Μόνικα: «Δεν τελειώνεις ποτέ ένα τραγούδι. Το εγκαταλείπεις»

Της λέω πως αν ποτέ χάσει το κινητό της τηλέφωνο, μάλλον η απώλεια θα ισοδυναμεί με βιβλική καταστροφή για εκείνη. Τι άλλο να υποθέσω, αφού η συσκευή της είναι γεμάτη από εκατοντάδες ηχητικά κλιπ, κομμάτια και μελωδίες που της κατεβαίνουν στο κεφάλι οπουδήποτε και οποτεδήποτε. «Έχω back up», με καθησυχάζει γελώντας. Εκτός από ταλαντούχα και παραγωγική μουσικός – αν και ομολογεί τη δυσκολία της να ολοκληρώνει τα τραγούδια της-, η Μόνικα είναι και μια ενδιαφέρουσα συνομιλήτρια.

Ειδικά τώρα πια που έχει αφήσει πίσω της την κεκτημένη ταχύτητα της νεότητάς της και έχει ακόμα καλύτερη και πιο στιβαρή συνείδηση πως αν κάτι οφείλει να κάνει ένας καλλιτέχνης είναι να προστατεύει τη μουσική και τα τραγούδια του. Αρέσει δεν αρέσει.

Η Μόνικα όμως μοιάζει καταδικασμένη να αρέσει – εντάξει, ενίοτε και να διχάζει ή έστω να ανάβει παθιασμένες συζητήσεις. Αλλά αυτό είναι ίδιον των χαρισματικών ανθρώπων.

Το Σάββατο η 39χρονη τραγουδοποιός, που αυτήν την περίοδο μεταξύ των πολλών projects της δημιουργεί το μουσικό θέμα της ταινίας «Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή;» του Αλέξανδρου Ρήγα και σκέφτεται σοβαρά τη δημιουργία ενός διαδικτυακού ραδιοφώνου που θα εκπέμπει από τις Σπέτσες (Βουκαμβήλια FM είναι το επικρατέστερο όνομα), θα ανέβει στη σκηνή του Ωδείου Αθηνών.

Το κάλεσμα για αυτή τη συναυλία της ήταν τέτοιο που δεν μπορούσε να το προσπεράσει ή να το αγνοήσει.

Η Μέριμνα, δηλαδή η μη κερδοσκοπική εταιρία που παρέχει φροντίδα σε παιδιά και τις οικογένειές τους, της ζήτησε να είναι εκείνη που θα δώσει ένα φιλανθρωπικό κονσέρτο αγάπης στο πλαίσιο της παγκόσμιας ημέρας ανακουφιστικής φροντίδας η οποία τιμάται κάθε χρόνο στις 12 Οκτωβρίου.

Η Μόνικα ανταποκρίθηκε και δήλωσε παρούσα. «Πώς θα μπορούσα να αρνηθώ να προσφέρω από το περίσσευμά μου;», αναρωτιέται ρητορικά. Αλλά εδώ που τα λέμε η δραστήρια και αγαπητή τραγουδοποιός είναι πάντα παρούσα με τη μουσική και τα τραγούδια της.

Και μάλιστα χωρίς να το κάνει θέμα.

Τι σε κινητοποίησε για να συμμετέχεις σε μια συναυλία με ανταποδοτικό κοινωνικό σκοπό;

Είναι πολύ απλό. Όταν σε προσεγγίζει μια ομάδα ανθρώπων που αφιερώνουν την καθημερινότητα, το χρόνο, την ενέργεια, την ζωή τους για να βοηθήσουν παιδιά και οικογένειες που βρίσκονται σε ανάγκη, δεν υπάρχει λόγος να πεις όχι.

Εγώ ζω για τη μουσική. Και τώρα να σταματήσουμε τη συζήτηση και να παίξω ένα τραγούδι, θα είναι χαρά μου. Η χαρά αυτή μεγεθύνεται όταν έχω την ευκαιρία με τη μουσική να γίνω ο μεσάζοντας, ώστε να συγκεντρωθούν κάποια χρήματα που θα συνεισφέρουν σε ένα κοινωνικό έργο. Όσο μεγαλώνω ξέρεις τι καταλαβαίνω; Ότι μόνο η αλληλοβοήθεια είναι αυτή που μας σώζει. Όλοι ίδιοι είμαστε. Καθένας ζητάει την προσοχή, το χρόνο και τη βοήθεια του άλλου.

