Από την επίθεση που εξαπέλυσαν οι μαχητές της Χαμάς σε ισραηλινό έδαφος στις 7 Οκτωβρίου 2023, η βία στη Μέση Ανατολή ολοένα και κλιμακώνεται.
Ένα χρόνο μετά, η περιοχή απέχει ελάχιστα από μια γενικευμένη σύρραξη, με τα βλέμματα πλέον να είναι στραμμένα στη σύγκρουση Ιράν και Ισραήλ. Το δεύτερο έχει ξεκινήσει μια χερσαία εισβολή στο νότιο Λίβανο, ενώ έχει επιδέξια «αποκεφαλίσει» τη Χεζμπολάχ, τη λιβανέζικη πολιτοφυλακή που υποστηρίζεται από το Ιράν.
Σε απάντηση η Ισλαμική Δημοκρατία έριξε πυραύλους κατά του Ισραήλ την προηγούμενη εβδομάδα, το Ισραήλ προβλέπεται να ανταποδώσει και ολόκληρος ο κόσμος βρίσκεται σε αναμονή.
Το «Βήμα» παρακολουθεί τις εξελίξεις από την αρχή του πολέμου. Αυτές είναι οι κυριότερες ημερομηνίες και τα γεγονότα του τελευταίου χρόνου που οδήγησαν στο σήμερα.
7 Οκτωβρίου 2023
Η Χαμάς, η οποία ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας από το 2007, επιλέγει την εβραϊκή γιορτή Σιμχάτ Τορά για να εξαπολύσει την πιο θανατηφόρα επίθεση κατά των Εβραίων από το Ολοκαύτωμα.
Πρώτα, εκτοξεύει ένα μπαράζ ρουκετών προς ισραηλινές πόλεις. Στη συνέχεια, μαχητές διαπερνούν τον φράχτη των συνόρων και χρησιμοποιούν αλεξίπτωτα πλαγιάς και ταχύπλοα για να επιτεθούν στο Ισραήλ από ξηρά, αέρα και θάλασσα. Ένοπλοι εισβάλλουν σε κιμπούτζ και στο μουσικό φεστιβάλ Supernova. Σύμφωνα με τους ισραηλινούς αξιωματούχους, 1.200 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 250 άνθρωποι – συμπεριλαμβανομένων των σορών ορισμένων από όσους σκοτώθηκαν – απήχθησαν και μεταφέρθηκαν στη Γάζα.
Την επόμενη μέρα το Ισραήλ κηρύσσει τον πόλεμο, ενώ την 9η Οκτωβρίου κηρύσσει «πλήρη πολιορκία» της Γάζας. Ο θύλακας, όπου μέχρι τότε ζούσαν περισσότεροι από 2 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι, βρισκόταν ήδη υπό μερικό αποκλεισμό εδώ και 16 χρόνια, όμως ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ διακήρυξε πως πλέον δεν θα εισέρχεται «ηλεκτρισμός, τρόφιμα, καύσιμα».
27 Οκτωβρίου 2023
Ο ισραηλινός στρατός, έπειτα από μέρες σφοδρών βομβαρδισμών, προχωρά σε χερσαίες επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας, παρά τις προειδοποιήσεις από την αμερικανική κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν ότι μια ευρείας κλίμακας επίθεση θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρές απώλειες αμάχων.
24 Νοεμβρίου 2023
Κηρύσσεται η πρώτη εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. Η προσωρινή παύση του πυρός επιτρέπει σε περισσότερους από 100 ομήρους της Χαμάς (Ισραηλινούς, διπλής υπηκοότητας και ξένους, κυρίως γυναίκες και παιδιά) να απελευθερωθούν με αντάλλαγμα την απελευθέρωση 240 Παλαιστινίων κρατουμένων που κρατούνταν στις ισραηλινές φυλακές.
Επιπλέον, επιτρέπει να φτάσει ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας, όπου περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι έχουν ήδη σκοτωθεί.
