Η Σούλα Παρασίδη πιστεύει ότι μόλις τώρα μπαίνει στη δεύτερη, πιο ενδιαφέρουσα, πιο συνειδητή και μάλλον καλύτερη περίοδο στην καριέρα της. Ο ρόλος της ως θεά Άρτεμις στις δύο Ιφιγένειες του Γκλουκ που ανοίγουν τη σεζόν για το ρεπερτόριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής έρχεται να επαληθεύσει του λόγου το ασφαλές.
Γεννημένη και μεγαλωμένη στο Βανκούβερ, από Έλληνα πατέρα που μετοίκησε από τη Λάρισα στον Καναδά στα 26 του χρόνια, και Ιρλανδή μητέρα η ταλαντούχα σοπράνο λέει στο ΒΗΜΑ πως πάντα οι εμφανίσεις της μπροστά σε ελληνικό κοινό έχουν μια διάσταση που η ίδια δεν μπορούσε να αντιληφθεί πριν από το ντεμπούτο της στο θέατρο Ολύμπια πέρσι τον Μάρτιο.
Αλλά εδώ που τα λέμε ολόκληρη η ζωή της λυρικής ερμηνεύτριας ήταν έως σήμερα μια έκπληξη – και μάλιστα όχι πάντα ευχάριστη. Όμως η Παρασίδη, η οποίας εκτός από να παραδίδει καθηλωτικές ερμηνείες επί σκηνής είναι και ιδρύτρια του Living Opera, ενός φιλόδοξου project που ρίχνει γέφυρες ανάμεσα στην τέχνη και τη σύγχρονη τεχνολογία, έχει μάθει όχι απλά να ανταπεξέρχεται ή να προσαρμόζεται, αλλά να εξελίσσεται.
Καταρχάς αναρωτιέμαι εάν οι παραστάσεις σας με αποδέκτη το ελληνικό κοινό έχουν ειδικό βάρος για σας.
Οι εμφανίσεις μου στην Ελλάδα ενέχουν πάντα κάτι πολύ προσωπικό. Είναι σαν επιστρέφω σπίτι μου – κι αυτό δεν το εννοώ μόνο γεωγραφικά ή πολιτισμικά αλλά και καλλιτεχνικά. Μόλις πέρσι έκανα το ντεμπούτο μου στην Ελλάδα, στο θέατρο Ολύμπια, στην «Ιφιγένεια εν Ταύροις» που ανέβηκε στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας και πρέπει να σας πω ότι ήταν μια συναρπαστική εμπειρία.
Ξέρετε, το συναίσθημα που εισέπραξα από το κοινό πρόσθεσε μια ακόμα διάσταση σε εκείνη την εμφάνιση. Υπήρχε και κάτι σχεδόν σουρεαλιστικό, αφού πολλοί συγγενείς μου από τη Λάρισα με παρακολούθησαν να ερμηνεύω για πρώτη φορά επί σκηνής.
Γεννηθήκατε και μεγαλώσατε στο Βανκούβερ. Αλήθεια, θυμάστε την πρώτη φορά που επισκεφτήκατε την πατρίδα του πατέρα σας; Ποιες εικόνες ανακαλείτε;
Ήμουν μωρό ακόμα όταν ήρθαμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα με τους γονείς μου. Υπάρχει μάλιστα μια περίφημη φωτογραφία μου να τραγουδώ στην κουζίνα του σπιτιού της θείας μου της Σούλας σε ηλικία 18 μηνών. Την επόμενη φορά που ήρθα στην Λάρισα ήμουν πια 18 ετών. Ήταν ένα περιπετειώδες ταξίδι.
Δε μιλούσα ούτε λέξη ελληνικά, δεν είχα ταξιδέψει ποτέ στο εξωτερικό, η ζέστη και το jet lag με είχαν εξοντώσει. Εκείνο βέβαια που θυμάμαι και πάλι είναι ο χρόνος που περνούσα με τη θεία μου στην κουζίνα του σπιτιού της – όπως καταλαβαίνετε έχω πάρει το όνομά μου από εκείνη και μ’ έναν τρόπο ήμουν η χαϊδεμένη της. Εκείνη λοιπόν προσπαθούσε να μου μάθει να μαγειρεύω κι εγώ τις έβαφα τα νύχια.
