Ένα παράθυρο που ανοίγει και πλημμυρίζει τα δωμάτια με φως ζωογόνο. Αυτό είναι οι Μαθητικές Εφημερίδες του Βήματος. Ένας κόσμος γνωστός και συνάμα άγνωστος που ξεδιπλώνεται μπροστά μας μέσω της εξαιρετικής γραφής και της δημιουργικότητας μαθητριών και μαθητών από όλη την Ελλάδα.
Μέσα από τα δικά τους μάτια ταξιδεύουμε στους τόπους τους. Μέσα από τη δική τους γραφή μάς καλούν να τους μάθουμε, να τους ανακαλύψουμε (ξανά) και να τους αγαπήσουμε (ακόμα περισσότερο). Κάθε σχολείο και μια μαθητική εφημερίδα. Ευχή, επιθυμία και στόχος.
Μια επιθυμία που ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2020 «με την πλήρη στήριξη ενός φωτεινού μυαλού, της κυρίας Φωτεινής Υψηλάντη (Προέδρου του ομίλου Alter Ego Media)», όπως επισημαίνει ο ακαδημαϊκός και ομότιμος καθηγητής Γλωσσολογία του ΕΚΠΑ, Χριστόφορος Χαραλαμπάκης.
Αυτή την Κυριακή (29/09/24) με το ΒΗΜΑ της Κυριακής κυκλοφορεί η Μαθητική Εφημερίδα Το ΒΗΜΑ της Καρπάθου, δια χειρός των μαθητών και των μαθητριών του ΓΕΛ Απερίου Καρπάθου. Το εξώφυλλο της εφημερίδας κοσμεί το έργο του ζωγράφου-γλύπτη Δημήτρη Αληθεινού «Η Καρπαθιά Μάνα. Αγάπη και Συγχώρεση».
Ένα όραμα που απέκτησε σάρκα και οστά, μετρώντας 46 Μαθητικές Εφημερίδες μέσα σε τέσσερα χρόνια. Ένας πρωτοποριακός θεσμός μιας εκ των ιστορικότερων και επιδραστικότερων εφημερίδων της Ελλάδας, του Βήματος, το οποίο άνοιξε τις σελίδες του στα σχολεία της χώρας μας.
Ένα σχολείο από διαφορετική πόλη κάθε μήνα, δημιουργεί τη δική του εφημερίδα. Εκατοντάδες μαθήτριες και μαθητές ανταποκρίθηκαν αμέσως. Σπουδαία ένδειξη της ανάγκης των παιδιών για καινοτομία και για διαφορετικές διαδικασίες μάθησης.
Από τη Λήμνο, το Καστελόριζο και το Μεσολόγγι, μέχρι τα Χανιά, την Ορεστιάδα και τη Λευκάδα, μια νέα γενιά δημοσιογράφων με ποιότητα, κριτική σκέψη, ταλέντο και μεράκι, έρχεται να αποδείξει ότι η «επόμενη ημέρα» για τη δημοσιογραφία μόνο αισιόδοξη μπορεί να είναι.
Οι Μαθητικές Εφημερίδες που εκδίδονται εδώ και 4 χρόνια μαζί με το ΒΗΜΑ, έχουν βραβευτεί τιμητικά στο πλαίσιο των βραβείων Education Leaders Awards.
Με το βραβείο αυτό τιμήθηκε το ΒΗΜΑ και τα στελέχη του που έχουν αφοσιωθεί στην υποστήριξη του θεσμού αυτού, όπως η αρχισυντάκτρια και επικεφαλής των εκπαιδευτικών θεμάτων του Βήματος, Μάρνυ Παπαματθαίου.
Οι Μαθητικές Εφημερίδες έχουν τεθεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και έχουν δεχθεί δεκάδες επιστολές συγχαρητηρίων από την εκπαιδευτική και την ακαδημαϊκή κοινότητα αλλά και από τις τοπικές κοινωνίες.
Η «αγκαλιά» που ανοίγεται για κάθε τεύχος αντικατοπτρίζεται στα θερμά σχόλια και αποτυπώνεται σε αριθμούς. Είναι χαρακτηριστική η αύξηση της κυκλοφορίας της εφημερίδας έως 80% στα σημεία πώλησης στην εκάστοτε περιοχή που εκδίδεται (με βάση τα στοιχεία της Διεύθυνσης Κυκλοφορίας).
Μια συλλογική προσπάθεια που βοηθά τα παιδιά να ανοίξουν τα φτερά τους και να πιστέψουν πως τα παράθυρα που ανοίγονται μπροστά τους μόνο προς το φως θα τα οδηγήσουν.