Μετά από επτά ημέρες, η μια πλευρά κατηγορεί την άλλη για παραβίαση της συμφωνίας και οι μάχες ξαναρχίζουν.
1 Απριλίου 2024
Μια αεροπορική επιδρομή του Ισραήλ έπληξε το ιρανικό προξενείο στη Δαμασκό της Συρίας, σκοτώνοντας μεταξύ άλλων δυο κορυφαία στελέχη των ιρανών Φρουρών της Επανάστασης.
13 Απριλίου 2024
Η Τεχεράνη απαντά στην επίθεση στο προξενείο της στη Συρία, εκτοξεύοντας περισσότερα από 300 drones και πυραύλους στο Ισραήλ – η πρώτη φορά που η Ισλαμική Δημοκρατία εξαπολύει απευθείας επίθεση στο ισραηλινό έδαφος. Οι περισσότεροι από τους πυραύλους καταρρίπτονται με τη βοήθεια των ΗΠΑ και άλλων συμμάχων στην περιοχή, αφού έχουν ειδοποιηθεί εκ των προτέρων για την επικείμενη επίθεση.
7 Μαΐου 2024
Το Ισραήλ εξαπολύει τη χερσαία επίθεσή του στη Ράφα, εν μέσω διεθνούς κατακραυγής και ενστάσεων από τις ΗΠΑ.
31 Ιουλίου 2024
Ο Ισμαήλ Χανίγια, ο ηγέτης της Χαμάς, σκοτώνεται σε έκρηξη στην Τεχεράνη όπου βρισκόταν για την ορκωμοσία του ιρανού προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν. Η δολοφονία αποδίδεται ευρέως στο Ισραήλ, το οποίο δεν επιβεβαιώνει αλλά δεν αρνείται την ανάμειξή του.
Μία μέρα πριν, είχε σκοτωθεί σε ισραηλινή πυραυλική επίθεση στη Βηρυτό ο Φουάντ Σουκρ, στρατιωτικός διοικητής της Χεζμπολάχ.
17 – 18 Σεπτεμβρίου 2024
Σε διάστημα δύο ημερών, χιλιάδες βομβητές (pagers) και walkie talkie που ανήκαν σε μέλη της Χεζμπολάχ εκρήγνυνται στον Λίβανο και τη Συρία, σκοτώνοντας τουλάχιστον 37 ανθρώπους – ανάμεσά τους πολλά παιδιά- και τραυματίζοντας χιλιάδες άλλους.
Το Ισραήλ ανακοινώνει την επόμενη μέρα τη «νέα φάση του πολέμου» όπου στόχος είναι να επιτρέψει σε περίπου 60.000 Ισραηλινούς που έχουν εκκενώσει το βόρειο τμήμα της χώρας λόγω των συνεχιζόμενων συγκρούσεων με τη Χεζμπολάχ να επιστρέψουν στα σπίτια τους κοντά στα σύνορα με το Λιβάνου.
27 Σεπτεμβρίου 2024
Το Ισραήλ εξαπολύει μια άνευ προηγουμένου επιδρομή στα νότια προάστια της Βηρυτού, καταστρέφοντας τουλάχιστον έξι πολυκατοικίες και προκαλώντας πανικό σε όλη την πρωτεύουσα. Ο Χασάν Νασράλα, ηγέτης της Χεζμπολάχ για περισσότερες από τρεις δεκαετίες, σκοτώνεται στα χτυπήματα. Ο θάνατός του επιβεβαιώνεται την επόμενη μέρα.
1 Οκτωβρίου 2024
Το Ισραήλ ανακοινώνει την έναρξη χερσαίας επιχείρησης στο Λίβανο, δίνοντας εντολές εκκένωσης στους κατοίκους των περιοχών του νότου.
Το ίδιο βράδυ, το Ιράν εξαπολύει βαλιστική επίθεση με 180 πυραύλους στο Ισραήλ, με στόχο στρατιωτικές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις, ως «αντίποινα για τις δολοφονίες των Νασράλα και Χανίγια.