Τότε έμαθα και τις πρώτες μου λέξεις στα ελληνικά αποκρυπτογραφώντας τις πινακίδες στο δρόμο και τους καταλόγους φαγητού στα εστιατόρια.
Αναρωτιέμαι πώς είναι η ζωή και η καθημερινότητά σας στη διάρκεια μιας περιόδου παραστάσεων, σαν αυτή που διανύετε τώρα. Ζείτε ασκητικά;
Η πειθαρχία είναι σίγουρα αναπόσπαστο κομμάτι της προετοιμασίας για κάθε παράσταση, ωστόσο το κυρίαρχο είναι η αναζήτηση της ισορροπίας. Προσπαθώ να μην επιτρέπω στην ένταση του προγράμματος να με καταβάλει. Νομίζω ότι το μόνο που μπορείς να κάνεις μετά την περίοδο της προετοιμασίας και των προβών είναι να εμπιστευτείς τη διαδικασία και να μην υπεραναλύεις τα πράγματα.
Αν με ρωτάτε για την προσωπική ζωή μου, εκείνο που μπορώ να πω στα σίγουρα είναι ότι δεν ζω ως κοσμοκαλόγρια, αλλά προσπαθώ να βρίσκω ή να δημιουργώ μεγάλα διαστήματα ξεκούρασης. Η διατήρηση μιας καλής φυσικής και φωνητικής κατάστασης είναι απαραίτητη στο επάγγελμά μας.
Όμως το ίδιο σημαντική είναι η χαρά και ο αυθορμητισμός. Ξέρετε, στη δουλειά μας διαρκείς όσο κρατούν και αντέχουν τα νεύρα σου.
Πριν από περίπου ένα χρόνο σε άρθρο σας σε γνωστό αμερικανικό περιοδικό αφηγηθήκατε de profundis τη μάχη που δώσατε με τον καρκίνο. Σας καθόρισε η εμπειρία της ασθένειας;
Αν έμαθα ένα πράγμα είναι πως οι στιγμές στις οποίες αντιμετωπίζουμε τις μεγαλύτερες δυσκολίες είναι κι εκείνες που συχνά αποκαλύπτουν για τι είμαστε ικανοί στην ζωή. Ομολογώ ότι αρχικά η διάγνωση με τρομοκράτησε και με γέμισε απαισιοδοξία για το μέλλον.
Κυρίως μου στέρησε εκείνη την αίσθηση που έχουν όλοι οι νέοι άνθρωποι, πως είναι αλώβητοι, άτρωτοι.
Η πιθανότητα να έχανα όχι μόνο τη δυνατότητά μου να τραγουδήσω αλλά ακόμα και την ομιλία μου ήταν πραγματικά συντριπτική. Όμως στάθηκε και αποκαλυπτική. Το να καταφέρω να δομήσω τη φωνή μου από την αρχή με βοήθησε να εκτιμήσω ξανά την τέχνη μου και με εφοδίασε με πείσμα και αποφασιστικότητα.
Η εμπειρία της ασθένειας με καθόρισε και με διαμόρφωσε. Έγινα πιο συμπονετικός άνθρωπος αλλά και πιο ευαίσθητη τραγουδίστρια.
«Ακόμα δεν έχω ξύσει ούτε την επιφάνεια αυτού που μπορώ να αποδώσω επί σκηνής».
Αυτή η δεύτερη ευκαιρία που μου δόθηκε στην ζωή και στο λυρικό τραγούδι είναι που με καθοδηγεί, μου υπενθυμίζει το σκοπό και με ανατροφοδοτεί με ευγνωμοσύνη. Πολλές φορές οι άνθρωποι ξαφνιάζονται όταν με βλέπουν πεπεισμένη πως μπορώ να πετύχω τα πάντα – είμαι σίγουρη ότι κάποιοι με λένε αφελή.
Αλλά δεν αφήνω τις προκλήσεις να μου δημιουργούν αναχώματα. Η ζωή μου πρόσφερε το μεγαλύτερο «Ναι», πώς μπορώ να δειλιάζω μπροστά στα καθημερινά «Όχι»; Πραγματικά θα συμβούλευα οποιονδήποτε διαβάζει αυτή τη συνέντευξη να ζήσει για μια εβδομάδα σαν τα πάντα στην ζωή του να είναι δυνατά και πραγματοποιήσιμα. Οι αλλαγές που θα παρατηρήσει σας διαβεβαιώ θα τον ξαφνιάσουν θετικά.
