Η ώρα είναι 12 το μεσημέρι. Έξω από το Πνευματικό Κέντρο Αθηνών ακούγονται χειροκροτήματα. Οι πολίτες που έσπευσαν να ψηφίσουν για νέο αρχηγό του ΠΑΣΟΚ, θα έβλεπαν μπροστά τους έναν από τους 6 υποψήφιους. Ο κόσμος πολύς, αλλά η αναμονή μικρή καθώς κινείται η ουρά. «Από εδώ ψηφίζουμε;», ρωτάει μια κυρία με αγωνία θέλοντας να επιλέξει τον δικό της εκλεκτό που θα ηγηθεί του κόμματος και θα ανοίξει ενδεχομένως έναν νέο κύκλο αντιπολίτευσης στη χώρα.
Ή τουλάχιστον αυτή είναι η προσδοκία στους περισσότερους που καρτερικά με την αστυνομική τους ταυτότητα στο χέρι περιμένουν να ψηφίσουν ώστε η χώρα να έχει αντιπολίτευση. Σε μια συζήτηση τους, ένα ζευγάρι μεγαλύτερης ηλικίας, λέει ότι πρέπει η χώρα «να έχει αντιπολίτευση σοβαρή». «Δεν πάει άλλο αυτή η κατάσταση», σχολιάζει η σύζυγος. Νεαρός βγαίνει από την κάλπη και τηλεφώνησε σε φίλο του. «Ψήφισα. Ε ξέρεις. Αφού πάντα εμείς ανήκουμε στη μειοψηφία», λέει χαμογελώντας πονηρά.
Ατομα όλων των ηλικιών στις ουρές
Σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση τα ποσοστά δείχνουν ότι η συμμετοχή είναι αυξημένη συγκριτικά με το ‘21. Και ο νεαρός κόσμος που περιμένει στις ουρές είναι επίσης αξιοπρόσεκτος. Δεν είναι πια μόνο οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας. Το ΠαΣοΚ, είχε επικριθεί πολλές φορές ότι ψηφίζεται μόνο από μεγαλύτερες ηλικίες. Αρκετές φορές βρέθηκε να σατιρίζεται και στην ποπ κουλτούρα για αυτό. Όμως αυτή την φορά, δεν είναι έτσι. Στις ουρές είναι άτομα όλων των ηλικιών.
«Περισσότερος κόσμος σήμερα, από το πρωί έχουν έρθει πάρα πολλοί, αισθητά μεγαλύτερος ο αριθμός από τις προηγούμενες εκλογές», λέει μέλος της εφορευτικής επιτροπής σε εκλογικό κέντρο του Κέντρου στο Βήμα. Στον Βύρωνα, μέλη της τοπικής οργάνωσης παρατηρούν επίσης μεγαλύτερη κίνηση. «Είναι πρόσωπα που δεν έχουμε ξανά δει και σήμερα έρχονται να ψηφίσουν», λένε.
Στα βόρεια προάστια, στα Βριλήσσια συγκεκριμένα, είναι εντυπωσιακή η συμμετοχή. Τοπικό μέλος λέει στο Βήμα πως το 60% των πολιτών κρατάει στα χέρια του τα απαραίτητα έγγραφα ώστε να γραφτεί και ως μέλος του κόμματος. Στις 10 το πρωί στο Παγκράτι, οι περισσότεροι επιλέγουν να ψηφίσουν αλλά εγγράφονται μόνο ως φίλοι. Στις ουρές οι πολίτες συζητούν μεταξύ τους ότι αναμένεται μεγάλη συμμετοχή, το βλέπουν άλλωστε και οι ίδιοι με τα μάτια τους. Αρκετοί συζητούν για τον φέρελπι υποψήφιο, για τον οποίον εκτιμούν πως θα αλλάξει τα δεδομένα της ιστορικής παράταξης που έχει προσφέρει τόσα στον τόπο, όπως λένε.
Ο καιρός ευνοεί τη συμμετοχή
Στα νότια, ο καιρός ευνοεί τη συμμετοχή ενώ κάποιοι επέλεξαν να ψηφίσουν και αργότερα να πάνε για την κυριακάτικη βόλτα τους. Στο Παλαιό Φάληρο το εκλογικό κέντρο είναι απέναντι από την πιο γνωστή εκκλησία της περιοχής, την Παναγίτσα όπου είναι σε εξέλιξη βάφτιση. Στο προαύλιο του σχολείου, η ουρά είναι μεγάλη. Η περιοχή είναι χαρακτηρισμένη ως συντηρητική και ένα ικανό ποσοστό ψηφίζει Νέα Δημοκρατία. Άλλωστε τα τελευταία χρόνια εκλέγονται δήμαρχοι από τη γαλάζια παράταξη.
