Ανταπόκριση Βρυξέλλες
Η εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας του 2016 για το μεταναστευτικό και επιπλέον χρηματοδοτική βοήθεια προς την Άγκυρα, η αντιμετώπιση της διακίνησης, αλλά και τα κέντρα επιστροφής μεταναστών είναι μεταξύ των βασικών σημείων στα οποία επικεντρώνεται η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην επιστολή της προς τους «27» εν όψει της Συνόδου Κορυφής της ερχόμενης Πέμπτης και Παρασκευής.
Χάσμα και συγκρουσιακό κλίμα στη Σύνοδο των 27 για το μεταναστευτικό
Με το κλίμα να αναμένεται να είναι ιδιαίτερα «συγκρουσιακό» στη συζήτηση για το μεταναστευτικό, οι ηγέτες θα κάνουν μία προσπάθεια να βρεθεί χρυσή τομή για το κείμενο των συμπερασμάτων χωρίς αυτό να σημαίνει γεφύρωση του χάσματος. Ο Όλαφ Σολτς ειδικότερα αναμένεται να κάτσει στο τραπέζι με τις απαιτήσεις της Γερμανίας να συμπεριλαμβάνουν τόσο αναφορές στο Δουβλίνο όσο και συγκεκριμένες αναφορές στην εσωτερική διάσταση της μετανάστευσης.
Εσχατη λύση οι συνοριακοί έλεγχοι
Η πρόεδρος της Κομισιόν πάντως, τονίζοντας την ανάγκη εφαρμογής του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο επισήμανε όσον αφορά στη Ζώνη Σένγκεν, ότι η επαναφορά των συνοριακών ελέγχων θα πρέπει να είναι μέτρο έσχατης λύσης, εξαιρετικό και ανάλογο της απειλής που εντοπίστηκε.
«Ο νέος Κώδικας Συνόρων Σένγκεν που τέθηκε σε ισχύ τον Ιούλιο προσδιορίζει τις υποχρεώσεις των κρατών μελών να σέβονται αυτές τις αρχές. Η Επιτροπή είναι πρόθυμη να διευκολύνει τις διαβουλεύσεις μεταξύ των ενδιαφερόμενων κρατών μελών και μαζί πρέπει να υπερασπιστούμε τα κοινωνικά και οικονομικά οφέλη που έχει αποφέρει ο χώρος Σένγκεν χωρίς συνοριακούς ελέγχους. Αυτό είναι κρίσιμο και για τον στόχο μας να βελτιώσουμε την ανταγωνιστικότητα» ανέφερε.
Επανέναρξη διαλόγου για το Μεταναστευτικό
Eπίσης, αφού υπογράμμισε τη σημασία της εφαρμογής της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας τόνισε ότι η ΕΕ ακολουθεί «όλα τα σκέλη αυτής της σημαντικής σχέσης, σύμφωνα με την περσινή κοινή ανακοίνωση και το έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Απριλίου και ένα από τα επόμενα βήματα θα πρέπει να είναι η επανέναρξη του Διαλόγου Υψηλού Επιπέδου για τη Μετανάστευση και την Ασφάλεια. Μέχρι το τέλος αυτού του έτους, θα προγραμματίσουμε επίσης ένα πακέτο στήριξης ύψους 1 δις ευρώ για να βοηθήσουμε τους Σύρους πρόσφυγες και τις ευάλωτες κοινότητες και να στηρίξουμε την Τουρκία στη διαχείριση των συνόρων και της μετανάστευσης» ανέφερε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Μείωση των παράτυπων αφίξεων μεταναστών
Σημείωσε, ότι το 2024 μέχρι στιγμής, οι παράτυπες αφίξεις έχουν μειωθεί κατά περίπου δύο τρίτα στη διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου. Σε μεγάλο βαθμό, αυτό μπορεί να αποδοθεί στην εντατική διαχείριση της μετανάστευσης και στις επιχειρήσεις καταπολέμησης της διακίνησης που πραγματοποιήθηκαν από τις αρχές της Λιβύης και την Τυνησίας μετά την πολιτική δέσμευση της ΕΕ. Η συνεχής συνεργασία με την Τυνησία και τη Λιβύη, καθώς και η διαρκής δέσμευση με βασικούς εταίρους όπως η Αίγυπτος, το Μαρόκο και η Αλγερία, παραμένουν υψηλή προτεραιότητα, πάντα σε πλήρη συμμόρφωση με τις αρχές και τις αξίες της ΕΕ, προσέθεσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι οι επιστροφές από τη Βόρεια Αφρική στις χώρες προέλευσης έχουν αυξηθεί μέσω δράσεων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ, φθάνοντας τις 17.700 το 2024.
