Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για το χτύπημα του Ισραήλ στο Ιράν με τους ειδικούς να θεωρούν δεδομένο ότι αυτό θα γίνει πριν από τις εκλογές στις ΗΠΑ. Οι πληροφορίες θέλουν τον Νετανιάχου να έχει αποφασίσει το πού θα γίνουν οι επιθέσεις, ωστόσο δεν έχει κλειδώσει η ημερομηνία.
Την ίδια ώρα το CNN παρουσίασε τον αναλυτικό χάρτη των χωρών που τροφοδοτούν το Ισραήλ με τις ΗΠΑ να βρίσκονται σε κυρίαρχη θέση και να ακολουθούν Γερμανία, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία και Γαλλία.
Ο βασικός «αιμοδότης» του Ισραήλ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι συντριπτικά ο μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων στο Ισραήλ. Το 2023 το 69% των εισαγωγών όπλων του προήλθε από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI) σχετικά με τις διεθνείς μεταφορές όπλων.
Η Γερμανία ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη, παρέχοντας το 30%, ακολουθούμενη από την Ιταλία με 0,9%. Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Ισπανία συνεισέφεραν επίσης στον εξοπλισμό του Τελ Αβίβ σε μικρότερο βαθμό όπως και άλλα κράτη.
Τα όπλα των ΗΠΑ «έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις στρατιωτικές ενέργειες του Ισραήλ κατά της Χαμάς και της Χεζμπολάχ», ανέφερε το think tank, σημειώνοντας ότι στο τέλος του 2023, χιλιάδες κατευθυνόμενες βόμβες και πύραυλοι παραδόθηκαν από τις ΗΠΑ στο στις IDF.
Μαχητικά αεροσκάφη F-35 και F-15 παραδόθηκαν επίσης στο Ισραήλ από τις ΗΠΑ τον Ιανουάριο του 2024. Η ανάλυση του CNN έχει εντοπίσει πολλές περιπτώσεις που χρησιμοποιήθηκαν πυρομαχικά αμερικανικής κατασκευής καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, μεταξύ άλλων σε πλήγματα που σκότωσαν αμάχους.
Πρόσφατα, το αμερικανικό δίκτυο διαπίστωσε ότι βόμβες 2.000 λιβρών (περίπου ενός τόνου) αμερικανικής κατασκευής χρησιμοποιήθηκαν πιθανότατα στην ισραηλινή επίθεση που σκότωσε τον ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, στη Βηρυτό.
Οι ΗΠΑ ενισχύουν επίσης οικονομικά το Ισραήλ, παρέχοντας πάνω από 130 δισεκατομμύρια δολάρια σε διμερή χρηματοδότηση από το 1948, σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Το 2019, οι δύο χώρες υπέγραψαν μνημόνιο που εξασφάλιζε ότι οι ΗΠΑ θα παρέχουν ετησίως στο Ισραήλ 3,3 δισεκατομμύρια δολάρια από το πρόγραμμα Foreign Military Financing και άλλα 500 εκατομμύρια δολάρια για την αντιπυραυλική άμυνα.
Γερμανία: Θα συνεχίσουμε να προμηθεύουμε το Ισραήλ με όπλα
Ενώ το 2023, η Γερμανία συνεισέφερε το 30% των όπλων του Ισραήλ, η προμήθεια αυτή μειώθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια του 2024.
Νωρίτερα φέτος, το Διεθνές Δικαστήριο απέρριψε αίτημα της Νικαράγουας να διατάξει τη Γερμανία να σταματήσει την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στο Ισραήλ. Ένας από τους βασικούς λόγους ήταν ότι η γερμανική στρατιωτική βοήθεια προς τη χώρα είχε μειωθεί από περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ τον Οκτώβριο του 2023 σε 1 εκατομμύριο ευρώ μέχρι την έκδοση της απόφασης τον Μάρτιο.
Όμως, στις 10 Οκτωβρίου, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς δήλωσε ότι η χώρα του δεν έχει σταματήσει να παρέχει όπλα στο Ισραήλ, σημειώνοντας ότι η Γερμανία «έχει προμηθεύσει όπλα και θα προμηθεύουμε όπλα». Πρόσθεσε ότι τα όπλα θα παραδοθούν στο Ισραήλ «στο εγγύς μέλλον».
