Ο οδικός χάρτης που θα οδηγήσει τον ΣΥΡΙΖΑ σε εκλογή νέου προέδρου, με ενδιάμεσο σταθμό το έκτακτο συνέδριο, αποδείχθηκε πιο σύνθετη αποστολή κι από το ίδιο το γεφύρι της Άρτας. Αυτό που ολημερίς το έχτιζαν, το βράδυ γκρεμιζόταν έως ότου έρθει το βράδυ του Σαββάτου κι χαρτογραφηθεί ο δρόμος.

Κι αν ο Στέφανος Κασσελάκης διάλεξε, όχι συμπτωματικό, το «κάστρο» του Αλέξη Τσίπρα και της Όλγας Γεροβασίλη για μια πρώτη συμβολική δήλωση της απόπειρας επανεκλογής του, συνοδευόμενος από ένα όχι τυχαίο πρόσωπο (Τζένη Ταπραντζή – Κοίλια – υποψήφια δήμαρχο του 2019), στην Αθήνα ο κύριος όγκος των μελών της Κεντρικής Επιτροπής πάσχιζαν επί δεκάωρο ν’ αποφασίσουν το πότε και το πώς. Από τη μια το ακριβές χρονοδιάγραμμα κι από την άλλη τα κριτήρια υποψηφιοτήτων, εν μέσω πολωμένου κλίματος και συνεχών διαξιφισμών.

«Όποιος πηγαίνει στην Άρτα όταν λείπω εγώ δεν περνάει καλά» ακούστηκε να λέει βιτριολικά η Όλγα Γεροβασίλη συμπληρώνοντας όσα είχε ήδη γράψει για την παρουσία του έκπτωτου προέδρου στην περιφέρειά της.

Ούτε όμως όσοι, «εγκλωβισμένοι» εκ νέου σ’ ένα ξενοδοχείο της πρωτεύουσας, συμμετείχαν στις εργασίες άλλης μιας ΚΕ εντός λίγων εβδομάδων το απολάμβαναν στο έπακρο. Κατανοούσαν κι οι ίδιοι το παράδοξο της ιστορίας – δεδομένων του ό,τι είχε προηγηθεί σε διαβουλεύσεις επί διαβουλεύσεων.

«Αν επιβιώσουμε, θα σας κάνω το τραπέζι» δεσμεύτηκε με χιούμορ άνθρωπος του ΣΥΡΙΖΑ απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους που από τις 11:00 το πρωί παρακολουθούσαν εξ αποστάσεως τις εξελίξεις. Μικρά τα διαλείμματα και ελάχιστα τα λεπτά αδράνειας στη διάρκεια μιας μαραθώνιας συνεδρίασης που αποδείχθηκε εξίσου συγκρουσιακή με προηγούμενες. Το «μήλον της έριδος» είχε «φαγωθεί» προ δύο εβδομάδων, αλλά ο κουρνιαχτός της καθαίρεσης δεν είχε διαλυθεί.

Το πόθεν έσχες του Σπίρτζη ανέτρεψε τις ισορροπίες

Η καλή ηχομόνωση των λευκών τοίχων δεν επέτρεπε να διαρρέουν πολλά κι η ατμόσφαιρα ήταν συννεφιασμένη, όπως του αττικού ουρανού από το πρωί της ημέρας. Το σκηνικό θύμιζε πεδίο μάχης πριν ακουστεί ο βαρύς αχός.

«Ακόμη δεν έχω μιλήσει εγώ» είπε με «απειλητικό ύφος» ο Χρήστος Σπίρτζης όταν βγήκε από την αίθουσα για ένα τσιγάρο στο αίθριο. Ήταν εκ των τελευταίων ομιλητών, αλλά κι αυτός που με την πρόταση που κατέθεσε για υποβολή δήλωσης πόθεν έσχες των υποψηφίων προέδρων διατάραξε τις ισορροπίες.

Όχι πως οι προηγούμενοι που είχαν μιλήσει ήταν πιο ήπιοι ή διαλλακτικοί στις τοποθετήσεις τους. Εξίσου επικριτικοί εμφανίστηκαν, από τον Νίκο Παππά, που καυτηρίασε τη χρήση συγκεκριμένου λεξιλογίου, ως τον Γιάννη Ραγκούση και τον Θανάση Θεοχαρόπουλο, προσπαθώντας να πείσουν για την αναγκαιότητα να μην επαναληφθούν τα λάθη του 2023.