Εμβάθυνση στην εταιρική σχέση
Ταυτόχρονα, στα τέλη Σεπτεμβρίου, σημειώθηκε αύξηση 56% στις αφίξεις φέτος σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023 στις θαλάσσιες διαδρομές προς την Ισπανία, κατά μήκος των δρομολογίων της Δυτικής Μεσογείου και του Ατλαντικού μαζί. «Πρέπει να εμβαθύνουμε την εταιρική σχέση που βρίσκεται σε εξέλιξη με τη Μαυριτανία και πρέπει επίσης να δούμε πώς θα δώσουμε κίνητρα σε άλλους εταίρους, όπως η Σενεγάλη και το Μαλί, να συνεργαστούν μαζί μας για τη μετανάστευση, παρά την ευρύτερη πολυπλοκότητα των σχέσεων» ανέφερε.
Αύξηση μεταναστευτικών ροών τον Σεπτέμβριο στην Ελλάδα
Στην Ανατολική Μεσόγειο, μετά την κορύφωση των θαλάσσιων αφίξεων από τον Λίβανο τις πρώτες εβδομάδες του Απριλίου, καταγράφηκαν σχεδόν έξι μήνες χωρίς θαλάσσιες αφίξεις στην Κύπρο, δείχνοντας την πολύ σοβαρή δέσμευση των λιβανικών αρχών παρά τις τεράστιες πιέσεις, όπως σημείωσε η πρόεδρος της Επιτροπής, αναφέροντας ωστόσο, η αύξηση έως το τέλος Σεπτεμβρίου άνω του ενός τετάρτου των παράτυπων αφίξεων στην Ελλάδα από ξηρά και θάλασσα υπογραμμίζει την ανάγκη περαιτέρω βελτίωσης της συνεργασίας με τις γειτονικές χώρες και διασφάλισης αποτελεσματικού ελέγχου των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.
Κέντρα επιστροφής μεταναστών
Σχετικά με τα κέντρα επιστροφών, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι θα πρέπει επίσης να συνεχιστεί η διερεύνηση πιθανών λύσεων όσον αφορά την ιδέα της ανάπτυξης κέντρων επιστροφής εκτός ΕΕ, ιδίως ενόψει μιας νέας νομοθετικής πρότασης επιστροφών. «Με την έναρξη λειτουργίας του πρωτοκόλλου Ιταλίας-Αλβανίας, θα μπορέσουμε επίσης να αντλήσουμε διδάγματα από αυτήν την εμπειρία στην πράξη» σημείωσε.
«Κανείς μετανάστης δε θα μπορέσει να φύγει από αυτές τις δομές»
Σύμφωνα με ιταλικά μέσα ενημέρωσης, η πρώτη ομάδα μεταναστών μεταφέρθηκε στα κέντρα επιστροφής της Αλβανίας. Όπως επισημαίνει το ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων ANSA, «πραγματοποιήθηκε αρχικός έλεγχος στα άτομα που θα μεταφερθούν για να διαπιστωθεί εάν πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις: προέρχονται από ασφαλείς χώρες και είναι άνδρες».
Πάντως, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα μιλώντας στην ιταλική εφημερίδα La Repubblica ξεκαθάρισε ότι η κατασκευή και η διαχείριση των κέντρων μεταναστών και στις δύο δομές που ανεγέρθηκαν δεν έχουν καμία σχέση με την αλβανική κυβέρνηση προσθέτοντας ότι κανένας μετανάστης δε θα μπορέσει να φύγει από αυτές τις δομές.