Εκτός από τη «Μέριμνα» στηρίζω και άλλες δύο ομάδες. Είμαι πρέσβειρα στην Ελληνική Εταιρία Σκλήρυνσης κατά Πλάκας και μέλος της Σύμπλευσης, της ομάδας γιατρών που βοηθούν κατοίκους σε ακριτικά νησιά. Όταν μου λένε να πάω μαζί τους με την κιθάρα μου να παίξω μουσική σε παιδιά πώς να πω όχι;

Πηγαίνεις σε τέτοιες αποστολές;

Ναι, φυσικά. Το έκανα πέρσι τον Απρίλιο και θα πάω ξανά τον Νοέμβριο στην Αμοργό. Γράφω και τραγούδι. Το «Σαρδελάκι». Είναι ο ύμνος της Σύμπλευσης (γελάει).

Σε αυτές τις αποστολές κάνω τα πάντα. Και μου δίνει χαρά αυτή η προσφορά. Σκέψου πόσα έχω πάρει από τον κόσμο, γιατί να μη γυρίσω κι εγώ κάτι πίσω;

Νιώθεις ότι έχεις πάρει πολλά;

Πάρα πολλά. Θυμάσαι τι έλεγε ο Χατζιδάκις; Ότι η αγάπη δίνεται εκ του περισσεύματος. Όταν έχεις γεμίσει με τόση πολλή αγάπη και τόσες ωραίες εμπειρίες, γιατί να μην τις επιστρέψεις;

Άλλος καλλιτέχνης ίσως βαριόταν στη θέση σου. Μπορεί να έλεγε «πού να τρέχω;».

Είμαι άνθρωπος και της προσφοράς και της περιπέτειας. Και καλλιτέχνης να μην ήμουν κάτι άλλο θα έβρισκα να συμμετάσχω και να συνδράμω.

Θυμάμαι μια συναυλία που έδωσα σε μια αποστολή της Σύμπλευσης στη Σίκινο. Ήμουν εγώ με την κιθάρα μου κάτω από μια ελιά και 100 κάτοικοι στην πλατεία του χωριού. Βάζω αυτή τη συναυλία και το Ηρώδειο στις δύο ωραιότερες εμπειρίες της ζωής μου. Κλαίγαμε από συγκίνηση.

Δε σου λέω ότι η μουσική μου είναι η καλύτερη του κόσμου, αλλά κάτι νιώσαμε όλοι μαζί εκεί.

Τι; Δεν είναι η μουσική σου η καλύτερη του κόσμου;

Εκεί έξω υπάρχουν όλα. Σαν ακροατής κι εγώ ακούω και μου αρέσουν πάρα πολλά είδη.

Πάνε μαζί ταπεινότητα και καλλιτεχνική ματαιοδοξία;

Εγώ όταν ακούω τη μουσική μου διαρκώς βρίσκω λάθη. Εντάξει, υπάρχουν φορές που περνάω και καλά, αλλά συνήθως αναρωτιέμαι “γιατί δεν το έκανα έτσι ή αλλιώς”.

«Μ’ αρέσει να ξέρουν τα τραγούδια μου, όχι εμένα. Αυτό ήθελα πάντα»

Άρα μάλλον περνάς καλύτερα όταν γράφεις, παρά όταν ακούς τη μουσική σου;

Εννοείται. Όταν τελειώνει μια σύνθεση, πλέον δεν ανήκει σε μένα. Ανήκει στους υπόλοιπους. Μόλις ολοκληρώνεται ο δίσκος και έρχεται η στιγμή που πατάω το κλικ και κυκλοφορεί, την αμέσως επόμενη στιγμή μπαίνω στο στούντιο για να γράψω κάτι άλλο.

Δύσκολος αποχωρισμός;

Δεν τελειώνεις ποτέ ένα τραγούδι. Το εγκαταλείπεις. Εννοώ ότι μπορείς για μια ζωή να το δουλεύεις και να το αλλάζεις. Αυτή είναι και η ομορφιά της μουσικής, έχει χιλιάδες εκφάνσεις.

Μπορώ να γράφω συνέχεια. Μόνο που δεν είμαι καλή στο να τελειώνω τα τραγούδια. Γι’ αυτό και πολλές φορές μου παίρνει χρόνια να βγάλω καινούργια τραγούδια.

Πετάς τραγούδια σου;

Όχι. Έχω ένα πάρα πολύ μεγάλο αρχείο, στο οποίο κατά καιρούς ανατρέχω. Την προηγούμενη εβδομάδα για παράδειγμα κάθισα και άκουσα 200 ντέμο. Επειδή μου ζητάνε πολλά projects, θεατρικά, ταινίες, κλπ, κοιτάζω τον κατάλογο των ιδεών που έχω και αν βρω κάτι που ταιριάζει μπαίνω στη διαδικασία να το εξελίξω.