Η ισραηλινή ασφάλεια αποτελεί ιστορικά βασικό στοιχείο της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής λόγω του ναζιστικού Ολοκαυτώματος κατά των Εβραίων κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ιταλία: Ελικόπτερα, όπλα και εξαρτήματα για F-35
Η Ιταλία έχει παράσχει ελικόπτερα και όπλα στο Ισραήλ, σύμφωνα με το SIPRI, και είναι εταίρος του προγράμματος μαχητικών αεροσκαφών F-35, βοηθώντας στην κατασκευή εξαρτημάτων.
Ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι δήλωσε στα τοπικά μέσα ενημέρωσης στα τέλη Ιανουαρίου ότι η Ιταλία σταμάτησε τις αποστολές όπλων στο Ισραήλ από τις 7 Οκτωβρίου του περασμένου έτους. Οι όποιες συμφωνίες είχαν υπογραφεί πριν από τότε εξακολουθούσαν να τηρούνται, δήλωσε το SIPRI.
Η Pagella Politica, ένας ιταλικός οργανισμός παρακολούθησης, δήλωσε ότι ιταλικές εταιρείες είχαν πουλήσει όπλα αξίας σχεδόν 129 εκατομμυρίων δολαρίων στο Ισραήλ κατά τη διάρκεια μιας δεκαετίας έως το 2022.
Ηνωμένο Βασίλειο: Μερική αναστολή εξαγωγών
Η βρετανική κυβέρνηση λέει ότι «οι εξαγωγές στρατιωτικών αγαθών προς το Ισραήλ είναι χαμηλές». Είπε ότι χορήγησε άδειες αξίας 23,42 εκατομμυρίων δολαρίων το 2023. Ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει αναστείλει ορισμένες άδειες προς το Ισραήλ για στρατιωτικό εξοπλισμό κατά το προηγούμενο έτος.
Ο υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι ανέστειλε περίπου 30 από τις 350 άδειες προς το Ισραήλ με την ανάληψη των καθηκόντων της κυβέρνησης των Εργατικών τον Ιούλιο, με επίσημη αξιολόγηση που διαπίστωσε ότι υπήρχε σαφής κίνδυνος τα όπλα να χρησιμοποιηθούν «για τη διάπραξη ή τη διευκόλυνση σοβαρής παραβίασης του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου».
Οι αναστολές επηρέασαν την προμήθεια ορισμένων εξαρτημάτων για μη επανδρωμένα αεροσκάφη και μαχητικά αεροσκάφη F-35. Ωστόσο, η βρετανική κυβέρνηση δεν ανέστειλε την προμήθεια υλικού που δεν χρησιμοποιείται άμεσε στον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα – για παράδειγμα, για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Ισπανία: Κάλεσμα σε εμπάργκο
Τον Φεβρουάριο, το ισπανικό Υπουργείο Εξωτερικών, Ευρωπαϊκής Ένωσης και Συνεργασίας εξέδωσε δελτίο Τύπου στο οποίο σημείωνε ότι η κυβέρνηση δεν είχε εκδώσει καμία πώληση όπλων στο Ισραήλ από τις 7 Οκτωβρίου του περασμένου έτους.
Στις 11 Οκτωβρίου, ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ καταδίκασε την «απαράδεκτη», όπως τη χαρακτήρισε, ισραηλινή επίθεση στο Λίβανο και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να σταματήσει τις εξαγωγές όπλων προς το Ισραήλ.
«Τονίζουμε την επείγουσα ανάγκη η ισραηλινή κυβέρνηση να σταματήσει τις εχθροπραξίες της, οι οποίες παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο εισβάλλοντας σε μια τρίτη χώρα, στην προκειμένη περίπτωση στο Λίβανο, καθώς και το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο, όπως έχει αμφισβητηθεί ακόμη και από το Διεθνές Δικαστήριο», δήλωσε.
Γαλλία: Αλλαγή στάσης
Ο Μακρόν ζήτησε τον τερματισμό των εξαγωγών όπλων προς το Ισραήλ για να προσπαθήσει να πιέσει για κατάπαυση του πυρός στο Λίβανο και τη Γάζα. Στις 5 Οκτωβρίου, ο Μακρόν ζήτησε την πλήρη αναστολή της πώλησης όπλων «που χρησιμοποιήθηκαν στον πόλεμο στη Γάζα» και τόνισε ότι η Γαλλία δεν είχε εμπλακεί στην προμήθειά τους.
