Η άνοδος της ακροδεξιάς στις πρόσφατες τοπικές εκλογικές και η εσωτερική αστάθεια στη Γερμανία δείχνουν να οδηγούν τον συνασπισμό του Όλαφ Σολτς σε παρελθοντικές εποχές υψώνοντας τείχη εκεί που είχαν πέσει.

«Υπάρχουν σημεία που πρέπει να διαλευκανθούν για να διευκρινιστεί κατά πόσο οι ανακοινώσεις συνάδουν με το κοινοτικό δίκαιο κάτι που είναι αμφίβολο με βάση τα όσα είναι γνωστά μέχρι τώρα» επισημαίνει ευρωπαϊκή πηγή στο ΒΗΜΑ.

Ξεκάθαρο ήταν το μήνυμα του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος μιλώντας στο ραδιοφωνικό σταθμό Talk Radio 98,9 υπογράμμισε ότι η απάντηση στο πρόβλημα δεν μπορεί να είναι η κατάργηση της συνθήκης Σένγκεν.

Οι επικρίσεις και το Σύμφωνα για τη Μετανάστευση και το Άσυλο

Eπικριτικός απέναντι στις αποφάσεις του Βερολίνου εμφανίστηκε ο Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος ζήτησε να γίνουν διαβουλεύσεις με τις χώρες που επηρεάζονται από τις αποφάσεις της Γερμανίας.

Η εκπρόσωπος της Κομισιόν, Αννίτα Χίπερ είχε αναφέρει ότι η Επιτροπή έχει λάβει ενημέρωση από τις γερμανικές αρχές και την αξιολογούν.

Η οριστική λύση αναμένεται να δοθεί όταν τεθεί σε εφαρμογή του νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο το 2026, επισημαίνει κοινοτική πηγή. Μέχρι τότε ακολουθείται εντατικό πρόγραμμα για την εφαρμογή του, ενώ όλες οι κινήσεις στο μεσοδιάστημα δεν ανατρέπουν όσα έχουν συμφωνηθεί.

Την περίοδο της πανδημίας 19 κράτη-μέλη είχαν ενημερώσει την Κομισιόν για ενίσχυση των συνόρων, ενώ τώρα είναι έξι (Γερμανία, Αυστρία, Σλοβενία, Ιταλία, Σουηδία, Γαλλία).

Τι προβλέπει ο Κώδικας Συνόρων Σένγκεν

Ο Κώδικας Συνόρων Σένγκεν (SBC) παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να επαναφέρουν προσωρινά τον έλεγχο των συνόρων στα εσωτερικά σύνορα σε περίπτωση σοβαρής απειλής για τη δημόσια τάξη ή την εσωτερική ασφάλεια.  Ωστόσο, πρέπει να εφαρμόζεται ως μέτρο έσχατης ανάγκης, σε εξαιρετικές περιπτώσεις και πρέπει να σέβεται την αρχή της αναλογικότητας.

Για προγραμματισμένα γεγονότα (π.χ. αθλητικά γεγονότα), η διάρκεια του συνοριακού ελέγχου περιορίζεται σε 30 ημέρες ή για την προβλεπόμενη διάρκεια της απειλής, εάν υπερβαίνει τις 30 ημέρες.

Εάν απαιτείται, η επαναφορά του συνοριακού ελέγχου μπορεί να παραταθεί για ανανεώσιμες περιόδους έως 30 ημέρες. Η συνολική περίοδος δεν υπερβαίνει τους 6 μήνες. Όταν χρειάζεται να ληφθούν άμεσα μέτρα για την κατάλληλη απάντηση σε μια απειλή, ένα κράτος μέλος μπορεί να επαναφέρει τον έλεγχο των συνόρων για 10 ημέρες χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση.

Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να ενημερώνονται αμέσως για τις αποφάσεις αυτές. Την ίδια ώρα η επανεισαγωγή μπορεί να παραταθεί για περιόδους έως και 20 ημερών, η συνολική περίοδος συνοριακού ελέγχου δεν υπερβαίνει τους 2 μήνες.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν η συνολική λειτουργία της ζώνης Σένγκεν τίθεται σε κίνδυνο ως αποτέλεσμα επίμονων σοβαρών ελλείψεων που σχετίζονται με τον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων, και εφόσον οι περιστάσεις αυτές συνιστούν σοβαρή απειλή για τη δημόσια τάξη ή την εσωτερική ασφάλεια, το Συμβούλιο μπορεί, μετά από πρόταση της Επιτροπής, να συστήσει σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη να αποφασίσουν να επαναφέρουν τον έλεγχο των συνόρων σε όλα ή σε συγκεκριμένα τμήματα των εσωτερικών τους συνόρων.

Η σύσταση αυτή γίνεται μόνο ως έσχατη λύση και ως μέτρο για την προστασία των κοινών συμφερόντων εντός του χώρου Σένγκεν.