Οι γυναίκες στο Αφγανιστάν δεν επιτρέπεται να μιλούν, να γελούν και να απαγγέλλουν το Κοράνι δημοσίως, ούτε να κοιτάζουν άνδρες πέρα των μελών της οικογενείας τους, σύμφωνα με νέους νόμους των Ταλιμπάν που τέθηκαν σε εφαρμογή στα μέσα Σεπτεμβρίου.
Μούσι όσο μια γροθιά – Νόμοι και για τους άνδρες στο Αφγανιστάν
Η νέα, αυστηρότερη νομοθεσία δεν άφησε στο απυρόβλητο ούτε τους άντρες. Τους επιβάλλει, μεταξύ άλλων, να έχουν γενειάδα συγκεκριμένου μήκους – τουλάχιστον όσο μια γροθιά. Να σημειωθεί ότι ήδη έχει ξεκινήσει η παρακράτηση μισθού σε κυβερνητική υπηρεσία, επειδή το μούσι του εργαζομένου δεν ήταν αρκούντως μακρύ.
Σοκ στην Καμπούλ – Τι προβλέπουν τα δρακόντεια μέτρα
Τα νέα δρακόντεια μέτρα έχουν προκαλέσει σοκ στην Καμπούλ, λέει στο Βήμα ο υποστράτηγος εν αποστρατεία, Κωνσταντίνος Κολοκούρης, που υπηρέτησε στο Αφγανιστάν ως διοικητής της ελληνικής δύναμης, συνολικά 11 μήνες το 2004 και το 2008. «Επικοινώνησα με τον φίλο μου, Ταχίρ, στο Αφγανιστάν και μου είπε επί λέξη «τρέμουμε για τα παιδιά μας, τις γυναίκες μας και για εμάς τους ίδιους. Tρέμουμε στην ιδέα ότι θα μας καρφώσει κάποιος ψευδώς πως δεν εφαρμόζουμε τον νέο νόμο». Τρέμουν γιατί δεν θα κριθούν σε δικαστήριο. Ένας μουφτής λαμβάνει μόνος του αποφάσεις. Από το 2021, όταν επέστρεψαν οι Ταλιμπάν στην εξουσία, μέχρι σήμερα 15.000 άτομα έχουν οδηγηθεί στη φυλακή επειδή δεν εφάρμοζαν τον ισλαμικό νόμο».
Τα 35 άρθρα του νέου νομοσχεδίου, που βασίστηκαν σε διάταγμα του 2022 του ανώτατου ηγέτη των Ταλιμπάν, Χαϊμπατουλάχ Αχουντζάντα, ελέγχουν κάθε πλευρά της κοινωνικής και ιδιωτικής ζωής των Αφγανών, ακολουθώντας μια ιδιαίτερα αυστηρή εκδοχή της σαρίας. Οι ποινές για την παράβαση των κανόνων αυτών ξεκινούν από «συστάσεις, προειδοποιήσεις για ιερή τιμωρία, προφορικές απειλές» και φτάνουν ως «την κατάσχεση περιουσίας, κράτηση από μία ώρα ως τρεις ημέρες και όποια άλλη τιμωρία κρίνεται προσήκουσα», διευκρίνισε το αφγανικό υπουργείο Δικαιοσύνης.
Η αστυνομία ηθών των Ταλιμπάν, προέκταση των πιο συντηρητικών στοιχείων του καθεστώτος, έχει λάβει υπερεξουσίες στην πρωτεύουσα, Καμπούλ, όπου μέχρι πρότινος εμφανιζόταν σπανίως. Περιφέρεται σε στάσεις λεωφορείων και εμπορικά κέντρα, αναζητώντας παραβάσεις του ενδυματολογικού κώδικα και γυναίκες που τυχόν θα γελάσουν ή θα υψώσουν τη φωνή. Πλέον χτυπούν ακόμη και πόρτες σε ορισμένες περιοχές της Καμπούλ, επειδή ο άρρεν ιδιοκτήτης του σπιτιού έχει σημειώσει απουσία από το τζαμί.