Θεωρείτε τον εαυτό σας γενναίο ή επίμονο;
Πιστεύω πως είμαι και τα δύο. Η επιμονή είναι η άγκυρά μου. Με οδηγεί να εξελίσσω την τεχνική μου, να είμαι παρούσα ακόμα και όταν τα πράγματα δυσκολεύουν και να ξεπερνώ τις προκλήσεις. Υπήρξαν πολλές στιγμές στην ζωή μου που ο δρόμος ήταν τραχύς και δύσβατος, όμως η επιμονή μου με βοήθησε να διατηρήσω τη νηφαλιότητά μου.
Δε σας κρύβω ότι καμιά φορά χρειάστηκε να «δανειστώ» λίγη επιμονή από τους άλλους, να πάρω ενθάρρυνση και κουράγιο. Κι ευτυχώς υπήρχε απόθεμα γύρω μου.
Το θάρρος μου από την άλλη με έχει βοηθήσει στο να αναλαμβάνω ρίσκα, να εμπιστεύομαι το όραμά μου και να ερμηνεύω ρόλους έξω από την comfort zone μου. Χρειάζεται αληθινό κουράγιο για να σταθείς στη σκηνή και να ξεγυμνώσεις την ψυχή σου, γνωρίζοντας ότι δε θα καταλάβουν και δε θα εκτιμήσουν όλοι αυτό που προσφέρεις. Αλλά το νόημα της γενναιότητας δεν είναι η αφοβία. Το σημαντικό είναι να αντιλαμβάνεσαι το φόβο, να τον προσπερνάς και να προχωράς.
Ποιο είναι το στοιχείο που σας μαγεύει και ποιο εκείνο με το οποίο δεν μπορείτε να συμφιλιωθείτε στον κόσμο της όπερας;
Η όπερα και η κλασική μουσική προσφέρουν μια από τις πιο βαθιές, σχεδόν θεϊκές εμπειρίες στη γη.
Οι διαχρονικές άριες, οι καθαροί ήχοι σε μια όπερα του Στράους ή μια συμφωνία του Μάλερ, ο τρόπος με τον οποίο ο Βέρντι «αρπάζει» την καρδιά σου είναι οριακές στιγμές στη διάρκεια των οποίων οι καλλιτέχνες, προσπαθούμε να φτάσουμε σε κάτι πέρα από τον εαυτό μας, κάτι ιερό. Αυτός είναι ο λόγος που κάνουμε ό,τι κάνουμε—για να πλησιάσουμε όσο το δυνατόν πιο κοντά στο να αγγίξουμε το θείο.
Ωστόσο, υπάρχει μια διάχυτη αντίληψη, όχι μόνο στην όπερα αλλά και στον κόσμο ολόκληρο, ότι η αξία ή ο σκοπός ενός ατόμου έχει ημερομηνία λήξης. Ε, αυτό είναι κάτι που απλά δεν μπορώ αποδεχτώ. Η ζωή έχει διαφορετικές εποχές και κάθε εποχή διαφορετικό σκοπό για τον καθένα μας.
«Η ζωή μου πρόσφερε το μεγαλύτερο Ναι, πώς μπορώ να δειλιάζω μπροστά στα καθημερινά Όχι;»
Πολλοί καλλιτέχνες που γνωρίζω έχουν παραλύσει από τον φόβο επειδή δεν έχουν φτάσει σε ορόσημα, τα οποία ορίζονται μάλλον αυθαίρετα, μέχρι μια συγκεκριμένη ηλικία. Αλλά, αλήθεια, γνωρίζετε κάποιον αληθινά πρωτοπόρο ή κάποια εμβληματική προσωπικότητα που χώρεσε ποτέ σε ένα προκαθορισμένο καλούπι; Όχι.
Αντιθέτως είναι άνθρωποι που σπάνε το καλούπι και γι’ αυτό ακριβώς τους αγαπάμε. Αυτό είναι που κάνει ο σπουδαίος καλλιτέχνης. Προσωπικά δεν θα τολμούσα ποτέ να πω σε κάποιον ότι τελείωσε η προσφορά του στον κόσμο, ενώ αναπνέει ακόμα, και δεν θα το δεχτώ ποτέ ούτε για τον εαυτό μου.
