Η Όλγα Κεφαλογιάννη, κάπου ανάμεσα στο καλοκαίρι και το φθινόπωρο, κάνει έναν πρώτο απολογισμό της σεζόν και μιλάει στο ΒΗΜΑ Talks για τον Τουρισμό. Υπουργός για δεύτερη θητεία στο ίδιο πόστο (προηγήθηκε η τριετία 2012-2015), η βουλευτής της Α΄ Αθηνών βρίσκεται σε μια εξαιρετικά δημιουργική φάση. Μητέρα, πρόσφατα, διδύμων παιδιών, ενεργή και δραστήρια στα θέματα της ισότητας των γυναικών, αναφέρεται σε λιγότερο γνωστές πτυχές της προσωπικότητάς.
Στα χρόνια που πολιτεύεστε η θέση της γυναίκας άλλαξε;
Καταρχάς να πω ότι αυτό που ζούμε δεν το βιώνουμε μόνο εμείς στην Ελλάδα. Κατά την προηγούμενη περίοδο ήμουν η πρέσβειρα του Ελληνικού Κοινοβουλίου σ’ ένα δίκτυο Women Political Leaders, και είχα την ευκαιρία να μάθω τι συμβαίνει και στις άλλες χώρες. Στην Ισλανδία, την Νο1 χώρα στον κόσμο στην ισότητα, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με πολλές γυναίκες από πολύ-πολύ διαφορετικές χώρες και κοινωνίες. Διαπίστωσα λοιπόν ότι τα προβλήματα και τα ζητούμενα παρέμεναν ίδια και κρίσιμα. Ως παγκόσμια κοινωνία είμαστε δυστυχώς πίσω σ’ όλους αυτούς τους στόχους εμείς οι γυναίκες, όλες οι γυναίκες. Κι η πανδημία μας πήγε πίσω -έπληξε πιο πολύ τις γυναίκες. Άρα, αν μέχρι τότε θεωρούσαμε ότι θα χρειαστεί ένας αιώνας για να φτάσουμε την πραγματική ισότητα, έχουμε νομίζω προσθέσει και μερικά χρόνια ακόμα…
Οι γυναίκες στηρίζουν τις γυναίκες;
Απ’ την προσωπική μου εμπειρία θα σας έλεγα ότι με ψηφίζουν πάρα πολλές γυναίκες, όπως ισχύει, απ’ όσο γνωρίζω, και με άλλες συναδέλφους. Αυτό δείχνει ότι υπάρχει η διάθεση απ’ την πλευρά των γυναικών ψηφοφόρων να στηρίξουν τις γυναίκες που ασχολούνται με τα κοινά. Βέβαια, αν με ρωτήσετε τώρα κατά πόσο η εικόνα της εκπροσώπησης στη Βουλή με ικανοποιεί, θα σας πω ότι δεν με ικανοποιεί καθόλου. Όταν μπήκα στο Κοινοβούλιο (2007) το ποσοστό ήταν 20% γυναίκες και τώρα, με ποσόστωση 40% στα ψηφοδέλτια, είναι στο 25-26% -κι έχουν μεσολαβήσει 17 χρόνια. Έχουμε κάνει ό,τι μπορούμε από νομοθετικής πλευράς, έχουμε προσπαθήσει ν’ αλλάξουμε τα στερεότυπα, αλλά τα στερεότυπα καλά κρατούν.
«Ήμουν 23 χρόνων όταν πήρα την άδεια άσκησης της δικηγορίας. Και τι δεν έχω ακούσει και βιώσει την εποχή εκείνη ως πραγματική παρενόχληση αλλά και λεκτική βία…»
Και πρέπει να πω ότι αυτός ήταν κι ένας λόγος που ίδρυσα, πριν από μερικά χρόνια, μαζί με εκπροσώπους της ακαδημαϊκής κοινότητας, το Κέντρο Μελετών Πολιτικής για το Φύλο και την Ισότητα. Τα ευρήματα μιας έρευνας που κάναμε στο Κέντρο για τη θέση της γυναίκας στην ελληνική κοινωνία πρέπει να ομολογήσω ότι ήταν αποθαρρυντικά. Όμως δεν πτοούμαστε. Πρέπει και οφείλουμε να συνεχίσουμε. Κι αυτό που δυστυχώς είναι κοινό σ’ όλες τις έρευνες είναι το ζήτημα της βίας κατά των γυναικών. Είναι μάστιγα της κοινωνίας.
