Μία από τις σημαντικότερες δίκες που αφορούν σε θέματα προστασίας του αστικού περιβάλλοντος τα οποία στην πραγματικότητα ενδιαφέρουν χιλιάδες πολίτες κυρίως δήμων του λεκανοπεδίου, διεξήχθη στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την υποδειγματική διεύθυνση του Προέδρου του Δικαστηρίου Μιχάλη Πικραμένου.

Η δίκη αφορούσε σε διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, που έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε πολλούς δήμους, καθώς επιτρέπει την αύξηση στο ύψος των υφιστάμενων κτιρίων, με προϋποθέσεις είτε την ενεργιακή τους αναβάθμιση, είτε την μικρότερη κάλυψη της επιφάνειας του οικοπέδου.

Οι εν λόγω ρυθμίσεις, εκδικάστηκαν ως προς την συνταγματικότητα τους η μη από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έχουν διχάσει κατασκευαστές, δήμους, πολίτες ενώ το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος, όπως και το Τεχνικό Επιμελητήριο τάσσονται – κάτι που έγινε και ενώπιον των ανωτάτων δικαστικών- υπέρ της συνταγματικότητας των διατάξεων του ΝΟΚ, υποστηρίζοντας ότι συμβάλλουν στη δημιουργία πιο πράσινων πόλεων και πιο ενεργιακά βελτιωμένων κτιρίων.

Ωστόσο ο αντίλογος που διατυπώθηκε και ενώπιον της Oλομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας από δικηγόρους που εκπροσωπούσαν δήμους, όπως ο Αλιμος, που πρώτος αντιτάχθηκε στην εφαρμογή του ΝΟΚ, αλλά και άλλων δήμων στηρίχθηκε σε επιχειρήματα ότι η εφαρμογή των επίμαχων διατάξεων θα μετατρέψει ολόκληρες περιοχές και δήμους σε τσιμεντουπόλεις. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως δήμοι όπως ο Αλιμος, η Βουλιαγμένη, η Βούλα, η Κηφισιά, ο Χολαργός και του Παπάγου έχουν αντιδράσει και ορισμένοι από αυτούς αρνούνται εδώ και καιρό να εκδίδουν άδειες ανέγερσης για επέκταση των ήδη υφιστάμενων κτιρίων, περιμένοντας την απόφαση της Ολομέλειας που θα ξεκαθαρίσει το τοπίο.

Πάντως, είναι εξαιρετικά σημαντικό, ότι το Ε Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας που ασχολήθηκε ήδη με τις επίμαχες διατάξεις αποφάσισε ότι είναι αντισυνταγματικές αλλά λόγω της μείζονος σπουδαιότητας της υπόθεσης και του τεράστιου ενδιαφέροντος για το τι θα γίνει τελικά επιλήφθηκε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Μάλιστα για πρώτη φορά υποβλήθηκαν στους παριστάμενους όλων των πλευρών, ερωτήσεις από ανώτατους δικαστικούς κατά τη διάρκεια της δίκης προκειμένου να απαντηθούν γραπτά με υπομνήματα.

Οι επίμαχες διατάξεις

Ειδικότερα, κ το αντικείμενο της δίκης για τον ΝΟΚ που διεξήχθη την Παρασκευή, 11 Οκτωβρίου είναι.

Ι) εάν είναι σύμφωνες με το Σύνταγμα οι διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), με τις οποίες δίνονται κίνητρα για την αύξηση της δόμησης και την προσαύξηση του μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους (έτσι όπως αυτό καθορίζεται σε ειδικές ανά περιοχή διατάξεις), προκειμένου να κατασκευαστούν φιλικά για το περιβάλλον κτίρια και να δημιουργηθούν χώροι πρασίνου.
Ειδικότερα, η Ολομέλεια θα κρίνει αν είναι συνταγματικές οι παρακάτω διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού που επιτρέπουν

  1. την αύξηση του συντελεστή δόμησης (κατά 10%, 15% και 20%), εάν ο κατασκευαστής μειώσει το ποσοστό κάλυψης του οικοπέδου (κατά 10%, 15% και 20% αντίστοιχα),
  2. την αύξηση του συντελεστή δόμησης (κατά 5% ή 10%), εάν αναβαθμιστεί ενεργειακά το κτίριο,
  3. την αύξηση του μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους κάθε κτιρίου κατά 1 μ. εάν χρησιμοποιηθεί το ισόγειο και η pilotis ως χώρος στάθμευσης οχημάτων ή εάν κατασκευαστεί φυτεμένο δώμα με κτίσμα ή εάν μειωθεί το ποσοστό κάλυψης του οικοπέδου κατά 5%,
  4. την κατασκευή φυτεμένου δώματος (το οποίο περιλαμβάνει κτίσμα μέγιστης επιφάνειας 35 τ.μ. και μέγιστου ύψους 3,40 μ.) χωρίς να προσμετράται στο μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κάθε κτιρίου,
  5. να μην προσμετρώνται στον οριζόμενο συντελεστή δόμησης ορισμένες κατασκευές, όπως πατάρια, σοφίτες, έρκερ, φυτεμένα δώματα και κλιμακοστάσια.
  6. εάν πριν από τη θέσπιση των διατάξεων αυτών του ΝΟΚ έπρεπε να προηγηθεί εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεών τους, όπως επιβάλλει η ευρωπαϊκή Οδηγία 2001/42/ΕΚ για τα σχέδια ή προγράμματα που έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Η απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου λόγω της μεγάλης σοβαρότητας του όλου θέματος θα εκδοθεί σύντομα.