Χωρίς… κουκούλες να καλύπτουν τα πρόσωπά τους, όπως τους έψεγαν, και σε κλίμα έντονης πόλωσης εξαιτίας των όσων διαδραματίζονται καθημερινώς σε δημόσιο και ιδιωτικό διάλογο, ήταν ξεκάθαρη η από μέρους τους απόπειρα «απομόνωσης» του Στ. Κασσελάκη. Casus belli οι κατά καιρούς συντροφικές κατηγόριες για «πραξικοπηματίες».

Άλλοι ομιλητές ζήτησαν «καταδίκη» κι άλλοι τουλάχιστον «μια συγγνώμη» έτσι ώστε να λογίζεται ως ισάξιος συνομιλητής τους. Υπήρξε και πρώην βουλευτής που πρότεινε αθρόα μάζωξη στην Κοκκινιά την προσεχή Δευτέρα 23/9, «εκεί που έστησαν τους συντρόφους μας οι κουκουλοφόροι» πριν από 80 χρόνια!

Του Χρ. Σπίρτζη όμως η πρόταση επέδρασε καταλυτικά στη ροή των πραγμάτων, προκαλώντας την εκ των υστέρων έκρηξη της «κασσελακικής» πτέρυγας. Όπως αντίστοιχα και του Δημήτρη Χατζησωκράτη που πρότεινε να διαχωριστεί η εκλογή προέδρου από την εκλογή νέας Κεντρική Επιτροπή. Δεύτερο πεδίο τριβής αυτό.

Αποχωρήσεις και συνθήματα – «Μέχρι να… πεθάνει ο Κασσελάκης»

«Αυτό δεν είναι η Αριστερά που εγώ ξέρω» φώναζε μέλος που εξήλθε της κλειστής αίθουσας αρνούμενη να λάβει μέρος στις ψηφοφορίες επειδή κατευθύνονταν από ατομικά συμφέροντα. Ακολούθησαν σταδιακά κι άλλοι, διψήφιοι σε αριθμό, καταγγέλλοντας τη διαδικασία ως παράτυπη κι αντικαταστατική.

«Θέλουν να περάσουν ό,τι θέλουν για να κάνουν μετά τα ίδια» τούς πρόσαψε κάποια γυναίκα – μέλος, ενώσω μια άλλη προέβλεψε πως «θέλουν να ελέγχουν την Κεντρική Επιτροπή μέχρι να… πεθάνει ο Κασσελάκης».

Τα διαδοχικά συνθήματα θύμισαν ακραιφνώς το κλίμα του Συνεδρίου πριν από 6,5 μήνες. Πιθανόν γι’ αυτό ανανέωσαν το ραντεβού τους με τη «νομενκλατούρα» του κόμματος στην τριήμερη μάζωξη του Νοεμβρίου (1-3). Τη «νομενκλατούρα που ψυχορραγεί», όπως διαμαρτύρονταν με πάθος, προτού «η βάση φέρει την ανατροπή» που απαιτούσαν. Καλούσαν δε τον (έκπτωτο) πρόεδρο να προχωρήσει και να τ’ αλλάξει όλα.

Η σύγχυση με την ερμηνεία

Ο Δ. Χατζησωκράτης την πρότασή του την απέσυρε, διότι και πρωτοκλασάτα στελέχη εξέφρασαν τις ενστάσεις του για κάτι που δεν προβλέπεται από το καταστατικό. Η Θεοδώρα Τζάκρη δεν έκρυψε τον εκνευρισμό της για τα καθέκαστα, πιο συγκαταβατικοί ο Ευάγγελος Αποστολάκης κι ο Θάνος Μωραΐτης, διαχειρίζονταν την ένταση. «Πάμε, προχωράμε» η προτροπή του τελευταίου. Η Νίνα Κασιμάτη από την πλευρά μίλησε για μια ελληνική κοινωνία που «ήδη διαπιστώνει ενεή την αγωνιώδη προσπάθεια κάποιων να κρατηθούν στις καρέκλες τους».

