«Είδα πέρυσι ένα ηλιακό ρολόι σε ένα σχολείο και ζήλεψα: γιατί να μην κάνουμε ένα κι εμείς; Έτσι, ζήτησα την βοήθεια, ποιων άλλων, των συναδέλφων…»
Ο διευθυντής γυμνασίου μεγάλης πόλης της Βορείου Ελλάδας που διηγείται τα παραπάνω, έχει ήδη τοποθετημένη στο μυαλό του μια αρχή: δεν περιμένει επιμόρφωση για θέματα καινοτομίας από το κράτος και τις τυπικές του δομές. Την περιμένει από τους συναδέλφους του.
Κι αυτό γιατί αν υπάρχει κάτι που άφησε πίσω της η πανδημία που σάρωσε στο πρόσφατο παρελθόν τα εκπαιδευτικά συστήματα του κόσμου, αυτό είναι η τάση των ανθρώπων να αυτοθεραπεύονται.
Όταν προ 5ετίας ξεκίνησε η τηλεκπαίδευση στα σχολεία της Ελλάδας, με τα δίκτυα να «πέφτουν» και τις συνδέσεις να μην «σηκώνουν» υπολογιστές, τις οθόνες να «παγώνουν» και τις οδηγίες να μην ακούγονται, οι εκπαιδευτικοί της χώρας κατάλαβαν γρήγορα μια πικρή αλήθεια. Οι εκπρόσωποι των συναρμόδιων υπουργείων, ήταν οι τελευταίοι που μπορούσαν να απαντήσουν επαρκώς στα εκατοντάδες των ερωτημάτων ενός τεχνολογικά ανώριμου κράτους.
Πως τα κατάφεραν τότε; Κολύμπησαν στις αχαρτογράφητες θάλασσες της τεχνολογίας με σωσίβια που έφτιαξαν οι ίδιοι.
Δημιούργησαν ηλεκτρονικές ομάδες αλληλοβοήθειας, και άρχισαν ο ένας να διδάσκει τον άλλο, ο ένας να απαντάει στα ερωτήματα του άλλου. Και έτσι, το καράβι της εκπαίδευσης κινήθηκε.
Και η τεχνολογική γνώση τελειοποιήθηκε. Τελειοποιήθηκε; «Τι υπέροχη υπερβολή» σχολιάζει η σοφή καθηγήτρια κεντρικού πανεπιστημίου της χώρας που αποτελεί την συνομιλήτρια μου στις παραπάνω διαπιστώσεις.
Ωστόσο, στην πορεία των χρόνων, οι ηλεκτρονικές αυτές κοινότητες των εκπαιδευτικών που επιμορφώνουν ο ένας τον άλλο, εγκαθιδρύθηκαν και συνεχίζουν και λειτουργούν ως σήμερα. Όταν λοιπόν σε μια εξ αυτών με θέμα τις τεχνικές οδηγίες για εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ένα μέλος της ανέβασε στο Διαδίκτυο σχόλια για το ηλιακό ρολόι που έφτιαξε στο προαύλιο του σχολείου του, το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό.
Σχεδόν 50.000 άτομα απ όλα τα σχολεία της χώρας το είδαν αμέσως και τα 1500 απ αυτά ζήτησαν άμεσα οδηγίες για να φτιάξουν το ίδιο.
Έτσι, ξεκίνησε ένας κύκλος ηλεκτρονικών επιμορφώσεων και οι εκπαιδευτικοί που είχαν τις τεχνικές γνώσεις τις μετέδωσαν αμέσως στις πρώτες ομάδες σχολείων, με αποτέλεσμα ισάριθμα ηλιακά ρολόγια να αρχίσουν ήδη να φτιάχνονται στις αυλές τους.
Τι αποτέλεσμα είχε αυτό; Ένα τεράστιο μάθημα STEM (Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική και Μαθηματικά), στο οποίο ενεπλάκησαν καθηγητές, μαθητές και όποιος άλλος ενδιαφερόταν και αυτό χωρίς τη χρήση πολύπλοκων τύπων φυσικής, δυσνόητων μαθηματικών ασκήσεων ή αδιάφορων διηγήσεων από Έδρας. Ταχύτατα, οι σχολικές αυλές γέμισαν με χάρακες, μοιρογνωμόνια, όργανα γεωμετρίας, πυξίδες, μαρκαδόρους, χαρτόνια, καλαμάκια, σε μια τεράστια προσπάθεια ανακατασκευής του «Gps της αρχαιότητας». Μαθηματικά, Φυσική, Γεωγραφία, Αστρονομία, Ιστορία… Όλα σε ένα.
Όσοι ενεπλάκησαν στα παραπάνω διδάχτηκαν πραγματικά. Ανακάτεψαν τεχνογνωσία και συναισθήματα και έφτιαξαν γερές ομάδες και δεσμούς που δεν λύνονται.
Αν δεν είναι αυτό ένα παράδειγμα για το πώς πρέπει να γίνεται η εκπαίδευση, τότε ποιο είναι;
Γιατί τα παραπάνω, κυρίως περιείχαν ενσυναίσθηση.
Και αυτή ακριβώς είναι η συγκολλητική ουσία που μπορεί να κλείσει τα κοινωνικά ρήγματα που παρατηρούμε καθημερινά να μεγαλώνουν κάτω από τα πόδια μας, ανήμποροι να αντιδράσουμε.
Ένας υπουργός Παιδείας, τους εκπαιδευτικούς που ξεκίνησαν αυτή την δράση θα έπρεπε να τους βραβεύσει. Και αν πάντως θέλει να το κάνει, τα στοιχεία τους είναι στην διάθεση του «Βήματος».