«Η ισραηλινή κυβέρνηση επόμενο στόχο της, μετά την Παλαιστίνη και τον Λίβανο, το λέω ανοιχτά, έχει την Τουρκία», ήταν η νέα «κροτίδα» που έριξε ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατά την επανέναρξη των εργασιών της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, μετά από δίμηνη διακοπή, την 1η Οκτωβρίου. Πυροδοτώντας άμεσες αντιδράσεις. Εχθές (8/10), στην ολομέλεια της Βουλής, πραγματοποιήθηκε έκτακτη, κεκλεισμένων των θυρών, ακρόαση για το ζήτημα.
Παρά τους σταθερά υψηλούς τόνους που διατηρεί κατά του Ισραήλ, είναι η πρώτη φορά που ο τούρκος πρόεδρος εμφάνισε την Τουρκία ως επόμενο στρατιωτικό στόχο του Τελ Αβίβ. Οι ακραίοι ισχυρισμοί συμπίπτουν με την μετατόπιση των προβολέων από τη Γάζα στον Λίβανο και το Ιράν. Με την Τουρκία να παρακολουθεί τις ραγδαίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, ενώ φιλοδοξούσε να διαδραματίζει ενεργό ρόλο. Ενδεικτικό είναι ότι ο Ερντογάν δεν έχει εγκαταλείψει το «κυνήγι» ενός τετ-α-τετ με τον σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ, με «μεσάζοντα» τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
«Ισραηλινή απειλή»
Η χθεσινή ειδική κλειστή κατεπείγουσα συνεδρία – τα γραφεία Τύπου εκκενώθηκαν και οι πόρτες κλειδώθηκαν -, με αποκλειστικό θέμα την «ισραηλινή απειλή», πραγματοποιήθηκε μετά από αίτημα του κεμαλικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP). Ο ίδιος ο τούρκος πρόεδρος δεν παρέστη. Την ενημέρωση ανέλαβαν οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας, Χακάν Φιντάν και Γιασάρ Γκιουλέρ.
Στο πέρας της συνεδρίας δεν δημοσιοποιήθηκε τι ειπώθηκε και πώς τεκμηριώνεται από την κυβέρνηση η «σιωνιστική απειλή» κατά της τουρκικής εδαφικής ακεραιότητας. Τα αρχεία της συνέλευσης μπορούν να κοινοποιηθούν αφότου παρέλθουν 10 χρόνια (κατά την πρόσφατη τουρκική πολιτική ιστορία, ανάλογες κεκλεισμένων των θυρών συνεδριάσεις στη Βουλή είχαν γίνει πριν από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο).
Αιχμές κατά του Ερντογάν για «χειραγώγηση της κοινής γνώμης» και «αντιπερισπασμό από τα επίκαιρα προβλήματα στο εσωτερικό της χώρας (ανεργία, φτώχεια, οικονομική κρίση)» άφησε ο ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Οζγκιούρ Οζέλ, εξερχόμενος από την κατεπείγουσα συνεδρία. «Δεν ειπώθηκε κάτι που να στηρίζει την τοποθέτηση του προέδρου Ερντογάν ότι η Τουρκία απειλείται από το Ισραήλ», δήλωσε χαρακτηρίζοντας την ενημέρωση «χάσιμο χρόνου».
«Η δήλωση του προέδρου Ερντογάν δημιούργησε μεγάλη εσωτερική σύγχυση. Ήταν και είναι πολιτική μπλόφα, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, αναφορικά με μείζονα οικονομικά και μεταναστευτικά ζητήματα», σημειώνει στο Βήμα ο Χουσεΐν Μπατζί, πρόεδρος του Ινστιτούτου Εξωτερικής Πολιτικής της Τουρκίας και καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών Σχέσεων που πανεπιστημίου METU της Άγκυρας. «Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δεν ανέφερε την Τουρκία στην ομιλία του στον ΟΗΕ, αλλά κατέστησε το Ιράν τον υπ’ αριθμόν ένα στρατιωτικό στόχο. Το Ισραήλ δεν μπορεί και δεν πρόκειται να επιτεθεί στρατιωτικά στην Τουρκία», λέει.
«Η Τουρκία δεν είναι επιθυμητή»
Επιπλέον, προσθέτει, η Tουρκία είναι «εκτός της νέας πολιτικής αρχιτεκτονικής στη Μέση Ανατολή. Η επιρροή της στη Μέση Ανατολή διαβρώνεται και η φήμη της μεταξύ των αραβικών κρατών καταστράφηκε, λόγω της άνευ όρων – και ιδεολογικής – υποστήριξης της Άγκυρας στη Χαμάς». Συνεπώς, «η Τουρκία δεν είναι επιθυμητή, ούτε από τους Άραβες ούτε από το Ισραήλ, σε ρόλο μεσολαβητή. Παρότι η Άγκυρα εξακολουθεί να θέλει να είναι ο “βασιλειοποιός στη Μέση Ανατολή, φαίνεται ότι το Zeitgeist και το αραβικό μυαλό εργάζονται εναντίον της, σε αντίθεση με την Αραβική Άνοιξη. Αυτό εξοργίζει τον πρόεδρο Ερντογάν», διαπιστώνει ο κ. Μπατζί. Θεωρεί ότι «game changers» αυτή τη στιγμή στην περιοχή είναι η Χεζμπολάχ και το Ιράν, ενώ και οι Άραβες ευτυχείς που η ιστορική αραβο-ισραηλινή σύγκρουση έχει εξελιχθεί σε ισραηλινο-ιρανική.
Οι δηλώσεις του τούρκου προέδρου ότι η Τουρκία αποτελεί ισραηλινό στόχο διαψεύδεται, υπογραμμίζει στο Βήμα ο τούρκος αναλυτής Ντόρα Μεγκούτς, «από την αδιάρρηκτη συνέχιση των εμπορικών σχέσεων με το Ισραήλ και μετά την έναρξη του πολέμου στη Γάζας». Τα μεγαλεπήβολα οράματα του τούρκου προέδρου για τη Μέση Ανατολή και η πρόθεσή του για μεσολάβηση στις συγκρούσεις «φαίνεται να έχουν υποχωρήσει πρόσφατα», προσθέτει ο τούρκος δημοσιογράφος, «λόγω των περιφερειακών εξελίξεων και της εσωτερικής ατζέντας της Τουρκίας».
«Επινοεί νέες απειλές, αλλά πρώτιστο μέλημα του προέδρου Ερντογάν στην παρούσα φάση δεν είναι η Γάζα, ούτε οι ισορροπίες στη Μέση Ανατολή. Είναι να αλλάξει το Σύνταγμα για να μπορέσει να επανεκλεγεί, καθώς δεν του βγαίνει ο αριθμός των βουλευτών. Είναι ο λόγος που ξαφνικά προσεγγίζει τους Κούρδους (σ.σ.: το φιλοκουρδικό κόμμα DEM). Στο πλαίσιο αυτό δεν αποκλείεται να δούμε να κάνει φιλοκουρδική «κίνηση» στη Μέση Ανατολή», εκτιμά διπλωματική πηγή εξηγώντας εμμέσως την απρόσμενη χείρα που έτεινε προς τον συμπρόεδρο του DEM, Τουντζέρ Μπακίρχαν, κατά την επανέναρξη των εργασιών της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, ο κυβερνητικός εταίρος και πρόεδρος του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης, Ντεβλέτ Μπαχτσελί. «Ο Ερντογάν θα κάνει βέβαια τα πάντα για την επανεκλογή του. Ακόμη και πόλεμο!» καταλήγει η διπλωματική πηγή.