Θα ‘θελα πάρα πολύ οι κόρες μας να μην αντιμετωπίσουν τις συνθήκες που αντιμετωπίσαμε εμείς όταν ξεκινούσαμε -να υπάρχει πλαίσιο, όρια.
Έχετε βιώσει περιστατικά παρενόχλησης, βίας;
Ήμουν 23 χρόνων όταν πήρα την άδεια άσκησης της δικηγορίας. Και τι δεν έχω ακούσει και βιώσει την εποχή εκείνη ως πραγματική παρενόχληση αλλά και λεκτική βία -η οποία μερικές φορές είναι χειρότερη και θα μπορούσε ν’ αποθαρρύνει πολλές γυναίκες, αν δεν έχουν θωρακιστεί απ’ το σπίτι τους. Ακόμα κι όταν μπήκα στην Βουλή η αντιμετώπιση που είχα απ’ τους άνδρες συναδέλφους μου έμοιαζε με την αντιμετώπιση που είχα απ’ τους άνδρες δικηγόρους. Με τα χρόνια αυτό άλλαξε. Δεν ξέρω αν άλλαξαν εκείνοι ή αν η δική μου η θέση είναι πλέον διαφορετική. Και βέβαια λειτουργεί κι ο φόβος.
Ποιες είναι οι προσωπικές σας φιλοδοξίες
Κοιτάξτε. Απ’ την πρώτη θητεία μου ως βουλευτής τότε στο νομό Ρεθύμνης -εκλέχθηκα δύο φορές, κι απ’ το 2012 σταθερά στην Α’ Αθηνών, φιλοδοξία μου ήταν να ’μαι χρήσιμη στον τόπο μου και στους ανθρώπους. Αυτό που αντιλαμβάνομαι εγώ ως πολιτική δράση, είναι η χαρά η ικανοποίηση και το αίσθημα της δημιουργίας όταν με τις ενέργειές σου προσφέρεις στο δημόσιο συμφέρον και στο κοινό καλό. Ίσως επειδή προέρχομαι από μια παραδοσιακή πολιτική οικογένεια και μεγάλωσα με την αξία της ουσιαστικής πολιτικής προσφοράς στα κοινά, να έχω μια ρομαντική άποψη για την ουσία της πολιτικής.
Έχω βάλει στον εαυτό μου ένα συγκεκριμένο πλαίσιο ότι στην πολιτική πρέπει να υπάρχεις όσο μπορείς πραγματικά να ’σαι πολύ χρήσιμος. Όσο αισθάνεσαι ότι προσφέρεις και υπάρχει αλληλοεπίδραση με τον κόσμο, από τον οποίο εισπράττεις θετική ανταπόκριση. Γιατί μην ξεχνάτε ότι εμείς που εκλεγόμαστε, κρινόμαστε απ’ τον κόσμο. Έχει μεγάλη αξία να εισπράττεις μια αποδοχή και να σ’ εμπιστεύονται εκ νέου.
