Το 2024 έχει σημειώσει ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και από αυτές δεν εξαιρέθηκε ο Σεπτέμβριος, ο πρώτος μήνας του φθινοπώρου που καταγράφηκε ως ο θερμότερος στα χρονικά, όπως ανακοίνωσε το Copernicus, το πρόγραμμα γεωσκόπησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης..
Σύμφωνα με το Copernicus, η μέση θερμοκρασία τον περασμένο μήνα ήταν η δεύτερη υψηλότερη μετά το Σεπτέμβρη του 2023. Το προηγούμενο έτος ήταν το θερμότερο που έχει καταγραφεί στα χρονικά, αλλά το 2024 φαίνεται ότι έφτασε πολύ κοντά στο να επαναλάβει το ρεκόρ αυτό.
Έντονη ζέστη και ακραίες βροχοπτώσεις
Στη διάρκεια του Σεπτεμβρίου κάποια τμήματα του κόσμου γνώρισαν «βροχοπτώσεις μέσα σε λίγες ημέρες που κανονικά σημειώνονται στη διάρκεια ενός μήνα», εξηγεί η Σαμάνθα Μπέρτζες, η υποδιευθύντρια της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής του Copernicus.
«Τα περιστατικά ακραίων βροχοπτώσεων αυτό τον μήνα, κάτι το οποίο παρατηρούμε όλο και συχνότερα, έχουν επιδεινωθεί εξαιτίας της θερμότερης ατμόσφαιρας. Ο κίνδυνος από τις ακραίες βροχοπτώσεις θα συνεχίσει να αυξάνεται με την αύξηση της θερμοκρασίας», προσθέτει η ίδια.
Παράλληλα, και οι ελληνικές θάλασσες το 2024 σημείωσαν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες.
Ποια φαινόμενα προκαλούν τις υψηλές θερμοκρασίες
Η υπερθέρμανση του πλανήτη δεν σημαίνει μόνο αύξηση της θερμοκρασίας, αλλά και το φαινόμενο της παγίδευσης στην ατμόσφαιρα και στις θάλασσες εξαιτίας της πλεονάζουσας θερμότητας.
Ο θερμότερος αέρας μπορεί να συγκρατήσει περισσότερους υδρατμούς και οι θερμότεροι ωκεανοί φέρνουν μεγαλύτερη εξάτμιση των υδάτων, γεγονός που επηρεάζει τις βροχοπτώσεις και έχει ως αποτέλεσμα αυτές να είναι εντονότερες και να σημειώνονται καταιγίδες.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα της ακραίας μετατόπισης του καιρού
Σε έναν μήνα ακραίων καιρικών φαινομένων ο τυφώνας Ελίν σφυροκόπησε τις νοτιοανατολικές ΗΠΑ, ο τυφώνας Κράθον την Ταϊβάν, ενώ η καταιγίδα Μπόρις προκάλεσε πλημμύρες και καταστροφές στην κεντρική Ευρώπη.
Οι τυφώνες Γιαγκί και Μπεμπίνκα άφησαν πίσω τους τεράστιες καταστροφές στην Ασία, ενώ φονικές πλημμύρες έπληξαν το Νεπάλ, την Ιαπωνία, τη δυτική και κεντρική Αφρική.
Σύμφωνα με το Copernicus, συνθήκες μεγαλύτερης από τον μέσο όρο υγρασίας παρατηρήθηκαν σε τμήματα της Αφρικής, στη Ρωσία, την Κίνα και την Αυστραλία, ενώ το Πακιστάν επλήγη έντονα από τους μουσώνες.
Οι υψηλές θερμοκρασίες επηρέασαν και τη Μεσόγειο, η οποία κατέγραψε την υψηλότερη θερμοκρασία στα χρονικά.
Ρεκόρ στις υψηλές θερμοκρασίες για το 2024
Ο Copernicus ανακοίνωσε ότι η περίοδος από τον Ιανουάριο ως τον Σεπτέμβριο του 2024 έχει ήδη σημειώσει υψηλά ρεκόρ. Μάλιστα, ανέφερε χαρακτηριστικά πως αυτό «κατέστησε σχεδόν σαφές ότι το 2024 θα είναι το θερμότερο έτος στα χρονικά».
Δεκατέσσερις από τους τελευταίους 15 μήνες κατέγραψαν θερμοκρασίες τουλάχιστον 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, δηλαδή την περίοδο 1850-1900.
Αυτό δεν συνιστά παραβίαση της συμφωνίας των Παρισίων για το κλίμα, που έχει στόχο τον περιορισμό του φαινομένου του θερμοκηπίου αρκετά κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου και κατά προτίμηση 1,5 γιατί αυτό το όριο μετριέται στη διάρκεια δεκαετιών και όχι μεμονωμένων ετών.
Αλλά οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι ο στόχος για 1,5 βαθμό μοιάζει ανέφικτος.
Οπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση, οι διεθνείς προσπάθειες για τη μείωση της υπερθέρμανσης του πλανήτη από τις εκπομπές καυσαερίων θα έχουν ως αποτέλεσμα η θερμοκρασία σε όλο τον πλανήτη να αυξηθεί μέχρι και 2,9 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2100, σύμφωνα με το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP).
Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων, έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια παρότι οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι πρέπει να μειωθούν κατά το ήμισυ αυτή τη δεκαετία.
Υπενθυμίζεται δε, ότι και το καλοκαίρι του 2024 οι υψηλές θερμοκρασίες «έσπασαν» ρεκόρ ζέστης και στην Ελλάδα.