Οι Μαθητικές Εφημερίδες του Βήματος συνεχίζουν τις εκδόσεις τους μαζί με παράλληλες δράσεις μέχρι σήμερα όπως:
Μαθητικές Εφημερίδες: Εικαστική έκθεση στη Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά
Τα εξώφυλλα των Μαθητικών Εφημερίδων, πραγματικά έργα τέχνης που φιλοτεχνούν εικαστικοί είτε εγνωσμένου κύρους είτε ταλαντούχοι φοιτητές και φοιτήτριες, τελειόφοιτοι και απόφοιτοι της Σχολής Καλών Τεχνών, μαζί με τα πρωτότυπα έργα ζωγραφικής εκτέθηκαν στη Δημοτική Πινακοθήκη του Πειραιά, τον Σεπτέμβριο του 2013.
Την εικαστική έκθεση «Η Ελλάδα μέσα από τα μάτια των Μαθητών», υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν μαθητές, εκπαιδευτικοί αλλά και εκπρόσωποι της Πνευματικής, Πολιτιστικής και Πολιτικής Ηγεσίας του Τόπου.
Τα περισσότερα έργα σήμερα βρίσκονται στη μόνιμη συλλογή του Βήματος, δωρεά των εικαστικών.
Κυριάκος Πιερρακάκης: «Με τις Μαθητικές Εφημερίδες το ΒΗΜΑ δίνει βήμα στο αύριο»
Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Κυριάκος Πιερρακάκης. Επιθυμώντας να στηρίξει τον δημοσιογραφικό θεσμό των Μαθητικών Εφημερίδων του Βήματος έθεσε υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας την Εικαστική Έκθεση και τον θεσμό των Μαθητικών Εφημερίδων.
Μεταξύ άλλων, ο Κυριάκος Πιερρακάκης ανέφερε: «Οι Μαθητικές Εφημερίδες του Βήματος είναι σαφώς μια πρωτοβουλία που δίνει πνοή σε τόπους και σε ανθρώπους, που δίνει ζωή στη σκέψη, στη δημοσιογραφία, στη δράση, στην παρέμβαση, στην αντιπαράθεση ιδεών και απόψεων και είναι τελικά ένα μάθημα δημοκρατίας, αλλά και ένα μήνυμα αισιοδοξίας για το αύριο.
Με τις Μαθητικές Εφημερίδες το ΒΗΜΑ δίνει βήμα στο αύριο, δημοσιεύει και κυκλοφορεί στιγμιότυπα από το ελληνικό αύριο, που δεν είναι παρά οι σκέψεις, τα ιδανικά, οι απόψεις και τα αισθήματα των δυναμικών και ανήσυχων σημερινών μαθητών.
Πάνω από όλα οι Μαθητικές Εφημερίδες είναι μια Πράξη Εκπαίδευσης με την ευρεία έννοια, αλλά και μια Πρωτοβουλία Σύμπραξης τόπων, θεσμών και γενεών».
Συμμετοχή στο East Macedonia Thrace Forum II στην Αλεξανδρούπολη
Εκατό και πλέον μαθητές από το 2ο ΓΕ.Λ Ορεστιάδας, το 4ο Γενικό Λύκειο Ξάνθης, το 3ο Πειραματικό ΓΕΛ Κομοτηνής και το 1ο Γενικό Λύκειο Καβάλας, συμμετείχαν σε ένα παράλληλο «συνέδριο» που πραγματοποιήθηκε στο lobby του CityHub: East Macedonia and Thrace Forum στην Αλεξανδρούπολη.
Επίδοξοι αρθρογράφοι και ρεπόρτερ στάθηκαν απέναντι από τους συνεντευξιαζόμενους υπουργούς, υφυπουργούς, περιφερειάρχες, δημάρχους, επιχειρηματίες και με τις ερωτήσεις και τις τοποθετήσεις τους δημιούργησαν τις καταλληλότερες συνθήκες για έναν γόνιμο διάλογο.
Η Χριστίνα Καϊκα, μαθήτρια τότε της Α΄Λυκείου, είχε δηλώσει: «Προσωπικά τη θεωρώ μοναδική εμπειρία. Η ευκαιρία αυτή μας έδωσε νέα ερεθίσματα, αλλά παράλληλα και ενθάρρυνση να συνεχίσουμε το έργο μας ως «μικροί δημοσιογράφοι».
Ήρθαμε σε επαφή με πολιτικά πρόσωπα συζητώντας για τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να βελτιώσουμε τον τόπο που τόσο αγαπάμε, την Θράκη μας. Αυτό που δεν θα ξεχάσω όμως από τη μέρα εκείνη είναι τα λόγια του κ. Ν. Φαραντούρη. «Είστε καλύτεροι από εμάς και θα τα καταφέρετε» τον θυμάμαι να μας λέει».
Οι Μαθητικές Εφημερίδες στη γιορτή της Ευρώπης
Μαθητές βρέθηκαν σε ρόλο δημοσιογράφου στην εκδήλωση «Η Δημοσιογραφία ως Πυλώνας Δημοκρατίας. Η Δημοκρατία ως θεμελιώδης αξία της Ε.Ε.» που διοργάνωσαν το ΒΗΜΑ και η Διοίκηση της Alter Ego Media σε συνεργασία με το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα.