Σας επηρέασε η μητρότητα;
Πράγματι, βρίσκομαι σε μια ιδιαίτερη φάση, προσωπικά. Έγινα πολύ πρόσφατα μητέρα. Τα δίδυμα παιδιά μου είναι τώρα 3 ετών. Επομένως για μένα πλέον υπάρχει και μια μεγάλη πρόκληση. Πώς εγώ, όπως κι όλες οι εργαζόμενες γυναίκες-μητέρες-σύζυγοι, μπορούμε να ισορροπήσουμε στους πολλαπλούς μας ρόλους. Και, το ξέρετε κι εσείς, είναι πολύ δύσκολο. Χρειάζεται υποστήριξη, χρειάζεται κι εμείς οι ίδιες να γινόμαστε πολύ πιο δυνατές και οργανωμένες σ’ όλα. Απ’ την άλλη όμως είναι σημαντικό να συνεχίζουμε γιατί αυτό είναι και το πρότυπο που δίνουμε στα παιδιά μας. Άρα δεν υπάρχει πουθενά στο μυαλό μου ότι θα μπορούσα ν’ αφήσω, για κάποια χρόνια, την δραστηριότητά μου. Θεωρώ σημαντικό να μπορώ ν’ αποτελώ ένα πρότυπο για εκείνα.
«Η γυναίκα στα κοινά δεν έχει φτάσει ακόμα ούτε καν στα επίπεδα μιας ισότιμης αφετηρίας»
Το θέμα της ισότητας παραμένει άλυτο…
Ως πολιτικός έχω ασχοληθεί πολύ με την γυναικεία ενδυνάμωση, την πραγματική ισότητα, με προτάσεις για το πώς οι γυναίκες θα υποστηρίζονται για να μπορούν να ισορροπούν ανάμεσα σε επαγγελματική και οικογενειακή ζωή.
Χαίρομαι που ο πρωθυπουργός ίδρυσε το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογενειακής Πολιτικής και που μια άξια συνάδελφος, η Σοφία Ζαχαράκη, ηγείται του υπουργείου αυτού. Το δημογραφικό είναι τεράστιο, ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα, γιατί επηρεάζει όλους τους τομείς. Είναι σημαντικό να στηριχθεί η ελληνική οικογένεια.
Η κλασική ελληνική οικογένεια; Υπάρχουν πια κι άλλα μοντέλα οικογένειας.
Δεν κάνω κανένα διαχωρισμό. Το ένα δεν αποκλείει το άλλο. Θεωρώ ότι παραμένει ισχυρή η ελληνική οικογένεια και κρατάει και την ελληνική κοινωνία σε συνοχή -βοήθησε και στα χρόνια της κρίσης.
Την ίδια στιγμή, ναι, η ελληνική κοινωνία έχει προοδεύσει με την έννοια ότι βλέπουμε τα πράγματα με πολύ πιο ανοιχτό μυαλό και ορίζοντα. Είναι βασικό ζητούμενο για μένα η αποδοχή της διαφορετικότητας. Να μπορούν οι άνθρωποι να αισθανθούν την ελευθερία, να εκφράσουν ανοιχτά τις επιλογές τους. Και κάπως έτσι αρχίζουν και μειώνονται οι αποκλεισμοί, ακόμα και μέσα στην οικογένεια. Το ζητούμενο είναι (να ’χω) μια ανοιχτή, ελεύθερη κοινωνία χωρίς διακρίσεις.
Ποιο είναι το συμπέρασμα της περασμένης καλοκαιρινής σεζόν;
Προτιμώ να μιλήσω για την χρονιά που τρέχει ακόμα. Ήδη από πέρσι έχει φανεί ότι σε κάποιους προορισμούς έχουμε πετύχει το στοίχημα της
επέκτασης της βασικής τουριστικής περιόδου -η Ρόδος πέρσι δεχόταν επισκέπτες μέχρι 15 Νοεμβρίου. Το 2023 έχει καταγραφεί ως χρονιά αναφοράς, άρα χρονιά ρεκόρ για τον ελληνικό τουρισμό τόσο σε αφίξεις όσο και σε έσοδα -πάνω από 20 δις ευρώ. Πρέπει να θυμόμαστε πόσο μεγάλη τονωτική ένεση για την οικονομία είναι τα τουριστικά έσοδα, έσοδα που τα καταλαβαίνουν κι οι τοπικές οικονομίες-κοινωνίες.
