Σε ένα νέο ταμείο προϋπολογισμού από το οποίο θα αντληθούν αποζημιώσεις για τους αγρότες για τυχόν αρνητικές επιπτώσεις από τη συμφωνία ΕΕ – Mercosur, προσανατολίζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ελπίζοντας ότι με την ενέργεια αυτή θα βοηθήσει να ξεπεραστεί η γαλλική αντίσταση στην εμπορική συμφωνία.
Ειδικότερα, το σχέδιο, που επιβεβαιώθηκε από τέσσερις αξιωματούχους, έρχεται καθώς η ΕΕ και το μπλοκ της Νότιας Αμερικής στοχεύουν να οριστικοποιήσουν τη συμφωνία ορόσημο στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της G20 στο Ρίο ντε Τζανέιρο στις 18-19 Νοεμβρίου.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico, το σημαντικότερο είναι ότι το ταμείο αποζημίωσης χαιρετίζεται ήδη από τη Γαλλία, το μεγαλύτερο αντίπαλο της συμφωνίας Mercosur, η οποία κρύβει το ανησυχητικό ενδεχόμενο οι αγρότες της να υποφέρουν από πλεόνασμα εισαγωγών από τη Νότια Αμερική, όπως για παράδειγμα το βόειο κρέας.
«Είναι μια ενδιαφέρουσα επιλογή που θα επιδιώξει αναγκαστικά η Γαλλία, σε περίπτωση που υπάρξει συμφωνία», δήλωσε Γάλλος διπλωμάτης, επιβεβαιώνοντας ότι η Επιτροπή εργαζόταν σε ένα τέτοιο σύστημα εξεύρεσης κονδυλίων.
Η συμφωνία της Mercosur αναμένεται να ανοίξει τις αγορές της Αργεντινής, της Βραζιλίας, της Παραγουάης, της Ουρουγουάης και της Βολιβίας στους ευρωπαίους εξαγωγείς – προσφέροντας ευκαιρίες ανάπτυξης σε μια περίοδο αυξανόμενων εμπορικών εντάσεων με την Κίνα. Συνολικά, περίπου 800 εκατομμύρια άνθρωποι και στις δύο ηπείρους πρόκειται να επωφεληθούν από το ελεύθερο εμπόριο.
Ιδέα με… προηγούμενο
Αν και η Γαλλία πιθανότατα δεν έχει την εξουσία να μπλοκάρει τη συμφωνία Mercosur σε ψηφοφορία μεταξύ των χωρών της ΕΕ, αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες καθώς και στο Βερολίνο τονίζουν ότι θέλουν να αποφύγουν την επιβολή της εμπορικής συμφωνίας ενάντια στη θέληση της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ.
Το ταμείο αποζημίωσης Mercosur, όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα, θα μπορούσε επίσης να κατευνάσει τις ανησυχίες σε άλλες δύσπιστες χώρες της ΕΕ, όπως η Ιρλανδία ή η Αυστρία.
Η ιδέα, η οποία βρίσκεται ακόμη στο προκαταρκτικό στάδιο, έχει προηγούμενο: Το 2021 η ΕΕ δημιούργησε ένα αποθεματικό προσαρμογής του Brexit 5,4 δισεκατομμυρίων ευρώ για να προστατεύσει βιομηχανικούς τομείς, όπως η αλιεία, από τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ.
Επιπλέον, ένα παρόμοιο ταμείο αποζημίωσης για τη συμφωνία Mercosur είχε ήδη διατεθεί από τον πρώην Επίτροπο Εμπορίου της ΕΕ Φιλ Χόγκαν το 2019. Εκείνη την εποχή, όταν οι Βρυξέλλες πίστευαν ότι ήταν κοντά στην ολοκλήρωση της συμφωνίας με τη Νότια Αμερική, ο Χόγκαν ισχυρίστηκε ότι είχε εξασφαλίσει «1 δισεκατομμύριο ευρώ σε οικονομική στήριξη και υποστήριξη κοινής οργάνωσης της αγοράς σε περίπτωση διαταραχής της αγοράς» που θα προέκυπτε από την εμπορική συμφωνία.
Στο «τραπέζι» ο προϋπολογισμός
Η ΕΕ θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα τέτοιο ταμείο αποζημίωσης στο πλαίσιο του υφιστάμενου προϋπολογισμού της. Το ενδεχόμενο αυτό, σύμφωνα με το Politico, «μπορεί να είναι προκλητικό», καθώς όπως φαίνεται οι χώρες της ΕΕ, δεν είναι διατεθειμένες να ανοίξουν ξανά την τρέχουσα συμφωνία σε ό,τι αφορά τον προϋπολογισμό.
Μια ευκολότερη λύση θα ήταν η δημιουργία του ταμείου στο πλαίσιο του νέου πολυετούς προϋπολογισμού της ΕΕ από το 2028. Οι συζητήσεις για τον προϋπολογισμό αναμένεται να ξεκινήσουν το επόμενο έτος.
Δεν είναι σαφές, ωστόσο, εάν το ταμείο θα χρειαζόταν τελικά, καθώς η συμφωνία που βρίσκεται στο τραπέζι επιδιώκει ήδη να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες των αγροτών, για παράδειγμα με τον καθορισμό ποσόστωσης στις εισαγωγές βοείου κρέατος.
Αντίθετα, θα μπορούσε να βοηθήσει στην εξομάλυνση των ανησυχιών σχετικά με τη συμφωνία, παρόμοια με το αποθεματικό προσαρμογής του Brexit το 2021, το οποίο τελικά χρησιμοποιήθηκε ελάχιστα.