Την ίδια ημέρα, η εφημερίδα το «ΒΗΜΑ της Ευρώπης» που κυκλοφόρησε μαζί με το ΒΗΜΑ, ήταν αφιερωμένη στη στάση των νέων και τη γνώμη τους για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις επικείμενες εκλογές.
«Η ψήφος στις ευρωεκλογές είναι ένας τρόπος για τους νέους να συμμετέχουν ενεργά στη δημοκρατία και να εκφράσουν τις απόψεις τους για το μέλλον της Ευρώπης», σημειώνει η Μαρία, η οποία μαζί με τους συμμαθητές και τις συμμαθήτριες της συμμετείχαν με το δικό τους ρεπορτάζ στην ειδική έκδοση της μαθητικής εφημερίδας.
Πέρα από τα 14 σχολεία-πρεσβευτές της χώρας, στην ειδική έκδοση συμμετείχαν ακόμα σχολεία από την ΕΕ. Συγκεκριμένα τα: Ευρωπαϊκό Σχολείο Gladenbach (Γερμανία), Revius Lyceum (Ολλανδία), Λύκειο Tapiola (Φινλανδία), Istituto Cartesio di Roma (Ιταλία), Λύκειο Constantin Bratescu (Ρουμανία), Επαγγελματικό Λύκειο des Terres Rouges (Γαλλία), Λύκειο Saint Etienne Στρασβούργου (Γαλλία) και Polva Gymnasium (Εσθονία).
Σε ζωντανή σύνδεση από την έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο
Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά ο 104,6 My Radio εξέπεμψε live από την έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.
Μαθητές και μαθήτριες από το 4ο ΓΕΛ Ρόδου και το Πρότυπο ΓΕΛ Μυτιλήνης σε ζωντανή σύνδεση (μέσω SKYPE) είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με Ευρωβουλευτές για θέματα που τους απασχολούν και να τους θέσουν τις καίριες ερωτήσεις τους.
Σκανάρετε και διαβάστε
Άρθρα επιστήμης και πολιτισμού από το ΒΗΜΑ καθώς και το ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ προστέθηκαν στο εξώφυλλο των πιο πρόσφατων εκδόσεων των Μαθητικών Εφημερίδων, μέσω QR CODE.
Με ένα απλό σκανάρισμα, οι μαθητές μπορούν να βρεθούν στην ψηφιακή έκδοση του Βήματος για να διαβάσουν άρθρα που τους ενδιαφέρουν, αλλά και να ενημερωθούν για όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα και στον κόσμο..
Κάποια από αυτά: «Υπό απειλή η ελληνική πανίδα και χλωρίδα» στη Μαθητική Εφημερίδα Πολυγύρου, «Η απαρχή της Ενωμένης Ευρώπης» στο ΒΗΜΑ της Ευρώπης, «Το θέατρο στην εκπαίδευση» στη Μαθητική Εφημερίδα Σουφλίου και «Η σημασία του χρόνου στη γνώση του Σύμπαντος» στη Μαθητική Εφημερίδα της Ιεράπετρας.
Έντονη παρουσία στα social media
Τα social media δεν θα μπορούσαν να λείπουν από την εξίσωση. Το «πεδίο» των νέων λειτούργησε ως ένας ακόμα τρόπος επικοινωνίας και μοιράσματος της προσπάθειας.
Δημιουργήθηκαν λογαριασμοί των Μαθητικών Εφημερίδων τόσο στο Instagram όσο και στο ΤikTok, μέσω των οποίων οι ακόλουθοι ενημερώνονται για τις νέες εκδόσεις αλλά και τις δράσεις.
@mathitikes_efimerides 🗞Φρεσκάρουμε τις Μαθητικές Εφημερίδες και επιστρέφουμε στους σχολικούς ρυθμούς! 🎒🏫Πριν όμως, ρίχνουμε μια ματιά σε όλα όσα σημάδεψαν τη φετινή χρονιά. Μην το χάσεις, το επόμενο τεύχος έρχεται σύντομα! #mathitikesefimerides #newspaper #youngjournalist ♬ original sound – Μαθητικές Εφημερίδες – ΤΟ ΒΗΜΑ
Πιο συγκεκριμένα, στο TikTok οι μαθητές, με κατευθυντήριες τεχνικές οδηγίες της Τεχνικής Διεύθυνσης του MEGA και του Βήματος, παρήγαγαν σύντομα βίντεο παρακινώντας τα άλλα παιδιά να διαβάσουν την Μαθητική Εφημερίδα της πόλης τους. Τα βίντεο αυτά αναρτήθηκαν και στα κοινωνικά δίκτυα του Βήματος.
Όλες οι εκδόσεις μέχρι σήμερα, οι εκδηλώσεις και το φωτογραφικό υλικό είναι διαθέσιμα και σε ηλεκτρονική μορφή στην ομώνυμη ενότητα του ψηφιακού «ΒΗΜΑΤΟΣ».
Και συνεχίζουμε!
Κάθε σχολείο και μια μαθητική εφημερίδα!