Το 2024 ήδη έχει ξεκινήσει με μία μεγάλη αύξηση, άρα αναμένεται ότι θα ’ναι πλέον το ‘24 χρονιά ρεκόρ και νέα χρονιά αναφοράς -αναμένουμε πάνω από 22 δις έσοδα. Από πέρσι έχει ξεκινήσει ένας νέος κύκλος ανάπτυξης για τον ελληνικό τουρισμό -ο 10ετής κύκλος που ξεκίνησε κοντά στα χρόνια της κρίσης, έκλεισε. Να θυμίσουμε ότι ο τουρισμός βοήθησε σημαντικά στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και σίγουρα την στήριξε στην κρίση.
Τώρα ο νέος κύκλος ανάπτυξης έχει ξεκινήσει με γνώμονα το μέτρο, την ισορροπία, την προστασία του φυσικού και του πολιτιστικού περιβάλλοντος. Ένας κύκλος που μεριμνά για τις τοπικές κοινωνίες και προορισμούς. Στόχος μας είναι η ποιοτική ανάπτυξη του τουρισμού. Έχουμε την βούληση, τον σχεδιασμό και την στρατηγική να το πετύχουμε αλλά χρειάζεται χρόνος για να φανούν τα αποτελέσματα.
Ο κίνδυνος του υπέρ-τουρισμού δεν είναι ορατός;
Παρακολουθούμε τι γίνεται και σ’ άλλες χώρες και δημοφιλείς προορισμούς. Γι’ αυτό και στις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στην ΔΕΘ υπήρξε συγκεκριμένη ατζέντα για το πώς θ’ αντιμετωπίσουμε αυτό που εμείς διαπιστώνουμε στην Ελλάδα ότι είναι η μεγάλη συγκέντρωση επισκεπτών. Ο υπερτουρισμός με την έννοια που δίνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού στην Ελλάδα δεν υπάρχει, αλλά έχουμε διαπιστώσει ότι υπάρχουν όντως πιέσεις.
Γι’ αυτό και στις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού ήταν πρώτα απ’ όλα τα μέτρα για την κρουαζιέρα και γι’ αυτό κι ακούσατε για το τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση απ’ την κρουαζιέρα, το οποίο θα επιστρέφει εν μέρει στις τοπικές κοινωνίες. Άρα είναι σημαντικό να υπάρχει κι ένα οικονομικό αποτύπωμα απ’ τους τουρίστες αυτούς, επισκέπτες των νησιών».
Το Airbnb δεν απειλεί την Αθήνα;
Για το θέμα της βραχυχρόνιας μίσθωσης ήδη υπάρχει, από πέρυσι, ένα πλαίσιο απ’ το Υπουργείο Οικονομικών σε σχέση με τη φορολογική αντιμετώπιση για να υπάρχει διαφοροποίησης ανάμεσα σ’ αυτούς που όντως είναι στο κομμάτι του sharing economy (=οικονομία διαμοιρασμού) και σ’ όσους το κάνουν επιχειρηματικά. Προφανώς οι δεύτεροι θα πρέπει να φορολογούνται τελείως διαφορετικά. Ως Υπουργείο Τουρισμού λέμε ότι θα πρέπει να υπάρξουν κάποιες μίνιμουμ λειτουργικές προδιαγραφές και προδιαγραφές ασφαλείας, άρα και μια δυνατότητα ελέγχου. Αλλά και τέλος ανθεκτικότητας, πιο αυξημένο, έτσι ώστε να υπάρχει μια ίση αντιμετώπιση με τα ξενοδοχεία. Κι όπως ακούσατε, πάλι απ’ τον πρωθυπουργό, σε συγκεκριμένες περιοχές που διαπιστώνεται ότι πλέον δεν μπορεί να σηκώσουν άλλα καταλύματα σε βραχυχρόνια μίσθωση, θα υπάρχει ένας κόφτης. Πρέπει οι γειτονιές μας να διατηρήσουν τον χαρακτήρα τους.