Σύμφωνα με το SIPRI, τα στοιχεία του δεν δείχνουν γαλλικές εξαγωγές σημαντικών όπλων στο Ισραήλ από το 2019-23, αλλά σημειώνει ότι η Γαλλία προμήθευσε εξαρτήματα για όπλα.
Έτοιμο για την απάντηση το Ιράν
Από την πλευρά του Ιράν ετοιμάζεται τόσο για να αμυνθεί στην επίθεση που θα δεχτεί από το Ισραήλ, όσο και για την αντεπίθεσή του. Ο Ιρανικός Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας έκρινε σήμερα «εξαιρετικά απίθανη» μια ισραηλινή επίθεση σε κρίσιμης σημασίας πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν, σημειώνοντας ότι ακόμη και αν μια τέτοια επίθεση συμβεί, η χώρα θα μπορούσε να «αποκαταστήσει» οποιαδήποτε πιθανή ζημιά.
Το Ιράν «θα απαντήσει με αποφασιστικότητα» σε οποιαδήποτε ισραηλινή επίθεση, δήλωσε σήμερα ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας Αμπάς Αραγτσί σε τηλεφωνική συνομιλία που είχε με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στο πλαίσιο οξυμένων περιφερειακών εντάσεων.
«Το Ιράν κάνει σημαντικές προσπάθειες για να προστατεύσει την ειρήνη και την ασφάλεια της περιοχής, αλλά είναι απολύτως έτοιμο να απαντήσει με αποφασιστικότητα σε κάθε περιπέτεια» του Ισραήλ και «να το κάνει να μετανιώσει», αναφέρεται σε ανακοίνωση που εκδόθηκε σήμερα από το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών.
Η επόμενη ημέρα στη Μέση Ανατολή
Ο συσχετισμός δυνάμεων στη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να αλλάξει εντελώς μετά την επικείμενη επίθεση στο Ιράν σύμφωνα με ανάλυση του Sky News. Το Ισραήλ μοιάζει εξαιρετικά πιθανό ότι ετοιμάζεται να πλήξει στρατιωτικούς στόχους του Ιράν και όχι πετρελαϊκές ή πυρηνικές εγκαταστάσεις, σύμφωνα με αμερικανικές αναφορές.
«Το υπουργικό συμβούλιο πιστεύεται ότι συνεδρίασε και πιστεύεται ότι ενέκρινε στόχους για χτύπημα, σύμφωνα τουλάχιστον με τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης. Και έτσι φαίνεται ότι είναι απλώς θέμα χρόνου και πότε θα συμβεί αυτό. Θα μπορούσε να συμβεί απόψε ή τις επόμενες νύχτες. Φαίνεται ότι είναι επικείμενο. Και όταν αυτό συμβεί, θα μπορούσε να αλλάξει εντελώς τη δυναμική», αναφέρει αναλυτής.
Οι ΗΠΑ απείλησαν πρόσφατα να αποσύρουν μέρος της στρατιωτικής τους υποστήριξης προς το Ισραήλ, εάν δεν βελτιώσει τη ροή της ανθρωπιστικής βοήθειας που φθάνει στους Παλαιστίνιους πολίτες στη Γάζα μέσα στις επόμενες 30 ημέρες.
«Νομίζω ότι αυτή είναι η παγίδα, γιατί αυτό μας πάει πέρα από τις αμερικανικές εκλογές» ανέφερε και συνέχισε «Οι σκεπτικιστές θα μπορούσαν να αναρωτηθούν πόσο αυτό γίνεται για πολιτικό αποτέλεσμα από μια κυβέρνηση που προσπαθεί να εκλέξει τον αντιπρόεδρό της ως πρόεδρο».
Η Αμερική βρίσκεται επίσης στη διαδικασία να στείλει στο Ισραήλ ένα από τα εξαιρετικά προηγμένα συστήματα αεράμυνας THAAD, μαζί με αμερικανικά στρατεύματα για να τα χειριστούν.
Βέβαια, όπως επισημαίνει ο αναλυτής οι Ισραηλινοί «μπορεί να αμφιβάλλουν για την ειλικρίνεια» των απειλών από τις ΗΠΑ, δεδομένου ότι η Ουάσινγκτον στέλνει επίσης «την πιο προηγμένη στρατιωτική βοήθεια που θα μπορούσαν να ελπίζουν οι Ισραηλινοί».