«Οι γυναίκες ασφυκτιούν, οι άντρες απειλούνται»
Την τρομοκρατία που επικρατεί μας μεταφέρει και ο πρόεδρος της Αφγανικής Κοινότητας στην Ελλάδα, Ταχέρ Αλιζαντέχ, έχοντας επικοινωνήσει με συγγενείς στη γενέτειρά του. «Οι γυναίκες ασφυκτιούν. Δεν μπορούν να κάνουν τίποτα αν δεν τις συνοδεύει άντρας συγγενής. Είναι περιορισμένες. Ενώ και οι άντρες απειλούνται. Ήδη έχουν συλλάβει κόσμο. Δεν μπορεί να περιγραφεί η νέα συνθήκη στην οποία πρέπει να ζήσουν οι Αφγανοί», σχολιάζει.
«Στη χώρα πλέον επικρατεί τρόμος», προσθέτει ο κ. Κολοκούρης, «κι αυτό δεν θα αλλάξει τις επόμενες δεκαετίες, καθώς το στρατηγικό ενδιαφέρον των ΗΠΑ και της διεθνούς κοινότητας έχει μετατοπιστεί στην Κίνα. Κανέναν δεν ενδιαφέρει πια το Αφγανιστάν».
Οι Αφγανές ξεσηκώθηκαν, οι Αφγανοί πιάστηκαν στον ύπνο
Υπήρξαν διαμαρτυρίες από Αφγανές για τον νέο νόμο, ενώ οι άντρες πιάστηκαν εντελώς στον ύπνο, καθώς δεν θεωρούσαν ότι θα έμπαιναν στο στόχαστρο της σκληροπυρηνικής φράξιας των Ταλιμπάν, που φαίνεται πως επιβλήθηκε έναντι της μετριοπαθέστερης. Σύμφωνα με την Washington Post, οι Αφγανοί μετανιώνουν που δεν αντέδρασαν νωρίτερα. «Αν οι άντρες είχαν υψώσει τις φωνές τους, μπορεί να βρισκόμασταν σε διαφορετική κατάσταση σήμερα», λέει στην εφημερίδα κάτοικος της Καμπούλ.
Οι περισσότεροι Αφγανοί κρύβουν πλέον τα τζιν παντελόνια τους, αφήνουν γενειάδα και κουβαλούν μαζί τους χαλί προσευχής. «Αυτοί οι πρώτοι σοβαροί περιορισμοί για τους άνδρες ήταν έκπληξη για πολλούς στο Αφγανιστάν, σύμφωνα με μια σειρά Αφγανών που περιλαμβάνει αντιπάλους των Ταλιμπάν, αμφιταλαντευόμενους υποστηρικτές τους, ακόμη και μέλη του καθεστώτος των Ταλιμπάν», προσθέτει η αμερικανική εφημερίδα.
Οι νέοι κανόνες των Ταλιμπάν για τους άνδρες δεν συγκρίνονται, ωστόσο με εκείνους σε βάρος των γυναικών, στις οποίες απαγορεύεται να πηγαίνουν σχολείο μετά την 6η δημοτικού. Και αυτό σε μια χώρα που έδωσε δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες το 1919 (ενώ η Ελλάδα το 1952).
Παρότι ο ΟΗΕ εξέφρασε ανησυχία και για τους περιορισμούς που επιβάλλει ο νέος νόμος στη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία του Τύπου, απαγορεύοντας στα μέσα ενημέρωσης να δημοσιεύουν «περιεχόμενο εχθρικό προς τη σαρία και τη θρησκεία» ή «φωτογραφίες που δείχνουν ζωντανά όντα», η σιωπή της διεθνούς κοινότητας μπροστά στις ενέργειες των Ταλιμπάν τούς ενθαρρύνει να δημιουργούν νέους νόμους και περιορισμούς καθημερινά, όπως καταγγέλλουν Αφγανοί.
Οι νέοι περιορισμοί φαίνεται ότι αντανακλούν μια ευρύτερη αλλαγή στην ισορροπία δυνάμεων εντός των Ταλιμπάν, με τα πιο συντηρητικά στοιχεία είτε να αποκτούν αυξανόμενη επιρροή είτε να επιδιώκουν να επιβληθούν πιο επιθετικά στις αστικές περιοχές, σύμφωνα με δυτικούς αξιωματούχους και αφγανούς επικριτές των Ταλιμπάν.
Ο παγκόσμιος Δείκτης Ειρήνης και Ασφάλειας Γυναικών (WPS Index), του ομώνυμου Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου Τζορτζτάουν στην Ουάσιγκτον, που εξετάζει τη θέση των γυναικών σε 177 χώρες, κατατάσσει το Αφγανιστάν στην τελευταία, 177η θέση (την Ελλάδα στην 51η).