«Όσο μεγαλώνω ξέρεις τι καταλαβαίνω; Ότι μόνο η αλληλοβοήθεια είναι αυτή που μας σώζει»

Η μελωδία πότε έρχεται; Οποτεδήποτε; Οπουδήποτε;

Μπορεί να περπατάω, να οδηγάω, να κοιμάμαι. Πολλά τραγούδια μου έχουν έρθει στον ύπνο μου. Ή θυμάμαι πώς βρήκα τη μελωδία της «Στάλας».

Περπατούσα μια μέρα στη Σκουφά και το ένιωθα να έρχεται. Ε, κάθισα σε ένα παγκάκι, το τραγούδησα και το έγραψα στο κινητό μου. Ήταν φανταστικό.

Τα πιο επιτυχημένα και τα πιο αγαπητά τραγούδια σου είναι αυτά που παίδεψες πολύ ή τα πηγαία;

Φυσικά τα αυθόρμητα. Είναι αυτά που πέφτουν από τον ουρανό. Songs falling from the sky. Νομίζω έτσι θα λέγεται ο επόμενός μου δίσκος. Τα ουρανοκατέβατα.

Δε θέλω να ξαναγράψω έναν δίσκο και να ‘χω δίπλα μου κόσμο που θα με επηρεάζει. Να μου λένε αυτό πρέπει να είναι ραδιοφωνικό ή το άλλο πρέπει να είναι τόσα λεπτά. Θέλω να γράφω αυθόρμητα κι αν αρέσει, αρέσει. Αν πάλι δεν αρέσει, δεν αρέσει. Εκεί έξω υπάρχουν τα πάντα. Η επιτυχία τι είναι; Οι αριθμοί μόνο;

Μπορείς και με μικρότερους αριθμούς να αφήσεις αποτύπωμα. Για μένα η διαχρονικότητα είναι πιο σημαντική. Ένα καλό τραγούδι, ένα πραγματικά καλό τραγούδι που αγγίζει τον κόσμο και με το οποίο ταυτίζεται τον ταξιδεύει μια ζωή.

Η έκθεση που είναι σάρκα από τη σάρκα του καλλιτέχνη σε τρόμαξε ποτέ; Σε αποθάρρυνε;

Δε μου άρεσε ποτέ να με αναγνωρίζουν. Ας πούμε μ’ αρέσει να είμαι σε ένα τραπέζι με άγνωστους να μιλάμε, να μην ξέρουν ποια είμαι και κάποιος να πει “παιδιά, είναι η Μόνικα που έχει γράψει αυτό”.

Μ’ αρέσει να ξέρουν τα τραγούδια μου, όχι εμένα. Αυτό ήθελα πάντα. Πιστεύω ότι ένα καλό τραγούδι πάντα βρίσκει το δρόμο του.

Πιστεύεις ότι στις αρχές της καριέρας σου εκτέθηκες παραπάνω απ’ όσο έπρεπε ή ήθελες;

Δεν το έκανα εγώ αλλά η μουσική. Ίσως αυτό που λες οφείλεται στο ότι ήμουν μια περίπτωση που δεν υπήρχε. Ένα κοριτσάκι που τραγουδά αγγλικά. Το story πούλησε, όχι εγώ. Άσε που αν δεν είχα τα τραγούδια, δε θα υπήρχε κανένα υπόβαθρο. Θυμάμαι την εποχή που κάναμε πολλές περιοδείες ήμασταν μια μέρα σε ένα αεροπλάνο.

Νομίζω πηγαίναμε στην Κρήτη. Και ξαφνικά σκέφτηκα πως ήμουν μέσα σε εκείνο το αεροπλάνο και πήγαινα να συναντήσω και να τραγουδήσω σε ανθρώπους, επειδή ένα απόγευμα στο σπίτι μου έγραψα ένα τραγούδι. Δεν το πίστευα ότι η στιγμή της δημιουργίας είχε μετουσιωθεί έτσι.

Με τις σημερινές εμπειρίες και την ωριμότητά σου θα σε διαχειριζόσουν αλλιώς τότε;

Νομίζω ότι προφυλάχτηκα αρκετά. Δεν μπορώ να σου περιγράψω τι προτάσεις είχα τότε.

Τι; Σου είχαν προτείνει και μπουζούκια;

Πολλές φορές.

Και γιατί δεν πήγες;

(γελάει). Τότε ήμουν ένα παιδί. Τα λεφτά δε σήμαιναν κάτι για μένα. Νομίζω ότι αν το είχα κάνει, θα είχα σιχαθεί τον εαυτό μου. Το ζητούμενο για μένα πάντα ήταν να συνεχίζω να αγαπώ τη μουσική. Τότε έκανα παρέα με τους Calexico και μου έλεγαν ακριβώς αυτό. Προστάτεψε την αγάπη σου για τα δικά σου τραγούδια.