Είστε μία διεθνώς γνωστή λυρική τραγουδίστρια, έχετε δημιουργήσει ένα δραστήριο επιμορφωτικό και φιλανθρωπικό project, δίνετε συνεντεύξεις, γράφετε στον Τύπο για τις εμπειρίες της ζωής σας, διαθέτετε ένα κοινό χιλιάδων followers στα κοινωνικά δίκτυα. Θα λέγατε πως είστε μια επιδραστική προσωπικότητα;
Θα έλεγα ότι έχω ένα μικρό ποσοστό επίδρασης και είμαι πολύ συνειδητή στο πώς το αξιοποιώ. Ως λυρική τραγουδίστρια έχω πάντα στο νου μου το ηχόχρωμα της φωνής μου, τον τονισμό και την εκφορά των λέξεων, ακόμα και το πιο μικρό μου νεύμα στη σκηνή που μπορεί με ένα τρόπο να επηρεάσει το κοινό ή να επικοινωνήσει αυτό που έχει να του πει μια παράσταση.
Η μουσική έχει τη δύναμη να συγκινεί τους ανθρώπους και να αλλάζει την οπτική τους στα πράγματα και σας βεβαιώνω ότι παίρνω πολύ στα σοβαρά αυτή την ευθύνη.
Εκτός σκηνής προσπαθώ να εμψυχώνω τους άλλους και να συνεισφέρω σε θετικές αλλαγές στον κόσμο της όπερας. Θα έλεγα ότι ο στόχος μου είναι να δημιουργήσω μια κουλτούρα κι έναν κόσμο στον οποίο θα ήθελα να ζω. Και να προσκαλώ τους άλλους ανθρώπους να ζήσουν σ’ αυτόν. Θέλω να προσπαθώ ώστε να εμπνέω θετικές και γόνιμες αλλαγές.
«Στη δουλειά μας διαρκείς όσο κρατούν και αντέχουν τα νεύρα σου».
Ποια είναι η μικρή καθημερινή ιεροτελεστία σας;
Οπουδήποτε κι αν βρίσκομαι, οτιδήποτε κι αν μου συμβαίνει η ημέρα μου ξεκινά πάντα με τον ίδιο τρόπο τα τελευταία επτά χρόνια. Με έναν καφέ με γάλα, ορχηστρική μουσική και σημειώσεις στο ημερολόγιό μου.
Μου παίρνει περίπου μία ώρα την ημέρα, είναι η συνήθεια που με κρατά με τα πόδια στη γη και με βοηθά να εστιάζω στα βουνά που κάθε φορά έχω να ανέβω. Είναι πραγματικά ένας χρόνος μη διαπραγματεύσιμος για μένα.
Κυρία Παρασίδη, πιστεύετε ότι έχετε δώσει την ερμηνεία της ζωής σας;
Δε βρίσκομαι καν κοντά. Ακόμα δεν έχω ξύσει ούτε την επιφάνεια αυτού που μπορώ να αποδώσω επί σκηνής.
Η πρώτη περίοδος της καριέρας μου σφραγίστηκε από το ντεμπούτο μου και τη μάχη που έδωσα αμέσως μετά για την υγεία μου. Λόγω κάποιων επιπλοκών είχα να ανεμετρηθώ με φωνητικές δυσκολίες, οι οποίες με οδήγησαν σε ρόλους που μπορούσα να διαχειριστώ με τους δεδομένους περιορισμούς.
Μου πήρε καιρό να κατακτήσω ξανά τη φωνή μου και να επανασυστηθώ στον κόσμο της όπερας. Τότε ακριβώς ήρθε η πανδημία.
Όμως πλέον νιώθω τη φωνή μου πιο δυνατή και τεχνικά πιο άρτια από ποτέ και πιστεύω ότι επιτέλους μπορώ εκφραστώ και να ερμηνεύσω χωρίς περιορισμούς. Θα έλεγα ότι μπαίνω στη δεύτερη περίοδο της καριέρας μου με θαυμάσιες ευκαιρίες, όπως αυτή τώρα στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Νομίζω ότι μόλις που ξεκινώ να με ανακαλύπτω ως καλλιτέχνη.
Info: «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» & «Ιφιγένεια εν Ταύροις» του Κρίστοφ Βίλλιμπαλντ Γκλουκ στις 13, 19, 22, 27 & 30 Οκτωβρίου στην αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
*Αγοράστε εισιτήρια για όλες τις κορυφαίες εκδηλώσεις στο inTickets.gr.