Είμαι βουλευτής Α’ Αθηνών και μ’ ενδιαφέρει τι γίνεται σ’ αυτή την πόλη. Η Αθήνα έχει κερδίσει το στοίχημα του 12μηνου τουρισμού, μεγάλο ζητούμενο πριν από 10 χρόνια που πάλι ήμουν σ’ αυτή τη θέση με την Αθήνα να ’χει πληγεί περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο προορισμό. Τότε οι επισκέπτες δεν ήθελαν να ’ρθουν. Μπορέσαμε να ξαναβάλουμε την Αθήνα στον χάρτη. Και κυρίως να την εντάξουμε στο πλάνο των επισκεπτών για προορισμό Σαββατοκύριακου, δίνοντας έμφαση όχι μόνο στα πολύ γνωστά πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς, αλλά να ζήσει και την σύγχρονη ζωή, που είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Πολλοί λένε ότι είναι και λίγο το νέο Βερολίνο.
Έχετε αμφισβητηθεί λόγω της κοινωνικής- οικονομικής σας καταγωγής;
Λοιπόν, η αλήθεια είναι ότι νομίζω πως προς την κατεύθυνση αυτή έχω κερδίσει το στοίχημα να με βλέπουν ως Όλγα. Νομίζω ότι όσοι παρακολουθούν την δραστηριότητά μου, δίνουν περισσότερη σημασία στο ποια είναι η Όλγα κι όχι από που κατάγομαι -κι αυτό, ναι, ήταν δύσκολο. Στην αρχή το ’ζησα και θεωρώ ότι είχε μεγάλη αξία η αλλαγή εκλογικής περιφέρειας, διότι προφανώς στην Κρήτη υπήρχε μια παράδοση και μια βάση, αλλά στην Αθήνα ξεκίνησα σ’ ένα ψηφοδέλτιο με τους κορυφαίους της εποχής. Κι αν θυμάστε το 2012 βγήκα πρώτη σε σταυρούς προτίμησης, το ίδιο και το ‘15, το ‘19. Ακόμα και το ‘23, η 3η θέση στην προτίμηση των ψηφοφόρων για μένα ήταν πολύ τιμητική. Γιατί ήρθε μετά από μια περίοδο που ήμουν, λόγω πολλών συνθηκών, λίγο, εκτός πρώτης γραμμής, όπως ήταν άλλοι συνυποψήφιοί μου στην Α΄ Αθηνών.
«Όταν γέννησα τα παιδιά μου, όταν ένοιωσα αυτό το συναίσθημα που δεν έχεις βιώσει πριν, ξέρετε τι σκέφτηκα; Έτσι μ΄ αγαπάει κι εμένα η μαμά μου;».
Τότε που είχατε αρνηθεί ν’ αναλάβετε το υπουργείο που σας πρότεινε ο πρωθυπουργός.
Στην πολιτική όταν έχεις αρχές, αυτές σου δείχνουν και τον δρόμο που πρέπει να βαδίσεις. Αυτό σημαίνει ότι κάνεις και τις ανάλογες επιλογές. Και κάθε επιλογή έχει το κόστος της. Εγώ το ‘19 έκανα μια επιλογή, συνειδητή. Εάν δεν την έκανα, θα ’μουν εγώ κόντρα στις αρχές μου. Αυτό κάνει μετά την όποια διαχείριση, πιο εύκολη. Σημασία για μένα έχει να ‘ μαι ο εαυτός μου. Ειδικά στην πολιτική, δεν υπάρχει περίπτωση όλοι να σ’ αγαπάνε, όλοι να σ’ αποδέχονται.
Μια τετραετία που άλλαξε την ζωή σας…
Πράγματι. Η ζωή είναι ωραία γιατί έχει ανατροπές, κι εκεί που έχεις σχεδιάσει κάπως τα πράγματα, σου φέρνει κάτι τελείως διαφορετικό, για το οποίο όμως πρέπει να ’σαι έτοιμος να πάρεις το ρίσκο για να κάνεις την ανατροπή.
