Αποτελεί πλέον τον κανόνα σχεδόν σε κάθε σπίτι με παιδιά το να είναι από μικρή ηλικία «καρφωμένα» σε μια οθόνη – όταν μάλιστα φθάνει η εφηβεία η χρήση των social media μετατρέπεται σε μια από τις κύριες ασχολίες των παιδιών σε καθημερινή βάση. Μια νέα μελέτη ερευνητών από τις ΗΠΑ και τον Καναδά η οποία διεξήχθη σε παιδιά 9-14 ετών έρχεται τώρα να δείξει ότι η πολλή οθόνη…. τρώει την ορθή διατροφική συμπεριφορά των εφήβων. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Eating and Weight Disorders – Studies on Anorexia Bulimia and Obesity» οι πολλές ώρες συνδέονται με αύξηση του κινδύνου συμπτωμάτων διαταραχών πρόσληψης τροφής ήδη από την ηλικία των 9 ετών!
Tα συμπτώματα που «χτυπούν» καμπανάκι
Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν ανησυχία των παιδιών σχετικά με πρόσληψη βάρους, σύνδεση της αυτοεκτίμησης και της αξίας τους με το βάρος, τσιμπολόγημα συνήθως ανθυγιεινών τροφών και τελικά δυσφορία και ανησυχία για το τσιμπολόγημα και την πιθανή πρόσληψη βάρους που αυτό συνεπάγεται.
Συγκρίσεις και κυνήγι «άπιαστων» προτύπων
«Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προάγουν τη συνεχή σύγκριση των παιδιών με τους συνομηλίκους τους και την έκθεσή τους σε πρότυπα σώματος που είναι «άπιαστα»» ανέφερε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Τζέισον Ναγκάτα, αναπληρωτής καθηγητής Παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο και προσέθεσε ότι «κάτι τέτοιο μπορεί να συμβάλλει σε απογοήτευση σχετικά με την εικόνα του σώματος, σε μειωμένη αυτοεκτίμηση και σε ανθυγιεινές προσπάθειες ελέγχου του βάρους – όλα αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης διατροφικών διαταραχών και άλλων προβλημάτων ψυχικής υγείας».
Ο ρόλος των γονέων
Η προβληματική χρήση των social media και των κινητών τηλεφώνων που χαρακτηρίζεται από εξάρτηση η οποία δημιουργεί προβλήματα στην καθημερινότητα των παιδιών, φάνηκε από τη μελέτη να συνδέεται και με συμπτώματα διαταραχών της πρόσληψης τροφής. Η «υπερκατανάλωση» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης η οποία αυξάνει την έκθεση σε ιδεατά σώματα και οδηγεί σε αναπόφευκτες συγκρίσεις, εντείνει την ίδια στιγμή τις παρορμητικές συμπεριφορές, ενισχύει το τσιμπολόγημα ακατάλληλων τροφών και συμβάλλει σε εθιστικές συμπεριφορές. «Οι έφηβοι πρέπει να περιορίσουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που ενθαρρύνουν τις διατροφικές διαταραχές και τις συγκρίσεις σχετικά με την εμφάνισή τους. Οι γονείς μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο σε αυτό δημιουργώντας ένα πλάνο χρήσης οθονών των παιδιών τους και κρατώντας μια ανοιχτή επικοινωνία με τα τέκνα τους μέσα από τη συζήτηση σχετικά με την προβληματική χρήση οθονών και τις πιθανές ανησυχίες τους σχετικά με τη διατροφή τους» σημείωσε ο καθηγητής Ναγκάτα.
Η μελέτη
Η μελέτη «πάτησε» επάνω σε προϋπάρχουσα γνώση σχετικά με τις διατροφικές διαταραχές των εφήβων, οι οποίες δυστυχώς σχετίζονται με ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά θνητότητας σε σχέση με όλες τις ψυχικές διαταραχές στη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα. Συγκεκριμένα χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα της μελέτης ABCD (Adolescent Brain Cognitive Development Study) που αποτελεί τη μεγαλύτερη και πιο μακροχρόνια μελέτη σχετικά με την ανάπτυξη του εγκεφάλου στις ΗΠΑ. Συνελέγησαν δεδομένα σχετικά με 11.875 παιδιά ηλικίας 9-14 ετών – οι συμμετέχοντες παρείχαν πληροφορίες σχετικά με τη συνήθη χρήση οθόνης που έκαναν καθώς και για το αν είχαν εμφανίσει συμπτώματα διατροφικής διαταραχής.
Ανάγκη περαιτέρω μελετών για τη χρήση οθόνης στην προεφηβεία
«Η μελέτη αυτή υπογραμμίζει την ανάγκη για περισσότερη έρευνα σχετικά με τη σχέση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, την προβληματική χρήση οθόνης και την ψυχική υγεία στην πρώιμη εφηβεία» ανέφερε ο Κάιλ Γκάνσον, εκ των συγγραφέων της μελέτης, επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Κοινωνικής Εργασίας του Πανεπιστημίου του Τορόντο και κατέληξε υπογραμμίζοντας ότι «μελλοντικές μελέτες πρέπει να επικεντρωθούν στον εντοπισμό συγκεκριμένων τύπων περιεχομένου των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και άλλων πηγών του Διαδικτύου που θέτουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης συμπτωμάτων διατροφικών διαταραχών».
