποιεί πάντοτε τις άμεσες ανάγκες μας.
  2. Επιβεβαιώνουμε την ορθότητα και εντιμότητα της προσφερόμενης εκπτωτικής τιμής: Ενίοτε, συμβαίνει οι εκπτώσεις να είναι πλασματικές και να μας ξεγελούν. Εντοπίζουμε και συμβουλευόμαστε εργαλεία που είναι διαθέσιμα online και μας δείχνουν σε βάθος χρόνου την εξέλιξη των τιμών των προϊόντων που μας ενδιαφέρουν. Επίσης, σημειώνουμε τις τιμές των προϊόντων πριν και μετά την εφαρμογή τυχόν εκπτώσεων, ώστε να μπορούμε εύκολα να τις συγκρίνουμε εκ των υστέρων και να γνωρίζουμε έτσι εάν πράγματι υφίσταται και ποιο είναι το αληθινό οικονομικό μας όφελος.
  3. Προτιμούμε τη διεκπεραίωση της πληρωμής με αντικαταβολή ή ηλεκτρονικά μέσα, που μας δίνουν την εκ των υστέρων δυνατότητα αμφισβήτησης μιας ηλεκτρονικής συναλλαγής, εάν προκύψει προβληματική. Αποφεύγουμε την ολοσχερή εξόφληση των προϊόντων μέσω τραπεζικής κατάθεσης πριν από την παράδοσή τους, εκτός εάν εμπιστευόμαστε απόλυτα το κύρος και την εμπορική φήμη του πωλητή.
  4. Όταν αγοράζουμε εξ αποστάσεως, βεβαιωνόμαστε ότι στην ιστοσελίδα του εμπόρου αναγράφονται όλα τα κατά νόμο στοιχεία ταυτότητας (π.χ. η εμπορική επωνυμία του) και επικοινωνίας (πλήρης ταχυδρομική διεύθυνση εγκατάστασης). Για ακόμα μεγαλύτερη εξασφάλιση, αναζητούμε εάν παρέχονται επιπλέον ταυτοποιητικά στοιχεία, όπως αριθμός καταχώρησης στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο και ΑΦΜ.
  5. Στην τελική τιμή αγοράς των προϊόντων συνυπολογίζουμε τυχόν έμμεσα έξοδα (π.χ. κόστος αντικαταβολής, μεταφοράς, ασφάλισης, κ.λπ.), ώστε να έχουμε πλήρη εικόνα της πραγματικής οικονομικής μας επιβάρυνσης.
  6. Υποβάλλουμε το συντομότερο μετά την παραλαβή ενός προϊόντος και, πάντως, εντός της νόμιμης προθεσμίας των 3 ημερών προς την ταχυδρομική επιχείρηση που πραγματοποίησε την επίδοση με τις επιφυλάξεις μας για τυχόν εμφανείς φθορές, δεδομένου ότι μπορεί να προκλήθηκαν κατά τη μεταφορά και να δικαιούμαστε αποζημίωση. Επικοινωνούμε, οπωσδήποτε, και με το κατάστημα πώλησης το συντομότερο, προκειμένου να διερευνήσουμε την πιθανότητα ένα προϊόν να έφερε εξ αρχής (πριν από τη μεταφορά) φθορές ή ζημιές.
  7. Ενημερωνόμαστε για την πολιτική ακύρωσης συναλλαγών και επιστροφών προϊόντων που εφαρμόζουν τα καταστήματα, με τα οποία συναλλασσόμαστε. Γνωρίζουμε καλά ότι τα δικαιώματα της υπαναχώρησης στις εξ αποστάσεως αγορές, καθώς επίσης της δωρεάν διόρθωσης ή αντικατάστασης ελαττωματικών προϊόντων αποτελούν θεσπισμένα δικαιώματα των καταναλωτών, που εξασφαλίζονται από τον νόμο, και δεν παρασυρόμαστε από εσφαλμένους και παραπλανητικούς ισχυρισμούς των πωλητών ότι δήθεν αποτελούν προνομιακές -μοναδικές και πρόσθετες- παροχές.
  8. Προβληματιζόμαστε έντονα με τιμές που είναι υπερβολικά χαμηλές, ιδίως όταν το εύρος τους βρίσκεται αρκετά μακριά από τον συνήθη ανταγωνισμό για τα αντίστοιχα προϊόντα ή όταν πρόκειται για διαφημιστικές καταχωρήσεις προϊόντων αποκλειστικά σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς ελλοχεύει σοβαρός κίνδυνος εξαπάτησης.
  9. Εάν αγοράζουμε διαδικτυακά από τρίτες (εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης) χώρες, δεδομένου ότι η Black Friday είναι ένα διεθνές εκπτωτικό γεγονός, γνωρίζουμε καλά από πριν ότι τα εισαγόμενα προϊόντα επισείουν έξοδα εκτελωνισμού, τα οποία ενδέχεται να είναι πολλαπλάσια της αρχικής τιμής και να την επιβαρύνουν σημαντικά.
  10. Δείχνουμε ιδιαίτερη προτίμηση σε καταστήματα που αναλαμβάνουν οικειοθελώς δέσμευση να επιλύσουν φιλικά μία καταναλωτική διαφορά μέσω του θεσμού της εξωδικαστικής επίλυσης (π.χ. μέσω του Συνηγόρου του Καταναλωτή), καθώς με αυτόν τον τρόπο τα δικαιώματα των καταναλωτών αποκτούν μεγαλύτερη αξία και εξασφαλίζονται ακόμα περισσότερο.