Κι είναι ένα ωραίο μήνυμα για όλους και κυρίως για τις γυναίκες ότι αν θέλουμε ν’ αλλάξουμε τη ζωή μας, πρέπει να ’μαστε έτοιμες να πάρουμε και το ρίσκο. Θα μου πείτε αλλιώς παίρνεις το ρίσκο όταν έχεις τη δυνατότητα να διαχειριστείς και τη δυσκολία και αλλιώς όταν δεν την έχεις. Όντως. Όμως είναι σημαντικό να ξέρουμε ότι αν δεν θέλουμε να συνεχίσουμε να ζούμε αυτό που ζούμε πρέπει να’μαστε έτοιμοι για την αλλαγή και την ανατροπή».
Επιλέξατε τότε, με μια συνέντευξη, να μιλήσετε για την προσωπική σας ζωή…
Όταν έχεις πορευτεί με βάση την αλήθεια σου, θες να τη μοιραστείς με τον κόσμο, γιατί αυτό, νομίζω, πως τελικά καταλαβαίνει κι αποδέχεται ο κόσμος. Αισθάνθηκα υποστήριξη γι’ αυτήν μου την επιλογή.
Και στην εξωσωματική πάλι το μοιραστήκατε;
Πιστεύω ότι μια γυναίκα, αν θέλει όντως να γίνει μητέρα, πρέπει να τολμάει αξιοποιώντας και την πρόοδο της επιστήμης. Γι’ αυτό και μίλησα ανοιχτά για την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή -ξέρω ότι είναι θέμα-ταμπού. Είναι σημαντικό, οι γυναίκες που είναι στα δημόσια πράγματα να μοιράζονται προσωπικές εμπειρίες.
Το πιο συγκινητικό πράγμα που μου ’χει συμβεί τα τελευταία χρόνια ήταν όταν ένα βράδυ συνάντησα μια κυρία -δεν την ήξερα, που ήταν έγκυος. Και μου ’πε ότι «επειδή ήμουν σε μια προχωρημένη ηλικία, δεν είχαμε τολμήσει με τον άντρα μου να κάνουμε εξωσωματική. Ακούγοντας όμως εσάς, το τολμήσαμε και τώρα περιμένω παιδί». Ακόμα και μια γυναίκα να μπορείς να επηρεάσεις, είναι σημαντικό.
«Μητέρα γίνεσαι, όχι επειδή θα κυοφορήσεις. Μητέρα γίνεσαι όταν εσύ αποφασίσεις να είσαι το δίχτυ ασφαλείας για ένα παιδί, το σημείο αναφοράς του»
Η μητρότητα είναι η μεγαλύτερη και ομορφότερη ανατροπή στην ζωή. Μας αλλάζει τελείως, αλλάζει τις προτεραιότητές μας, ακόμα και τα όνειρά μας. Κι εγώ, επειδή ακριβώς ήμουν και σε μια ηλικία που δεν το περίμενα, ήρθε κι ως ένας νέος αέρας αισιοδοξίας, μεγαλύτερης δύναμης γι’ αυτά που κάνω.
Είναι υπέροχο πράγμα η μητρότητα και το εύχομαι πραγματικά σ’ οποιαδήποτε γυναίκα το θέλει. Σέβομαι απεριόριστα τις γυναίκες που το κάνουν μόνες ή που υιοθετούν. Γιατί μητέρα γίνεσαι, όχι επειδή θα κυοφορήσεις. Μητέρα γίνεσαι όταν εσύ αποφασίσεις να είσαι το δίχτυ ασφαλείας για ένα παιδί, το σημείο αναφοράς του.
Όταν γέννησα τα παιδιά μου, όταν ένοιωσα αυτό το συναίσθημα που δεν έχεις βιώσει πριν, οπότε δεν ξέρεις πως είναι, ξέρετε τι σκέφτηκα; Έτσι μ’ αγαπάει κι εμένα η μαμά μου;.