Του Χρ. Σπίρτζη αντιθέτως η πρόταση εγκρίθηκε με οριακή πλειοψηφία (87-84) και πλέον έγκειται στο συνέδριο να εγκρίνει έναν υποψήφιο που δεν θα έχει καταθέσει, προκειμένου να δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα του ΣΥΡΙΖΑ πριν από το συνέδριο, το πόθεν έσχες του. Η ερμηνεία της απόφασης έμοιαζε αρχικά διφορούμενη, αλλά με το Συνέδριο ν’ αναιρεί τα πάντα, ως το ανώτατο όργανο του κόμματος, διευκρινίστηκε πως η τύχη των υποψηφιοτήτων θα κριθεί τότε.

Μοιάζει δηλαδή περισσότερο με έναν ηθικό φραγμό που ενδεχομένως φέρει σε απολογητική θέση κάποιους χωρίς όμως να τους στερεί επί της ουσίας το δικαίωμα να διεκδικήσουν την προεδρία συμπληρώνοντας τον φάκελο ως τις 24 Οκτωβρίου.

Ο δρόμος για το συνέδριο και τις εκλογές

Όπως και να ‘χει, είναι βέβαιο πως η διευρυμένη και σταδιακά ενισχυμένη ομάδα των 87 θα οργανωθεί κι άλλο στις 40 ημέρες που μεσολαβούν ως την 1η Νοεμβρίου. Την Κεντρική Επιτροπή αποδείχθηκε εκ νέου πως την ελέγχει στον απόλυτο βαθμό, καθώς η εισήγηση της Πολιτικής Γραμματείας για έκτακτο συνέδριο (υποψηφιοτήτων, πολιτική απόφαση) εγκρίθηκε με καθαρή πλειοψηφία (112 υπέρ σε 201 κάρτες). Της Τζάκρη υπερψηφίστηκε από 62 μέλη ενώ μόνο 9 έλαβε η πρόταση Πολάκη.

Ήταν άλλη μια διαδοχική «νίκη» του μπλοκ των «παλαιοπροεδρικών», με τη συνδρομή του Νίκου Παππά (που διαφοροποιήθηκε μόνο στον χαρακτήρα του συνεδρίου), παρά τις ενστάσεις που στα άλλα δύο στρατόπεδα (Κασσελάκης, Πολάκης). Η έκβαση της βασικής ψηφοφορίας ήταν αντιπροσωπευτική της στάσης για ένα ολοκληρωτικό «ξεκαθάρισμα λογαριασμών» και μια οριστική αλλαγή σελίδας. Το «ή εμείς ή αυτοί» φαίνεται πλέον πως δεν αποφεύγεται, όσο κι αν τα ιμάτια τω στελεχών διαρρηγνύονται περί του αντιθέτου.

Ήταν εμφανές πως, με τον έναν η τον άλλο τρόπο, καθένα από τα «μπλοκ» διεκδίκησης της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ αυτό πάλευε να καταφέρει: να επιβληθεί. Επικοινωνιακά, πολιτικά, εσωκομματικά. Τίποτα δεν θ’ αφήσουν, κάποιος εξ όλων, να πέσει κάτω μέχρι την 1η Δεκεμβρίου. Όταν και οριστικά πια θα διεξαχθεί ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών προκειμένου να καλυφθεί το κενό ηγεσίας. Εκτός κι αν έχει προκύψει νικητής απευθείας από τις 24 Νοεμβρίου – μια εβδομάδα νωρίτερα.

Ο Φάμελλος μίλησε ως δυνητικός υποψήφιος

Η υποψηφιότητα γύρω από την οποία θα συσπειρωθούν οι 87 μένει εφεξής να αποσαφηνιστεί. Ο Σωκράτης Φάμελλος άφησε να διαφανεί πως θα μπορούσε να είναι ο «εκλεκτός». Την ομιλία του τέτοια ακριβώς, αρχηγικά, χαρακτηριστικά τη συνέθεσαν.