Όμως, νεαροί κυρίως, μεταξύ των οποίων και μαθητές, περιμένουν στη μακριά ουρά για να ψηφίσουν. Γνωστοί μεταξύ τους χαιρετιούνται και μιλάνε για αρκετή ώρα για το έλλειμμα αντιπολίτευσης στη χώρα περιμένουν το ΠΑΣΟΚ να δυναμώσει, όπως λένε. Δύο παλιοί φίλοι συζητάνε και ο ένας ρωτάει τον άλλον «Ποιον θα ψηφίσεις;». Δεν επιλέγουν το ίδιο πρόσωπο. «Με στεναχώρησε αυτό που είπε, με χάλασε ρε παιδί μου», λέει ο ένας στον φίλο του προκαλώντας του εκνευρισμό. «Μα τώρα τι λες;», του απαντά και του εξιστορεί μια ιστορία από το παρελθόν. Συμφωνούν ότι διαφωνούν και η συζήτηση πάει παρακάτω.
Τα πηγαδάκια των ψηφοφόρων – Τι συζητούν
Η Νέα Σμύρνη είναι μια πόλη που προσελκύει κυρίως τη νεολαία. Η πλατεία είναι κέντρο για πολύ κόσμο, έχει αρκετά καφέ και εστιατόρια, τις Κυριακές είναι μάλλον τυχεροί όσοι βρίσκουν να καθίσουν με την πρώτη βόλτα. Η περιοχή είναι πολιτικοποιημένη, αποτελεί ένα κράμα προοδευτικών ιδεολογιών και αριστερών καταβολών. Οι πολίτες που περιμένουν στην ουρά στη ζέστη δυσανασχετούν. «Θα πάω να ψηφίσω Νέο Κόσμο, δεν μπορώ να περιμένω άλλο στη ζέστη», λέει ένας κύριος στους φίλους του. «Εγώ είπα στους δικούς μου να έρθουν το μεσημέρι», λέει άλλος.
Στις ουρές η συζήτηση αφορά τη συμμετοχή «γίνεται παντού χαμός, που να δείτε στον Άλιμο πόσο μεγάλη ήταν η ουρά», λέει μια κυρία στις φίλες της. «Και εσείς εδώ;» λέει ένας νεαρός σε μια μεγαλύτερης ηλικίας κυρία. Είναι γείτονες όπως λένε. «Δεν ήξερα ότι είστε ΠαΣοΚ» της λέει, «μα φυσικά, από πάντα» του λέει υπερήφανη.
Τα «ωραία χρόνια» του ΠαΣοΚ και οι «παλαιπασόκοι»
Πιο εκεί, μια άλλη παρέα, μεγαλύτερης ηλικίας συζητά. Ανήκουν στους λεγόμενους «παλαιοπασόκους» που έχουν ζήσει το κόμμα στα «ωραία του χρόνια». «Μου θυμίζει τον Γιώργο Παπανδρέου», λέει για συγκεκριμένο υποψήφιο, «έχει το ίδιο στυλ αναποφασιστικότητας. Ο Γιώργος είχε ιδέες, δυσκολεύοταν στην υλοποίηση του», υποστηρίζει το στέλεχος που έχει υπηρετήσει, όπως είπε, σε υπουργεία στο παρελθόν. «Καβάλησε το καλάμι», λέει άλλη παρέα λίγο πιο εκεί, μιλώντας για άλλον υποψήφιο.
«Εσείς τι ψηφίζετε;», ρωτάει μια κυρία έναν κύριο, παρότι φοράει αυτοκόλλητο στο στήθος με την φωτογραφία υποψήφιας. «Και εγώ. Τη στήριζα πάντα. Από τα συνέδρια, είναι γνήσια ΠΑΣΟΚ και την πολεμάνε», λέει η ίδια κυρία. Πιο εκεί, άλλος πολίτης μιλάει στο τηλέφωνο. Στην άλλη γραμμή τον ρωτάνε τι βλέπει στον β’ γύρο, η απάντηση του είναι ότι δείχνουν και οι δημοσκοπήσεις για τα φαβορί.
«Ναι τώρα είναι μεγάλη η συμμετοχή. Θα μας ψηφίσουν όμως και στις εθνικές;»
Όσοι ψηφίζουν επιλέγουν να πάνε για καφέ. Και εκεί η συζήτηση αφορά το ΠαΣοΚ. «Ναι τώρα είναι μεγάλη η συμμετοχή. Θα μας ψηφίσουν όμως και στις εθνικές;» αναρωτιέται ένας κύριος σε μια παρέα. «Μα δεν υπάρχει αντιπολίτευση, δεν μπορεί να πάει παρακάτω αυτό. Ο Μητσοτάκης παίζει μόνος του μπάλα πια. Κάνει λάθη και δεν του τα επισημαίνει κανείς πια», απαντά φίλος του.
Η συμμετοχή έως τώρα ικανοποιεί τα στελέχη του ΠαΣοΚ αλλά και όλους τους υποψηφίους. Παραδοσιακά, το μεσημέρι η κίνηση πέφτει ελαφρώς και οι πολίτες επανέρχονται στις κάλπες το απόγευμα. «Είναι ημέρα γιορτής», λένε οι περισσότεροι στα επιτελεία. Οι κάλπες, αναμένεται να κλείσουν στις 7. Ενδεχομένως, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, να πάρει μικρή παράταση. Έως το βράδυ, θα είναι γνωστό αν έχουν επιβεβαιωθεί οι δημοσκοπήσεις του β’ γύρου ή αν η κάλπη θα βγάλει εκπλήξεις.