Μιλήστε μου για την εμπειρία των διδύμων…
«Είχα επαφή και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με τα έμβρυα, είχαμε συνδεθεί πριν τα δούμε. Το ’χα δουλέψει κι εκεί βοήθησε πολύ ο καλλιτέχνης με τις μουσικές του (σ.σ. Μίνως Μάτσας). Φρόντιζε να ’χουμε πάντα ωραία μουσική στο σπίτι, είτε έπαιζε ο ίδιος είτε όχι. Ομολογώ ότι δεν μπορώ πια να φανταστώ πώς θα ’ταν να ’χα μόνο ένα παιδί. Κι επειδή είναι αγόρι και κορίτσι έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να παρατηρείς τις διαφορές. Με το αγόρι έχω περισσότερο μια σχέση πάθους. Με το κορίτσι μια απίστευτα τρυφερή, γλυκιά σχέση. Είναι κάτι που βγαίνει λίγο απ’ τη φύση και γι’ αυτό πολλές φορές όταν μου λένε ότι δεν γεννιόμαστε με το φύλο εγώ λέω ότι η φύση είναι πραγματικά ξεκάθαρη σε σχέση με τα φύλα.
Πάμε πίσω στην πολιτική σκηνή. Πώς σχολιάζετε τις εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ;
Μέσα σ’ αυτό το σκηνικό, η σκέψη μου πηγαίνει στο πόσο πιο έντονη είναι η ευθύνη της Νέας Δημοκρατίας και της κυβέρνησης ώστε να μπορέσει να κρατήσει την Ελλάδα ψηλά και να μπορέσει να υλοποιήσει το πρόγραμμά της.
Χωρίς αντιπολίτευση;
Προφανώς η δημοκρατία λειτουργεί πολύ καλύτερα όταν υπάρχει η πολυφωνία και όταν υπάρχει ο έλεγχος της εξουσίας. Αλλά δεν πιστεύω στα κενά. Πιστεύω ότι πάντα τα κενά καλύπτονται.
Πώς βλέπετε τον Στέφανο Κασσελάκη και τον Χάρη Δούκα, τους δύο καινούργιους της πολιτικής;
Ειλικρινά δεν έχω καμία άποψη για τον Στέφανο Κασσελάκη, δεν τον έχω γνωρίσει. Αν δεν είναι κάποιος βουλευτής, είναι δυσκολότερο να τον συναντήσεις. Όσο για τον κύριο Δούκα, ως Δήμαρχο Αθηναίων έτυχε να τον συναντήσω μια φορά -αλλά μια φορά τον γνώρισα κι είπαμε πέντε πράγματα για την Αθήνα…
Πώς σκέφτεστε τον εαυτό σας στο μέλλον -αρχηγό, πρωθυπουργό;
Εγώ βλέπω τον εαυτό μου ως μια γυναίκα που όσο είναι στην πολιτική, θα προσπαθεί ν’ ανοίγει δρόμους και να δείχνει την κατεύθυνση και για τις υπόλοιπες γυναίκες. Έχουμε κάνει πρόοδο ως κοινωνία, αλλά υπάρχουν ακόμα πάρα πολύ έντονα τα στερεότυπα. Δεν ξέρω αν η ελληνική κοινωνία είναι έτοιμη για γυναίκα αρχηγό, πρωθυπουργό. Λυπάμαι που το λέω, και δεν λέω για μένα, εννοώ για μια οποιαδήποτε γυναίκα. Και το ’χουμε δει πριν από 15 χρόνια στην προσπάθεια της Ντόρας Μπακογιάννη, μιας πολύ προβεβλημένης και ισχυρής γυναίκας πολιτικού, που δεν τα κατάφερε. Έχουν βέβαια μεσολαβήσει αρκετά χρόνια, αλλά, η γυναίκα στα κοινά δεν έχει φτάσει ακόμα ούτε καν στα επίπεδα μιας ισότιμης αφετηρίας.
*Κεντρική φωτό: Μενέλαος Μυρίλλας