Από την μία αποδοκίμασε την έκπτωτη ηγεσία, λέγοντας πως ο πρώην πρόεδρος «δεν ήθελε αυτό το κόμμα, ένα άλλο ήθελε». Από την άλλη εμφανίστηκε συνδετικός και συμπεριληπτικός ως προς τους υπόλοιπους. Όπως τόνισε άλλωστε «οι υποψηφιότητες για τη θέση του προέδρου οφείλουν να εκφράζουν, να εξασφαλίζουν και να εγγυώνται την ενότητα, τη συλλογικότητα. Αλλά και τις αξίες και τις ιδέες της Αριστεράς».

Το ότι ο πρώην πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε να μοιράσει την τοποθέτησή του λέξη προς λέξη στα Μέσα για να μην παρερμηνευτεί οτιδήποτε από διαρροές κάθε τύπου, κακόβουλες, επικίνδυνες ή απλώς αθώες, σχολιάστηκε ως μια προαναγγελία υποψηφιότητας. Ήθελε όλα να μεταφερθούν αυτούσια.

«Χωρίς εμένα στα Σφακιά δεν μπαίνει»

Και δεν θα είναι, φυσικά, ο μοναδικός που κατά πάσα πιθανότητα θα βρει απέναντί του ο Στ. Κασσελάκης σε αυτήν τη δίμηνη κούρσα με check point το συνέδριο του Νοεμβρίου.

«Χωρίς εμένα στα Σφακιά δεν μπαίνει, χωρίς εμένα εκεί δεν μπαίνει» αποκρίθηκε επαναλαμβανόμενα σε πηγαδάκι ο Π. Πολάκης μετά την ανεπιβεβαίωτη και χιουμοριστική «πληροφορία» ότι μετά την Άρτα των Τσίπρα – Γεροβασίλη ο έκπτωτος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θα βρεθεί στα ορεινά των Χανίων.

Φρόντισε άλλωστε ο ίδιος ο πρώην υπουργός στη δική του τοποθέτηση να υπογραμμίσει με έντονα γράμματα για άλλη μια φορά το μεγάλο λάθος να τον στηρίξει πέρυσι, αφήνοντας υπόνοιες για τη συμπεριφορά του. «Συγχωρέσα πάρα πολλές ατιμίες απέναντι μου, δεν βγήκα ποτέ να πω πράγματα δημόσια» η πιο χαρακτηριστική από τις αποστροφές του Κρητικού βουλευτή που είναι εκ των διεκδικητών παρότι διαφώνησε ανοικτά στο χρονοδιάγραμμα της ΠΓ, προτείνοντας επίσπευση διαδικασιών.

Φεύγοντας επέμεινε πως θα ήταν προτιμότερό να κερδηθεί χρόνος, τουλάχιστον ένα 20ήμερο, γιατί θα είναι μια «δύσκολη διαδρομή» αυτή που θα ακολουθηθεί. Παρόλα αυτά ζήτησε «ψυχραιμία και αυτοσυγκράτηση».

Η ώρα του Κασσελάκη πλησιάζει

Από την ώρα που δεν υπήρξε επιβολή άλλων προαπαιτούμενων προϋποθέσεων για την εκάστοτε υποψηφιότητα, πέραν των 30 υπογραφών από μέλη της ΚΕ και της κατάθεσης του πόθεν έσχες που εγκρίθηκε σε πρώτη φάση ως συνοδευτικό έγγραφο, ο Στ. Κασσελάκης προτίθεται να ενημερώσει επισήμως για την υποψηφιότητά του.

Μεμιάς θ’ αρχίσει και την επιθετική καμπάνια επανεκλογής με μετωπική προσέγγιση. Αυτήν δηλαδή που ευελπιστεί πως θα του επιτρέψει ν’ ανακτήσει, χάρη στη σύνδεσή του με τη βάση, ό,τι του στερήθηκε από την πρόταση μομφής.

Σε κάθε περίπτωση η επαλήθευση για καθέναν εκ των υποψηφίων θα έρθει εντός των επόμενων ημερών. Και βάσει επίσημης διορίας ως τις 24 Οκτωβρίου, δεδομένου ότι ο οδικός χάρτης κι οι όροι του παιχνιδιού έχουν δρομολογηθεί.