Τα μπουζούκια είναι σαν να πηγαίνεις κάθε μέρα στο γραφείο. Δημιουργείται μια ρουτίνα. Επιπλέον, εγώ είχα μεγαλώσει με ερεθίσματα και εικόνες πιο εναλλακτικές. Συναυλίες, περιοδείες, μπάντες. Νομίζω ήμουν αρκετά γειωμένη. Θα μπορούσα να είχα ψωνιστεί επί 100. Αλλά δεν το ‘χασα.

«Μπορεί να περπατάω, να οδηγάω, να κοιμάμαι. Πολλά τραγούδια μου έχουν έρθει στον ύπνο μου»

Δεν ψωνίστηκες δηλαδή;

Να περπατάω στο δρόμο και να νιώθω πολύ σημαντική; Ποτέ.

Ή να θεωρείς ότι είσαι πολύ σπουδαία;

Όχι. Αυτό το παρουσίαζαν οι άλλοι για μένα. Εμείς που κάναμε τα live ήμασταν σαν πενταήμερη εκδορμή. Μετά διάβαζα αυτά που έγραφαν για μένα και καθόμουν τα βράδια κι έκλαιγα. Σκεφτόμουν τι σημασία έχει η μουσική αν όλα παρερμηνεύονται; Αλλά αγαπώ τη μουσική και ήξερα ότι ήμουν καλή.

Πέρασες ποτέ μια άνυδρη δημιουργικά περίοδο;
Στις εγκυμοσύνες ήταν δύσκολα. Πάντα είχα ιδεούλες, αλλά δεν είχα την ενέργεια. Εμένα μου αρέσει να εξαφανίζομαι για να γράψω. Και όταν απέκτησα τα παιδιά, αυτό ήταν δύσκολο.

Όμως μεγαλώνοντας μαθαίνεις ότι μπορείς να βρίσκεσαι σε πολλά ταμπλό ταυτόχρονα. Έτσι γίνεσαι πιο αποτελεσματικός.

Διάβαζα μια συνέντευξη του Βαγγέλη Παπαθανασίου – μου αρέσει πολύ να διαβάζω συνεντεύξεις – που έλεγε «πήγαινε στο στούντιο και περίμενε. Χωρίς να έχεις κάτι να κάνεις. Κάτι θα φτιάξεις». Το ‘χω καθιερώσει αυτό. Και κάθε φορά κάτι μαθαίνω.

Η εμπειρία της μητρότητας σε έχει αλλάξει;

Η μητρότητα μου έχει δώσει πολλή έμπνευση. Όμως καλλιτεχνικά μου παίρνει δυο-τρία χρόνια για να αναδυθούν στην επιφάνεια όσα ζω. Τώρα συνειδητοποιώ ότι είμαι μητέρα. Και θέλω να το ζήσω. Πάντα ήθελα οικογένεια και θέλω να είμαι εκεί γι’ αυτήν.

Πάντα, ε;

Ναι, το ήξερα. Το καλό είναι ότι τη δημιούργησα στη σωστή στιγμή.

Τα παιδιά σου ακούνε τα τραγούδια σου;

Πάρα πολύ. Εντάξει, ο γιος μου που είναι ενάμιση έτους τα ακούει και κοιμάται. Η εξάχρονη κόρη μου έρχεται πια και σε κάποιες συναυλίες μου. Είναι η παρεούλα μου.

Μικρή τον εαυτό σου έτσι τον φανταζόσουν;

Η αλήθεια είναι ότι το σκεφτόμουν καμιά φορά. Πώς θα είμαι στα 30 ή στα 40. Αλλά η φαντασία δεν είχε καμία σχέση με το πώς είμαι. Νόμιζα πως θα ‘μαι σοβαρή και σοφή. Αλλά είμαι πιο παιδί κι απ’ τα παιδιά μου. Εγώ θέλω να παίζω πινγκ πονγκ.

Ποια είναι η μικρή καθημερινή ιεροτελεστία σου;

Κάνω τον σταυρό μου κάθε μέρα, ευχαριστώ γι’ αυτά που έχω και λέω κάθε μέρα στα παιδιά μου πως τα αγαπώ. Και θέλω έστω 5 λεπτά την ημέρα να φορέσω τα ακουστικά μου, να τα κλείσω όλα και να ακούσω μουσική. Είναι το reset που χρειάζεται ο οργανισμός μου.

Info: Κονσέρτο Αγάπης «Κανένα Παιδί χωρίς Φροντίδα», το Σάββατο 19/10 στο Ωδείο Αθηνών

Αγοράστε εισιτήρια για όλες τις κορυφαίες εκδηλώσεις στο inTickets.gr