Τα δικαιώματα των καταναλωτών

  • Το δικαίωμα αναιτιολόγητης, αζήμιας υπαναχώρησης και επιστροφής του προϊόντος στις ηλεκτρονικές αγορές εντός 14 ημερών από την ημερομηνία της παραλαβής του.
  • Σε περίπτωση ελαττωματικού ή διαφορετικού προϊόντος από αυτό που ο καταναλωτής έχει παραγγείλει, ο πωλητής είναι υποχρεωμένος να το αντικαταστήσει με δικά του έξοδα ή να επιστρέψει το ποσό.
  • Η εγγύηση του προϊόντος. Η διάρκεια της νόμιμης εγγύησης είναι δύο χρόνια.

Οι καταναλωτές θα πρέπει να αναζητούν συνδυαστικά και άλλες εγγυήσεις, όπως ενδεικτικά:

  • Αναρτημένα στην ιστοσελίδα του καταστήματος τα πλήρη στοιχεία της επιχείρησης (Εταιρική επωνυμία, έδρα, ταχυδρομική και ηλεκτρονική (email) διεύθυνση, ΑΦΜ, τηλέφωνα επικοινωνίας (που θα πρέπει να είναι σταθερά και όχι κινητά), αριθμό καταχώρησης στο ΓΕΜΗ),
  • Εναλλακτικοί τρόποι πληρωμής. Προτιμήστε τη αντικαταβολή ή προπληρωμένες κάρτες. Ειδικά η τραπεζική κατάθεση, εάν εμφανίζεται ως αποκλειστικός τρόπος πληρωμής και εάν, ταυτόχρονα, απαιτείται από τον έμπορο η προεξόφληση όλου του ποσού της αγοράς, θα πρέπει να προβληματίζει ιδιαιτέρως τους καταναλωτές και να τους καθιστά εξαιρετικά διστακτικούς,
  • Να μην παρατηρείται μεγάλος αριθμός ορθογραφικών και γραμματικών/συντακτικών λαθών σε σημαντικά κείμενα της ιστοσελίδας της επιχείρησης (π.χ. στις περιγραφές των προϊόντων, στους όρους χρήσης ή στην πολιτική προσωπικών δεδομένων), τα οποία είναι ένδειξη προχειρότητας, αλλά και δόλιων προθέσεων,
  • Διαβάστε προσεκτικά τους όρους χρήσης του ηλεκτρονικού καταστήματος προτού προβείτε σε αγορά ή ρωτήστε για την πολιτική του καταστήματος, όταν αυτό είναι φυσικό κατάστημα, σε περίπτωση επιστροφής του προϊόντος,
  • Σε περίπτωση που η επιχείρηση δεν παραδώσει εμπρόθεσμα το προϊόν, θυμηθείτε ότι οι συναλλαγές μέσω χρεωστικής ή πιστωτικής κάρτας προσφέρουν ουσιαστικές δικλείδες ασφαλείας για τους καταναλωτές, σε περίπτωση ακύρωσης της συναλλαγής. Αντίθετα η πληρωμή με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό του προμηθευτή, θα πρέπει να αποφεύγεται.
  • Ελέγξτε την παραγγελία σας. Εάν το παραδοθέν προϊόν δεν αντιστοιχεί στην παραγγελία ή είναι κατεστραμμένο, ο πωλητής είναι υπεύθυνος. Διατηρείτε πάντα όλα τα πιθανά αποδεικτικά στοιχεία, όπως φωτογραφίες και αποδείξεις πληρωμής, ώστε να μπορείτε να αποδείξετε το πρόβλημα εάν είναι απαραίτητο. Σε περίπτωση που παρατηρήσετε κάποιο ελάττωμα εντός 30 ημερών, έχετε την επιλογή να ζητήσετε εναλλακτικά: α. ένα νέο προϊόν, β. επιστροφή χρημάτων, γ. μείωση τιμής (ανάλογη με την έλλειψη συμμόρφωσης), δ. επισκευή προϊόντος.